Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Vaterloo körpüsü (ing. Waterloo Bridge)— Blekfrayrs körpüsü və Hungerford körpüsü arasında Londonda Temza çayının üzərindən keçən avtomobil və piyada yolu üçün nəzərdə tutulmuş körpüdür. Körpünün adı 1815-ci il Vaterloo döyüşündə Prussiya və İngilis-hollandiyanın qələbəsinə hərs olunub. Çayın strateji əyilməsi sayəsində körpüdən Londonun görünüşü (, qərbə tərəf və Londonun gözü, şərqə tərəf Kanari-Uorf və ) yer səviyyəsində istənilən nöqtədən geniş şəkildə görünür.
| Vaterloo körpüsü | |
|---|---|
| ing. Waterloo Bridge | |
 Temza çayı üzərində Vaterloo körpüsü (Londonun gözündən görünüş) | |
 | |
| Keçid | A301 yolu |
| Yeri | Lambet[d], Vestminster borosu |
| Üslubu | Qutu tir körpü |
| Material | qranit |
| Uzunluğu | 375 m |
| Eni | 24 m |
| Açılışı | 1945-ci il |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarix
Birinci körpü
Bu yerdəki körpü Strend Bridge Company üçün Con Renni tərəfindən 1809-1810-cu illərdə layihə edilib və 1817-ci ildə keçidi rüsumla olan körpü kimi açılışı olub. Qranit körpü giriş də daxil olmaqla, 748.6 m olan və qoşa Yunan-Dorik daş sütunları ilə ayrılmış bir-birindən 36.6 metr məsafədə olan doqquz arkadan ibrət idi. Açılışından əvvəl bu körpü "Strend Bridge" kimi tanınırdı. 1840-cı illərdə körpü intihara cəhd yeri kimi məşhurluq qazanmışdı. 1841-ci ildə Amerikalı Samuel Gilbert Skott həmin körpüdə eşafot iplə asılma hərəkətini yerinə yetirərkən həlak olub. 1844-cü ildə körpüdən özünü atmış satqın qadın haqqında The Bridge of Sighs poemasını yazıb. Körpünü rəsm əsərlərində fransız impressionist rəssam Klod Mone və ingilis romatik rəssam Con Konstebl əks etdiriblər. Körpü 1878-ci ildə milliləşdirildi və burada rüsumu ləğv edən Metropolitan Board of Works orqanına təhvil verildi.
Maykl Faradey 1832-ci ildə Yerin maqnit sahəsi nəticəsində axan duzlu suyun geri çəkilməsinə görə körpünün hər bir tərəfi arasında potensial fərqi ölçməyə çalışırdı. 1884-cü ildən etibarən qədim London körpüsünün zədələnib uçmasından sonra, çay axınının artması nəticəsində yuyulma və Renni körpüsünün ciddi problemlər tapıldı. 1920-ci illərədək problem artmaqda davam etdi. Körpüdə beş tələb olunan dirək nizama salındı, bəzi ağır üstqurumlar kənarlaşdırıldı və müvəqqəti olaraq armaturlaşma işi aparıldı.
İkinci körpü
Jil Gilbert Skott tərəfindən yeni layihə olunmuş strukturla körpünün dağıdılaraq, yenisi ilə əvəz olunmasını qərara aldı. Mühəndislər Rendel Palmer & Tritton şirkətindən olan Ernest Buckton və Con Kuerel idi. Yeni keçidin açılışı natamam da olsa 11 mart 1942-ci ildə baş tutdu. Tam olaraq isə körpü 1945-ci ildə tamamlanıb. Yeni körpü ikinci dünya müharibəsi zamanı Almaniyanın bombardmanı nəticəsində Temza çayının üzərindən keçən zədələnmiş yeganə körpü idi. Tikinti üzrə podratçı Piter Lind & Company şirkəti idi. Tez-tez iddia olunur ki, işçi qüvvəsinin daha çoxunu qadınlar təşkil etmişdir. Buna görə də bəzən köpünü "qadınların körpüsü" kimi də adlandırırlar.
Bolqarıstanlı dissident 1978-ci ildə KQB-nin köməyilə Bolqarıstanın agentləri tərəfindən Vaterloo körpüsündə qətlə yetirilib.
