Ladislaus Bortkeviç (pol. Władysław Bortkiewicz; 7 avqust 1868[…], Sankt-Peterburq – 15 iyul 1931[…], Berlin) — rus iqtisadçısı və Polşa mənşəli statistikaçı.
Ladislaus Bortkeviç | |
---|---|
pol. Władysław Bortkiewicz | |
Doğum adı | Владислав Иосифович Борткевич |
Doğum tarixi | 7 avqust 1868[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 15 iyul 1931[…](62 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Elm sahələri | riyaziyyat, iqtisadiyyat, statistika, demoqrafiya |
İş yeri | |
Təhsili | |
Elmi rəhbərləri | Qeorq Fridrix Knap |
Üzvlüyü | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bioqrafiyası
Vladislav 1868-ci il iyulun 26-da (7 avqust) Sankt-Peterburqda Pavlovsk məktəbində və 2-ci Peterburq hərbi gimnaziyasında topçu və riyaziyyat müəllimliyi edən Həyat Mühafizələri At Topçusu İosif İvanoviç Bortkeviçin (1838-1908) ailəsində anadan olub ( ikinci kadet korpusu II Aleksandrın dövründə belə adlandırılmışdır), riyaziyyat dərsliklərinin müəllifi, 1895-1897-ci illərdəki pul islahatı və rus borclarının konvertasiyası ilə bağlı iqtisadiyyat işləri. Cozef İvanoviç 2-ci Kadet Korpusunu və Mixaylovskaya Topçu Akademiyasını bitirib. Müəllimlik etdikdən sonra notarius vəzifəsini icra etdi. Ana - Yelena von Rokitskaya, iki bacı: Mariya (1866-1917) və Elena (03.08.1870-29.10.1939).
1886-1890-cı illərdə Sankt-Peterburq Universitetinin hüquq fakültəsində oxudu, onun dekanı 1872-ci ildə hüquq fakültəsində bir statistika bürosu və 1881-ci ildə Bortkeviçin 1889-cu ildə olduğu Sankt-Peterburq şəhər rəhbərliyində bir statistika şöbəsi yaradan Yu. E. Yanson oldu. "1888 Sankt-Peterburqun Statistik Yıllığı" nın tərtibində kömək etdi. 1890-cı ildə Bortkeviç, İmperator Elmlər Akademiyasının Fizika-Riyaziyyat bölməsinin iclasında "Avropa Rusiyasının kişi pravoslav əhalisinin ölümü və uzun ömürlülüyü" əsəri ilə çıxış etdi, eyni il "Avropa Rusiyasının qadın pravoslav əhalisinin ölümü və uzun ömürlülüyü" əsəri davam etdi. 1890-cı ildə Siyasi İqtisadiyyat və Statistika Bölməsində professorluq təhsili almaq üçün iki illik təqaüd verildi .
1891-ci ilin may ayında oxumağa göndərildi və 1891-1892-ci illərdə G.F.Knappun rektor olduğu Strasburq Universitetində oxudu və 1892-ci ilin yayından V. Lexis rəhbərliyindəki Göttingen Universitetində başladı və 1893-cü ilin fevralında doktorluq dissertasiyasını müdafiə etdi.
1893-cü ilin aprelində Sankt-Peterburq Universitetinə qayıtdı, lakin 1893-cü ilin yanvarında vəfat edən E.Yansonun rusca doktorluq dərəcəsi və himayəsi olmadan şöbəyə müraciət edə bilmədi və 1894-cü il mayın 1-dək universitetdə siyahıya alındı.
1895-1897-ci illərdə GF Knapp və V. Lexisin dəstəyi ilə Strasburq Universitetində dosent vəzifəsinə təyin edildi və burada işçilərin sığortası və statistika nəzəriyyəsi haqqında mühazirələr oxudu.
Sonra Sankt-Peterburqa qayıtdı, 1897-1901-ci illərdə kollegial katib rütbəsində dövlət dəmir yollarında işçilərin pensiya fondunun idarə edilməsində katib vəzifəsini icra etdi və eyni zamanda 1899-1901-ci illərdə Sankt-Peterburqdakı İmperator Aleksandr Liseyində statistika müəllimliyi etdi.
1901-ci ildə statistika və iqtisadiyyat fövqəladə professoru təyin edildi və 1920-ci ildən ömrünün sonuna qədər Berlin Universitetinin statistika və siyasi iqtisad bölməsində sıravi bir professor oldu. Paralel olaraq, 1906-1923-cü illərdə Berlin İqtisadiyyat Məktəbində dərs demişdir.
