Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Beynəlxalq Fizika Olimpiadası (IPHO — International Physics Olympiad) – ilk dəfə 1967-ci ildə Polşanın Varşava şəhərində keçirilmiş yarış. Olimpiadada hər ölkədən 2 rəhbərin başçılığında 5 şagird iştirak edir. Bununla yanaşı hər ölkə müşahidəçilərlə də təmsil olunur. Olimpiada adətən iyul ayının ortalarında, hər dəfə fərqli bir ölkənin təşkillatçılığı altında keçirilir və ümumi 9–10 günü əhatə edir. Hazırkı prezidenti Prof Rajdeep Singh Rawatdır.
Yarışın strukturu
1. Hər komanda yalnız orta məktəb şagirdlərindən ibarət olmaqla 5 nəfərdən artıq olmamalıdır. Universitet tələbələrinin iştirakına icazə verilmir. Hər komandaya 2 rəhbər başçılıq edir.
2. Yarış iki hissədən ibarətdir. Hər bir hissə üçün 1 gün vaxt ayrılır. Birinci gün fizikanın müxtəlif sahələrini əhatə edən 3 nəzəri məsələ, ikinci gün isə 1 vəya 2 təcrübi məsələ təklif olunur. Hər iki hissə üçün 5 saat vaxt ayrılır.
3. Təklif olunan məsələlər şagirdlərə öz ana dillərində verilir və şagirdlər də məsələlərin həllini öz dillərində yazırlar.
4. Şagirdlər imtahandan çıxdıqdan sonra onların yazılarının surətləri çıxarılır, komanda rəhbərlərinə və sual yoxlama komissiyasına (koordinatorlara) verilir. Hər iki tərəf yazıları nəzərdən keçirir, yazılanlar sualların qiymətləndirilməsi cədvəlinə əsasən qiymətləndirir və koordinasiya zamanı bu qiymətləndirmə müzakirə olunur. Tərəflər razı qaldıqda qiymətləndirmə kağızına imzalar ataraq bu prosesi bitirmiş olurlar.
5. Nəzəri məsələlər cəmi 30, təcrübi məsələr 20 bal olmaqla cəmi 50 balla qiymətləndirilir.
6. Ümumi bala görə yarış iştirakçıların 8% -ə qədəri qızıl, 25%-ə qədəri qızıl və gümüş, 50% -ə qədər qızıl, gümüş və bürünc medallarla ,67% -ə qədər həvəsləndirici mükafatlarla mükafatlandırılır. Bundan əlavə ən yaxşı həllə görə, nəzəri və təcrübi imtahanlarda ən yüksək nəticəyə və s. göstəricilərə görə xüsusi mükafatlar verilir.
| Qızıl | 8 % |
| Gümüş | 25 % |
| Bürünc | 50 % |
| Həvəsləndirici mükafat | 67 % |
Olimpiadanın proqramı
Beynəlxalq Fizika olimpiadasının proqramı təxminən aşağıdakı kimi olur:
1-ci gün: Komandaların qarşılanması.
2-ci gün: Olimpiadanın rəsmi açılış mərasimi. Mərasim adətən rəsmi və bədii hissədən ibarət olur. Mərasimdən sonra komanda rəhbərləri və təşkilatçılar nəzəri məsələləri müzakirə etmək və öz dillərinə tərcümə etmək üçün toplaşırlar.
3-cü gün: Nəzəri imtahan keçirilir. Günortadan sonra şagirdlərə müəyyən ekskursiya turları təşkil olunur. Komanda rəhbərləri və müşahidəçilər üçün ekskursiyalar təşkil olunur.
4-cü gün: Şagirdlərə müəyyən ekskursiya turları təşkil olunur. Komanda rəhbərləri və təşkilatçılar təcrübi məsələləri müzakirə etmək və öz dillərinə tərcümə etmək üçün toplaşırlar.
5-ci gün: Təcrübi imtahan keçirilir. Günortadan sonra şagirdlərə müəyyən ekskursiya turları təşkil olunur. Komanda rəhbərləri və müşahidəçilər üçün ekskursiyalar təşkil olunur. Komanda rəhbərləri koordinatorlarla bərabər şagirdlərin yazı işlərini yoxlayırlar.
6-cı gün: Şagirdlər və komanda rəhbərləri üçün müəyyən ekskursiyalar və ya elmi konferanslar təşkil olunur.
7-ci gün: Komanda rəhbərləri koordinatorlarla bərabər şagirdlərin yazı işlərini yoxlayırlar (Moderation).
