Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalənin sonunda mənbə siyahısı var, lakin mətndaxili mənbələr heç və ya kifayət qədər istifadə edilmədiyi üçün bəzi məlumatların mənbəsi bilinmir. |
Mirzə Ələkbər Sabir adına Mərkəzi Şəhər Kitabxanası — Bakıda yerləşən kitabxana.
| Mirzə Ələkbər Sabir adına Mərkəzi Şəhər Kitabxanası | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə | Azərbaycan |
| Yaradılıb | 1919 |
| Ünvan | Bakı, Yasamal rayonu, İslam Səfərli (keç. Əzizbəyov) küçəsi 13, AZ1005 |
| Telefon | (+994 12) 494-75-50 |
| Fondu | |
| Fondun həcmi | 156 000 |
| Sayt | cls.az/front/2456/az |
Tarixi
1918-ci ilin axırlarında Azərbaycan İstehlak Cəmiyyətləri İttifaqı Kooperasiyasının mədəni-maarif şöbəsi Azərbaycan xalqı üçün xeyirxah bir iş görməyi – kütləvi kitabxana açmağı qərara alır. Bu, istehlak cəmiyyətinin gördüyü işlərin ən yaxşısı idi. Lakin azərbaycanlılara məxsus kitabxana açmaq çox da asan iş deyildir. Çünki o vaxtadək Azərbaycanda mükəmməl bir nəşriyyat olmadığlından kitabxana üçün, ələlxüsus kütləvi kitabxana üçün Azərbaycan dilində ədəbiyyat tapmaq mümkün deyildi. O zaman müəllimlərin və ziyalıların əlində müxtəlif vasitələrlə toplanmış bəzi kitablar var idi. Bunlar isə onların özlərinə məxsus kitabxanalarda saxlanılırdı. Bir çox çətinliklərdən sonra bəzilərinə kitabın dəyərindən artıq pul verməklə, bəziləri isə özləri pay verərək xeyli kitab əldə etmək mümkün oldu. Beləliklə Xəzər Sahili İstehlak İttifaqı İdarəsi öz payçılarının hesabına Azərbaycanda birinci kütləvi kitabxananı açdı. İlk illərdə kitabxanada bir neçə yüz kitab və çox az miqdarda oxucu var idi. Kitabxanada olan kitablar ərəb və fars dillərində Orucov qardaşları tərəfindən nəşr olunan islam tarixinə və köhnə mövzulara həsr olunmuş kitablardan ibarət idi.
1200 cilddən ibarət olan kitabxananı xalq kütləsinə tanıtmaq üçün Azərbaycanın böyük demokrat xalq şairi Sabirin ölümünün 10 illiyi ilə bağlı Mirzə Ələkbər Sabirin adı qoyuldu. Beləliklə kitabxananın rəsmi açılışı sənədlərdə 1919-cu ilin mart ayı kimi göstərildi. O gündən kitabxana bu binada fəaliyyət göstərirdi. Kitabxana yeni binaya köçdüyü zaman onun kitab fondu türk, ərəb və fars, az miqdarda Azərbaycan ədəbiyyatından ibarət idi. Kitabxana Azərbaycan, rus və s. xalqların elmi, kütləvi-siyasi və bədii əsərləri ilə təmin edilərək həqiqi-kütləvi kitabxana halını aldı. Kitabxana öz fondunu ən yaxşı kitablarla genişləndirməyə və təkmilləşdirməyə başladı. Bu mədəniyyət ocağının yaranmasında Nəriman Nərimanov, Dadaş Bünyadzadə, Əbdürrəhimbəy Haqverdiyev, Yusif Vəzir Çəmənzəminli, Məmməd Səid Ordubadi və başqa dövlət xadimlərinin böyük qayğısı və nəcib təşəbbüsü böyük rol oynamışdır. Elə çətin şəraitdə bu insanpərvər adamlar vaxt tapıb mədəniyyət ocaqlarını xalqın istifadəsinə verilməsinə çalışmış və məqsədlərinə nail olmuşlar. 