Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu səhifədə iş davam etməkdədir. Müdaxilə etməyə tələsməyin!
|
Əfqanıstan Demokratik Respublikası (DRA) (Darica:جمهوری دمکراتی افغانستان, Jumhūree-ye Dimukrātee-ye Afghahnistān), (Puştuca:دافغانستان دمکراتی جمهوریت, Dǝ Afġānistān Dimukratī Jumhūriyat), 1987-ci ildə Əfqanıstan Respublikası adlandırıldı (Darica:جمهوری افغانستان, Jumhūrī-ye Afġānistān, Puştuca:د افغانستان جمهوریت, Dǝ Afġānistān Jumhūriyat) — Əfqanıstan Xalq Demokratik Partiyası (PDPA) ölkəni idarə zamanı dövrü əhatə edir.
| Tarixi dövlət | |||||
| Əfqanıstan Demokratik Respublikası | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
 | |||||
| | |||||
| Paytaxt | Kabil | ||||
| Dilləri | Tacik dili | ||||
| Rəsmi dilləri | Puştu dili Dari dili | ||||
| Dövlət dini | Ateizm(1978–1987) Sünni İslam(1987–1992) | ||||
| Valyuta | Əfqanıstan əfqanisi | ||||
| Ərazisi |
| ||||
| Əhalisi |
| ||||
| İdarəetmə forması | sosialist dövlət, təkpartiyalı sistem, parlamentli respublika | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Aprel inqilabı
27-28 aprel 1978-ci ildə (7-ci Saur, 1357-ci il müsəlman xronologiyası) Əfqanıstanda aprel inqilabı baş verir, nəticədə polkovnik-leytenant Əbdül Qədirin başçılıq etdiyi bir qrup hərbçi prezident Davudu devirir və hakimiyyəti İnqilab Şurasına verir. 29 aprel.
Yerli radioda hakimiyyətin dəyişdirilməsi ilə bağlı bəyannamə iki dildə: Dari və Puştu dillərində oxundu.
Nur Məhəmməd Taraki yeni baş nazir olur və ölkə “demokratik respublika” elan edilir.
Qırmızı bayraq yeni dövlətin bayrağı oldu. 1978-ci il aprelin 30-da yeni respublika dünyanın əksər dövlətləri, o cümlədən SSRİ və sosialist ölkələri, ABŞ, Böyük Britaniya, Pakistan tərəfindən tanındı.
İnqilabçı hökumət “Kəndli borclarının azaldılması və sələmçiliyin aradan qaldırılması haqqında” fərman verməklə aqrar islahat elan edir: 11 milyon kəndli sələmçilik borcundan azad edildi.
Qadınların bərabərliyi və iqtisadiyyatda dövlət sektorunun gücləndirilməsi elan edildi.
Əvvəlcə inqilab heç bir ciddi müqavimətlə qarşılaşmadı.
Krizisin böyüməsi
Vaxtı keçmiş aqrar islahat nüfuzlu qəbilə başçılarını və ruhaniləri hökumətə qarşı çevirdiyi üçün tədricən zəifləməyə başladı.
Ən yaxşı torpaq sahələri məmurların qohumları tərəfindən alınırdı və kasıblar çox vaxt torpaqla nə edəcəyini bilmirdilər.
Nəticə etibarı ilə kəndlilər yeni hökumətin dayağına çevrilmədilər, daha çox hərbi və ziyalılardan toplanmış, öz köklərindən qopmuş, sovet mütəxəssisləri tərəfindən yetişdirilmişlər.
Qəbilə quruluşuna məhəl qoymamaq inqilabi hakimiyyətin əhalinin geniş kütlələrindən uzaqlaşmasına səbəb oldu.
Eyni zamanda, DRA rəhbərlərinin deklarativ sovetpərəst mövqeyi SSRİ-nin geosiyasi opponentləri: ABŞ, Çin və İran tərəfindən rədd edildi.
Eyni zamanda, hakimiyyət uğrunda partiyadaxili mübarizə gücləndi və bu, Karmalın Çexoslovakiyaya sürgün edilməsi ilə nəticələndi.
Rəqiblərlə rəftar edərkən hakimiyyət ayrıseçkilik etmədən qəddarlıqdan istifadə edirdi. İnqilabçı hökumət sürətlə nüfuzunu itirirdi.