8-ci gün: Olimpiadanın rəsmi bağlanış mərasimi - medal və mükafatların təqdim edilməsi.
9-cu gün: Komandaların yola salınması.
Tarixi
Beynəlxalq olimpiadaların keçirilməsi və istedadlı şagirdlərin üzə çıxarılması ideyası daha əvvəllər də mövcud idi. Beynəlxalq Riyaziyyat Olimpiadası hələ 1959-cu ildən keçirilməyə başlanmışdı. Bu olimpiadanın müvəffəqiyyəti və əldə olunan müsbət nəticələr fizika üzrə də belə bir beynəlxalq olimpiadanın keçirilməsi zərurətini yaratmışdı. Bu səbəblə Polşadan olan professor Czesław Ścisłowski , Çexoslavaikayadan professor Rostislav Kostial və Macarıstanlı professor Rudolf Kunfalvi bu məsələni müzakirə etmiş və ilk Beynəlxalq Olimpiadanın öz ölkələrində keçirilməsi üçün təkliflərini irəli sürmüşdür. Ən yaxşı təşkilatçılıq təklifinə görə olimpiada 1967-ci ildə Polşanın paytaxtı Varşava şəhərində keçirilməsinə qərar verilmişdir.
Bu olimpiadanın Beynəlxalq Riyaziyyat olimpiadasından əsas fərqi onda idi ki, Beynəlxalq Riyaziyyat Olimpiadasında iştirakçılar ancaq nəzəri məsələlər həll edirdilərsə bu olimpiadada isə nəzəri məsələlərlə yanaşı təcrübi məsələlər də həll etməli idilər. Bu baxımdan yarışmanın təşkilatçılığı daha mürəkkəb və maliyəti də daha bahalı idi.
Olimpiada keçirilməmişdən bir neçə ay əvvəl bütün Mərkəzi Avropa ölkələrinə olimpiadada iştirak üçün dəvət göndərildi. Beləliklə ilk olimpiada dəvəti qəbul edən Bolqarıstan, Macarıstan, Ruminiya və Çexoslavakiya və təşkilatçı ölkə olaraq Polşanın iştirakı ilə keçirildi. Həmin olimpiadada hər ölkə 3 şagird və onlara rəhbərlik edən 1 rəhbərdən ibarət olan komanda ilə təmsil olunurdu. Olimpiadada bir gün nəzəri məsələlərə , bir gün də təcrübi məsələlərə vaxt ayrıldı. Olimpiadada şagirdlər 4 nəzəri, 1 də təcrübi məsələ həll etməli idilər. Ancaq qiymətləndirmə üçün iştirakçılar bir neçə gün gözləməli idilər. Bu müddət ərzində iştirakçılar üçün təyyarə ilə Krakov və Qdansk şəhərlərinə ekskursiyalar təşkil olundu.
İkinci olimpiada 1968-ci ildə Prof. Rudolf Kunfalvi nin təşkilatçılığı ilə Macarıstanın paytaxtı Budapeşt şəhərində keçirildi. Həmin olimpiadada əvvəlki ölkələrlə yanaşı ADR(Almaniya Demokratik Respublikası), SSRİ və Yuqoslaviya da iştirak etdi. Beləlilkə bu olimpiadada iştirakçı ölkə sayı 8-ə yüksəlmiş oldu. Əvvəlki olimpiadada da olduğu kimi burada da hər ölkə 3 şagird və 1 rəhbərlə təmsil olunurdu.
3-cü olimpiada Çexoslovakiyanın Brno şəhərində Prof. Rostislav Kostial nın təşkilatçılığı ilə keçirildi. Əvvəlki olimpiadalardan fərqli olaraq burada hər komanda 5 şagird və 2 rəhbərlə təmsil olundu. Brnodakı olimpiada daha əvvəl qəbul olunmuş nizamnaməyə əsasən keçirildi.
Növbəti olimpiada 1970-ci ildə Moskva şəhərində keçirildi. Burada hər komanda 6 şagird və 2 rəhbərlə təmsil olunurdu. Bu olimpiadada əvvəlki nizamnaməyə bir neçə dəyişiklik edildi.
1971-ci ildə Bolqarıstanın paytaxtı Sofiya keçirlən 6-cı olimpiadadan etibərən artıq hər komanda 5 şagird və 2 rəhbərlə təmsil olunmağa başlandı.