Coğrafiyası
Saut-Bank, Royal Festival Hall, Vaterloo vağzalı, Queen Elizabeth Hall, Royal National Theatre, BFI Southbank (düz körpünün aşağısında) kimi tanınan yerlər körpünün cənub qurtaracağının ərazisindədirlər.
1950-ci illərdə National Film Theatre düz Vaterloo körpüsünün aşağısında tikildi. 1980-ci illərdə mükafat qazanan Museum of the Moving Image də birbaşa olaraq körpünün aşağısında tikilib.
Körpünün şimal qurtaracağı Somerset Haus yaxınlığında Strend və Oldviç yolu ilə birləşən Viktoria sahil küçəsi üzərindən keçir . Bu qurtaracaqda əvvəllər—1950-ci illərin sonuna qədər Kinqsuey Tramvay Metrosunun cənub əsas girişi yerləşirdi. Bütün körpü 1981-ci ildə Qrade II*tikililəri siyahıya alan strukturun (ing. Listed building) himayəsinə verilib.
Populyar mədəniyyətdə
Robert Şervud 1930-cu ildə Vaterloo körpüsü tamaşasında birinci dünya müharibəsində qəfil hava hücumu zamanı körpüdə qarşılaşdığı qadına vurulan və onunla evlənnən əsgər rolunu canlandırıb. Bu tamaşa əsasında üç film buraxılıb: , , . 1940-ci ildə çəkilmiş filmdə baş rolları və canlandırıb.
Vendi Koup tərəfindən yazılmış After the Lunch şeri iki sevgilinin Vaterloo körpüsündə ayrılması haqqındadır. Hal-hazırda Vaterloo körpüsü mahnısının lirik forması Couls Holland və Luiza Marşall tərəfindən yazılıb.
Körpünün özəllikləri baş rolda çəkildiyi Elfi filminin sonundakı və başlanğıcındakı epizodlarda göstərilir. Filmin son epizodunda baş qəhrəmanın sahibsiz itin ardınca körpünü keçdiyi görünür.
Britaniya detektiv filmi olan Şerlokun Böyük Oyun bölümündə hadisələr körpünün şimal tərəfinin altında baş verir.
Britaniya orkestri The Kinks tərəfindən söylənilən Vaterlooda Qürüb çağı mahnısı Londonda yaşayış və Vaterloo körpüsündən həyata baxış haqqındadır.
2013-cü ildə baş rollarda Din Lennoks Kelli və Kristofer Testerin çəkildiyi "Körpüdə" bədii filmi bir kişinin gecə Vaterloo körpüsündə əsgərlərlə qarşılaşması və Temza çayına özünün tullamaq istəməsi haqqında olmuş hadisəyə əsaslanan qısa filmdir.
İstinadlar
- The granite came from quarries at Mabe in Cornwall; Mee, Arthur (1937) Cornwall. London: Hodder & Stoughton, s. 132
- (1987) Learned Pigs & Fireproof Women: Unique, Eccentric and Amazing Entertainers: Stone Eaters, Mind Readers, Poison Resisters, Daredevils, Singing Mice, etc., etc, etc., etc.. Nyu-York: Villard Books, p. 150.
- Brewer, Ebenezer (1970) Brewer's Dictionary of Phrase and Fable. London: Cassell, s. 152.
- Maykl Faradey "Experimental Researches in Electricity", vol. I, London, 1839, s. 55.
- Hopkins, Henry. A Span of Bridges. Newton Abbot, England: David and Charles. 1970. 257–260.
- "Where Thames Smooth Waters Glide". 2008-05-11 tarixində . İstifadə tarixi: 7 fevral, 2015.
- Staff writer. . Peter Lind & Company Limited. 2008-11-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 fevral, 2015.
- Karen Livesey. (PDF). 2013-10-12 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 fevral, 2015.
- "Cold War Assassination: The Umbrella Murder of Georgi Markov". 2018-12-31 tarixində . İstifadə tarixi: 7 fevral, 2015.
- Neil Mitchell. World Film Locations: London. Intellect. 11 May 2012. ISBN .