1920-ci ildən başlayaraq Sabir kitabxanası öz işlərini genişləndirmək üçün imkan əldə edir. 10 il sonra 1929-cu ildə kitabxana fondu 12300 nüsxə, oxuculsrın sayı isə 4000 nəfər olur. Oxucuların kitabxanaya cəlb etmək və yaxşı kitabları kütlə içərisində yaymaq üçün kitabxana ədəbi müsamirələr, mübahisələr, ədəbi mühakimələr təşkil edir. Nəticədə yüzlərlə yeni oxucu kitabxanaya gəlirdilər. Kitabxana Azərbaycan qadınlarını da kitabxanaya cəlb etmək məqsədilə 1922-ci ildə “Oxucu qadınlar” dərnəyi də təşkil etmişdir.1929-cu ildə İçəri Şəhərdə yaşayan azərbaycan qadınlarının savadsızlığını ləğv etmək və az savadlıların savadını artırmaq üçün fəal qadın oxucuların yardımı ilə 27 evdə savad məktəbi təşkil etmiş və yüzdən artıq qadının savadlandırmışlar. Böyük Vətən müharibəsi illərində M.Ə.Sabir adına Mərkəzi Şəhər Kitabxanasının 25 illik yubileyi yaxınlaşırdı. Azərb. KP. MK-nin və Respublika Xalq Komissarları şurası yubileyin keçirilməsinə böyük əhəmiyyət verir və qayğı göstərirdilər.Bu məsələ haqqında Bakı Zəhmətkeş Deputatları İcraiyyə Komitəsinin nəzərinə çatdırıldı. Azərb. KP MK və Bakı Şəhər Partiya Komitəsi M.Ə,Sabir adına Mərkəzi Şəhər Kitabxanasının 25 illik yubileyini keçirmək haqqında qərar qəbul etdilər. Azərbaycanda kitabxanalar arasında ilk bibloqrafiya şöbəsi 1941-ci ildə bu kitabxanada yaradılmışdır. 1944-cü ilin axırlarında Azərbaycan Siyasi-Elmi Bilikləri yayan cəmiyyətin binasında ( Bilik cəmiyyəti) təntənəli yubiley iclası keçirildi. Yubiley iclasının rəyasət heyəti qismind Azərbaycan operasının banisi Üzeyir Hacıbəyov, SSRİ xalq artisti Bülbül, görkəmli yazıçılardan Mirzə İbrahimov, Mehdi Hüseyn, Süleyman Rəhimov, Sabirin oğlu Məmməd Səlim Tahirli, Mikayıl Rzaquluzadə və başqaları iştirak edirdilər.
Kitabxana oxucuların tələbinə görə ictimai-siyasi, ədəbi və elmi məruzələr təşkil etmişdir. Mədəni-maarif ocaqlarına kadrlar hazırlamaq işində öhdəsinə düşən vəzifəni ödəməyə çalışan Sabir adına kitabxana respublikamızın kitabxanaları üçün mütəxəssislər hazırlamaq işində görkəmli yer tutur. 1938-ci ilə qədər kitabxana işçiləri hazırlamaq üçün xüsusi məktəb olmadığından kitabxana işinə təyin olunanlar öz ilk təcrübələrini M.Ə.Sabir adına kitabxanada keçirdilər. Sabir kitabxanasının müvəffəqiyyəti, onun hesabatının düzgün qurulması ilə sıx bağlı idi. Kitabxana Azərbaycan, rus dillərində elmi, kütləvi-siyasi və bədii əsərlər ilə təmin edilərək həqiqi-kütləvi kitabxana halını almışdı. Kitabxana öz fondunu ən yaxşı kitablarla genişləndirməyə və təkmilləşdirməyə başladı. Kitabxanada çapı XIX əsrə məxsus nadir nüsxələr ensiklopediyalar (Brokhauz və Efronun ensiklopedik lüğəti) qorunub saxlanmaqdarır.
M. Ə. Sabir adına Mərkəzi Şəhər kitabxanasının müvəffəqiyyəti, onun hesabatının düzgün qurulması ilə sıx bağlı idi. Kitabxana Azərbaycan, rus dillərində elmi, kütləvi-siyasi və bədii əsərlər ilə təmin edilərək həqiqi-kütləvi kitabxana halını aldı. Kitabxana öz fondunu ən yaxşı kitablarla genişləndirməyə və təkmilləşdirməyə başladı. Kitabxanada Azərbaycan və rus abonomenti,oxu zalı, kitabişləmə, səyyar və biblioqrafiya şöbələri fəaliyyət göstəriridi.
M. Ə. Sabir adına Mərkəzi Şəhər kitabxanası gündəlik hər bir məsələni həll etməyə, kitabları kütlə içərisində yaymağa çalışmışdır. Kitabları daha dərindən öyrənmək üçün kitabxanada ədəbi dərnək təşkil olunmuşdur. Bu dərnəkdə kitabxananın fəal oxucuları sırasında Ə.Haqverdiyev, Cəfər Cabbarlı, Abdulla Şaiq, M.S.Ordubadi kimi görkəmli sənətkarlar ədəbi gəncliyə rəhbərlik etmişlər. (Sonralar isə bu dərnəyə , Qəşəm Nəcəfzadə də rəhbərlik etmişlər).