6-cı olimpiada Ruminiyanın Buxarest şəhərində keçirildi. Bu olimpiada bəzi əhəmiyyətli hadisələrə görə yadda qalan oldu. Belə ki, burada avropadan olmayan ölkə-Kuba və Qərbi Avropadan ilk dəfə olaraq Fransa da iştirak edirdi.
Təəssüf ki, 1973-cü ildə baxmayaraq ki, iştirakı ölkələrin sayı əvvəlki illərə nəzərən daha çox idi, ancaq heç bir ölkə olimpiadanın keçirilməsini öz öhdəsinə götürmədi. Olimpiadanın davam etməsi üçün 1974-cü ildə 7-ci olimpiada yenidən Varşava şəhərində keçirilməli oldu.
1975, 1976-cı illərdə olimpiada ilk dəfə olaraq ADR, Macarıstanda ,1977 də isə ikinci dəfə Çexoslavakiyada keçirildi. 1978 və 1980-da olimpiada müəyyən siyasi səbəblərə görə keçirilmədi. 1979-cu ildə olimpiada iknci dəfə SSRİ-də keçirildi. 1982-ci ildə ilk dəfə olmaqla 13-cü olimpada sosyalist olmayan –AFR-də təşkil olundu.
Beləliklə olimpiada bu ildən etibarən istisnasız olaraq hər il keçirilməyə davam etdi. Hazırda olimpiadada 80 dən artıq ölkə iştirak edir. Azərbaycan komandası 1999-cu ildən bu olimpiadada iştirak etməkdədir.
Beynəlxalq Fizika Olimpiadasının təşkilatçıları (1967–2022-ci illər)
| N | İl | Şəhər | Ölkə | Keçirilmə vaxtı |
| I | 1967 | Varşava | Polşa | 25 İyun — 1 İyul (7 gün) |
| II | 1968 | Budapeşt | Macarıstan | 23–29 İyun (7 gün) |
| III | 1969 | Brno | Çexoslavakiya | 23 İyun — 2 İyul (10 gün) |
| IV | 1970 | Moskva | SSRİ | 5–15 İyul (11 gün) |
| V | 1971 | Sofiya | Bolqarıstan | 2–11 İyul (10 gün) |
| VI | 1972 | Buxarest | Rumıniya | 8–18 İyul (11 gün) |
| VII | 1974 | Varşava | Polşa | 8–20 İyul (13 gün) |
| VIII | 1975 | Questrov | ADR | 7–17 İyul (11 gün) |
| IX | 1976 | Budapeşt | Macarıstan | 1–8 İyul (8 gün) |
| X | 1977 | Hradec Kralove | Çexoslavakiya | 7–17 İyul (11 gün) |
| XI | 1979 | Moskva | SSRİ | 2–10 İyul (9 gün) |
| XII | 1981 | Varna | Bolqarıstan | 1–10 İyul (10 gün) |
| XIII | 1982 | Malente | AFR | 19–29 İyun (11 gün) |
| XIV | 1983 | Buxarest | Ruminiya | 5–14 İyul (10 gün) |
| XV | 1984 | Sigtuna | İsveç | 24 İyun — 1 İyul (8 gün) |
| XVI | 1985 | Portoroz | Yuqoslaviya | 23–30 June (8 gün) |
| XVII | 1986 | London-Harrov | Böyük Britaniya | 13–20 İyul (8 gün) |
| XVIII | 1987 | Jena | ADR | 5–13 İyul (9 gün) |
| XIX | 1988 | Bad Işl | Avstriya | 23 İyun — 2 İyul (10 gün) |
| XX | 1989 | Varşava | Polşa | 16–24 İyul (9 gün) |
| XXI | 1990 | Groningen | Hollandiya | 5–13 İyul (9 gün) |
| XXII | 1991 | Havana | Kuba | 1–9 İyul (9 gün) |
| XXIII | 1992 | Helsinki-Espoo | Finlandiya | 5–13 İyul (9 gün) |
| XXIV | 1993 | Uilliamsburq | ABŞ | 10–18 İyul (9 gün) |
| XXV | 1994 | Pekin | Çin | 11–19 İyul (9 gün) |
| XXVI | 1995 | Kanberra | Avstraliya | 5–12 İyul (8 gün) |
| XXVII | 1996 | Oslo | Norveç | 30 İyun — 7 İyul (8 gün) |
| XXVIII | 1997 | Sudbery | Kanada | 13–21 İyul (9 gün) |
| XXIX | 1998 | Reykyavik | İslandiya | 2–10 İyul (9 gün) |
| XXX | 1999 | Padova | İtaliya | 18–27 İyul (10 gün) |
| XXXI | 2000 | Leister | Böyük Britaniya | 8–16 İyul (9 gün) |