Bortkiewicz İsveç Elmlər Akademiyasının, Kral Statistika Cəmiyyətinin, Amerika Statistika Birliyinin və Beynəlxalq Statistika İnstitutunun üzvü idi.
Bortkeviç sonuncu dəfə 1914-cü ildə Birinci Dünya Müharibəsi başlamazdan əvvəl atasının ölümü (atası 1908-ci ildə vəfat etdi) ilə əlaqədar Sankt-Peterburqa gəlmişdi. Bortkiewicz 15 iyul 1931-ci ildə Berlində öldü.
Biblioqrafiya
- Борткевич В. И. Смертность и долговечность мужского православного населения Европейской России — СПб.:Типография императорской академии наук, 1890, 102с.
- Борткевич В. И. Смертность и долговечность женского православного населения Европейской России — СПб.:Типография императорской академии наук, 1891, 24с.
- Борткевич В. И. Критическое рассмотрение некоторых вопросов теоретической статистики (1896)//О теории дисперсии/сост. Четвериков Н. С. — М.:Статистика, 1968, 240с.
- Борткевич В. И. Пятая хрестоматия по истории теории вероятностей и статистики: статьи В. И. Борткевича и А. А. Чупрова — Берлин: NG, 2008, в том числе Закон малых чисел (нем. Das Gesetz der kleinen Zahlen, 1898); Теория статистики населения и моральной, 1904; Приложение теории вероятностей к статистике, 1904; Вероятность и статистические исследования по Кейнсу, 1923; К арифметике пропорциональных выборов, 1920; Г. Ф. Кнапп как статистик, 1922.
- Борткевич В. И. [1907]. К исправлению основополагающей теоретической конструкции Маркса в третьем томе «Капитала» // Маркс К. Капитал. Критика политической экономии. Т. III. — М.: Эксмо, 2011.
- Bortkewitsch L. Die mittlere Lebensdauer. Die Methoden ihrer Bestimmung und ihr Verhältnis zur Sterblichkeitsmessung — Jena: Gustav Fischer, 1893
- Bortkiewicz L. Review of Léon Walras, Éléments d'économie politique pure//Revue d'économie politique, 1890
- Bortkiewicz L. von. Das Gesetz der kleinen Zahlen. — Leipzig: Teubner, 1898
- Bortkiewicz L. von. Wertrechnung und Preisrechnung im Marxschen System//Archiv für Sozialwissenschaft und Sozialpolitik. 1906. Bd. 23. S. 1 — 50; 1907. Bd. 25. S. 10 — 51, 445—488
- Bortkiewicz L. von. Zur Berichtigung der grundlegenden theoretischen Konstruktion von Marx im Dritten Band des «Kapital»//Jahrbücher für Nationalökonomie und Statistik. Juli 1907. Bd. 34. S. 319—335
- Bortkewitsch L. Wertrechnung und Preisrechnung im Marxschen System, 1907
- Bortkiewicz L. On the Correction of Marx’s Fundamental Theoretical Construction in the Third Volume of Capital
- Bortkiewicz L. von. Die Rodbertus’sche Grundrententheorie und die Marx’sche Lehre von der absoluten Grundrente//Archiv für Geschichte des Sozialismus. 1910—1911. Bd. 1. S. 1 — 40, 391—434
- Bortkiewicz L.von. Die Sterbeziffer und der Frauenüberschuß inder Stationären und in der progressiven Bevölkerung, zugleich ein Beitragzur Frage der Berechnung der «Verlebten Zeit»// Bulletin de l’Institut international de statistique. 1911. Bd. 19. No. 1. S. 63 — 183
- Bortkiewicz L. von. Radio-aktive Strahlung als Gegenstand wahrscheinlichkeitstheoretischer Untersuchungen. Berlin: Springer, 1913
- Bortkiewicz L. von. Die Iterationen. — Berlin: Springer, 1917
- Bortkiewicz L. von. Homogenität und Stabilität in der Statistik//Skandinavisk aktuarietidskrift. Bd. 1. S. 1 — 81
- Bortkiewicz L. von. Die Variationsbreite beim Gauss’schen Fehlergesetz//Nordisk Statistisk
Tidskrift. 1922. Bd. 1. S. 11 — 38, 193—220
- Bortkiewicz L. von. Über eine verschiedenen Fehlergesetzen gemeinsame Eigenschaft//Sitzungsberichte der Berliner Mathematischen Geseilschaft. 1923. Bd. 22. S. 21 — 32
- Bortkiewicz L. von. Zweck und Struktur einer Preisindexzahl//Nordisk Statistisk Tidskrift. 1923—1924. Bd. 2. S. 369—408; Bd. 3. S. 208—252, 494—516
- Bortkiewicz L. von. Über die Quadratur empirischer Kurven//Skandinavisk aktuarietidskrift. 1926. Bd. 9. S. 1 — 40
- Bortkiewicz L. Value and Price in the Marxian System//International Economic Papers 2, 1952, pp. 5-60.