M. Ə. Sabir adına Mərkəzi şəhər kitabxanası 1971-ci ildə mədəniyyət işində ən yaxşı göstəricilərə görə SSRİ Mədəniyyət Nazirliyinin qərarına əsasən fəxri fərmanla, 1972-ci ildə Azərbaycanda kəndlərə hamilik köməyində fərqlənmiş mədəni maarif Ümumittifaq baxışında vımpel və pul mükafatı ilə təltif edilmişdir.
Kitabxana yarandığı gündən oxucularına xidmət etməklə yanaşı, bir çox tədbirlər, ədəbi müsamirələrər, sərgilər ilə də yadda qalmışdır. Ş.Ələkbərova, S.Qədimova, Ə.Əliyev kimi korifey sənətkarların kitabxanada oxucularla görüşləri və ifaları, Azərbaycanın xalq şair və yazıçıları ilə keçirlən ədəbi görüşlər bu günədək köhnə oxucuları tərəfindən xatırlanmaqadır. Qeyd etmək istərdik ki, kitabxana bu gün də ğz ənənəsini qoruyaraq davam etdirir. “Məşhurlarla görüş” layihəsi əsasında tanınmış ziyalı və yazarlarla görüşləri təşkil edir. M.Ə.Sabir adına Mərkəzi şəhər kitabxanası 2014-cü ildə “İlin ən yaxşı kitabxanası” adını almışdır. Azərbaycanın tarixi keçmişini, ədəbiyyatını qoruyub özündə saxlayan, neçə-neçə alim və ziyalılar yetişdirən, böyük bir tarixi olan M.Ə.Sabir adına Mərkəzi Şəhər Kitabxanasının 2019-cu ildə 100 yaşı tamam olub.
Binası
İlk əvvəl kitabxana keçmiş Merkuri küçəsində 19 nomrəli binanın birinci mərtəbəsində yerləşdirildi. Kitabxananın bir kitab saxlayıcısı, bir də balaca qiraətxanası var idi. 1920-ci ilin ilk günlərində isə kitabxana İslam Səfərli küçəsində (keçmiş Əzizbəyov küçəsində) yerləşən 13 nömrəli binanın ikinci mərtəbəsində yerləşdirildi.
İstinadlar
Xarici keçidlər
- Rəsmi saytı
- M. Ə. Sabır adına Mərkəzi Şəhər Kitabxanası Haqqımızda
- Səlimova, Firuzə. M.Ə.Sabir adına Mərkəzi Şəhər kitabxanasının dünəni və bu günü
- Mirzə Ələkbər Sabir adına Mərkəzi şəhər kitabxanasının 95 yaşı tamam olur
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqalenin sonunda menbe siyahisi var lakin metndaxili menbeler hec ve ya kifayet qeder istifade edilmediyi ucun bezi melumatlarin menbesi bilinmir Lutfen menbeleri uygun sekilde metnin daxilinde yerlesdirerek meqalenin tekmillesdirilmesine komek edin Mirze Elekber Sabir adina Merkezi Seher Kitabxanasi Bakida yerlesen kitabxana Mirze Elekber Sabir adina Merkezi Seher KitabxanasiUmumi melumatlarOlke AzerbaycanYaradilib 1919Unvan Baki Yasamal rayonu Islam Seferli kec Ezizbeyov kucesi 13 AZ1005Telefon 994 12 494 75 50FonduFondun hecmi 156 000Sayt cls az front 2456 azTarixi1918 ci ilin axirlarinda Azerbaycan Istehlak Cemiyyetleri Ittifaqi Kooperasiyasinin medeni maarif sobesi Azerbaycan xalqi ucun xeyirxah bir is gormeyi kutlevi kitabxana acmagi qerara alir Bu istehlak cemiyyetinin gorduyu islerin en yaxsisi idi Lakin azerbaycanlilara mexsus kitabxana acmaq cox da asan is deyildir Cunki o vaxtadek Azerbaycanda mukemmel bir nesriyyat olmadiglindan kitabxana ucun elelxusus kutlevi kitabxana ucun Azerbaycan dilinde edebiyyat tapmaq mumkun deyildi O zaman muellimlerin ve ziyalilarin elinde muxtelif vasitelerle toplanmis bezi kitablar var idi Bunlar ise onlarin ozlerine mexsus kitabxanalarda saxlanilirdi Bir cox cetinliklerden sonra bezilerine kitabin deyerinden artiq pul vermekle bezileri ise ozleri pay vererek xeyli kitab elde etmek mumkun oldu Belelikle Xezer Sahili Istehlak Ittifaqi Idaresi oz paycilarinin hesabina Azerbaycanda