| XXXII | 2001 | Antalya | Türkiyə | 28 İyun — 6 İyul (9 gün) |
| XXXIII | 2002 | Nusa Dua | İndoneziya | 21–30 İyul (10 gün) |
| XXXIV | 2003 | Taypey | Tayvan | 2–11 Avqust (10 gün) |
| XXXV | 2004 | Pohang | Cənubi Koreya | 15–23 İyul (9 gün) |
| XXXVI | 2005 | Salamanka | İspaniya | 3–12 İyul (10 gün) |
| XXXVII | 2006 | Sinqapur | Sinqapur | 8–17 İyul (10 gün) |
| XXXVIII | 2007 | İsfahan | İran | 7–16 İyul (10 gün) |
| XXXIX | 2008 | Hanoy | Vyetnam | 20–29 İyul (10 gün) |
| XL | 2009 | Merida | Meksika | 11–19 İyul (9 gün) |
| XLI | 2010 | Zaqreb | Xorvatiya | 17–25 İyul (9 gün) |
| XLII | 2011 | Banqkok | Tayland | 10–18 İyul (9 gün) |
| XLIII | 2012 | Tallin və Tartu | Estoniya | 15–24 İyul (10 gün) |
| XLIV | 2013 | Kopenhagen | Danimarka | 7–15 İyul (9 gün) |
| XLV | 2014 | Astana | Qazaxıstan | 13–21 İyul (9 gün) |
| XLVI | 2015 | Mumbay | Hindistan | 5–12 İyul (8 gün) |
| XLVII | 2016 | Sürix | İsveçrə və Lixteinstein | 11 – 17 İyul (7 gün) |
| XLVIII | 2017 | Yogyakarta | İndonesiya | 16 – 24 İyul (9 gün) |
| XLIX | 2018 | Lizbon | Portuqaliya | 21 – 29 İyul (9 gün) |
| L | 2019 | Tel Aviv | İsrail | 7 – 15 İyul (9 gün) |
| LI | 2020 | COVID-19 pandemiyası səbəbindən keçirilmədi. Əvəzində IPhO tərəfindən təsdiq edilmiş və Rusiya tərəfindən təşkil edilmiş IdPhO 2020 keçirildi. | ||
| LII | 2021 | Vilnus | Litva | 17–24 İyul (8 gün) |
| LIII | 2022 | Belarus (Siyasi səbəblərlə əlaqədar İPHO Belarus yerinə İsveçrə tərəfindən onlayn formada təşkil olundu.) | Minsk | 11–17 İyul (7 gün) |
| LIV | 2023 | Yaponiya | Tokio | |
| LV | 2024 | İran | İsfahan | |
| LVI | 2025 | Fransa | ||
| LVII | 2026 | Kolumbiya | ||
| LVIII | 2027 | Macarıstan | ||
| LIX | 2028 | Cənubi Koreya | ||
| LX | 2029 | Ekvador |
Bütün zamanların ən yaxşı nəticələrinə malik hazırkı on ölkə aşağıdakılardır:
| sıra | Ölkə | Qızıl | Gümüş | Bürünc | Həvəsləndirici mükafat |
| 1 |  ÇXR | 136 | 21 | 9 | 2 |
| 2 | Rusiya | 82 | 46 | 10 | 4 |
| 3 |  Cənubi Koreya | 79 | 26 | 24 | 7 |
| 4 | Tayvan | 75 | 29 | 18 | 8 |
| 5 |  ABŞ | 71 | 48 | 29 | 11 |
| 6 | Rumıniya | 51 | 84 | 62 | 30 |
| 7 |  Sinqapur | 48 | 38 | 27 | 25 |
| 8 |  Hindistan | 45 | 44 | 14 | 7 |
| 9 | Bolqarıstan | 44 | 67 | 94 | 35 |
| 10 | Sovet İttifaqı | 41 | 26 | 22 | 12 |
Azərbaycan Beynəlxalq Fizika olimpiadasında
Azərbaycan komandası 1999-cu ildən bu yarışlarda iştirak edir. Komandamız ən yaxşı nəticəni 2002-ci ildə İndoneziyada əldə etmişdir. Burada 4 şagirdimizin 3-ü qızıl, 1-i gümüş medala layiq görülmüş və komanda hesabında 3-cü olmuşdur. Olimpiadadan qayıtdıqdan sonra şagirdləri və rəhbərləri qəbul edən umummilli lider mərhum Heydər Əliyev bu nailiyyəti əfsanəvi qələbə olaraq adlandırmışdır. Umumilikdə 1999-cu ildən etibarən Azərbaycan komandası 2009-cu ildə Meksikada keçirilən olimpiada istisna olmaqla hər il iştirak edir və müxtəlif nailiyyətlər əldə edir. Ümumilikdə komandamız keçən 21 il ərzində 5 qızıl, 8 gümüş, 20 bürünc olmaqla 31 medal və 15 həvəsləndirici mükafata layiq görülmüşdür.