İlk iğtişaş 8 oktyabr 1978-ci ildə ənənəvi olaraq təcrid olunmuş Nuristanda (əvvəllər Kafiristan, yəni “kafirlər diyarı” adlanırdı) baş verdi.
1979-cu il martın 15-də Herat üsyan qaldırdı.
Qiyamda 17-ci piyada diviziyasının əfqan əsgərləri iştirak edib, onlardan biri (İsmail Xan) sonradan silahlı müxalifətin liderlərindən birinə çevrilib.
Üsyan zamanı üç sovet mütəxəssisi həlak oldu.
Üsyançılara qarşı tanklar və təyyarələrdən (İl-28) istifadə edildi. Martın 21-də, Heratda üsyan yatırıldıqdan bir gün sonra Cəlalabad qarnizonunda sui-qəsd aşkarlandı.
230-dan çox əsgər və zabit hökumət əleyhinə hərəkətlərdə ittiham olunaraq həbs edilib.
Bu hadisələr, general B.V.Qromov özünün “Məhdud kontingent” kitabında yazır, əslində ölkədə inqilabi rejimin mövcudluğunu təhdid edirdi.
Avqustun 5-də Kabildəki Bala Hisar qalasının qarnizonu (26-cı hava desant alayı və komando batalyonu) üsyan qaldırdı.
1979-cu il sentyabrın 16-da Taraki şəxsi diktatura rejimi quran şəriki Əmin tərəfindən hakimiyyətdən uzaqlaşdırıldı.
Amin repressiya və terror yolu ilə hakimiyyətini möhkəmləndirməyə çalışdı, lakin böhranın öhdəsindən gələ bilmədi.
Onun xarici siyasətindən narazı qalan SSRİ rəhbərliyi Əfqanıstanda dövlət çevrilişi həyata keçirdi və Əfqanıstan rəhbərliyini marionetka ilə əvəz etdi.
Karməlin hakimiyyəti
27 dekabr 1979-cu ildə Sovet xüsusi xidmət orqanları Əmini aradan qaldırdı və hakimiyyəti hücum zamanı Baqram hərbi aerodromunda olan Karmələ verdi. Hələ iki gün əvvəl, dekabrın 25-də Sovet qoşunlarının məhdud kontingentinin Əfqanıstan ərazisinə yeridilməsi başlandı. Əvvəlcə Sovet qoşunlarının Əfqanıstan hökumət qüvvələrini gücləndirəcəyi planlaşdırılırdı, lakin sovet qoşunlarının mövcudluğuna qarşı əfqan hərbçiləri tərəfindən üsyanlar oldu. Kabilin şimalında antisovet Pəncşir cəbhəsi yaradıldı. Karməl sələflərindən daha mötədil siyasət yürütməyə çalışırdı. Ümumi amnistiya elan edərək, 15 minə yaxın məhbusu azadlığa buraxmaqla terror dövrünə son qoydu. O, həmçinin qırmızı bayraqdan imtina edərək qara-qırmızı-yaşıl üçrəngli bayrağa üstünlük verib.
1980-ci il konstitusiyasında sosializm mövzusu retuş edildi. Müsəlmanlara ibadət azadlığı elan edildi. Zəhmətkeş xalqın, o cümlədən sənətkarların və köçərilərin geniş cəbhəsinə arxalanmağa cəhd edilirdi. Aqrar islahat ruhanilərin və tayfa zadəganlarının maraqlarını nəzərə almağa başladı. Ümumi hərbi çağırışın köməyi ilə Karməl öz rejimi üçün sosial bazasını genişləndirməyə çalışdı, lakin vətəndaş müharibəsinin volanı fırlanırdı və bu cür jestlər müxalifət tərəfindən zəiflik əlaməti kimi qəbul edilirdi. 1980-ci il fevralın 22-də başladı. Həmin ilin yazında, aprelin 20-24-də Kabildə hökumət əleyhinə kütləvi nümayişlər baş verdi və alçaqdan uçan reaktiv təyyarələrin köməyi ilə dağıdıldı. 1985-ci ilin yazında sovet qoşunları əfqan əsgərləri ilə birlikdə Pakistanla sərhəd yaxınlığında düşmən bazalarına qarşı Künər əməliyyatı keçirdilər.
