Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fridrix Ebert (alm. Friedrich Ebert; 4 fevral 1871[…], Heydelberq, Baden knyazlığı[d], Almaniya imperiyası – 28 fevral 1925[…], Berlin, Prussiya[d], Veymar Respublikası) — alman sosial-demokratı, SDP-nin əsas xadimlərindən biri və onun "revizionist" qolunun lideri. Almaniyada Noyabr inqilabından sonra ilk reyxskansleri, ilk Almaniya prezidenti (Veymar Respublikası, 1919–1925) və həmçinin Almaniyanın ilk demokratik olaraq seçilmiş dövlət başçısı.
| Fridrix Ebert | |
|---|---|
| alm. Friedrich Ebert | |
 | |
Almaniya Prezidenti[d] | |
| 11 fevral 1919 – 28 fevral 1925 | |
| Sonrakı | Paul fon Hindenburq |
| 9 noyabr 1918 – 13 fevral 1919 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 4 fevral 1871[…] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 28 fevral 1925[…](54 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Vəfat səbəbi | peritonit |
| Milliyyəti | alman |
| Vətəndaşlığı |  Almaniya |
| Partiya | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Dini | Roma-Katolik kilsəsi, dinsizlik |
| | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Fridrix Ebert 1871-ci ildə Heydelberq şəhərində dərzi ailəsində doğulub. Həmkarlar ittifaqı hərəkatında iştirak edən Ebert, Sosial Demokrat Partiyasında siyasi yüksəkliklərə nail olmuş, 1905-ci ildə Baş katib, 1913-cü ildə partiya sədri olmuşdur və 1914-cü ilin avqustunda Ebert, Birinci Dünya müharibəsinin başlanğıcının lazımlı "müdafiə" bir tədbiri olduğunu iddia edərək, SDP'nin əlavə hərbi vəsaitlər üçün demək olar ki, yekdil dəstək əldə etmişdir. Ebert və Şeydeman tərəfindən idarə olunan partiya rəhbərliyinin bu mövqeyi partiya içində bölünməyə gətirib çıxardı, nəticədə sol və mərkəz sol qanad 1917-ci ilin əvvəlində Almaniyanın Müstəqil Sosial Demokrat Partiyasını formalaşdıraraq partiyanı tərk etdi.
SDP liderlərinin qalan hissələrinə nisbətən, Fridrix Ebert kayzer fikirləri ilə fərqlənirdi. Noyabrın inqilabı ərəfəsində Rexkansleri Baden Şahzadəsi ilə söhbətində, monarxiyanın qorunub saxlanılmasına ümid etdiyini və respublikanı onun yoldaşı Philip Scheidemann "özbaşına" hesab etdiyini elan etdi.
Ebertin reyxprezidentliyi zamanı müharibə və siyasi qeyri-sabitliyin itirilməsi Almaniyada ağır iqtisadi böhrana səbəb oldu. 1923-cü ilin noyabrında Ebert Hustav Stresemannın koalisiya hökumətini tərk edən öz partiyasına qarşı çıxdı. Tarixi ədəbiyyatda Ebertin fəaliyyətinin son dərəcə ziddiyyətli qiymətləndirmələri var. Ebert özünü demokratiyanın tərəfdarı hesab etsə də, kommunistlər və partiya yoldaşlarının əksəriyyəti onu radikal anti-əmək tədbirləri tətbiq etməkdə və dolayısı ilə yeni doğulmuş nasizmə dəstək verməkdə ittiham edirdilər.
Ebert 1925-ci ildə appendisitində xəstəlik olması səbəbindən vəfat etmişdir.
Ədəbiyyat
- Wolfgang Abendroth: Friedrich Ebert. In: Wilhelm von Sternburg: Die deutschen Kanzler. Von Bismarck bis Kohl. Aufbau-Taschenbuch-Verlag, Berlin 1998, ISBN , pp. 145–159.
- Friedrich Ebert. Sein Leben, sein Werk, seine Zeit. Begleitband zur ständigen Ausstellung in der Reichspräsident-Friedrich-Ebert-Gedenkstätte, edited by Walter Mühlhausen. Kehrer Verlag, Heidelberg 1999, ISBN .
- Köhler, Henning: Deutschland auf dem Weg zu sich selbst. Eine Jahrhundertgeschichte. Hohenheim Verlag, Stuttgart/Leipzig 2002, ISBN .
- Eberhard Kolb (ed.): Friedrich Ebert als Reichspräsident – Amtsführung und Amtsverständnis. Oldenbourg Wissenschaftsverlag, München 1997, ISBN . Containing:
- Richter, Ludwig: Der Reichspräsident bestimmt die Politik und der Reichskanzler deckt sie: Friedrich Ebert und die Bildung der Weimarer Koalition.
- Mühlhausen, Walter: Das Büro des Reichspräsidenten in der politischen Auseinandersetzung.
