Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qazi Hüsrev bəy məscidi (bosn. Gazi Husrev-begova džamija, türk. Gazi Hüsrev bey camii) ― Bosniya və Herseqovinanın Sarayevo şəhərində məscid. XVI əsrdə tikilən bu məscid Bosniya və Herseqovinanın ən böyük tarixi məscidi və Osmanlı memarlığının Balkanlardakı ən böyük nümunələrindən biridir. İnşa olunduğu gündən bəri Sarayevonun əsas məscidi olan Qazi Hüsrev bəy məscidi bu gün həm də Bosniya və Herseqovina Müsəlmanları Birliyinin əsas camaat məscidi kimi xidmət edir. Məscid şəhərin əsas memarlıq abidələrindən biri olaraq turistlər tərəfindən mütəmadi olaraq ziyarət edilir.
| islam | |
| Qazi Hüsrev bəy məscidi | |
|---|---|
 | |
| Ölkə | |
| Memarı | Memar Sinan |
| Üslubu | Osmanlı memarlığı |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarix
Qazi Hüsrev bəy məscidi 1531-ci ildə məktəb və mədrəsə (müsəlman ibtidai və orta məktəbləri), bedesten (üstü örtülü bazar yeri) və hamamın da daxil olduğu bəy vəqfinin mərkəzi obyekti olaraq inşa edilmişdir. Bosniyanın çağdaş Osmanlı valisi tərəfindən təməli qoyulmuş bu vəqfin təməli qəsəbənin inkişafında həlledici bir məqama sahib olmuşdur.
Məscidin memarının adı məlum deyildir. Lakin məşhur Memar Sinanın adının çəkildiyi bir çox fərziyyədən sonra əksər tədqiqatçı fars əsilli Osmanlı memarı olan Əcəm Əsir Əli "Ələüddin"in ən ehtimallı inşaatçı olduğu ilə razılaşmışdır. Bununla birlikdə o vaxt bölgədə olan Sinanın özünün də işi yerində yoxlamış olması hələ də mümkündür.
Qazi Hüsrev bəy məscidi 1898-ci ildə Avstriya-Macarıstan imperiyası dövründə dünyada elektrik işıqlandırması alan ilk məsciddir.
Memarlıq
Məscid kompleks məsafəli, çox günbəzli məscidlər tipinə aiddir və klassik Osmanlı Memarlığının erkən dövrünü təmsil edir. Yüksək divarlarla əhatə olunmuş günbəzlə örtülmüş mərkəzi düzbucaqlı boşluq strukturun onurğasını təmsil edir. Məscidin qiblə tərəfi iki müqarnaya söykənən yarı günbəzlə örtülmüş düzbucaqlı bir sahə ilə uzanır. Bu sahədə dini məqsədləri olan mehrab, minbər və kürsi kimi mərkəzi memarlıq elementləri yerləşir.
Məscidin xarici qururluşunda əsas günbəz üstünlük təşkil edir və üstündə yalnız sadə, eyni zamanda monumental minarə yerləşir.
Dağıntı və yenidənqurma
Sarayevo mühasirəsi dövründə Serbiya qüvvələri qəsdən şəhərin muzeylər, kitabxanalar və məscidlər kimi bir çox mədəniyyət mərkəzini hədəf aldı. Ərazidəki ən çox tanınan tikili olan Qazi Hüsrev bəy məscidi açıq bir hədəf idi.
Xeyli miqdarda dağıntıya məruz qalan Məscidin yenidən qurulmasına müharibədən dərhal sonra, 1996-cı ildə xarici köməklə başlanıldı. Avstriya-Macarıstan dekorasiyasının köhnə və solğun təbəqəsi götürüldü və daha qədim, tarixi dekorativ rəsm təbəqələrinin qalıqları tapılmadığı üçün 2001/2002-ci ildə Bosniyalı xəttat Hazim Numanaqiç tərəfindən tamamilə yeni bir interyer dizayn edildi və tətbiq edildi. Avstriya-Macarıstan üslubuna aid qalıqlar bu gün yalnız məscidin portalında mövcuddur.
Qalereya
-
![image]()
Məscid 1900-cu ildə -
![image]()
Məscidin girişi -
![image]()
Məscidin şərq tərəfi -
![image]()
Bazardan görünüşü -
![image]()
Məscidin həyətindəki çeşmə -
![image]()
Qazi Hüsrev bəy məscidi -
![image]()
Azan -
![image]()
Məscidin qübbəsinin daxili interyeri -
![image]()
Qazi Hüsrev bəy məscidinin interyeri
Həmçinin bax
İstinadlar
- Commission to Preserve National Monuments of Bosnia and Herzegovina. 2001.