Nəcibullahın hakimiyyəti
1986-cı il mayın 4-də AXCP MK-nın XVIII plenumunda Nəcibullah Kərmalı əvəz etdi, bu da yenidənqurmanın başladığı SSRİ-də əhval-ruhiyyənin dəyişməsini əks etdirdi.
Yeni xətt demokratikləşmə və silahlı müxalifətlə kompromis axtarışı (“milli barışıq”) idi.
Aqrar islahat məhdudlaşdırıldı, xüsusi mülkiyyətə icazə verildi, maksimum torpaq sahəsi 20 hektara çatdırıldı.
Bu arada Sovet qoşunları 1986-cı ilin avqustunda Heratda İsmayıl xanın qoşunlarını darmadağın etmək üçün uğurlu xüsusi əməliyyat keçirdilər.
2 iyul 1987-ci ildə partiyalar haqqında qanun qüvvəyə mindi, uzun illərdən sonra ilk dəfə olaraq Loya Cirqa forması tətbiq olundu, onun ilk iclasında (1 dekabr) yeni konstitusiya qəbul edildi və Nəcibullah; prezident kimi təsdiqləndi.
1987-ci ilin sonunda ölkənin cənub-şərqində sovet qoşunları ilə düşmənlər arasında şiddətli toqquşmalar baş verdi.
1988-ci il mayın 15-dən 1989-cu il fevralın 15-dək sovet qoşunlarının Əfqanıstandan çıxarılması baş verdi.
1988-ci ilin sonunda əyalət mərkəzlərinin 81%-i, qəza və volost mərkəzlərinin 46,8%-i, qəza və volostların 23,5%-i Əfqanıstan hökumətinin nəzarəti altında idi.
Sovet qoşunlarının çıxarılmasından sonra Əfqanıstan Respublikasının hökumət qüvvələri ölkə ərazisinin böyük hissəsinə (28 əyalətdən 26-sı, 187 rayon mərkəzindən 114-ü və 6110 kənd), silahlı müxalifət qüvvələri isə iki əyalətə - Bamiyan və Taxara və 76-ya nəzarət edirdi. rayonlar.
1989-cu ildə Əfqanıstan hökumət qüvvələri bir neçə mücahid hücumunu, o cümlədən Cəlalabada (5 mart-16 may), Xost və Kabilə hücumu dəf etdi.
Lakin sonradan beynəlxalq təcrid vəziyyətində olan Əfqanıstan Respublikası hökuməti mücahid dəstələrinin öhdəsindən gələ bilmədi.
1990-cı il martın 6-7-də Tanay üsyanı başladı.
Martın 6-da səhər saatlarında Əfqanıstanın müdafiə naziri Tanay bir qrup zabit və güclü təhlükəsizlik ilə Kabildən 60 km şimal-qərbdə yerləşən Baqram aerodromuna gəlib və Kabilə hava zərbələri endirmək əmrini verib.
Onun tərəfində 4-cü və 15-ci tank briqadaları, 52-ci rabitə alayı və 40-cı diviziya var idi.
Müdafiə Nazirliyinin ərazisində və Baqram aviabazasının ətrafında hökumət qoşunları ilə üsyançılar arasında şiddətli döyüşlər getdi, nəticədə hökumət qoşunları zərbəçilərin müqavimətini yatıra bildi.
Martın 7-də saat 12:25-də Tanay digər üsyançı generallar və onların ailələri ilə birlikdə Baqram aerodromundan Pakistana uçdu.
Martın 8-də AXCP MK Siyasi Bürosunun iclasında Tanay üzvlüyündən çıxarıldı, martın 18-də isə Mərkəzi Komitənin plenumu onu partiyadan xaric etdi.
1990-cı ilin yayında AXCP "Vətən" partiyası adlandırıldı və kommunist ideologiyasından tamamilə imtina etdi.
11 aprel 1991-ci il - 11 illik mühasirədən sonra Xost şəhəri mücahidlərin səhra komandiri Cəlaləddin Həqqaniyə təslim oldu.
1991-ci ilin birinci yarısına qədər Nəcibullah ölkə ərazisinin cəmi 10%-nə nəzarət edirdi.
1992-ci ilin martında general-polkovnik Əbdül Rəşid Dostumun komandanlığı altında 53-cü piyada diviziyası mücahidlərin tərəfinə keçdi və nəticədə Nəcibullah rejimini sarsıtdı.
