Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Stepanavan, 1924-cü ilədək Cəlaloğlu — Qərbi Azərbaycanın (indiki Ermənistan Respublikası) Loru mahalı, Cəlaloğlu rayonunda, Tona (dəyişdirilmiş adı Debed) çayının sahilində yerləşən şəhər. Cəlaloğlu rayonunun mərkəzi.
| şəhər | |||
| Stepanavan | |||
|---|---|---|---|
| Stepanavan | |||
 | |||
| |||
| Ölkə |  Ermənistan | ||
| Rayon | Stepanavan rayonu | ||
| Tarixi və coğrafiyası | |||
| Əsası qoyulub | 1810 | ||
| İlk məlumat | 978 | ||
| Əvvəlki adı | Cəlaloğlu | ||
| Sahəsi |
| ||
| Mərkəzin hündürlüyü | 1.375 ± 1 m | ||
| Saat qurşağı | |||
| Əhalisi | |||
| Əhalisi |
| ||
| Rəsmi dili | |||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||
| Telefon kodu | 374 256 | ||
| Poçt indeksi | 1901–1905 | ||
| Nəqliyyat kodu | 37 | ||
| Digər | |||
| stepanavan.am | |||
| | |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Tarixi
1938-ci ildən respublika tabeli şəhərdir. Hazırda vaxtilə erməni bolşevik Stepan Şaumyanın adını daşıyır.
Cəlaloğlu — Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasında kənd. İndi Ermənistan adlanan respublikada inzibati rayon və rayon mərkəzi, şəhər tipli qəsəbə.
Rayon ərazisi IX əsrə kimi Quqark əyalətinin Taşir qəzasının tərkibində olmuş, IX əsrdə Loru hakimiyyəti altında olmuşdur. 1089–1125-ci illərdə rayonun ərazisi gürcü padşahı Davidin hakimiyyətinə tabe olmuşdur. 1801-ci ildə Gürcüstanın Rusiyanın tərkibinə daxil olması ilə əlaqədar rayonun ərazisi Tiflis quberniyasının tərkibində Rusiyanın tabeliyinə keçmişdir. 1919-cu ildən 1920-ci ilin noyabrınadək Loruya daxil olmuş, indiki Ermənistanda 1920-ci il noyabrın 29-da sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Loru-Pəmbək qəzasının tərkibində Ermənistanın tabeliyinə keçmişdir. 1930-cu il sentyabr 9-da Cəlaloğlu rayonu yaradılmışdır.
Toponim qızılbaşların tayfasından olan Əmir Məhəmməd bəy Calaloğlunun adı əsasında yaranmışdır. Məhəmməd bəy Calaloğlu Gürcüstan padşahı Ləvasanı (Kartli hakimi Luar sab) qətlə yetirmiş və Şirvanda özünü öldürmüşdür.
Həmin kənd (Cəlaloğlu kəndi) çəpni türk tayfasının əmiri Məhəmməd bəy Calaloğluna mənsub olduğu üçün Calaloğlu kəndi adlanmışdır. Antropotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir.
Etimologiya
Lakin Rusiyanın 1828-ci il Türkmənçay müqaviləsi ilə İrəvan xanlığını işğal etməsindən sonra buraya kütləvi şəkildə ermənilər köçürülməyə başlamış və əhalinin tərkibi dəyişməyə başlamışdır. SSRİ dövründən başlayaraq isə ərazidə olan toponim və hidronimlər erməniləşdirilməyə başlamışdır. Erməniləşdirilmiş toponimlərdən birisi Cəlaloğlu şəhər/rayonudur. Sovet hakimiyyəti illərində şəhərin adı dəyişdirilərək Stepanavan (ermənicə: Ստեփանավան, rusca: Степанаван, ingiliscə: Stepanavan) edilmişdir.
Şəhərin adının Cəlaloğlu olduğunu və sonradan erməniləşdirilərək Stepanavan edildiyini təsdiq edən bir çox mənbə var. Belə mənbələrdən birisi Sovet ensiklopediyasıdır.