birinci kutlevi kitabxanani acdi Ilk illerde kitabxanada bir nece yuz kitab ve cox az miqdarda oxucu var idi Kitabxanada olan kitablar ereb ve fars dillerinde Orucov qardaslari terefinden nesr olunan islam tarixine ve kohne movzulara hesr olunmus kitablardan ibaret idi 1200 cildden ibaret olan kitabxanani xalq kutlesine tanitmaq ucun Azerbaycanin boyuk demokrat xalq sairi Sabirin olumunun 10 illiyi ile bagli Mirze Elekber Sabirin adi qoyuldu Belelikle kitabxananin resmi acilisi senedlerde 1919 cu ilin mart ayi kimi gosterildi O gunden kitabxana bu binada fealiyyet gosterirdi Kitabxana yeni binaya kocduyu zaman onun kitab fondu turk ereb ve fars az miqdarda Azerbaycan edebiyyatindan ibaret idi Kitabxana Azerbaycan rus ve s xalqlarin elmi kutlevi siyasi ve bedii eserleri ile temin edilerek heqiqi kutlevi kitabxana halini aldi Kitabxana oz fondunu en yaxsi kitablarla genislendirmeye ve tekmillesdirmeye basladi Bu medeniyyet ocaginin yaranmasinda Neriman Nerimanov Dadas Bunyadzade Ebdurrehimbey Haqverdiyev Yusif Vezir Cemenzeminli Memmed Seid Ordubadi ve basqa dovlet xadimlerinin boyuk qaygisi ve necib tesebbusu boyuk rol oynamisdir Ele cetin seraitde bu insanperver adamlar vaxt tapib medeniyyet ocaqlarini xalqin istifadesine verilmesine calismis ve meqsedlerine nail olmuslar 1920 ci ilden baslayaraq Sabir kitabxanasi oz islerini genislendirmek ucun imkan elde edir 10 il sonra 1929 cu ilde kitabxana fondu 12300 nusxe oxuculsrin sayi ise 4000 nefer olur Oxucularin kitabxanaya celb etmek ve yaxsi kitablari kutle icerisinde yaymaq ucun kitabxana edebi musamireler mubahiseler edebi muhakimeler teskil edir Neticede yuzlerle yeni oxucu kitabxanaya gelirdiler Kitabxana Azerbaycan qadinlarini da kitabxanaya celb etmek meqsedile 1922 ci ilde Oxucu qadinlar derneyi de teskil etmisdir 1929 cu ilde Iceri Seherde yasayan azerbaycan qadinlarinin savadsizligini legv etmek ve az savadlilarin savadini artirmaq ucun feal qadin oxucularin yardimi ile 27 evde savad mektebi teskil etmis ve yuzden artiq qadinin savadlandirmislar Boyuk Veten muharibesi illerinde M E Sabir adina Merkezi Seher Kitabxanasinin 25 illik yubileyi yaxinlasirdi Azerb KP MK nin ve Respublika Xalq Komissarlari surasi yubileyin kecirilmesine boyuk ehemiyyet verir ve qaygi gosterirdiler Bu mesele haqqinda Baki Zehmetkes Deputatlari Icraiyye Komitesinin nezerine catdirildi Azerb KP MK ve Baki Seher Partiya Komitesi M E Sabir adina Merkezi Seher Kitabxanasinin 25 illik yubileyini kecirmek haqqinda qerar qebul etdiler Azerbaycanda kitabxanalar arasinda ilk bibloqrafiya sobesi 1941 ci ilde bu kitabxanada yaradilmisdir 1944 cu ilin axirlarinda Azerbaycan Siyasi Elmi Bilikleri yayan cemiyyetin binasinda Bilik cemiyyeti tenteneli yubiley iclasi kecirildi Yubiley iclasinin reyaset heyeti qismind Azerbaycan operasinin banisi Uzeyir Hacibeyov SSRI xalq artisti Bulbul gorkemli yazicilardan Mirze Ibrahimov Mehdi Huseyn Suleyman Rehimov Sabirin oglu Memmed Selim Tahirli Mikayil Rzaquluzade ve basqalari istirak edirdiler Kitabxana oxucularin telebine gore ictimai siyasi edebi ve elmi meruzeler teskil etmisdir Medeni maarif ocaqlarina kadrlar hazirlamaq isinde ohdesine dusen vezifeni odemeye calisan Sabir adina kitabxana respublikamizin kitabxanalari