İstinadlar
- https://ipho-unofficial.org/countries/
- https://www.ipho-new.org/board-member/
- https://www.olimpiada.edu.az/page/9-beyn%C9%99lxalq-fiziki-olimpiadas%C4%B1-(ipho)
- (#empty_citation)http://www.geocities.ws/fizikaolimpiadalari/ipho.htm#top 2022-06-07 at the Wayback Machine
- (#empty_citation)https://en.wikipedia.org/wiki/International_Physics_Olympiad#History Arxivləşdirilib 2022-07-22 at the Wayback Machine
- (#empty_citation)https://ipho-unofficial.org/timeline/2002/individual 2022-05-24 at the Wayback Machine
Xarici linklər
- http://ipho-new.org/
- https://en.wikipedia.org/wiki/International_Physics_Olympiad
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Beynelxalq Fizika Olimpiadasi IPHO International Physics Olympiad ilk defe 1967 ci ilde Polsanin Varsava seherinde kecirilmis yaris Olimpiadada her olkeden 2 rehberin basciliginda 5 sagird istirak edir Bununla yanasi her olke musahidecilerle de temsil olunur Olimpiada adeten iyul ayinin ortalarinda her defe ferqli bir olkenin teskillatciligi altinda kecirilir ve umumi 9 10 gunu ehate edir Hazirki prezidenti Prof Rajdeep Singh Rawatdir IPhO 2019 un qizil medaliYarisin strukturu1 Her komanda yalniz orta mekteb sagirdlerinden ibaret olmaqla 5 neferden artiq olmamalidir Universitet telebelerinin istirakina icaze verilmir Her komandaya 2 rehber basciliq edir 2 Yaris iki hisseden ibaretdir Her bir hisse ucun 1 gun vaxt ayrilir Birinci gun fizikanin muxtelif sahelerini ehate eden 3 nezeri mesele ikinci gun ise 1 veya 2 tecrubi mesele teklif olunur Her iki hisse ucun 5 saat vaxt ayrilir 3 Teklif olunan meseleler sagirdlere oz ana dillerinde verilir ve sagirdler de meselelerin hellini oz dillerinde yazirlar 4 Sagirdler imtahandan cixdiqdan sonra onlarin yazilarinin suretleri cixarilir komanda rehberlerine ve sual yoxlama komissiyasina koordinatorlara verilir Her iki teref yazilari nezerden kecirir yazilanlar suallarin qiymetlendirilmesi cedveline esasen qiymetlendirir ve koordinasiya zamani bu qiymetlendirme muzakire olunur Terefler razi qaldiqda qiymetlendirme kagizina imzalar ataraq bu prosesi bitirmis olurlar 5 Nezeri meseleler cemi 30 tecrubi meseler 20 bal olmaqla cemi 50 balla qiymetlendirilir 6 Umumi bala gore yaris istirakcilarin 8 e qederi qizil 25 e qederi qizil ve gumus 50 e qeder qizil gumus ve burunc medallarla 67 e qeder heveslendirici mukafatlarla mukafatlandirilir Bundan elave en yaxsi helle gore nezeri ve tecrubi imtahanlarda en yuksek neticeye ve s gostericilere gore xususi mukafatlar verilir Qizil 8 Gumus 25 Burunc 50 Heveslendirici mukafat 67 Olimpiadanin proqramiBeynelxalq Fizika olimpiadasinin proqrami texminen asagidaki kimi olur 1 ci gun Komandalarin qarsilanmasi 2 ci gun Olimpiadanin resmi acilis merasimi Merasim adeten resmi ve bedii hisseden ibaret olur Merasimden sonra komanda rehberleri ve teskilatcilar nezeri meseleleri muzakire etmek ve oz dillerine tercume etmek ucun toplasirlar 3 cu gun Nezeri imtahan kecirilir Gunortadan sonra sagirdlere mueyyen ekskursiya turlari teskil