- "Nihad Čengić - Begova džamija kao djelo umjetnosti". 2019-03-30 tarixində . İstifadə tarixi: 17 iyul 2016. (#empty_citation)
- Izvor: Dnevni avaz, br. 4297, godina XII, nedjelja, 9.9.2007., Panorama, str. 14
Xarici linklər
- Qazi Hüsrev bəy məscidi - yeri və məlumatlar 2016-03-04 at the Wayback Machine (ing.)
- (ing.)
- [1]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qazi Husrev bey mescidi bosn Gazi Husrev begova dzamija turk Gazi Husrev bey camii Bosniya ve Herseqovinanin Sarayevo seherinde mescid XVI esrde tikilen bu mescid Bosniya ve Herseqovinanin en boyuk tarixi mescidi ve Osmanli memarliginin Balkanlardaki en boyuk numunelerinden biridir Insa olundugu gunden beri Sarayevonun esas mescidi olan Qazi Husrev bey mescidi bu gun hem de Bosniya ve Herseqovina Muselmanlari Birliyinin esas camaat mescidi kimi xidmet edir Mescid seherin esas memarliq abidelerinden biri olaraq turistler terefinden mutemadi olaraq ziyaret edilir islamQazi Husrev bey mescidiOlke Bosniya ve HerseqovinaMemari Memar SinanUslubu Osmanli memarligiQazi Husrev bey mescidi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixQazi Husrev bey mescidi 1531 ci ilde mekteb ve medrese muselman ibtidai ve orta mektebleri bedesten ustu ortulu bazar yeri ve hamamin da daxil oldugu bey veqfinin merkezi obyekti olaraq insa edilmisdir Bosniyanin cagdas Osmanli valisi terefinden temeli qoyulmus bu veqfin temeli qesebenin inkisafinda helledici bir meqama sahib olmusdur Mescidin memarinin adi melum deyildir Lakin meshur Memar Sinanin adinin cekildiyi bir cox ferziyyeden sonra ekser tedqiqatci fars esilli Osmanli memari olan Ecem Esir Eli Eleuddin in en ehtimalli insaatci oldugu ile razilasmisdir Bununla birlikde o vaxt bolgede olan Sinanin ozunun de isi yerinde yoxlamis olmasi hele de mumkundur Qazi Husrev bey mescidi 1898 ci ilde Avstriya Macaristan imperiyasi dovrunde dunyada elektrik isiqlandirmasi alan ilk mesciddir MemarliqAzan Osmanli dovrune aid saat qullesindeki ereb reqemlerine diqqet edin Mescid kompleks mesafeli cox gunbezli mescidler tipine aiddir ve klassik Osmanli Memarliginin erken dovrunu temsil edir Yuksek divarlarla ehate olunmus gunbezle ortulmus merkezi duzbucaqli bosluq strukturun onurgasini temsil edir Mescidin qible terefi iki muqarnaya soykenen yari gunbezle ortulmus duzbucaqli bir sahe ile uzanir Bu sahede dini meqsedleri olan mehrab minber ve kursi kimi merkezi memarliq elementleri yerlesir Mescidin xarici qururlusunda esas gunbez ustunluk teskil edir ve ustunde yalniz sade eyni zamanda monumental minare yerlesir Daginti ve yenidenqurma Qazi Husrev bey mescidi 19 cu esrde Sarayevo muhasiresi dovrunde Serbiya quvveleri qesden seherin muzeyler kitabxanalar ve mescidler kimi bir cox medeniyyet merkezini hedef aldi Erazideki en cox taninan tikili olan Qazi Husrev bey mescidi aciq bir hedef idi Xeyli miqdarda dagintiya meruz qalan Mescidin yeniden qurulmasina muharibeden derhal sonra 1996 ci ilde xarici komekle baslanildi Avstriya Macaristan dekorasiyasinin kohne ve solgun tebeqesi goturuldu ve daha qedim tarixi dekorativ resm tebeqelerinin qaliqlari tapilmadigi ucun 2001 2002 ci ilde Bosniyali xettat Hazim Numanaqic terefinden tamamile yeni bir interyer dizayn edildi ve tetbiq edildi Avstriya Macaristan uslubuna aid qaliqlar bu gun yalniz mescidin portalinda movcuddur QalereyaMescid 1900 cu ilde Mescidin girisi Mescidin serq terefi Bazardan gorunusu Mescidin heyetindeki cesme Qazi Husrev bey mescidi Azan Mescidin qubbesinin daxili interyeri Qazi Husrev bey mescidinin interyeriHemcinin baxIslam memarligiIstinadlarCommission to Preserve National Monuments of Bosnia and Herzegovina 2001 Nihad Cengic Begova dzamija kao djelo umjetnosti 2019 03 30 tarixinde Istifade tarixi 17 iyul 2016 empty citation Izvor Dnevni avaz br 4297 godina XII nedjelja 9 9 2007 Panorama str 14Xarici linklerQazi Husrev bey mescidi yeri ve melumatlar 2016 03 04 at the Wayback Machine ing ing 1