- Kolb, Eberhard: Vom "vorläufigen" zum definitiven Reichspräsidenten. Die Auseinandersetzung um die "Volkswahl" des Reichspräsidenten 1919–1922.
- Braun, Bernd: Integration kraft Repräsentation – Der Reichspräsident in den Ländern.
- Hürten, Heinz: Reichspräsident und Wehrpolitik. Zur Praxis der Personalauslese.
- Richter, Ludwig: Das präsidiale Notverordnungsrecht in den ersten Jahren der Weimarer Republik. Friedrich Ebert und die Anwendung des Artikels 48 der Weimarer Reichsverfassung.
- Mühlhausen, Walter: Reichspräsident und Sozialdemokratie: Friedrich Ebert und seine Partei 1919–1925.
- Mühlhausen, Walter:Friedrich Ebert 1871–1925. Reichspräsident der Weimarer Republik. Dietz, Bonn 2006, ISBN . (Rezension von Michael Epkenhans 2007-02-14 at the Wayback Machine In: . 1 February 2007)
- Mühlhausen, Walter: Die Republik in Trauer. Der Tod des ersten Reichspräsidenten Friedrich Ebert. Stiftung Reichspräsident-Friedrich-Ebert-Gedenkstätte, Heidelberg 2005, ISBN .
Xarici keçidlər
- (alm.) President Friedrich Ebert Memorial in Heidelberg
- Fridrix Ebert tərəfindən əsərlər -da (açıq audi-kitablar)
![image]()
- Friedrich Ebert on the First Post-Imperial German Government, Statement of 10 November 1918
- President Friedrich Ebert's Address to the German Assembly, 7 February 1919
- President Friedrich Ebert's Address to the German Assembly, 11 February 1919
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Friedrich Ebert // filmportal.de. 2005.
- Эберт Фридрих (р. 1871) // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- . Deutsches Historisches Museum. 11 July 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 May 2013.
- "Biografie Friedrich Ebert (German)". Bayerische Nationalbibliothek. 19 July 2011 tarixində . İstifadə tarixi: 2 August 2013.
- Dennis Kavanagh. Ebert, Friedrich // A Dictionary of Political Biography. Oxford: OUP. 1998. səh. 157. 27 October 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 1 September 2013.
- "Friedrich Ebert: Leben 1871–1888 (German)". Stiftung Reichspräsident-Friedrich-Ebert-Gedenkstätte. 30 October 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 30 October 2016.
- Kolb, E. Friedrich Ebert als Reichspräsident: Amtsführung und Amtsverständnis. de Gruyter. 1997. səh. 307. ISBN . 26 June 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 26 January 2017.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fridrix Ebert alm Friedrich Ebert 4 fevral 1871 Heydelberq Baden knyazligi d Almaniya imperiyasi 28 fevral 1925 Berlin Prussiya d Veymar Respublikasi alman sosial demokrati SDP nin esas xadimlerinden biri ve onun revizionist qolunun lideri Almaniyada Noyabr inqilabindan sonra ilk reyxskansleri ilk Almaniya prezidenti Veymar Respublikasi 1919 1925 ve hemcinin Almaniyanin ilk demokratik olaraq secilmis dovlet bascisi Fridrix Ebertalm Friedrich Ebert Almaniya Prezidenti d 11 fevral 1919 28 fevral 1925SonrakiPaul fon HindenburqAlmaniyanin kansleri9 noyabr 1918 13 fevral 1919Sexsi melumatlarDogum tarixi 4 fevral 1871 1871 02 04 Dogum yeri Heydelberq Baden knyazligi d Almaniya imperiyasiVefat tarixi 28 fevral 1925 1925 02 28 54 yasinda Vefat yeri Berlin Prussiya d Veymar RespublikasiVefat sebebi peritonitMilliyyeti almanVetendasligi AlmaniyaPartiya Sosial Demokrat PartiyasiFealiyyeti siyasetciDini Roma Katolik kilsesi dinsizlik source source Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiFridrix Ebert 1871 ci ilde Heydelberq seherinde derzi ailesinde dogulub Hemkarlar ittifaqi herekatinda istirak eden Ebert Sosial Demokrat Partiyasinda siyasi yuksekliklere nail olmus 1905 ci ilde Bas katib 1913 cu ilde partiya sedri olmusdur ve 1914 cu ilin avqustunda Ebert Birinci Dunya muharibesinin baslangicinin lazimli mudafie bir tedbiri oldugunu iddia ederek SDP nin elave herbi vesaitler ucun demek olar ki yekdil destek elde etmisdir Ebert ve Seydeman terefinden idare olunan partiya rehberliyinin bu movqeyi partiya icinde bolunmeye getirib cixardi neticede sol ve merkez sol qanad 1917 ci ilin evvelinde Almaniyanin Musteqil Sosial Demokrat