olunur Komanda rehberleri ve musahideciler ucun ekskursiyalar teskil olunur 4 cu gun Sagirdlere mueyyen ekskursiya turlari teskil olunur Komanda rehberleri ve teskilatcilar tecrubi meseleleri muzakire etmek ve oz dillerine tercume etmek ucun toplasirlar 5 ci gun Tecrubi imtahan kecirilir Gunortadan sonra sagirdlere mueyyen ekskursiya turlari teskil olunur Komanda rehberleri ve musahideciler ucun ekskursiyalar teskil olunur Komanda rehberleri koordinatorlarla beraber sagirdlerin yazi islerini yoxlayirlar 6 ci gun Sagirdler ve komanda rehberleri ucun mueyyen ekskursiyalar ve ya elmi konferanslar teskil olunur 7 ci gun Komanda rehberleri koordinatorlarla beraber sagirdlerin yazi islerini yoxlayirlar Moderation 8 ci gun Olimpiadanin resmi baglanis merasimi medal ve mukafatlarin teqdim edilmesi 9 cu gun Komandalarin yola salinmasi TarixiBeynelxalq olimpiadalarin kecirilmesi ve istedadli sagirdlerin uze cixarilmasi ideyasi daha evveller de movcud idi Beynelxalq Riyaziyyat Olimpiadasi hele 1959 cu ilden kecirilmeye baslanmisdi Bu olimpiadanin muveffeqiyyeti ve elde olunan musbet neticeler fizika uzre de bele bir beynelxalq olimpiadanin kecirilmesi zeruretini yaratmisdi Bu sebeble Polsadan olan professor Czeslaw Scislowski Cexoslavaikayadan professor Rostislav Kostial ve Macaristanli professor Rudolf Kunfalvi bu meseleni muzakire etmis ve ilk Beynelxalq Olimpiadanin oz olkelerinde kecirilmesi ucun tekliflerini ireli surmusdur En yaxsi teskilatciliq teklifine gore olimpiada 1967 ci ilde Polsanin paytaxti Varsava seherinde kecirilmesine qerar verilmisdir Bu olimpiadanin Beynelxalq Riyaziyyat olimpiadasindan esas ferqi onda idi ki Beynelxalq Riyaziyyat Olimpiadasinda istirakcilar ancaq nezeri meseleler hell edirdilerse bu olimpiadada ise nezeri meselelerle yanasi tecrubi meseleler de hell etmeli idiler Bu baximdan yarismanin teskilatciligi daha murekkeb ve maliyeti de daha bahali idi Olimpiada kecirilmemisden bir nece ay evvel butun Merkezi Avropa olkelerine olimpiadada istirak ucun devet gonderildi Belelikle ilk olimpiada deveti qebul eden Bolqaristan Macaristan Ruminiya ve Cexoslavakiya ve teskilatci olke olaraq Polsanin istiraki ile kecirildi Hemin olimpiadada her olke 3 sagird ve onlara rehberlik eden 1 rehberden ibaret olan komanda ile temsil olunurdu Olimpiadada bir gun nezeri meselelere bir gun de tecrubi meselelere vaxt ayrildi Olimpiadada sagirdler 4 nezeri 1 de tecrubi mesele hell etmeli idiler Ancaq qiymetlendirme ucun istirakcilar bir nece gun gozlemeli idiler Bu muddet erzinde istirakcilar ucun teyyare ile Krakov ve Qdansk seherlerine ekskursiyalar teskil olundu Ikinci olimpiada 1968 ci ilde Prof Rudolf Kunfalvi nin teskilatciligi ile Macaristanin paytaxti Budapest seherinde kecirildi Hemin olimpiadada evvelki olkelerle yanasi ADR Almaniya Demokratik Respublikasi SSRI ve Yuqoslaviya da istirak etdi Belelilke bu olimpiadada istirakci olke sayi 8 e yukselmis oldu Evvelki olimpiadada da oldugu kimi burada da her olke 3 sagird ve 1 rehberle temsil olunurdu 3 cu olimpiada