Sovet hakimiyyəti dövründə çap edilmiş "Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası"dır, bu səhifədə hazırda Ermənistanın tərkibində olan Stepanavan rayonu haqqında məlumat verilərək deyilir:
Böyük Sovet Ensiklopediyası, 40/604
Cəlaloğlu şəhəri haqqında Sovet Ensiklopeiyasının verdiyi məlumatların xülasəsi:
bu ərazi 1924-cü ilə yəni Sovet hakimiyyətinə qədər Calaloğlu adlanmışdır. Bu məsələ Rusiya SFSR və Ermənistan SSR də daxil olmaqla SSRİ-yə daxil olan bütün ölkələrin qəbul etdiyi bir şeydir.
İndiki Ermənistanın Torpaq Komitəsinin 1923-cü il qərarı ilə adı dəyişdirilib, Stepan Şaumyanın adına uyğun Stepanavan qoyulmuşdur.
Mənbə
Tarixi Araşdırmalar
İstinadlar
- Степанаван // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. IX ҹилд: Спутник—Фронтон. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1986. С. 34.
- Ермәнистан ССР хәритәси // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. IV ҹилд: Елдәҝәз—Итабира. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1980. С. 96–97.
- (176, s.14
- Qızılbaşlar tarixi (tərcümə və şərhlər M. Ə. Məhəmmədindir), Bakı, "Azərbaycan", 1993. s.14
Mənbə
- Əziz Ələkbərli, "Qədim türk-oğuz yurdu "Ermənistan"", Bakı, "Sabah", 1994.
- PDF versiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh.
- Həbib Rəhimoğlu. "Silinməz adlar, sağalmaz yaralar", Bakı, "Azərnəşr", 1997.
- B. Ə. Budaqov, Q. Ə. Qeybullayev. "Ermənistanda Azərbaycan mənşəli toponimlərin izahlı lüğəti". Bakı, "Oğuz eli", 1998.
- Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası, Bakı, "Gənclik", 1995.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Qərbi Azərbaycan: azərbaycanlılara qarşı genosid demoqrafik statistika güzgüsündə 2015-11-16 at the Wayback Machine
- Qərbi Azərbaycanın türk mənşəlli toponimləri 2014-09-04 at the Wayback Machine
- Vandalizm: tarixi adlara qarşı soyqırımı. Bakı, "Təhsil", 2006, 92 səh. [ölü keçid]
- İndiki Ermənistan qədim türk yurdu idi [ölü keçid]
- Qərbi Azərbaycan ərazilərində yer adlarının soyqırımı [ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Stepanavan 1924 cu iledek Celaloglu Qerbi Azerbaycanin indiki Ermenistan Respublikasi Loru mahali Celaloglu rayonunda Tona deyisdirilmis adi Debed cayinin sahilinde yerlesen seher Celaloglu rayonunun merkezi seherStepanavanStepanavanGerb41 00 34 sm e 44 23 02 s u Olke ErmenistanRayon Stepanavan rayonuTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1810Ilk melumat 978Evvelki adi CelalogluSahesi 14 km Merkezin hundurluyu 1 375 1 mSaat qursagi UTC 4EhalisiEhalisi 23 782 nef 2010 Resmi dili ermeni diliReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 374 256Poct indeksi 1901 1905Neqliyyat kodu 37Digerstepanavan amXeriteni goster gizle Stepanavan Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi1938 ci ilden respublika tabeli seherdir Hazirda vaxtile ermeni bolsevik Stepan Saumyanin adini dasiyir Celaloglu Tiflis quberniyasinin Borcali qezasinda kend Indi Ermenistan adlanan respublikada inzibati rayon ve rayon merkezi seher tipli qesebe Rayon erazisi IX esre kimi Quqark eyaletinin Tasir qezasinin terkibinde olmus IX esrde Loru hakimiyyeti altinda olmusdur 1089 1125 ci illerde rayonun erazisi gurcu padsahi Davidin hakimiyyetine tabe olmusdur 1801 ci ilde Gurcustanin Rusiyanin terkibine daxil olmasi ile elaqedar rayonun erazisi Tiflis quberniyasinin terkibinde Rusiyanin tabeliyine kecmisdir 1919 cu ilden 