- . Sherlockology: The ultimate guide for any BBC Sherlock fan. sherlockology.com. 2015-02-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-02-04.
Xarici keçidlər
- Vaterloo körpüsü (ing.)
- Vaterloo körpüsü (1817) - Strukturu (ing.)
- Vaterloo körpüsü (1945) - Strukturu (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vaterloo korpusu ing Waterloo Bridge Blekfrayrs korpusu ve Hungerford korpusu arasinda Londonda Temza cayinin uzerinden kecen avtomobil ve piyada yolu ucun nezerde tutulmus korpudur Korpunun adi 1815 ci il Vaterloo doyusunde Prussiya ve Ingilis hollandiyanin qelebesine hers olunub Cayin strateji eyilmesi sayesinde korpuden Londonun gorunusu qerbe teref ve Londonun gozu serqe teref Kanari Uorf ve yer seviyyesinde istenilen noqteden genis sekilde gorunur Vaterloo korpusuing Waterloo BridgeTemza cayi uzerinde Vaterloo korpusu Londonun gozunden gorunus 51 30 31 sm e 0 07 01 q u Kecid A301 yoluYeri Lambet d Vestminster borosuUslubu Qutu tir korpuMaterial qranitUzunlugu 375 mEni 24 mAcilisi 1945 ci il Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixBirinci korpu Xalq birinci Vaterloo korpusunun acilisinda istirak edir 18 iyun 1817 Bu yerdeki korpu Strend Bridge Company ucun Con Renni terefinden 1809 1810 cu illerde layihe edilib ve 1817 ci ilde kecidi rusumla olan korpu kimi acilisi olub Qranit korpu giris de daxil olmaqla 748 6 m olan ve qosa Yunan Dorik das sutunlari ile ayrilmis bir birinden 36 6 metr mesafede olan doqquz arkadan ibret idi Acilisindan evvel bu korpu Strend Bridge kimi taninirdi 1840 ci illerde korpu intihara cehd yeri kimi meshurluq qazanmisdi 1841 ci ilde Amerikali Samuel Gilbert Skott hemin korpude esafot iple asilma hereketini yerine yetirerken helak olub 1844 cu ilde korpuden ozunu atmis satqin qadin haqqinda The Bridge of Sighs poemasini yazib Korpunu resm eserlerinde fransiz impressionist ressam Klod Mone ve ingilis romatik ressam Con Konstebl eks etdiribler Korpu 1878 ci ilde millilesdirildi ve burada rusumu legv eden Metropolitan Board of Works orqanina tehvil verildi Maykl Faradey 1832 ci ilde Yerin maqnit sahesi neticesinde axan duzlu suyun geri cekilmesine gore korpunun her bir terefi arasinda potensial ferqi olcmeye calisirdi 1884 cu ilden etibaren qedim London korpusunun zedelenib ucmasindan sonra cay axininin artmasi neticesinde yuyulma ve Renni korpusunun ciddi problemler tapildi 1920 ci illeredek problem artmaqda davam etdi Korpude bes teleb olunan direk nizama salindi bezi agir ustqurumlar kenarlasdirildi ve muveqqeti olaraq armaturlasma isi aparildi Ikinci korpu Jil Gilbert Skott terefinden yeni layihe olunmus strukturla korpunun dagidilaraq yenisi ile evez olunmasini qerara aldi Muhendisler Rendel Palmer amp Tritton sirketinden olan Ernest Buckton ve Con Kuerel idi Yeni kecidin acilisi natamam da olsa 11 mart 1942 ci ilde bas tutdu Tam olaraq ise korpu 1945 ci ilde tamamlanib Yeni korpu ikinci dunya muharibesi zamani Almaniyanin bombardmani neticesinde Temza cayinin uzerinden kecen zedelenmis yegane korpu idi Tikinti uzre podratci Piter Lind amp Company sirketi idi Tez tez iddia olunur ki isci quvvesinin daha coxunu qadinlar teskil etmisdir Buna gore de bezen kopunu qadinlarin korpusu kimi de adlandirirlar Bolqaristanli dissident 1978 ci ilde KQB nin komeyile Bolqaristanin agentleri terefinden Vaterloo korpusunde qetle yetirilib CografiyasiSaut Bank Royal Festival