Robert Huk (ing. Robert Hooke 18 (28) iyul 1635[…] – 3 (14) mart 1703[…], London, İngiltərə krallığı) — ingilis təbiətşünası, ensiklopedisti, eksperimental fiziki. Onun adı daha çox Huk qanunu ilə xatırlanır.
Robert Huk | |
---|---|
ing. Robert Hooke | |
| |
Doğum tarixi | 18 (28) iyul 1635[…] |
Vəfat tarixi | 3 (14) mart 1703[…](67 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Elm sahələri | mexanika, fizika, kimya, biologiya, memarlıq, astronomiya, Yer ölçmə işləri, riyaziyyat, Materialşünaslıq |
İş yerləri |
|
Alma-mater | ing. Christ Church, Oxford |
Təhsili | |
Elmi rəhbəri | Tomas Uillis |
Tanınmış yetirməsi | Edmund Halley |
Tanınır | Huk qanunu ilk dəfə Hüceyrə sözünü elmə gətirmişdir. |
Üzvlüyü |
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bioqrafiya
Robert Huk ruhani ailəsində dünyaya gəlmiş, atası onun ruhani olmasını istəsə də oğlunun sağlamlığının zəifliyi və onun mexanikaya marağını nəzərə alaraq saatsaz olmasına qərar verir. Uestminsterdə məktəbə gedir. 1653-cü ildən Oksfordda oxumağa başladı. Burada o, 1655 ci ildə Robert Boyl ilə tanış olur, birlikdə hava nasosunu icad edirlər. 1662 ci ildə London Kral Cəmiyyətinə üzv seçilir və ölümünədək fizika şöbəsinin kuratoru olur. 1677 və 1682 ci illərdə cəmiyyətin katibliyinə təyin edilir. 1665 ci ildə Qreşam kollecinin həndəsə üzrə professoru seçilir. Həmin ildə o özünün məşhur əsərini dərc edir. Bu əsərdə icad etdiyi iki linzalı mikroskopu ilə müşahidə və tədqiqatlarını göstərmiş və ilk dəfə bitki toxumasının hüceyrədən təşkil olunduğunu söyləmişdir.
Kəşf və icadlar
İlk dəfə olaraq Robert Huk hüceyrəni kəşf etmişdir. 1665-ci ildə bioloji toxumanın – lat. Quercus suber ağacından hazırlanmış tıxacın (probkanın) nazik kəsiyinə özü tərəfindən təkmilləşdirilmiş mikroskop altında baxarkən, tıxac kəsiyinin çoxlu sayda hücrəciklərdən ibarət olduğunu görmüş və onlara ing. cell – hüceyrə adı vermişdır. XVII əsr tədqiqatları bitkilərin hüceyrəvi quruluşa malik olmasını aşkarlasa da hüceyrənin öz quruluşu haqqında heç bir məlumata malik deyildir.
Mənbələr
- В. И. Арнольд, "Гюйгенс и Барроу, Ньютон и Гук" 2011-06-03 at the Wayback Machine. М., Наука, 1989 г., 96 с.
- А. Н. Боголюбов, "Роберт Гук (1635–1703)" 2007-09-28 at the Wayback Machine. М.: Наука, 1984.
- Филонович С., "Роберт Гук", Квант, 1985, № 7. 2008-04-06 at the Wayback Machine
- L. D. Patterson, Hooke’s Gravitation Theory and Its Influence on Newton. I: Hooke’s Gravitation Theory, Isis, Vol. 40, No. 4 (Nov., 1949), pp. 327–341. Online
- L. D. Patterson, Hooke’s Gravitation Theory and Its Influence on Newton. II: The Insufficiency of the Traditional Estimate, Isis, Vol. 41, No. 1 (Mar., 1950), pp. 32–45. Online
- C. Wilson, Newton’s Orbit Problem: A Historian’s Response, The College Mathematics Journal, Vol. 25, No. 3 (May, 1994), pp. 193–200, doi:10.2307/2687647. Online
- Early Science and Medicine, Volume 10, No. 4, December 2005. [ölü keçid] (müəlliflər: Niccolò Guicciardini, Michael Nauenberg, Ofer Gal, Domenico Bertoloni Meli).
Xarici keçidlər
- Robert Hooke (1635–1708) 2008-06-24 at the Wayback Machine Robert Huka həsr olunmuş sayt.
- R. S. Westfall, Robert Hooke (from Dictionary of Scientific Biography, p. 112–119). (ing.)
- Michael Nauenberg homepage. (ing.)
- Allan Chapman, England’s Leonardo: Robert Hooke (1635–1703) and the art of experiment in Restoration England 2007-10-30 at the Wayback Machine (ing.)
- Robert Hooke (The MacTutor History of Mathematics archive) 2009-03-03 at the Wayback Machine (ing.)
İstinadlar
- https://www.cityoflondon.gov.uk/things-to-do/history-and-heritage/london-metropolitan-archives/collections/robert-hooke.
- Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
- Robert Hooke (nid.).
- https://royalsociety.org/~/media/library/The%20library%20and%20archives%20of%20the%20royal%20society%201660-1990%20Marie%20Boas%20Hall.pdf.
- https://www.biography.com/scholar/robert-hooke.
- Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.
- Гук Роберт // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Robert Huk ing Robert Hooke 18 28 iyul 1635 3 14 mart 1703 London Ingiltere kralligi ingilis tebietsunasi ensiklopedisti eksperimental fiziki Onun adi daha cox Huk qanunu ile xatirlanir Robert Huking Robert HookeRobert Hukun portretiDogum tarixi 18 28 iyul 1635 Vefat tarixi 3 14 mart 1703 67 yasinda Vefat yeri London Ingiltere kralligiElm saheleri mexanika fizika kimya biologiya memarliq astronomiya Yer olcme isleri riyaziyyat MaterialsunasliqIs yerleri London Kral Cemiyyeti 1677 1683 Alma mater ing Christ Church OxfordTehsili Oksford UniversitetiElmi rehberi Tomas UillisTaninmis yetirmesi Edmund HalleyTaninir Huk qanunu ilk defe Huceyre sozunu elme getirmisdir Uzvluyu London Kral Cemiyyeti 1663 Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyaRobert Huk ruhani ailesinde dunyaya gelmis atasi onun ruhani olmasini istese de oglunun saglamliginin zeifliyi ve onun mexanikaya maragini nezere alaraq saatsaz olmasina qerar verir Uestminsterde mektebe gedir 1653 cu ilden Oksfordda oxumaga basladi Burada o 1655 ci ilde Robert Boyl ile tanis olur birlikde hava nasosunu icad edirler 1662 ci ilde London Kral Cemiyyetine uzv secilir ve olumunedek fizika sobesinin kuratoru olur 1677 ve 1682 ci illerde cemiyyetin katibliyine teyin edilir 1665 ci ilde Qresam kollecinin hendese uzre professoru secilir Hemin ilde o ozunun meshur eserini derc edir Bu eserde icad etdiyi iki linzali mikroskopu ile musahide ve tedqiqatlarini gostermis ve ilk defe bitki toxumasinin huceyreden teskil olundugunu soylemisdir Kesf ve icadlarIlk defe olaraq Robert Huk huceyreni kesf etmisdir 1665 ci ilde bioloji toxumanin lat Quercus suber agacindan hazirlanmis tixacin probkanin nazik kesiyine ozu terefinden tekmillesdirilmis mikroskop altinda baxarken tixac kesiyinin coxlu sayda hucreciklerden ibaret oldugunu gormus ve onlara ing cell huceyre adi vermisdir XVII esr tedqiqatlari bitkilerin huceyrevi qurulusa malik olmasini askarlasa da huceyrenin oz qurulusu haqqinda hec bir melumata malik deyildir MenbelerV I Arnold Gyujgens i Barrou Nyuton i Guk 2011 06 03 at the Wayback Machine M Nauka 1989 g 96 s A N Bogolyubov Robert Guk 1635 1703 2007 09 28 at the Wayback Machine M Nauka 1984 Filonovich S Robert Guk Kvant 1985 7 2008 04 06 at the Wayback Machine L D Patterson Hooke s Gravitation Theory and Its Influence on Newton I Hooke s Gravitation Theory Isis Vol 40 No 4 Nov 1949 pp 327 341 Online L D Patterson Hooke s Gravitation Theory and Its Influence on Newton II The Insufficiency of the Traditional Estimate Isis Vol 41 No 1 Mar 1950 pp 32 45 Online C Wilson Newton s Orbit Problem A Historian s Response The College Mathematics Journal Vol 25 No 3 May 1994 pp 193 200 doi 10 2307 2687647 Online Early Science and Medicine Volume 10 No 4 December 2005 olu kecid muellifler Niccolo Guicciardini Michael Nauenberg Ofer Gal Domenico Bertoloni Meli Xarici kecidlerRobert Hooke 1635 1708 2008 06 24 at the Wayback Machine Robert Huka hesr olunmus sayt R S Westfall Robert Hooke from Dictionary of Scientific Biography p 112 119 ing Michael Nauenberg homepage ing Allan Chapman England s Leonardo Robert Hooke 1635 1703 and the art of experiment in Restoration England 2007 10 30 at the Wayback Machine ing Robert Hooke The MacTutor History of Mathematics archive 2009 03 03 at the Wayback Machine ing Istinadlarhttps www cityoflondon gov uk things to do history and heritage london metropolitan archives collections robert hooke Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi 1994 Robert Hooke nid https royalsociety org media library The 20library 20and 20archives 20of 20the 20royal 20society 201660 1990 20Marie 20Boas 20Hall pdf https www biography com scholar robert hooke Mathematics Genealogy Project ing 1997 Guk Robert Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969