ucun mutexessisler hazirlamaq isinde gorkemli yer tutur 1938 ci ile qeder kitabxana iscileri hazirlamaq ucun xususi mekteb olmadigindan kitabxana isine teyin olunanlar oz ilk tecrubelerini M E Sabir adina kitabxanada kecirdiler Sabir kitabxanasinin muveffeqiyyeti onun hesabatinin duzgun qurulmasi ile six bagli idi Kitabxana Azerbaycan rus dillerinde elmi kutlevi siyasi ve bedii eserler ile temin edilerek heqiqi kutlevi kitabxana halini almisdi Kitabxana oz fondunu en yaxsi kitablarla genislendirmeye ve tekmillesdirmeye basladi Kitabxanada capi XIX esre mexsus nadir nusxeler ensiklopediyalar Brokhauz ve Efronun ensiklopedik lugeti qorunub saxlanmaqdarir M E Sabir adina Merkezi Seher kitabxanasinin muveffeqiyyeti onun hesabatinin duzgun qurulmasi ile six bagli idi Kitabxana Azerbaycan rus dillerinde elmi kutlevi siyasi ve bedii eserler ile temin edilerek heqiqi kutlevi kitabxana halini aldi Kitabxana oz fondunu en yaxsi kitablarla genislendirmeye ve tekmillesdirmeye basladi Kitabxanada Azerbaycan ve rus abonomenti oxu zali kitabisleme seyyar ve biblioqrafiya sobeleri fealiyyet gosteriridi M E Sabir adina Merkezi Seher kitabxanasi gundelik her bir meseleni hell etmeye kitablari kutle icerisinde yaymaga calismisdir Kitablari daha derinden oyrenmek ucun kitabxanada edebi dernek teskil olunmusdur Bu dernekde kitabxananin feal oxuculari sirasinda E Haqverdiyev Cefer Cabbarli Abdulla Saiq M S Ordubadi kimi gorkemli senetkarlar edebi gencliye rehberlik etmisler Sonralar ise bu derneye Qesem Necefzade de rehberlik etmisler M E Sabir adina Merkezi seher kitabxanasi 1971 ci ilde medeniyyet isinde en yaxsi gostericilere gore SSRI Medeniyyet Nazirliyinin qerarina esasen fexri fermanla 1972 ci ilde Azerbaycanda kendlere hamilik komeyinde ferqlenmis medeni maarif Umumittifaq baxisinda vimpel ve pul mukafati ile teltif edilmisdir Kitabxana yarandigi gunden oxucularina xidmet etmekle yanasi bir cox tedbirler edebi musamirelerer sergiler ile de yadda qalmisdir S Elekberova S Qedimova E Eliyev kimi korifey senetkarlarin kitabxanada oxucularla gorusleri ve ifalari Azerbaycanin xalq sair ve yazicilari ile kecirlen edebi gorusler bu gunedek kohne oxuculari terefinden xatirlanmaqadir Qeyd etmek isterdik ki kitabxana bu gun de gz enenesini qoruyaraq davam etdirir Meshurlarla gorus layihesi esasinda taninmis ziyali ve yazarlarla gorusleri teskil edir M E Sabir adina Merkezi seher kitabxanasi 2014 cu ilde Ilin en yaxsi kitabxanasi adini almisdir Azerbaycanin tarixi kecmisini edebiyyatini qoruyub ozunde saxlayan nece nece alim ve ziyalilar yetisdiren boyuk bir tarixi olan M E Sabir adina Merkezi Seher Kitabxanasinin 2019 cu ilde 100 yasi tamam olub BinasiIlk evvel kitabxana kecmis Merkuri kucesinde 19 nomreli binanin birinci mertebesinde yerlesdirildi Kitabxananin bir kitab saxlayicisi bir de balaca qiraetxanasi var idi 1920 ci ilin ilk gunlerinde ise kitabxana Islam Seferli kucesinde kecmis Ezizbeyov kucesinde yerlesen 13 nomreli binanin ikinci mertebesinde yerlesdirildi IstinadlarXarici kecidlerResmi sayti M E Sabir adina Merkezi Seher Kitabxanasi Haqqimizda Selimova Firuze M E Sabir adina Merkezi Seher kitabxanasinin duneni ve bu gunu Mirze Elekber Sabir adina Merkezi seher kitabxanasinin 95 yasi tamam olur