Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İkinci Dünya müharibəsindən sonra dünya dövlətləri xüsusi şəraitlərdə əməliyyatlar apara bilən, yüksək hazırlıqlı xüsusi təyinatlı qoşunların yaradılmasına böyük diqqət yetirilməyə başladılar. Müxtəlif əməliyyatlarda iştirak edərək özünü bu və ya digər formada göstərən xüsusi təyinatlılar demək olar ki, bütün ölkələrdə Silahlı qüvvələrin ən etibarlı və seçmə birləşməsi sayılır.
Türkiyədə «Kommando», «Bordo bereli» «SAT-SAS», ABŞ-də «Reyncer», «Delta forçe», Rusiyada «Alfa», «Vımpel», «Delta», İsraildə «Amor», Böyük Britaniyada «Kommandos», «Skorpion», Finlandiyada «Yeger», Gürcüstanda Xüsusi Əməliyyatlar Qrupu (Group «A»), Azərbaycanda «Yarasa», , , , və s. şərti adlarla tanınan xüsusi təyinatlı dəstələr mövcuddur.
Bu gün dünyada “Kommandos”, “Bordo Bereli”, “SAT/SAS”, “Reyncer”, “Delta Forçe”, “Alfa”, “Vımpel”, “Amor”, “Skorpion”, “Yeger”, “Group A”, və s. şərti adlarla tanınan xüsusi təyinatlı dəstələr mövcuddur.
“Hər əsgər komando ola bilməz”
Təhlükəsizlik və polis qüvvələrinin analoji birliklərindən fərqli olaraq, xüsusi təyinatlılar tam fərqli situasiyalar üçün hazırlanır. Çətin şəraitlərdə, ölkə sərhədləri daxilində və kənarda hərbi əməliyyatlar apara bilir, müxtəlif döyüş tapşırıqlarını yerinə yetirirlər. Çətin şəraitlərdə əməliyyatlara hazırlanan xüsusi təyinatlıların seçimi və hazırlığı böyük vaxt və tədris tələb edir. Ordu xüsusi təyinatlıları əsasən müddətli və müqavilə əsasında hərbi xidmətə çağrılmış şəxslərdən formalaşdırılır.
Xüsusi təyinatlı qüvvələr qədim Babildə, Spartada, Assuriyada, Roma imperiyasında və digər dövlətlərdə mövcud olub. Hazırda dünyanın əksər ölkələrində xüsusi təyinatlı qüvvələrin hazırlanmasında Osmanlı dövlətinin metodlarından istifadə olunur. Osmanlılar 500 ilə yaxın bir dövrdə hərbi əməliyyatların taleyini həll edən xüsusi təyinatlıların hazırlığına böyük diqqət yetiriblər. Belə ki, tarixdə yer alan yeniçəri adlanan xüsusi təyinatlı qoşunun şəxsi heyəti qeyri-müsəlman xalqların uşaqlarından təşkil olunub. Uşaqkən valideynlərindən alınan bu şəxslər müsəlmanlığa qəbul edilib və xüsusi məktəblərdə hazırlanıblar. Uzun illər Osmanlı ordusunun zərbə qüvvəsi sayılan yeniçərilərin hazırlanmasında bu gün istifadə olunan metodlardan yararlanılıb.
Osmanlıların digər xüsusi təyinatlı qüvvələri isə “dəli” adlanıb. Könüllülük əsasında formalaşdırılan bu xüsusi təyinatlıların vəzifəsi döyüşün başlanğıcında meydana daxil olaraq düşmən səflərini dağıtmaq olub. Dəlilərin hazırlığı tam fərqli olub. Belə ki, bu qüvvələr əsasən əlbəyaxa savaş təlimləri keçirmişlər. Yumruqlarını mərmərə, daşa vurmaqla bərkidən dəlilərin seçimi çox mürəkkəb olub. Onlar günlərlə ac-susuz qalıb, ən çətin hazırlıqları keçiblər. Döyüş zamanı meydana yəhərsiz at belində, yalnız qalxanla daxil olan dəlilər qarşılarına çıxan düşmənin zərbəsini qalxanla dəf edərək, onları yumruqla və ya qalxanla yerə sərib, səfləri pozublar.
Xüsusi təyinatlıların hazırlanmasında böyük təcrübəsi olan Türkiyənin hərbi məktəblərində belə bir fikir səsləndirilir: “Hər oğul əsgər ola bilər. Amma hər əsgər kommando ola bilməz”.
Azərbaycanın xüsusi təyinatlı qoşunlarının formalaşdırılmasında da Türkiyənin rolu böyük olub. Bu gün Türkiyənin İzmir və Foçadakı xüsusi təyinatlı məktəblərində onlarla Azərbaycan zabiti təhsil alır.
Türk komandoları çətin və keçilməz ərazilərdə PKK terrorçularına qarşı aparılan əməliyyatlarda dəfələrlə özlərini doğruldub. Hərbi ekspertlərin araşdırmalarına görə, dünyada ən ağır təlim kursunu Türkiyə xüsusi təyinatlıları keçirlər.