Cexoslovakiyanin Brno seherinde Prof Rostislav Kostial nin teskilatciligi ile kecirildi Evvelki olimpiadalardan ferqli olaraq burada her komanda 5 sagird ve 2 rehberle temsil olundu Brnodaki olimpiada daha evvel qebul olunmus nizamnameye esasen kecirildi Novbeti olimpiada 1970 ci ilde Moskva seherinde kecirildi Burada her komanda 6 sagird ve 2 rehberle temsil olunurdu Bu olimpiadada evvelki nizamnameye bir nece deyisiklik edildi 1971 ci ilde Bolqaristanin paytaxti Sofiya kecirlen 6 ci olimpiadadan etiberen artiq her komanda 5 sagird ve 2 rehberle temsil olunmaga baslandi 6 ci olimpiada Ruminiyanin Buxarest seherinde kecirildi Bu olimpiada bezi ehemiyyetli hadiselere gore yadda qalan oldu Bele ki burada avropadan olmayan olke Kuba ve Qerbi Avropadan ilk defe olaraq Fransa da istirak edirdi Teessuf ki 1973 cu ilde baxmayaraq ki istiraki olkelerin sayi evvelki illere nezeren daha cox idi ancaq hec bir olke olimpiadanin kecirilmesini oz ohdesine goturmedi Olimpiadanin davam etmesi ucun 1974 cu ilde 7 ci olimpiada yeniden Varsava seherinde kecirilmeli oldu 1975 1976 ci illerde olimpiada ilk defe olaraq ADR Macaristanda 1977 de ise ikinci defe Cexoslavakiyada kecirildi 1978 ve 1980 da olimpiada mueyyen siyasi sebeblere gore kecirilmedi 1979 cu ilde olimpiada iknci defe SSRI de kecirildi 1982 ci ilde ilk defe olmaqla 13 cu olimpada sosyalist olmayan AFR de teskil olundu Belelikle olimpiada bu ilden etibaren istisnasiz olaraq her il kecirilmeye davam etdi Hazirda olimpiadada 80 den artiq olke istirak edir Azerbaycan komandasi 1999 cu ilden bu olimpiadada istirak etmekdedir Beynelxalq Fizika Olimpiadasinin teskilatcilari 1967 2022 ci iller N Il Seher Olke Kecirilme vaxtiI 1967 Varsava Polsa 25 Iyun 1 Iyul 7 gun II 1968 Budapest Macaristan 23 29 Iyun 7 gun III 1969 Brno Cexoslavakiya 23 Iyun 2 Iyul 10 gun IV 1970 Moskva SSRI 5 15 Iyul 11 gun V 1971 Sofiya Bolqaristan 2 11 Iyul 10 gun VI 1972 Buxarest Ruminiya 8 18 Iyul 11 gun VII 1974 Varsava Polsa 8 20 Iyul 13 gun VIII 1975 Questrov ADR 7 17 Iyul 11 gun IX 1976 Budapest Macaristan 1 8 Iyul 8 gun X 1977 Hradec Kralove Cexoslavakiya 7 17 Iyul 11 gun XI 1979 Moskva SSRI 2 10 Iyul 9 gun XII 1981 Varna Bolqaristan 1 10 Iyul 10 gun XIII 1982 Malente AFR 19 29 Iyun 11 gun XIV 1983 Buxarest Ruminiya 5 14 Iyul 10 gun XV 1984 Sigtuna Isvec 24 Iyun 1 Iyul 8 gun XVI 1985 Portoroz Yuqoslaviya 23 30 June 8 gun XVII 1986 London Harrov Boyuk Britaniya 13 20 Iyul 8 gun XVIII 1987 Jena ADR 5 13 Iyul 9 gun XIX 1988 Bad Isl Avstriya 23 Iyun 2 Iyul 10 gun XX 1989 Varsava Polsa 16 24 Iyul 9 gun XXI 1990 Groningen Hollandiya 5 13 Iyul 9 gun XXII 1991 Havana Kuba 1 9 Iyul 9 gun XXIII 1992 Helsinki Espoo Finlandiya 5 13 Iyul 9 gun XXIV 1993 Uilliamsburq ABS 10 18 Iyul 9 gun XXV 1994 Pekin Cin 11 19 Iyul 9 gun XXVI 1995 Kanberra Avstraliya 5 12 Iyul 8 gun XXVII 1996 Oslo Norvec 30 Iyun 7 Iyul 8 gun XXVIII 1997 Sudbery Kanada 13 21 Iyul 9 gun XXIX 1998 Reykyavik Islandiya 2 10 Iyul 9 gun XXX 1999 Padova Italiya 18 27 Iyul 10 gun XXXI 2000 Leister Boyuk