1920 ci ilin noyabrinadek Loruya daxil olmus indiki Ermenistanda 1920 ci il noyabrin 29 da sovet hakimiyyeti qurulduqdan sonra Loru Pembek qezasinin terkibinde Ermenistanin tabeliyine kecmisdir 1930 cu il sentyabr 9 da Celaloglu rayonu yaradilmisdir Toponim qizilbaslarin tayfasindan olan Emir Mehemmed bey Calaloglunun adi esasinda yaranmisdir Mehemmed bey Calaloglu Gurcustan padsahi Levasani Kartli hakimi Luar sab qetle yetirmis ve Sirvanda ozunu oldurmusdur Hemin kend Celaloglu kendi cepni turk tayfasinin emiri Mehemmed bey Calalogluna mensub oldugu ucun Calaloglu kendi adlanmisdir Antropotoponimdir Qurulusca sade toponimdir EtimologiyaLakin Rusiyanin 1828 ci il Turkmencay muqavilesi ile Irevan xanligini isgal etmesinden sonra buraya kutlevi sekilde ermeniler kocurulmeye baslamis ve ehalinin terkibi deyismeye baslamisdir SSRI dovrunden baslayaraq ise erazide olan toponim ve hidronimler ermenilesdirilmeye baslamisdir Ermenilesdirilmis toponimlerden birisi Celaloglu seher rayonudur Sovet hakimiyyeti illerinde seherin adi deyisdirilerek Stepanavan ermenice Ստեփանավան rusca Stepanavan ingilisce Stepanavan edilmisdir Seherin adinin Celaloglu oldugunu ve sonradan ermenilesdirilerek Stepanavan edildiyini tesdiq eden bir cox menbe var Bele menbelerden birisi Sovet ensiklopediyasidir Sovet hakimiyyeti dovrunde cap edilmis Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi dir bu sehifede hazirda Ermenistanin terkibinde olan Stepanavan rayonu haqqinda melumat verilerek deyilir Boyuk Sovet Ensiklopediyasi 40 604 Celaloglu seheri haqqinda Sovet Ensiklopeiyasinin verdiyi melumatlarin xulasesi bu erazi 1924 cu ile yeni Sovet hakimiyyetine qeder Calaloglu adlanmisdir Bu mesele Rusiya SFSR ve Ermenistan SSR de daxil olmaqla SSRI ye daxil olan butun olkelerin qebul etdiyi bir seydir Indiki Ermenistanin Torpaq Komitesinin 1923 cu il qerari ile adi deyisdirilib Stepan Saumyanin adina uygun Stepanavan qoyulmusdur MenbeTarixi ArasdirmalarIstinadlarStepanavan Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә IX ҹild Sputnik Fronton Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1986 S 34 Ermәnistan SSR hәritәsi Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә IV ҹild Eldәҝәz Itabira Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1980 S 96 97 176 s 14 Qizilbaslar tarixi tercume ve serhler M E Mehemmedindir Baki Azerbaycan 1993 s 14MenbeEziz Elekberli Qedim turk oguz yurdu Ermenistan Baki Sabah 1994 PDF versiyasi Qerbi Azerbaycanin turk menseli toponimleri Muellifi I M Bayramov Redaktorlari B E Budaqov H I Mirzeyev S A Memmedov Baki Elm nesriyyati 2002 696 seh ISBN 5 8066 1452 2 Hebib Rehimoglu Silinmez adlar sagalmaz yaralar Baki Azernesr 1997 B E Budaqov Q E Qeybullayev Ermenistanda Azerbaycan menseli toponimlerin izahli lugeti Baki Oguz eli 1998 Ermenistan azerbaycanlilarinin tarixi cografiyasi Baki Genclik 1995 Hemcinin baxDereleyez mahali Qerbi Azerbaycan Azerbaycanlilarin Qerbi Azerbaycandan deportasiyasi Ermeni ehalisinin tarixi miqrasiyasiXarici kecidlerQerbi Azerbaycan azerbaycanlilara qarsi genosid demoqrafik statistika guzgusunde 2015 11 16 at the Wayback Machine Qerbi Azerbaycanin turk menselli toponimleri 2014 09 04 at the Wayback Machine Vandalizm tarixi adlara qarsi soyqirimi Baki Tehsil 2006 92 seh olu kecid Indiki Ermenistan qedim turk yurdu idi olu kecid Qerbi Azerbaycan erazilerinde yer adlarinin soyqirimi olu kecid