Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Amerikan alimləri Ç.Kobb və P.Duqlasın adları ilə bağlı yaratdıqları «Kobb-Duqlas funksiyası» ekonometrik nailiyyətlərin ən geniş tətbiq məhsullarındandır. ABŞ-nin XX əsrin 20-ci illərində emal sənayesinə hesablanan «Kobb-Duqlas funksiyası» istehsal həcminin istehsalın əsas faktorları əmək və kapitaldan asılılığını ifadə edir. Bu funksiyaya görə istehsal həcmi iki faktorla istifadə edilən istehsal vasitələri kapital və əməyin miqdarı ilə təyin olunur.
Kobb-Duqlas funksiyası
İstehsal funksiyasının ümumi düsturu Y = AF(K,N) şəklindədir. Bununla belə, Kobb-Duqlas kimi spesifik düsturlar da mövcuddur:
Burada (1-θ) və θ uyğun olaraq əmək və kapitalın gəlirdəki xüsusi çəkilərini göstərir. Kobb-Duqlas funksiyası iqtisadiyyatı dəqiq təsvir etdiyinə və riyazi cəhətdən asan təfsir olunduğuna görə iqtisadçılar tərəfindən geniş istifadə edilir. Məsələn, Kobb-Duqlas funksiyasından istifadə etməklə kapitalın marjinal məhsuldarlığını (KMM) aşağıdakı şəkildə ifadə edə bilərik:
Kobb–Duqlas istehsal funksiyası qeyri xəttidir:
Ancaq funksiyanın hər iki tərəfini təbii loqarifm götürməklə xətti hala transformasiya etmək mümkündür:
Kobb-Duqlas funksiyasının başlıca cəhətləri aşağıdakılardır:
- Mənfəətin və xərclərin xüsusi çəkisinin dəyişmədiyi, yığımın olmadığı və istehsalın (əmək və kapital) elastikliyinin vahidə bərabər olduğu fərz edilir;
- İstehsal amillərinin bir-birini əvəz etmələri sıfırla vahid arasında tərəddüd edir və adətən vahiddən kiçikdir; Qarşılıqlı əvəzetmələrin hüdudu texniki inkişaf səviyyəsi ilə müəyyən edilir;
- Əməyin kapital ilə əvəz olunması imkanları nəzəri cəhət-dən sonsuzdur;
- İstehsal amilləri keyfiyyətinin dəyişməsi nəzərə alınmır, yəni, texniki tərəqqidən sərfnəzər edilir. Buradan da belə bir nəticə çıxarmaq olar ki, funksiya yalnız ekstensiv iqtisadi artım üçün münasibdir.
Tarix
İstehsal funksiyalarının irəli sürülməsi tarixi sənayeləşmə dövrünə təsadüf edir. 1927–1947-ci illərdə Çarlz Kobb və Paul Duqlas istehsal funksiyasını formalaşdırmışdılar. Ekonometrik axının görkəmli nümayəndələri iqtisadiyyat sahəsində ilk Nobel laureatla Raqnar Friş /1895-1973/, Yan Tinberqen /1903-1994 hesab edilirlər. V.Leontyevin «xərclər-buraxılış» modeli, R.Friş və Y.Tinberqenin bu çevrədəki tədqiqat nəticələri, amerikan riyaziyyatçısı Çarlz Kobb ilə amerikan iqtisadçısı Pol Qovarl Duqlasın /1892-1976 müvafiq «Kobb-Duqlasın istehsal funksiyası» və digər miqyaslı ekonometrik işləmələr orta və uzun müddətli həcmli makro modellərin fundamental əsasını təşkil edir. Amerikan alimləri Ç.Kobb və P.Duqlasın adları ilə bağlı yaratdıqları «Kobb-Duqlas funksiyası» da ekonometrik nailiyytlərin ən geniş tətbiq məhsullarındandır. ABŞ-nin XX əsrin 20- ci illərində emal sənayesinə hesablanan «Kobb-Duqlas funksiyası» istehsal həcminin istehsalın əsas faktorları əmək və kapitaldan asılılığını ifadə edir. Bu funksiyaya görə istehsal həcmi iki faktorla istifadə edilən istehsal vasitələri kapital və əməyin miqdarı ilə təyin olunur. «Kobb-Duqlas funksiyası» asanlıqla aqreqatlaşır, xalq təsərrüfatı proseslərinin modelləşmə vasitəsinə çevrilə bilir. O, statistik modellərə giriş verərək cari resursların xərcləri ilə istehsal nəticəliyinin nisbətinin təyinatını imkanlı edir, müəssisənin fəaliyyətinin öyrənilməsində geniş istifadə tətbiqini tapır.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- İqtisad sözlüğü, COBB - DOUGLAS ÜRETİM FONKSİYONU nedir ?