Britaniya 8 16 Iyul 9 gun XXXII 2001 Antalya Turkiye 28 Iyun 6 Iyul 9 gun XXXIII 2002 Nusa Dua Indoneziya 21 30 Iyul 10 gun XXXIV 2003 Taypey Tayvan 2 11 Avqust 10 gun XXXV 2004 Pohang Cenubi Koreya 15 23 Iyul 9 gun XXXVI 2005 Salamanka Ispaniya 3 12 Iyul 10 gun XXXVII 2006 Sinqapur Sinqapur 8 17 Iyul 10 gun XXXVIII 2007 Isfahan Iran 7 16 Iyul 10 gun XXXIX 2008 Hanoy Vyetnam 20 29 Iyul 10 gun XL 2009 Merida Meksika 11 19 Iyul 9 gun XLI 2010 Zaqreb Xorvatiya 17 25 Iyul 9 gun XLII 2011 Banqkok Tayland 10 18 Iyul 9 gun XLIII 2012 Tallin ve Tartu Estoniya 15 24 Iyul 10 gun XLIV 2013 Kopenhagen Danimarka 7 15 Iyul 9 gun XLV 2014 Astana Qazaxistan 13 21 Iyul 9 gun XLVI 2015 Mumbay Hindistan 5 12 Iyul 8 gun XLVII 2016 Surix Isvecre ve Lixteinstein 11 17 Iyul 7 gun XLVIII 2017 Yogyakarta Indonesiya 16 24 Iyul 9 gun XLIX 2018 Lizbon Portuqaliya 21 29 Iyul 9 gun L 2019 Tel Aviv Israil 7 15 Iyul 9 gun LI 2020 COVID 19 pandemiyasi sebebinden kecirilmedi Evezinde IPhO terefinden tesdiq edilmis ve Rusiya terefinden teskil edilmis IdPhO 2020 kecirildi LII 2021 Vilnus Litva 17 24 Iyul 8 gun LIII 2022 Belarus Siyasi sebeblerle elaqedar IPHO Belarus yerine Isvecre terefinden onlayn formada teskil olundu Minsk 11 17 Iyul 7 gun LIV 2023 Yaponiya TokioLV 2024 Iran IsfahanLVI 2025 FransaLVII 2026 KolumbiyaLVIII 2027 MacaristanLIX 2028 Cenubi KoreyaLX 2029 Ekvador Butun zamanlarin en yaxsi neticelerine malik hazirki on olke asagidakilardir sira Olke Qizil Gumus Burunc Heveslendirici mukafat1 CXR 136 21 9 22 Rusiya 82 46 10 43 Cenubi Koreya 79 26 24 74 Tayvan 75 29 18 85 ABS 71 48 29 116 Ruminiya 51 84 62 307 Sinqapur 48 38 27 258 Hindistan 45 44 14 79 Bolqaristan 44 67 94 3510 Sovet Ittifaqi 41 26 22 12Azerbaycan Beynelxalq Fizika olimpiadasindaAzerbaycan komandasi 1999 cu ilden bu yarislarda istirak edir Komandamiz en yaxsi neticeni 2002 ci ilde Indoneziyada elde etmisdir Burada 4 sagirdimizin 3 u qizil 1 i gumus medala layiq gorulmus ve komanda hesabinda 3 cu olmusdur Olimpiadadan qayitdiqdan sonra sagirdleri ve rehberleri qebul eden umummilli lider merhum Heyder Eliyev bu nailiyyeti efsanevi qelebe olaraq adlandirmisdir Umumilikde 1999 cu ilden etibaren Azerbaycan komandasi 2009 cu ilde Meksikada kecirilen olimpiada istisna olmaqla her il istirak edir ve muxtelif nailiyyetler elde edir Umumilikde komandamiz kecen 21 il erzinde 5 qizil 8 gumus 20 burunc olmaqla 31 medal ve 15 heveslendirici mukafata layiq gorulmusdur Istinadlarhttps ipho unofficial org countries https www ipho new org board member https www olimpiada edu az page 9 beyn C9 99lxalq fiziki olimpiadas C4 B1 ipho empty citation http www geocities ws fizikaolimpiadalari ipho htm top 2022 06 07 at the Wayback Machine empty citation https en wikipedia org wiki International Physics Olympiad History Arxivlesdirilib 2022 07 22 at the Wayback Machine empty citation https ipho unofficial org timeline 2002 individual 2022 05 24 at the Wayback MachineXarici linklerhttp ipho new org https en wikipedia org wiki International Physics Olympiad