Hall Vaterloo vagzali Queen Elizabeth Hall Royal National Theatre BFI Southbank duz korpunun asagisinda kimi taninan yerler korpunun cenub qurtaracaginin erazisindedirler 1950 ci illerde National Film Theatre duz Vaterloo korpusunun asagisinda tikildi 1980 ci illerde mukafat qazanan Museum of the Moving Image de birbasa olaraq korpunun asagisinda tikilib Korpunun simal qurtaracagi Somerset Haus yaxinliginda Strend ve Oldvic yolu ile birlesen Viktoria sahil kucesi uzerinden kecir Bu qurtaracaqda evveller 1950 ci illerin sonuna qeder Kinqsuey Tramvay Metrosunun cenub esas girisi yerlesirdi Butun korpu 1981 ci ilde Qrade II tikilileri siyahiya alan strukturun ing Listed building himayesine verilib Populyar medeniyyetdeRobert Servud 1930 cu ilde Vaterloo korpusu tamasasinda birinci dunya muharibesinde qefil hava hucumu zamani korpude qarsilasdigi qadina vurulan ve onunla evlennen esger rolunu canlandirib Bu tamasa esasinda uc film buraxilib 1940 ci ilde cekilmis filmde bas rollari ve canlandirib Vendi Koup terefinden yazilmis After the Lunch seri iki sevgilinin Vaterloo korpusunde ayrilmasi haqqindadir Hal hazirda Vaterloo korpusu mahnisinin lirik formasi Couls Holland ve Luiza Marsall terefinden yazilib Korpunun ozellikleri bas rolda cekildiyi Elfi filminin sonundaki ve baslangicindaki epizodlarda gosterilir Filmin son epizodunda bas qehremanin sahibsiz itin ardinca korpunu kecdiyi gorunur Britaniya detektiv filmi olan Serlokun Boyuk Oyun bolumunde hadiseler korpunun simal terefinin altinda bas verir Britaniya orkestri The Kinks terefinden soylenilen Vaterlooda Qurub cagi mahnisi Londonda yasayis ve Vaterloo korpusunden heyata baxis haqqindadir 2013 cu ilde bas rollarda Din Lennoks Kelli ve Kristofer Testerin cekildiyi Korpude bedii filmi bir kisinin gece Vaterloo korpusunde esgerlerle qarsilasmasi ve Temza cayina ozunun tullamaq istemesi haqqinda olmus hadiseye esaslanan qisa filmdir Qizili Yubiley korpusunden Vaterloo korpusunun gorunusu Axsam vaxti Vaterloo korpusunden serqe baxis IstinadlarThe granite came from quarries at Mabe in Cornwall Mee Arthur 1937 Cornwall London Hodder amp Stoughton s 132 1987 Learned Pigs amp Fireproof Women Unique Eccentric and Amazing Entertainers Stone Eaters Mind Readers Poison Resisters Daredevils Singing Mice etc etc etc etc Nyu York Villard Books p 150 ISBN 0 394 53750 5 Brewer Ebenezer 1970 Brewer s Dictionary of Phrase and Fable London Cassell s 152 Maykl Faradey Experimental Researches in Electricity vol I London 1839 s 55 Hopkins Henry A Span of Bridges Newton Abbot England David and Charles 1970 257 260 Where Thames Smooth Waters Glide 2008 05 11 tarixinde Istifade tarixi 7 fevral 2015 Staff writer Peter Lind amp Company Limited 2008 11 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 fevral 2015 Karen Livesey PDF 2013 10 12 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 fevral 2015 Cold War Assassination The Umbrella Murder of Georgi Markov 2018 12 31 tarixinde Istifade tarixi 7 fevral 2015 Neil Mitchell World Film Locations London Intellect 11 May 2012 ISBN 184150484X Sherlockology The ultimate guide for any BBC Sherlock fan sherlockology com 2015 02 15 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 02 04 Xarici kecidlerVikianbarda Vaterloo korpusu ile elaqeli mediafayllar var Vaterloo korpusu ing Vaterloo korpusu 1817 Strukturu ing Vaterloo korpusu 1945 Strukturu ing