Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Anqara — RF-nin İrkutsk vilayətində və Krasnoyarsk diyarında çay.
| Anqara | |
|---|---|
| Ангара | |
 | |
| Ölkə | |
| Regionlar | |
| Mənbəyi | Baykal |
| Mənsəbi | Yenisey vadisi |
| Uzunluğu |
|
| Su sərfi | 4.518 m³/s |
| Hövzəsinin sahəsi | 1.039.000 km² |
| | |
| [ru] | 16010100112116200000012 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Adın etimologiyası
Adı buryat dilində "oyuq", "yarğan", "dərə", habelə "açıq", "aralanmış" mənalarını verən "anqa" sözündən götürülmüşdür. Tarixi mənbələrdə ilk dəfə XIII əsrdə Ankara-Muren adı ilə xatırlanır.
Ümumi mməlumat
Yeniseyin ən çoxsulu sağ qolu. Mənbəyini Baykal gölündən götürür. Orta Sibir yaylasının cənub hissəsindən keçərək Yeniseysk şərqindən yuxarıda Yenisey çayına tökülür. Uzunluğu 1779 km, hövzəsinin sahəsi - 1 040 min km², Baykal gölünün hövzəsini çıxmaqla 468 min km². İrkutsk, Bratsk və Ust-İlim SES-lərinin tikilməsi nəticəsində Anqaranın yuxarı axını su anbarına çevrilmişdir. Su anbarları arasındakı sahədə Anbarının dərəsi asimmetrik quruluşludur. Mənsəb hissəsində Yenisey təpəliyini kəsir və astana əmələ gətirir. Burada çay dərəsinin eni 3–5 km-dir (Motıgino qəsəbə yaxınlığında 10 km-ə çatır). Anqara çayı hövzəsində ümumi uzunluq təqribən 220 min km-ə bərabər 51 minə yaxın çay var; 93%-nin uzunluğu 10 km-dən azdır. Əsas qolları: soldan – İrkut, Kitoy, Belaya, Oka, İya, Kova, Mura, Taseyeva, sağdan – İlim, Çadobes, İrkineyeva. Anqara göl suyundan başqa qar və yağış suları ilə də qidalanır. Su rejimi Baykal gölü və su anbarları (İrkutsk, Bratsk, Ust-İlim) vasitəsilə tənzimlənir. İllik su axımı həcminin (140 km3) 43%-i Baykal gölünün payına düşür. Ortaillik su sərfi yuxarı axımında (Nikola kəndi yaxınlığında) 1730 m³/san, aşağıda (Tatarka kəndi yaxınlığında) 4400 m³/san-dir. Aşağı axınında oktyabrın sonu – noyabrın əvvəllərində, Bratsk və Ust-İlim su anbarlarında isə noyabr–dekabr aylarında donur. Mayın 1-ci yarısında donu açılır. Anqara çayı hövzəsində ümumi sahəsi 37,4 km2 olan 6 minə yaxın göl var. Anqara mənbəyindən mənsəbinə qədər gəmiçiliyə yararlıdır (SES bəndlərində ara verməklə). Anqara üzərində yeni Boquçan SES-i tikilir. İrkutsk, Anqarsk, UsolyeSibirskoe, Bratsk, Ust-İlimsk şəhərləri Anqara sahilindədir. Balıqla (çökə, nərə, xarius, nalim, alabalıq və s.) zəngindir.
Həmçinin bax
Qalereya
İstinadlar
- Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009. səh. 507 – 508. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Anqara RF nin Irkutsk vilayetinde ve Krasnoyarsk diyarinda cay AnqaraAngaraOlke RusiyaRegionlar Irkutsk vilayeti Krasnoyarsk diyariMenbeyi BaykalMensebi Yenisey vadisiUzunlugu 1 779 kmSu serfi 4 518 m sHovzesinin sahesi 1 039 000 km menbeyi mensebiAnqara cayi Sibirin fiziki xeritesinde 51 52 00 sm e 104 49 10 s u 58 06 sm e 93 00 s u ru 16010100112116200000012 Vikianbarda elaqeli mediafayllarAdin etimologiyasiAdi buryat dilinde oyuq yargan dere habele aciq aralanmis menalarini veren anqa sozunden goturulmusdur Tarixi menbelerde ilk defe XIII esrde Ankara Muren adi ile xatirlanir Umumi mmelumatYeniseyin en coxsulu sag qolu Menbeyini Baykal golunden goturur Orta Sibir yaylasinin cenub hissesinden kecerek Yeniseysk serqinden yuxarida Yenisey cayina tokulur Uzunlugu 1779 km hovzesinin sahesi 1 040 min km Baykal golunun hovzesini cixmaqla 468 min km Irkutsk Bratsk ve Ust Ilim SES lerinin tikilmesi neticesinde Anqaranin yuxari axini su anbarina cevrilmisdir Su anbarlari arasindaki sahede Anbarinin deresi asimmetrik qurulusludur Menseb hissesinde Yenisey tepeliyini kesir ve astana emele getirir Burada cay deresinin eni 3 5 km dir Motigino qesebe yaxinliginda 10 km e catir Anqara cayi hovzesinde umumi uzunluq teqriben 220 min km e beraber 51 mine yaxin cay var 93 nin uzunlugu 10 km den azdir Esas qollari soldan Irkut Kitoy Belaya Oka Iya Kova Mura Taseyeva sagdan Ilim Cadobes Irkineyeva Anqara gol suyundan basqa qar ve yagis sulari ile de qidalanir Su rejimi Baykal golu ve su anbarlari Irkutsk Bratsk Ust Ilim vasitesile tenzimlenir Illik su aximi hecminin 140 km3 43 i Baykal golunun payina dusur Ortaillik su serfi yuxari aximinda Nikola kendi yaxinliginda 1730 m san asagida Tatarka kendi yaxinliginda 4400 m san dir Asagi axininda oktyabrin sonu noyabrin evvellerinde Bratsk ve Ust Ilim su anbarlarinda ise noyabr dekabr aylarinda donur Mayin 1 ci yarisinda donu acilir Anqara cayi hovzesinde umumi sahesi 37 4 km2 olan 6 mine yaxin gol var Anqara menbeyinden mensebine qeder gemiciliye yararlidir SES bendlerinde ara vermekle Anqara uzerinde yeni Boqucan SES i tikilir Irkutsk Anqarsk UsolyeSibirskoe Bratsk Ust Ilimsk seherleri Anqara sahilindedir Baliqla coke nere xarius nalim alabaliq ve s zengindir Hemcinin baxAnqara cayi haqqinda efsaneQalereyaIstinadlarAzerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 1 ci cild A Argelander 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2009 seh 507 508 ISBN 978 9952 441 02 4