Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
az-əbcəd. مهسول توپلاما مؤوسومو | |
 | |
| Əlaqəli mərasimlər | |
| Əlaqəli adətlər |
|
| Daxil olduğu fəsil | Payız |
Məhsul toplama mövsümü (az-əbcəd. مهسول توپلاما مؤوسومو) – Azərbaycan xalq təqviminə görə payızda məhsulun toplandığı və Mihrican bayramının qeyd edildiyi dövr.
Müddəti
Azərbaycan adətlərinə görə, payızda məhsul toplanandan sonra, bəzi yerlərdə isə payız armudu və almasının yanağına xal düşəndə şənlik keçirilərdi. Şənliyə hər yaşdan insan gəlir, rəngbərəng geyimlər geyilir, ətraf gül-çiçəklə bəzədilirdi.
Bu dövrün bayramların biri Mihrican bayramıdır. Tarixən Azərbaycanda Mihrican bayramı əkinçi və maldarların məhsul bayramı olmuşdur. Son dövrlərə qədər bu bayram ilin əmək qələbəsi, ilin yekunu bayramı kimi qeyd edilmişdir.
Azərbaycanlılarda məhsul toplama mövsümündə günəş çıxmazdan əvvəl, dan yeri ağarmadan toplanan ilk almanın insana əbədi həyat (ölümsüzlük) verəcəyinə inanılır. Digər bir adətə görə, payızda meyvələr yetişdikcə ilk bardan (nübardan) xonça yığılıb, qız evinə göndərilər. Bu meyvə sovqatı bağbaşı və ya novbarlıq adlanır. Bağbaşıdan qohum-qonşuya da verilir. Meyvənin nübarını yeyən adamın arzusunun çin olacağına inanılır. Güllər açandan sonra isə bir dəstə bağlanıb, nübargül aparılır.
Əlaqəli payız mərasimləri
- Mihrican bayramı. Zəhmətkeşlərin məhsuldarlıq bayramıdır. Zərdüşt inanclarından miras qalıb.
- Ali Mihrican. Təntənəli bayram günlərinin "Ali Mihrican" adlanan altıncı günü böyük bayrama çevrilir, orada zorxana və (atüstü oyunları), oxatma və idman yarışları keçirilirdi. Qonum-qonşu bir-birini təbrik edir, topladıqları məhsuldan pay verir, hər evdə meyvə (xüsusilə narıngi və nar) və şirniyyat süfrəsi açılır, həftə bazarları təşkil edilirdi.
- Şanıdər. Üzüm dərmə və doşab pişirmə ilə keçirilən şənlik və şükür mərasimidir.
- Novbarlıq. Qız evinə və qohum-qonşuya verilən ilk meyvə payıdır (nübar).
- Nar bayramı. Azərbaycan ərazisində, əsasən də Göyçay rayonunda, nar yığımı vaxtı keçirilən bayram şənliyidir. Nar Bayramı hər ilin oktyabr və noyabr aylarında Azərbaycanın Göyçay rayonunda nar və ondan ənənəvi istifadə üsullarını və onun simvolik mənasını qeyd etmək məqsədilə təşkil edilən festivaldır.
İstinadlar
- Azərbaycan etnoqrafiyası, III cild, 2007. səh. 435-436
- Kalafat, 1998. səh. 66
- Azərbaycan. Mədəniyyət və turizm, Prezident Kitabxanası
- Azərbaycan etnoqrafiyası, III cild, 2007. səh. 419-446
- "Nar bayramı" keçirildi 2013-11-05 at the Wayback Machine. goychay.az (az.)
- . 2010-05-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-05-31.
Ədəbiyyat
- Azərbaycan etnoqrafiyası, Üç cilddə III cild. (2007), Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutu, Bakı: Şərq-Qərb.
- Eski Türk Dini İzleri, Yasar Kalafat, 1998, Ankara (türk.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mehsul toplama movsumu az ebced مهسول توپلاما مؤوسومو Uzum bayrami Quscu azerbaycanlilari UrmiyaElaqeli merasimler Sanider Mihrican bayramiElaqeli adetler Novbarliq Nubargul Ebedi heyat almasiDaxil oldugu fesil Payiz Mehsul toplama movsumu az ebced مهسول توپلاما مؤوسومو Azerbaycan xalq teqvimine gore payizda mehsulun toplandigi ve Mihrican bayraminin qeyd edildiyi dovr MuddetiAzerbaycan adetlerine gore payizda mehsul toplanandan sonra bezi yerlerde ise payiz armudu ve almasinin yanagina xal dusende senlik kecirilerdi Senliye her yasdan insan gelir rengbereng geyimler geyilir etraf gul cicekle bezedilirdi Bu dovrun bayramlarin biri Mihrican bayramidir Tarixen Azerbaycanda Mihrican bayrami ekinci ve maldarlarin mehsul bayrami olmusdur Son dovrlere qeder bu bayram ilin emek qelebesi ilin yekunu bayrami kimi qeyd edilmisdir Azerbaycanlilarda mehsul toplama movsumunde gunes cixmazdan evvel dan yeri agarmadan toplanan ilk almanin insana ebedi heyat olumsuzluk vereceyine inanilir Diger bir adete gore payizda meyveler yetisdikce ilk bardan nubardan xonca yigilib qiz evine gonderiler Bu meyve sovqati bagbasi ve ya novbarliq adlanir Bagbasidan qohum qonsuya da verilir Meyvenin nubarini yeyen adamin arzusunun cin olacagina inanilir Guller acandan sonra ise bir deste baglanib nubargul aparilir Elaqeli payiz merasimleriMihrican bayrami Zehmetkeslerin mehsuldarliq bayramidir Zerdust inanclarindan miras qalib Ali Mihrican Tenteneli bayram gunlerinin Ali Mihrican adlanan altinci gunu boyuk bayrama cevrilir orada zorxana ve atustu oyunlari oxatma ve idman yarislari kecirilirdi Qonum qonsu bir birini tebrik edir topladiqlari mehsuldan pay verir her evde meyve xususile naringi ve nar ve sirniyyat sufresi acilir hefte bazarlari teskil edilirdi Sanider Uzum derme ve dosab pisirme ile kecirilen senlik ve sukur merasimidir Novbarliq Qiz evine ve qohum qonsuya verilen ilk meyve payidir nubar Nar bayrami Azerbaycan erazisinde esasen de Goycay rayonunda nar yigimi vaxti kecirilen bayram senliyidir Nar Bayrami her ilin oktyabr ve noyabr aylarinda Azerbaycanin Goycay rayonunda nar ve ondan enenevi istifade usullarini ve onun simvolik menasini qeyd etmek meqsedile teskil edilen festivaldir IstinadlarAzerbaycan etnoqrafiyasi III cild 2007 seh 435 436 Kalafat 1998 seh 66 Azerbaycan Medeniyyet ve turizm Prezident Kitabxanasi Azerbaycan etnoqrafiyasi III cild 2007 seh 419 446 Nar bayrami kecirildi 2013 11 05 at the Wayback Machine goychay az az 2010 05 11 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 05 31 EdebiyyatAzerbaycan etnoqrafiyasi Uc cildde III cild 2007 Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Arxeologiya ve Etnoqrafiya Institutu Baki Serq Qerb Eski Turk Dini Izleri Yasar Kalafat 1998 Ankara turk