1992-ci il aprelin 28-nə keçən gecə mücahidlərin səhra komandiri Əhməd Şah Məsud və Əbdül Rəşid Dostumun qoşunları döyüşsüz Kabilə daxil oldu, bundan sonra Əfqanıstan İslam dövləti elan edildi.
Xarici keçidlər
- Sovet Hava Gücü: Əfqanıstanda istifadə olunmuş taktiklər və silahlar 2009-01-21 at the Wayback Machine Podpolkovnik Denni R. Nelson tərəfindən
- Qırmızı Ordu Əfqanıstanda
 | Əfqanıstan ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu sehifede is davam etmekdedir Mudaxile etmeye telesmeyin Eger komek etmek isteyirsinizse ya da sehife yarimciq qalibsa sehifeni yaradan istifadeci ile elaqe qura bilersiniz Sehifenin tarixcesinde sehife uzerinde islemis istifadecilerin adlarini gore bilersiniz Redaktelerinizi menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin Bu meqale sonuncu defe 26 saat evvel Kerimova Xeyale muzakire tohfeler terefinden redakte olunub Yenile Efqanistan Demokratik Respublikasi DRA Darica جمهوری دمکراتی افغانستان Jumhuree ye Dimukratee ye Afghahnistan Pustuca دافغانستان دمکراتی جمهوریت Dǝ Afġanistan Dimukrati Jumhuriyat 1987 ci ilde Efqanistan Respublikasi adlandirildi Darica جمهوری افغانستان Jumhuri ye Afġanistan Pustuca د افغانستان جمهوریت Dǝ Afġanistan Jumhuriyat Efqanistan Xalq Demokratik Partiyasi PDPA olkeni idare zamani dovru ehate edir Tarixi dovletEfqanistan Demokratik RespublikasiBayraq Gerb 30 aprel 1978 aprel 1992Paytaxt KabilDilleri Tacik diliResmi dilleri Pustu dili Dari diliDovlet dini Ateizm 1978 1987 Sunni Islam 1987 1992 Valyuta Efqanistan efqanisiErazisi 647 500 km Ehalisi 15 540 000 nef Idareetme formasi sosialist dovlet tekpartiyali sistem parlamentli respublika Vikianbarda elaqeli mediafayllarAprel inqilabi27 28 aprel 1978 ci ilde 7 ci Saur 1357 ci il muselman xronologiyasi Efqanistanda aprel inqilabi bas verir neticede polkovnik leytenant Ebdul Qedirin basciliq etdiyi bir qrup herbci prezident Davudu devirir ve hakimiyyeti Inqilab Surasina verir 29 aprel Yerli radioda hakimiyyetin deyisdirilmesi ile bagli beyanname iki dilde Dari ve Pustu dillerinde oxundu Nur Mehemmed Taraki yeni bas nazir olur ve olke demokratik respublika elan edilir Qirmizi bayraq yeni dovletin bayragi oldu 1978 ci il aprelin 30 da yeni respublika dunyanin ekser dovletleri o cumleden SSRI ve sosialist olkeleri ABS Boyuk Britaniya Pakistan terefinden tanindi Inqilabci hokumet Kendli borclarinin azaldilmasi ve selemciliyin aradan qaldirilmasi haqqinda ferman vermekle aqrar islahat elan edir 11 milyon kendli selemcilik borcundan azad edildi Qadinlarin beraberliyi ve iqtisadiyyatda dovlet sektorunun guclendirilmesi elan edildi Evvelce inqilab hec bir ciddi muqavimetle qarsilasmadi Krizisin boyumesiVaxti kecmis aqrar islahat nufuzlu qebile bascilarini ve ruhanileri hokumete qarsi cevirdiyi ucun tedricen zeiflemeye basladi En yaxsi torpaq saheleri memurlarin qohumlari terefinden alinirdi ve kasiblar cox vaxt torpaqla ne edeceyini bilmirdiler Netice etibari ile kendliler yeni hokumetin dayagina cevrilmediler daha cox herbi ve ziyalilardan toplanmis oz koklerinden qopmus sovet mutexessisleri terefinden yetisdirilmisler Qebile qurulusuna mehel qoymamaq inqilabi hakimiyyetin ehalinin genis kutlelerinden uzaqlasmasina sebeb oldu Eyni zamanda DRA rehberlerinin deklarativ sovetperest movqeyi SSRI nin geosiyasi