İstinadlar
- Bortkevič, Vladislav Iosifovič // Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
- Ladislaus Bortkiewicz // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Борткевич Владислав Иосифович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Лившиц Ф.Д. Борткевич Владислав Иосифович. 3.
- Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907. //
- "Историческая записка, изданная ко дню пятидесятилетия С.-Петербургской шестой гимназии". 2023-07-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-23.
- Дмитриев А. Л. В. И. Борткевич в Санкт-Петербургском университете (к 145-летию со дня рождения) (Вестник Санкт-Петербургского университета). 2013. 56–64.
- Härdle W.K., Vogt A.B. Ladislaus von Bortkiewicz - statistician, economist, and a European intellectual (PDF) (SFB 649 Discussion Paper 2014-015). Humboldt-Universit?at zu Berlin. 2014.
- Блауг М. [[Keynsdən əvvəl 100 böyük iqtisadçı|100 великих экономистов до Кейнса]]. СПб.:Экономикус. 2008. 41–43. ISBN .
- Шумпетер Й. Десять великих экономистов. От Маркса до Кейнса. Издательство Института Гайдара. 2011. ISBN .
Xarici keçidlər
- Клюкин, Пётр Николаевич Борткевич как критик Маркса: к 150-летию публикации I тома «Капитала» // Теория и практика институциональных преобразований в России: сборник научных трудов / под ред. Б. А. Ерзнкяна. Вып. 41. — М.: ЦЭМИ РАН, 2017. — 186 с. — С. 54-71.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ladislaus Bortkevic pol Wladyslaw Bortkiewicz 7 avqust 1868 Sankt Peterburq 15 iyul 1931 Berlin rus iqtisadcisi ve Polsa menseli statistikaci Ladislaus Bortkevicpol Wladyslaw BortkiewiczDogum adi Vladislav Iosifovich Bortkevich Dogum tarixi 7 avqust 1868 1868 08 07 Dogum yeri Sankt Peterburq Rusiya imperiyasiVefat tarixi 15 iyul 1931 1931 07 15 62 yasinda Vefat yeri Berlin Prussiya d Veymar RespublikasiElm saheleri riyaziyyat iqtisadiyyat statistika demoqrafiyaIs yeri Humboldt adina Berlin UniversitetiTehsili Strasburq Universiteti Gottingen UniversitetiElmi rehberleri Qeorq Fridrix KnapUzvluyu Isvec Kral Elmler Akademiyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyasiVladislav 1868 ci il iyulun 26 da 7 avqust Sankt Peterburqda Pavlovsk mektebinde ve 2 ci Peterburq herbi gimnaziyasinda topcu ve riyaziyyat muellimliyi eden Heyat Muhafizeleri At Topcusu Iosif Ivanovic Bortkevicin 1838 1908 ailesinde anadan olub ikinci kadet korpusu II Aleksandrin dovrunde bele adlandirilmisdir riyaziyyat dersliklerinin muellifi 1895 1897 ci illerdeki pul islahati ve rus borclarinin konvertasiyasi ile bagli iqtisadiyyat isleri Cozef Ivanovic 2 ci Kadet Korpusunu ve Mixaylovskaya Topcu Akademiyasini bitirib Muellimlik etdikden sonra notarius vezifesini icra etdi Ana Yelena von Rokitskaya iki baci Mariya 1866 1917 ve Elena 03 08 1870 29 10 1939 1886 1890 ci illerde Sankt Peterburq Universitetinin huquq fakultesinde oxudu onun dekani 1872 ci ilde huquq fakultesinde bir statistika burosu ve 1881 ci ilde Bortkevicin 1889 cu ilde oldugu Sankt Peterburq seher rehberliyinde bir statistika sobesi yaradan Yu E Yanson oldu 1888 Sankt Peterburqun Statistik Yilligi nin tertibinde komek etdi 1890 ci ilde Bortkevic Imperator Elmler Akademiyasinin Fizika Riyaziyyat bolmesinin iclasinda Avropa Rusiyasinin kisi pravoslav