- Üretim Teorisi, 2017-09-22 at the Wayback Machine
- Cobb Douglas üretim fonksiyonu nedir ?
- Cobb-douglas Üretim Fonksiyonu, İktisat Terimi, Cobb-douglas Üretim Fonksiyonu anlamı nedir?
- Cobb douglas üretim fonksiyonu nedir? (Ekonomi)
- Экономико-математический словарь, Кобба — Дугласа функция это:
- Экономический словарь ФУНКЦИЯ КОББА-ДУГЛАСА это:
Ədəbiyyat
- MAKROİQTİSADİYYAT, Şərq-Qərb Nəşriyyatı, On birinci nəşr. 08.10.2015 Səh.55
- İqtisadi artım, EKONOMIKS http://kayzen.az/blog/ekonomiks/8154/iqtisadi-art%C4%B1m.html 2018-05-12 at the Wayback Machine, 14 yanvar 2012,
- Vüsal Qasımlı, AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ PREZİDENTİ YANINDA STRATEJİ ARAŞDIRMALAR MƏRKƏZİ, İQTİSADİ MODERNİZASİYA, BAKI-2014, səh.108
- E.M.HACIZADƏ,SOSIALLAŞAN IQTISADIYYAT,Bakı - Elm - 2006 səh.42-43
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Amerikan alimleri C Kobb ve P Duqlasin adlari ile bagli yaratdiqlari Kobb Duqlas funksiyasi ekonometrik nailiyyetlerin en genis tetbiq mehsullarindandir ABS nin XX esrin 20 ci illerinde emal senayesine hesablanan Kobb Duqlas funksiyasi istehsal hecminin istehsalin esas faktorlari emek ve kapitaldan asililigini ifade edir Bu funksiyaya gore istehsal hecmi iki faktorla istifade edilen istehsal vasiteleri kapital ve emeyin miqdari ile teyin olunur Kobb Duqlas istehsal funksiyasiKobb Duqlas funksiyasiIstehsal funksiyasinin umumi dusturu Y AF K N seklindedir Bununla bele Kobb Duqlas kimi spesifik dusturlar da movcuddur Y AK8 N1 8 Burada 1 8 ve 8 uygun olaraq emek ve kapitalin gelirdeki xususi cekilerini gosterir Kobb Duqlas funksiyasi iqtisadiyyati deqiq tesvir etdiyine ve riyazi cehetden asan tefsir olunduguna gore iqtisadcilar terefinden genis istifade edilir Meselen Kobb Duqlas funksiyasindan istifade etmekle kapitalin marjinal mehsuldarligini KMM asagidaki sekilde ifade ede bilerik KMM 8AK8 1 N1 8 8A K N 1 8 8Y K Kobb Duqlas istehsal funksiyasi qeyri xettidir Y ALaKbe Ancaq funksiyanin her iki terefini tebii loqarifm goturmekle xetti hala transformasiya etmek mumkundur lnY lnA alnL blnK lne Kobb Duqlas funksiyasinin baslica cehetleri asagidakilardir Menfeetin ve xerclerin xususi cekisinin deyismediyi yigimin olmadigi ve istehsalin emek ve kapital elastikliyinin vahide beraber oldugu ferz edilir Istehsal amillerinin bir birini evez etmeleri sifirla vahid ara sin da tereddud edir ve adeten vahidden kicikdir Qarsiliqli evezet melerin hududu texniki inkisaf seviyyesi ile mueyyen edilir Emeyin kapital ile evez olunmasi imkanlari nezeri cehet den