Mənbə
- Vəhşi köpəklərin, adamyeyən balıqların, hiyləgər düşmənin qənimi 2009-08-28 at the Wayback Machine
- Dünya Xüsusi Təyinatlıları
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ikinci Dunya muharibesinden sonra dunya dovletleri xususi seraitlerde emeliyyatlar apara bilen yuksek hazirliqli xususi teyinatli qosunlarin yaradilmasina boyuk diqqet yetirilmeye basladilar Muxtelif emeliyyatlarda istirak ederek ozunu bu ve ya diger formada gosteren xususi teyinatlilar demek olar ki butun olkelerde Silahli quvvelerin en etibarli ve secme birlesmesi sayilir ABS in xususi teyinatli desteleriSWATCilide xususi teyinatli destelerPolsanin xususi teyinatli desteleri Turkiyede Kommando Bordo bereli SAT SAS ABS de Reyncer Delta force Rusiyada Alfa Vimpel Delta Israilde Amor Boyuk Britaniyada Kommandos Skorpion Finlandiyada Yeger Gurcustanda Xususi Emeliyyatlar Qrupu Group A Azerbaycanda Yarasa Qartal Sahin Vasaq Eqreb ve s serti adlarla taninan xususi teyinatli desteler movcuddur Bu gun dunyada Kommandos Bordo Bereli SAT SAS Reyncer Delta Force Alfa Vimpel Amor Skorpion Yeger Group A ve s serti adlarla taninan xususi teyinatli desteler movcuddur Her esger komando ola bilmez Tehlukesizlik ve polis quvvelerinin analoji birliklerinden ferqli olaraq xususi teyinatlilar tam ferqli situasiyalar ucun hazirlanir Cetin seraitlerde olke serhedleri daxilinde ve kenarda herbi emeliyyatlar apara bilir muxtelif doyus tapsiriqlarini yerine yetirirler Cetin seraitlerde emeliyyatlara hazirlanan xususi teyinatlilarin secimi ve hazirligi boyuk vaxt ve tedris teleb edir Ordu xususi teyinatlilari esasen muddetli ve muqavile esasinda herbi xidmete cagrilmis sexslerden formalasdirilir Xususi teyinatli quvveler qedim Babilde Spartada Assuriyada Roma imperiyasinda ve diger dovletlerde movcud olub Hazirda dunyanin ekser olkelerinde xususi teyinatli quvvelerin hazirlanmasinda Osmanli dovletinin metodlarindan istifade olunur Osmanlilar 500 ile yaxin bir dovrde herbi emeliyyatlarin taleyini hell eden xususi teyinatlilarin hazirligina boyuk diqqet yetiribler Bele ki tarixde yer alan yeniceri adlanan xususi teyinatli qosunun sexsi heyeti qeyri muselman xalqlarin usaqlarindan teskil olunub Usaqken valideynlerinden alinan bu sexsler muselmanliga qebul edilib ve xususi mekteblerde hazirlaniblar Uzun iller Osmanli ordusunun zerbe quvvesi sayilan yenicerilerin hazirlanmasinda bu gun istifade olunan metodlardan yararlanilib Osmanlilarin diger xususi teyinatli quvveleri ise deli adlanib Konulluluk esasinda formalasdirilan bu xususi teyinatlilarin vezifesi doyusun baslangicinda meydana daxil olaraq dusmen seflerini dagitmaq olub Delilerin hazirligi tam ferqli olub Bele ki bu quvveler esasen elbeyaxa savas telimleri kecirmisler Yumruqlarini mermere dasa vurmaqla berkiden delilerin secimi cox murekkeb olub Onlar gunlerle ac susuz qalib en cetin hazirliqlari kecibler Doyus zamani meydana yehersiz at belinde yalniz qalxanla daxil olan deliler qarsilarina cixan dusmenin zerbesini qalxanla def ederek onlari yumruqla ve ya qalxanla yere serib sefleri pozublar Xususi teyinatlilarin hazirlanmasinda boyuk tecrubesi olan Turkiyenin herbi mekteblerinde bele bir fikir seslendirilir Her ogul esger ola biler Amma her esger kommando ola bilmez Azerbaycanin xususi teyinatli qosunlarinin formalasdirilmasinda da Turkiyenin rolu boyuk olub Bu gun Turkiyenin Izmir ve Focadaki xususi teyinatli mekteblerinde onlarla Azerbaycan zabiti tehsil alir Turk komandolari cetin ve kecilmez erazilerde PKK terrorcularina qarsi aparilan emeliyyatlarda defelerle ozlerini dogruldub Herbi ekspertlerin arasdirmalarina gore dunyada en agir telim kursunu Turkiye xususi teyinatlilari kecirler MenbeVehsi kopeklerin adamyeyen baliqlarin hiyleger dusmenin qenimi 2009 08 28 at the Wayback Machine Dunya Xususi Teyinatlilari