ehalisinin olumu ve uzun omurluluyu eseri ile cixis etdi eyni il Avropa Rusiyasinin qadin pravoslav ehalisinin olumu ve uzun omurluluyu eseri davam etdi 1890 ci ilde Siyasi Iqtisadiyyat ve Statistika Bolmesinde professorluq tehsili almaq ucun iki illik teqaud verildi 1891 ci ilin may ayinda oxumaga gonderildi ve 1891 1892 ci illerde G F Knappun rektor oldugu Strasburq Universitetinde oxudu ve 1892 ci ilin yayindan V Lexis rehberliyindeki Gottingen Universitetinde basladi ve 1893 cu ilin fevralinda doktorluq dissertasiyasini mudafie etdi 1893 cu ilin aprelinde Sankt Peterburq Universitetine qayitdi lakin 1893 cu ilin yanvarinda vefat eden E Yansonun rusca doktorluq derecesi ve himayesi olmadan sobeye muraciet ede bilmedi ve 1894 cu il mayin 1 dek universitetde siyahiya alindi 1895 1897 ci illerde GF Knapp ve V Lexisin desteyi ile Strasburq Universitetinde dosent vezifesine teyin edildi ve burada iscilerin sigortasi ve statistika nezeriyyesi haqqinda muhazireler oxudu Sonra Sankt Peterburqa qayitdi 1897 1901 ci illerde kollegial katib rutbesinde dovlet demir yollarinda iscilerin pensiya fondunun idare edilmesinde katib vezifesini icra etdi ve eyni zamanda 1899 1901 ci illerde Sankt Peterburqdaki Imperator Aleksandr Liseyinde statistika muellimliyi etdi 1901 ci ilde statistika ve iqtisadiyyat fovqelade professoru teyin edildi ve 1920 ci ilden omrunun sonuna qeder Berlin Universitetinin statistika ve siyasi iqtisad bolmesinde siravi bir professor oldu Paralel olaraq 1906 1923 cu illerde Berlin Iqtisadiyyat Mektebinde ders demisdir Bortkiewicz Isvec Elmler Akademiyasinin Kral Statistika Cemiyyetinin Amerika Statistika Birliyinin ve Beynelxalq Statistika Institutunun uzvu idi Bortkevic sonuncu defe 1914 cu ilde Birinci Dunya Muharibesi baslamazdan evvel atasinin olumu atasi 1908 ci ilde vefat etdi ile elaqedar Sankt Peterburqa gelmisdi Bortkiewicz 15 iyul 1931 ci ilde Berlinde oldu BiblioqrafiyaEserleri Bortkevich V I Smertnost i dolgovechnost muzhskogo pravoslavnogo naseleniya Evropejskoj Rossii SPb Tipografiya imperatorskoj akademii nauk 1890 102s Bortkevich V I Smertnost i dolgovechnost zhenskogo pravoslavnogo naseleniya Evropejskoj Rossii SPb Tipografiya imperatorskoj akademii nauk 1891 24s Bortkevich V I Kriticheskoe rassmotrenie nekotoryh voprosov teoreticheskoj statistiki 1896 O teorii dispersii sost Chetverikov N S M Statistika 1968 240s Bortkevich V I Pyataya hrestomatiya po istorii teorii veroyatnostej i statistiki stati V I Bortkevicha i A A Chuprova Berlin NG 2008 v tom chisle Zakon malyh chisel nem Das Gesetz der kleinen Zahlen 1898 Teoriya statistiki naseleniya i moralnoj 1904 Prilozhenie teorii veroyatnostej k statistike 1904 Veroyatnost i statisticheskie issledovaniya po Kejnsu 1923 K arifmetike proporcionalnyh vyborov 1920 G F Knapp kak statistik 1922 Bortkevich V I 1907 K ispravleniyu osnovopolagayushej teoreticheskoj konstrukcii Marksa v tretem tome Kapitala Marks K Kapital Kritika politicheskoj ekonomii T III M Eksmo 2011 Bortkewitsch L Die mittlere Lebensdauer Die Methoden ihrer Bestimmung und ihr Verhaltnis zur Sterblichkeitsmessung Jena Gustav Fischer 1893 Bortkiewicz L Review of Leon Walras Elements d economie politique pure Revue d economie politique 1890 Bortkiewicz L von Das