Partiyasini formalasdiraraq partiyani terk etdi SDP liderlerinin qalan hisselerine nisbeten Fridrix Ebert kayzer fikirleri ile ferqlenirdi Noyabrin inqilabi erefesinde Rexkansleri Baden Sahzadesi ile sohbetinde monarxiyanin qorunub saxlanilmasina umid etdiyini ve respublikani onun yoldasi Philip Scheidemann ozbasina hesab etdiyini elan etdi Ebertin reyxprezidentliyi zamani muharibe ve siyasi qeyri sabitliyin itirilmesi Almaniyada agir iqtisadi bohrana sebeb oldu 1923 cu ilin noyabrinda Ebert Hustav Stresemannin koalisiya hokumetini terk eden oz partiyasina qarsi cixdi Tarixi edebiyyatda Ebertin fealiyyetinin son derece ziddiyyetli qiymetlendirmeleri var Ebert ozunu demokratiyanin terefdari hesab etse de kommunistler ve partiya yoldaslarinin ekseriyyeti onu radikal anti emek tedbirleri tetbiq etmekde ve dolayisi ile yeni dogulmus nasizme destek vermekde ittiham edirdiler Ebert 1925 ci ilde appendisitinde xestelik olmasi sebebinden vefat etmisdir EdebiyyatWolfgang Abendroth Friedrich Ebert In Wilhelm von Sternburg Die deutschen Kanzler Von Bismarck bis Kohl Aufbau Taschenbuch Verlag Berlin 1998 ISBN 3 7466 8032 8 pp 145 159 Friedrich Ebert Sein Leben sein Werk seine Zeit Begleitband zur standigen Ausstellung in der Reichsprasident Friedrich Ebert Gedenkstatte edited by Walter Muhlhausen Kehrer Verlag Heidelberg 1999 ISBN 3 933257 03 4 Kohler Henning Deutschland auf dem Weg zu sich selbst Eine Jahrhundertgeschichte Hohenheim Verlag Stuttgart Leipzig 2002 ISBN 3 89850 057 8 Eberhard Kolb ed Friedrich Ebert als Reichsprasident Amtsfuhrung und Amtsverstandnis Oldenbourg Wissenschaftsverlag Munchen 1997 ISBN 3 486 56107 3 Containing Richter Ludwig Der Reichsprasident bestimmt die Politik und der Reichskanzler deckt sie Friedrich Ebert und die Bildung der Weimarer Koalition Muhlhausen Walter Das Buro des Reichsprasidenten in der politischen Auseinandersetzung Kolb Eberhard Vom vorlaufigen zum definitiven Reichsprasidenten Die Auseinandersetzung um die Volkswahl des Reichsprasidenten 1919 1922 Braun Bernd Integration kraft Reprasentation Der Reichsprasident in den Landern Hurten Heinz Reichsprasident und Wehrpolitik Zur Praxis der Personalauslese Richter Ludwig Das prasidiale Notverordnungsrecht in den ersten Jahren der Weimarer Republik Friedrich Ebert und die Anwendung des Artikels 48 der Weimarer Reichsverfassung Muhlhausen Walter Reichsprasident und Sozialdemokratie Friedrich Ebert und seine Partei 1919 1925 Muhlhausen Walter Friedrich Ebert 1871 1925 Reichsprasident der Weimarer Republik Dietz Bonn 2006 ISBN 3 8012 4164 5 Rezension von Michael Epkenhans 2007 02 14 at the Wayback Machine In 1 February 2007 Muhlhausen Walter Die Republik in Trauer Der Tod des ersten Reichsprasidenten Friedrich Ebert Stiftung Reichsprasident Friedrich Ebert Gedenkstatte Heidelberg 2005 ISBN 3 928880 28 4 Xarici kecidler alm President Friedrich Ebert Memorial in Heidelberg Fridrix Ebert terefinden eserler da aciq audi kitablar Friedrich Ebert on the First Post Imperial German Government Statement of 10 November 1918 President Friedrich Ebert s Address to the German Assembly 7 February 1919 President Friedrich Ebert s Address to the German Assembly 11 February 1919IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Friedrich Ebert filmportal de 2005 Ebert Fridrih r 1871 Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Deutsches Historisches Museum 11 July 2014 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 22 May 2013 Biografie Friedrich Ebert German Bayerische Nationalbibliothek 19 July 2011 tarixinde Istifade tarixi 2 August 2013 Dennis Kavanagh Ebert Friedrich A Dictionary of Political Biography Oxford OUP 1998 seh 157 27 October 2021 tarixinde Istifade tarixi 1 September 2013 Friedrich Ebert Leben 1871 1888 German Stiftung Reichsprasident Friedrich Ebert Gedenkstatte 30 October 2016 tarixinde Istifade tarixi 30 October 2016 Kolb E Friedrich Ebert als Reichsprasident Amtsfuhrung und Amtsverstandnis de Gruyter 1997 seh 307 ISBN 9783486561074 26 June 2022 tarixinde Istifade tarixi 26 January 2017