opponentleri ABS Cin ve Iran terefinden redd edildi Eyni zamanda hakimiyyet ugrunda partiyadaxili mubarize guclendi ve bu Karmalin Cexoslovakiyaya surgun edilmesi ile neticelendi Reqiblerle reftar ederken hakimiyyet ayriseckilik etmeden qeddarliqdan istifade edirdi Inqilabci hokumet suretle nufuzunu itirirdi Ilk igtisas 8 oktyabr 1978 ci ilde enenevi olaraq tecrid olunmus Nuristanda evveller Kafiristan yeni kafirler diyari adlanirdi bas verdi 1979 cu il martin 15 de Herat usyan qaldirdi Qiyamda 17 ci piyada diviziyasinin efqan esgerleri istirak edib onlardan biri Ismail Xan sonradan silahli muxalifetin liderlerinden birine cevrilib Usyan zamani uc sovet mutexessisi helak oldu Usyancilara qarsi tanklar ve teyyarelerden Il 28 istifade edildi Martin 21 de Heratda usyan yatirildiqdan bir gun sonra Celalabad qarnizonunda sui qesd askarlandi 230 dan cox esger ve zabit hokumet eleyhine hereketlerde ittiham olunaraq hebs edilib Bu hadiseler general B V Qromov ozunun Mehdud kontingent kitabinda yazir eslinde olkede inqilabi rejimin movcudlugunu tehdid edirdi Avqustun 5 de Kabildeki Bala Hisar qalasinin qarnizonu 26 ci hava desant alayi ve komando batalyonu usyan qaldirdi 1979 cu il sentyabrin 16 da Taraki sexsi diktatura rejimi quran seriki Emin terefinden hakimiyyetden uzaqlasdirildi Amin repressiya ve terror yolu ile hakimiyyetini mohkemlendirmeye calisdi lakin bohranin ohdesinden gele bilmedi Onun xarici siyasetinden narazi qalan SSRI rehberliyi Efqanistanda dovlet cevrilisi heyata kecirdi ve Efqanistan rehberliyini marionetka ile evez etdi Karmelin hakimiyyeti27 dekabr 1979 cu ilde Sovet xususi xidmet orqanlari Emini aradan qaldirdi ve hakimiyyeti hucum zamani Baqram herbi aerodromunda olan Karmele verdi Hele iki gun evvel dekabrin 25 de Sovet qosunlarinin mehdud kontingentinin Efqanistan erazisine yeridilmesi baslandi Evvelce Sovet qosunlarinin Efqanistan hokumet quvvelerini guclendireceyi planlasdirilirdi lakin sovet qosunlarinin movcudluguna qarsi efqan herbcileri terefinden usyanlar oldu Kabilin simalinda antisovet Pencsir cebhesi yaradildi Karmel seleflerinden daha motedil siyaset yurutmeye calisirdi Umumi amnistiya elan ederek 15 mine yaxin mehbusu azadliga buraxmaqla terror dovrune son qoydu O hemcinin qirmizi bayraqdan imtina ederek qara qirmizi yasil ucrengli bayraga ustunluk verib 1980 ci il konstitusiyasinda sosializm movzusu retus edildi Muselmanlara ibadet azadligi elan edildi Zehmetkes xalqin o cumleden senetkarlarin ve kocerilerin genis cebhesine arxalanmaga cehd edilirdi Aqrar islahat ruhanilerin ve tayfa zadeganlarinin maraqlarini nezere almaga basladi Umumi herbi cagirisin komeyi ile Karmel oz rejimi ucun sosial bazasini genislendirmeye calisdi lakin vetendas muharibesinin volani firlanirdi ve bu cur jestler muxalifet terefinden zeiflik elameti kimi qebul edilirdi 1980 ci il fevralin 22 de basladi Hemin ilin yazinda aprelin 20 24 de Kabilde hokumet eleyhine kutlevi numayisler bas verdi ve alcaqdan ucan reaktiv teyyarelerin komeyi ile dagidildi 1985 ci ilin yazinda sovet qosunlari efqan esgerleri ile birlikde Pakistanla serhed yaxinliginda dusmen bazalarina qarsi Kuner emeliyyati kecirdiler Necibullahin hakimiyyeti1986 ci il mayin 4 de AXCP MK nin XVIII plenumunda Necibullah Kermali evez etdi bu da yenidenqurmanin