Gesetz der kleinen Zahlen Leipzig Teubner 1898 Bortkiewicz L von Wertrechnung und Preisrechnung im Marxschen System Archiv fur Sozialwissenschaft und Sozialpolitik 1906 Bd 23 S 1 50 1907 Bd 25 S 10 51 445 488 Bortkiewicz L von Zur Berichtigung der grundlegenden theoretischen Konstruktion von Marx im Dritten Band des Kapital Jahrbucher fur Nationalokonomie und Statistik Juli 1907 Bd 34 S 319 335 Bortkewitsch L Wertrechnung und Preisrechnung im Marxschen System 1907 Bortkiewicz L On the Correction of Marx s Fundamental Theoretical Construction in the Third Volume of Capital Bortkiewicz L von Die Rodbertus sche Grundrententheorie und die Marx sche Lehre von der absoluten Grundrente Archiv fur Geschichte des Sozialismus 1910 1911 Bd 1 S 1 40 391 434 Bortkiewicz L von Die Sterbeziffer und der Frauenuberschuss inder Stationaren und in der progressiven Bevolkerung zugleich ein Beitragzur Frage der Berechnung der Verlebten Zeit Bulletin de l Institut international de statistique 1911 Bd 19 No 1 S 63 183 Bortkiewicz L von Radio aktive Strahlung als Gegenstand wahrscheinlichkeitstheoretischer Untersuchungen Berlin Springer 1913 Bortkiewicz L von Die Iterationen Berlin Springer 1917 Bortkiewicz L von Homogenitat und Stabilitat in der Statistik Skandinavisk aktuarietidskrift Bd 1 S 1 81 Bortkiewicz L von Die Variationsbreite beim Gauss schen Fehlergesetz Nordisk Statistisk Tidskrift 1922 Bd 1 S 11 38 193 220 Bortkiewicz L von Uber eine verschiedenen Fehlergesetzen gemeinsame Eigenschaft Sitzungsberichte der Berliner Mathematischen Geseilschaft 1923 Bd 22 S 21 32 Bortkiewicz L von Zweck und Struktur einer Preisindexzahl Nordisk Statistisk Tidskrift 1923 1924 Bd 2 S 369 408 Bd 3 S 208 252 494 516 Bortkiewicz L von Uber die Quadratur empirischer Kurven Skandinavisk aktuarietidskrift 1926 Bd 9 S 1 40 Bortkiewicz L Value and Price in the Marxian System International Economic Papers 2 1952 pp 5 60 IstinadlarBortkevic Vladislav Iosifovic Cex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi 1994 Ladislaus Bortkiewicz Brockhauz Ensiklopediyasi alm Bortkevich Vladislav Iosifovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Livshic F D Bortkevich Vladislav Iosifovich 3 Bortkevich Vladislav Iosifovich Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Istoricheskaya zapiska izdannaya ko dnyu pyatidesyatiletiya S Peterburgskoj shestoj gimnazii 2023 07 26 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 23 Dmitriev A L V I Bortkevich v Sankt Peterburgskom universitete k 145 letiyu so dnya rozhdeniya Vestnik Sankt Peterburgskogo universiteta 2013 56 64 Hardle W K Vogt A B Ladislaus von Bortkiewicz statistician economist and a European intellectual PDF SFB 649 Discussion Paper 2014 015 Humboldt Universit at zu Berlin 2014 Blaug M Keynsden evvel 100 boyuk iqtisadci 100 velikih ekonomistov do Kejnsa SPb Ekonomikus 2008 41 43 ISBN 978 5 903816 01 9 Shumpeter J Desyat velikih ekonomistov Ot Marksa do Kejnsa Izdatelstvo Instituta Gajdara 2011 ISBN 978 5 93255 302 2 Xarici kecidlerKlyukin Pyotr Nikolaevich Bortkevich kak kritik Marksa k 150 letiyu publikacii I toma Kapitala Teoriya i praktika institucionalnyh preobrazovanij v Rossii sbornik nauchnyh trudov pod red B A Erznkyana Vyp 41 M CEMI RAN 2017 186 s S 54 71