sonsuzdur Istehsal amil leri keyfiyyetinin deyismesi nezere alinmir yeni texniki tereq qiden serfnezer edilir Buradan da bele bir netice cixarmaq olar ki fun ksiya yalniz ekstensiv iqtisadi artim ucun munasibdir TarixIstehsal funksiyalarinin ireli surulmesi tarixi senayelesme dovrune tesaduf edir 1927 1947 ci illerde Carlz Kobb ve Paul Duqlas istehsal funksiyasini formalasdirmisdilar Ekonometrik axinin gorkemli numayendeleri iqtisadiyyat sahesinde ilk Nobel laureatla Raqnar Fris 1895 1973 Yan Tinberqen 1903 1994 hesab edilirler V Leontyevin xercler buraxilis modeli R Fris ve Y Tinberqenin bu cevredeki tedqiqat neticeleri amerikan riyaziyyatcisi Carlz Kobb ile amerikan iqtisadcisi Pol Qovarl Duqlasin 1892 1976 muvafiq Kobb Duqlasin istehsal funksiyasi ve diger miqyasli ekonometrik islemeler orta ve uzun muddetli hecmli makro modellerin fundamental esasini teskil edir Amerikan alimleri C Kobb ve P Duqlasin adlari ile bagli yaratdiqlari Kobb Duqlas funksiyasi da ekonometrik nailiyytlerin en genis tetbiq mehsullarindandir ABS nin XX esrin 20 ci illerinde emal senayesine hesablanan Kobb Duqlas funksiyasi istehsal hecminin istehsalin esas faktorlari emek ve kapitaldan asililigini ifade edir Bu funksiyaya gore istehsal hecmi iki faktorla istifade edilen istehsal vasiteleri kapital ve emeyin miqdari ile teyin olunur Kobb Duqlas funksiyasi asanliqla aqreqatlasir xalq teserrufati proseslerinin modellesme vasitesine cevrile bilir O statistik modellere giris vererek cari resurslarin xercleri ile istehsal neticeliyinin nisbetinin teyinatini imkanli edir muessisenin fealiyyetinin oyrenilmesinde genis istifade tetbiqini tapir Hemcinin baxMakroiqtisadiyyat UDM deflyatoru Mecmu teleb mecmu teklif modeli IS LM modeliXarici kecidlerIqtisad sozlugu COBB DOUGLAS URETIM FONKSIYONU nedir Uretim Teorisi 2017 09 22 at the Wayback Machine Cobb Douglas uretim fonksiyonu nedir Cobb douglas Uretim Fonksiyonu Iktisat Terimi Cobb douglas Uretim Fonksiyonu anlami nedir Cobb douglas uretim fonksiyonu nedir Ekonomi Ekonomiko matematicheskij slovar Kobba Duglasa funkciya eto Ekonomicheskij slovar FUNKCIYa KOBBA DUGLASA eto EdebiyyatMAKROIQTISADIYYAT Serq Qerb Nesriyyati On birinci nesr 08 10 2015 Seh 55 Iqtisadi artim EKONOMIKS http kayzen az blog ekonomiks 8154 iqtisadi art C4 B1m html 2018 05 12 at the Wayback Machine 14 yanvar 2012 Vusal Qasimli AZERBAYCAN RESPUBLIKASININ PREZIDENTI YANINDA STRATEJI ARASDIRMALAR MERKEZI IQTISADI MODERNIZASIYA BAKI 2014 seh 108 E M HACIZADE SOSIALLASAN IQTISADIYYAT Baki Elm 2006 seh 42 43