basladigi SSRI de ehval ruhiyyenin deyismesini eks etdirdi Yeni xett demokratiklesme ve silahli muxalifetle kompromis axtarisi milli barisiq idi Aqrar islahat mehdudlasdirildi xususi mulkiyyete icaze verildi maksimum torpaq sahesi 20 hektara catdirildi Bu arada Sovet qosunlari 1986 ci ilin avqustunda Heratda Ismayil xanin qosunlarini darmadagin etmek ucun ugurlu xususi emeliyyat kecirdiler 2 iyul 1987 ci ilde partiyalar haqqinda qanun quvveye mindi uzun illerden sonra ilk defe olaraq Loya Cirqa formasi tetbiq olundu onun ilk iclasinda 1 dekabr yeni konstitusiya qebul edildi ve Necibullah prezident kimi tesdiqlendi 1987 ci ilin sonunda olkenin cenub serqinde sovet qosunlari ile dusmenler arasinda siddetli toqqusmalar bas verdi 1988 ci il mayin 15 den 1989 cu il fevralin 15 dek sovet qosunlarinin Efqanistandan cixarilmasi bas verdi 1988 ci ilin sonunda eyalet merkezlerinin 81 i qeza ve volost merkezlerinin 46 8 i qeza ve volostlarin 23 5 i Efqanistan hokumetinin nezareti altinda idi Sovet qosunlarinin cixarilmasindan sonra Efqanistan Respublikasinin hokumet quvveleri olke erazisinin boyuk hissesine 28 eyaletden 26 si 187 rayon merkezinden 114 u ve 6110 kend silahli muxalifet quvveleri ise iki eyalete Bamiyan ve Taxara ve 76 ya nezaret edirdi rayonlar 1989 cu ilde Efqanistan hokumet quvveleri bir nece mucahid hucumunu o cumleden Celalabada 5 mart 16 may Xost ve Kabile hucumu def etdi Lakin sonradan beynelxalq tecrid veziyyetinde olan Efqanistan Respublikasi hokumeti mucahid destelerinin ohdesinden gele bilmedi 1990 ci il martin 6 7 de Tanay usyani basladi Martin 6 da seher saatlarinda Efqanistanin mudafie naziri Tanay bir qrup zabit ve guclu tehlukesizlik ile Kabilden 60 km simal qerbde yerlesen Baqram aerodromuna gelib ve Kabile hava zerbeleri endirmek emrini verib Onun terefinde 4 cu ve 15 ci tank briqadalari 52 ci rabite alayi ve 40 ci diviziya var idi Mudafie Nazirliyinin erazisinde ve Baqram aviabazasinin etrafinda hokumet qosunlari ile usyancilar arasinda siddetli doyusler getdi neticede hokumet qosunlari zerbecilerin muqavimetini yatira bildi Martin 7 de saat 12 25 de Tanay diger usyanci generallar ve onlarin aileleri ile birlikde Baqram aerodromundan Pakistana ucdu Martin 8 de AXCP MK Siyasi Burosunun iclasinda Tanay uzvluyunden cixarildi martin 18 de ise Merkezi Komitenin plenumu onu partiyadan xaric etdi 1990 ci ilin yayinda AXCP Veten partiyasi adlandirildi ve kommunist ideologiyasindan tamamile imtina etdi 11 aprel 1991 ci il 11 illik muhasireden sonra Xost seheri mucahidlerin sehra komandiri Celaleddin Heqqaniye teslim oldu 1991 ci ilin birinci yarisina qeder Necibullah olke erazisinin cemi 10 ne nezaret edirdi 1992 ci ilin martinda general polkovnik Ebdul Resid Dostumun komandanligi altinda 53 cu piyada diviziyasi mucahidlerin terefine kecdi ve neticede Necibullah rejimini sarsitdi 1992 ci il aprelin 28 ne kecen gece mucahidlerin sehra komandiri Ehmed Sah Mesud ve Ebdul Resid Dostumun qosunlari doyussuz Kabile daxil oldu bundan sonra Efqanistan Islam dovleti elan edildi Xarici kecidlerSovet Hava Gucu Efqanistanda istifade olunmus taktikler ve silahlar 2009 01 21 at the Wayback Machine Podpolkovnik Denni R Nelson terefinden Qirmizi Ordu Efqanistanda Efqanistan ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin