Con Konstebl (ing. John Constable; 11 iyun 1776, İst-Berqhoult, – 31 mart 1837, London) — ingilis rəssamı-romantik. Ona məşhurluğu doğulduğu əyalətinin mənzərələrini təsvir etdiyi pezajlar gətirmişdir. Onun rəsmlərini Konsteblin torpağı (Constable Country) adlanan Dedhem Veyl məşhurlaşdırmışdır. Dostu Con Fişerə 1821-ci ilə aid olunan məktubunda Konstebl yazırdı:
Con Konstebl | |
---|---|
ing. John Constable | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | , İngiltərə |
Vəfat tarixi | (60 yaşında) |
Vəfat yeri | London, İngiltərə |
Vətəndaşlığı | Fransa |
Fəaliyyəti | rəssam, memarlıq çertyojçusu[d], vizual incəsənət rəssamı |
Janrlar | peyzaj, məişət janrı, Marina, portret, dini incəsənət[d], natürmort |
Stillər | realizm, romantizm |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Mən bundan sonra doğma yerləri çəkməliyəm. Rəssamlıq – hisslərin ifadəsi kimi başqa bir şeydir.... |
Onun məşhur işləri arasında "Dedham Vale" (1802) və "The Hay Wain" (1821) rəsmləridir. Halhazırki dövrdə Konsteblin işləri yüksək qiymətləndirilir və kolleksionerlər arasında çox məşhurdur. Lakin rəssam öz həyatıbda heç bir maliyyə uğuru əldə edə bilməmişdir. O, yalnız 52 yaşında Kral rəssamlıq Akademiyasının üzvü olmuşdur. Konsteblin öz rəsmlərinin əksəriyyətini vətəni İngiltərədən daha çox Fransada sata bilmişdir.
Həyatı
Erkən illəri
Konstebl 1776-cı ildə Staur çayının sahilində yerləşədn İst-Berqhoult kəndində dəyirmançı Qoldinq və Enn Konsteblin (atasının dəyirmanı onun rəsmlərində bir neçə dəfə təsvir olunmuşdur) ailəsində anadan olmuşdur. Qoldinq Konstebl həmçinin, “Teleqraf” adlı kiçik gəmiyə sahib idi. Belə ki, o Staur çayından istifadə edərək Londona dənlərin daşınmasını təşkil edirdi. Rəssamın atası londonlu çay ticarətçisi Abraham Nyumanın qardaşı oğlu idi. Con ailədə ikinci övlad olmuşdur. Lakin onun böyük qardaşının sağlamlığındakı ciddi problemlərə görə ailənin bütün ümidləri Cona yönəlmişdir. Rəssam öz təhsilini Lavenhem internat məktəbində başlamış, sonradan isə Dedhemdə yerləşən gündəlik məktəbdə davam etdirmişdir. Məktəbi bitirdikdən sonra Con dəyirmanda çalışmış, lakin bir müddət sonra ailə biznesini Con kiçik qardaşı Abraham öz üzərinə götürmüşdür. Gəncliyində Konstebl ətraf əraziləri çox gəzmiş, orada cızmaqaralar və etüdlər etmişdir. Rəssamın sözlərinə görə, bu mənzələr “onu rəssam etmişdilər”..
Rəssam qeyd etmişdir: “Dəyirmandakı suyun səsi, söyüdlər, köhnə lövhələr,yaşıl mamırla örtülmüş sütunlar, kərpiç plitələri –bütün bunların hamısı məni valeh etmişdir”. ("The sound of water escaping from mill dams etc., willows old rotten planks, slimy posts, and brickwork, I love such things"). Konsteblin kolleksioner Corc Bamonla tanışlığı onun sonrakı taleyinə böyük təsir göstərmişdir. Bamon tanışlıq zamanı ona öz kolleksiyasının ən dəyərli əsəri saydığı Klod Lorrenin “Aqar və Mələyin peyzajı” (“Hagar and the Angel”. 1646) rəsmini göstərmiş və bu rəsm əsəri Konsteblə ilham vermişdir. Sonra Konstebl peşəkar rəssam Con Tomas Smitlə tanış olmuş və o, ona rəssamlığa aid bir neçə məsləhət vermiş, öz həyatını incəsənətə həsr etməməyi, dəyirmanda ailə biznesi ilə məşğul olmağı da bildirmişdir.
1799-cu idə Konstebl vacib qərar qəbul edərək atasından ona özünü incəsənətə həsr etmək üçün razılıq istəyir. Maraqlıdır ki, rəssam onun xahişinə heç bir imtina eşitməmiş, əksinə atası ona müəyyən məbləğdə pul məbləği vermişdir. Elə həmin ildə Konstebl Londonda yerləşən Kral Rəssamlıq Akademiyasına daxil olmuşdur. Lakin əsas məktəbi o sərbəst şəkildə natura üzərində işləyərək keçmişdir. Bu dövrdə ona , , , Piter Paul Rubens, Annibale Karraçinin rəsmləri çox böyük təsir göstərmişdir. Eyni zamanda Konstebl poeziya janrının fanatı idi. Sonralar bu onun yaradıcılığında onun rəsmlərinə liriklik və ifadəlilik gətirmişdir. Artıq 1803-cü ildə Konstebl Kral Rəssamlıq Akademiyasında öz rəsmlərini nümayiş etdirmək imkanı əldə edə bilir. 1802-ci ildə o rəsm müəllimliyi vəzifəsindən uzaqlaşır. Həmin dövrdə Kral Rəssamlıq Akademiyasının prezidenti olmuş Benjamin Vest bu addımı rəssamın karyerasının sonunun başlanğıcı adlandırmışdır. Lakin məhz həmin ildə Konstebl ilk dəfə öz rəsmlərini nümayiş etdirmişdir. Dostu Con Dantorna yazdığı məktubunda Konstebl peşəkar peyzajist-rəssam olmaq qərarına gəldiyini bildirmişdir.
“Son 2 ildə mən rəsmlərdə üçüncü əldən olan həqiqətin axtarışında idim. Mən rəssamlığa başlayanda təbiəti çox böyük ağılla təsvir etməyə cəhd etmirdim, sadəcə mən öz rəsmlərini başqalarının işlərinə oxşar etmək üçün çalışırdım…. Burada peyzajistlər üçün kifayət qədər yer vardır. Bu günlərəd əsas çatışmazlığımız həqiqət çərçivəsindən çıxan nəyisə etməyə cəhd göstərməyimizdir”. |
Yetkinlik yaşları
Konsteblik ilkin işləri onun yetkinləmiş vaxtında yaratdığı rəsmlərdən çox az fərqlənirdi: eyni işıq, rəng və mazlar. Bütün bunlar Klod Lorren kimi rəssamların Konsteblə göstərdiyi təsirdən yaranmışdır. Konsteblin rəsmlərinin süjeti həyatdan götürülmüşdür və özündə məişət səhnələrini nümayiş etdirirdi. Lakin bunlar həmin dövrdə dəbdə deyildi. Daha çox dəbdə olan isə vəhşi peyzaj və xarabalıqlarda olan romantik süjetlər idi. 1803-cü ildə Konstebl 1 ay kompaniyasına məxsus “Coutts” gəmisinin bortunda olmuşdur. O, bu gəmi ilə bir neçə cənub-şərq limanlarını gəzmiş, 1806-cı ildə isə Göllər bölgəsinə ikiaylıq səyahət etmişdir.. Onun dostu Çarlz Lesli sonralar yazırdı:
"O, təbiətcə çox dünyəvi insan idi və əgər sosial-məişət süjetlərindən məhrum olmuş mənzərələrlə rastlaşardısa, o bundan istədiyi ləzzəti ala bilmirdi. Ona kiçik kəndlər, kilsələr, fermalar və kotteclər lazım idi”. |
Konstebl daha sonra portretlər çəkməyə başlayır. O, bu məşğuliyyəti darıxdırıcı hesab edirdi, lakin bir neçə gözəl rəsm yarada bilmişdir. Onun işləri arasında dini süjetli rəsmlərə rast gəlmək olardı, lakin Con Uolkerin fikrincə, Konstebl dini rəssam olmamışdır. Konstebl də qışı Londonda keçirmək vərdişi yaranmışdır. Yayda isə o, doğma yurdu İst Berqhoulta qayıdaraq rəssamlıqla məşğul olurmuş. 1811-ci ildə Konstebl Solsberidə yaşayan Con Fişerin qonağı olur. O, burada gördüyü kafedral sobor və ətraf mənzərələrdən ilham mənbəyi alaraq öz şedevrlərinin əksəriyyətini yaratmışdır. Təxminən 1809-cu ildən Mariya Biknellə başlayan uşaqlıq dostluğu dərin qarşılıqlı sevgiyə çevrilir. 1816-cı ildə Con və Mariyanın nigahı zamanı Mariyanın babası buna qarşı çıxır. O, buna səbəb kimi Konsteblin cəmiyyətdə çox aşağı statusa malik olmasını və Mariyanı varislikdən çıxarmaqla hədələyir. Mariyanın atası qızının varislikdən imtina etməsini görmək istəmirdi. Mariya özü isə pulsuz nigahın Conun rəssamlıq karyerasını qurmaqdan məhrum edəcəyini bildirir. Konsteblin valideynləri nigaha qarşı çıxmasalar da, Conun özünün sərbəst maliyyəyə sahib olana qədər ona dəstək olacaqlarını da bildirməmişdilər. Lakin onlar tezliklə dünyalarını dəyişirlər və Cona ailə biznesinin 1/5 hissəsi düşür.
Evlilik və son illəri
Con və Mariya 1816-cı ilin oktyabrında evlənirlər. Onların toyu Sent-Martin-Filds kilsəsində baş tutmuş, onlara xeyir-duanı isə Con Fişer vermişdir. Onlar bal aylarını cənub sahilyanında keçirmişdilər. Ueytmut və Braytonun dəniz peyzajları Konsteblə rəssamlıq texnikası və manerasının inkişafında ilham mənbəyi olmuşdur. Bu dövrdə konsteblin rəsmlərində emosianallıq- əhvali-ruhiyyə hiss olunmağa başlayır.
Özünün ilk rəsmi sayılan “Ağ at” (“The White Horse”) rəsmini o, ancaq 1819-cu ildə sata bilmişdir. Bu rəsm əsəri bir sıra rəsmlər seriyasının yaratmağa səbəb olmuş və Kosntebl onları öz ölçülərinə görə “altıfutluq” adlandırmışdır.
Elə həmin ildə Kral Rəssamlıq Akademiyasına qəbul olunmuşdur. 1821-ci ildə Akademiyanın sərgisində o, “Ot arabası” rəsmini nümayiş etdirmişdir. Həmin dövrdə məşhur fransız rəssamı Teodor Jeriko Londonda qonaq idi. Konsteblin rəsmi onun xoşuna gəlmiş və onu Parisə dəvət etmişdir. Dilerlərdən biri olan Con Errousmit 4 rəsm əsəri almışdır. Onlardan biri də “Ot arabası” rəsmi idi. Bu rəsm 1824-cü ildə Paris salonunda nümayiş olunmuş və qızıl medal qazanmışdır.
Konsteblin rəssamlıq manerası haqqında Ejen Delakrua öz jurnalında yazmışdır: “Konstebl demişdir ki, onun çöllərinin yaşıllığının gözəlliyi müxtəlif çalarlarda olan çoxlu yaşıl rəngin birləşməsini özündə birləşdirir.” Errousmitin qalereyasında nümayiş olunan Konsteblin işlərindən ilhamlanan Delakrua özünün məşhur “” rəsminin fonunu onun əsasında yaratmışdır. Konsteblin rəngləri seçməsi Delakruanın fikrincə, ona rəssamlıqda çox şeyi dərk etməyə kömək olmuşdur. Bütün həyatı boyu Con Konstebl öz rəsmlərindən ancaq 12-sini İngiltərədə sata bilmişdir. Onun başqa ölkələrə turneyə çıxmaqdan imtina etməsinə baxmayaraq,o, Fransada bir neçə ilə 20-ə yaxın rəsmini sata bilmişdir. O, dostu Frensiz Darbiyə yazmışdır: “İngiltərədə kasıb olmağım, sərhəddən kənarda varlı olmağımdan daha yaxşıdır”. (ing. I would rather be a poor man [in England] than a rich man abroad.") 1825-ci ildə həyat yoldaşının sağlamlığında yaranan zəiflik, Braytonda qane etməyən həyat, həmçinin çoxlu sayda yığılan borclar, Con Konsteblin Errousmitlə mübahisəsi onun fransız bazarını itirməsinə səbəb olmuşdur. 1828-ci ilin yanvarında Mariyanın yeddinci uşaının anadan olmasından sonra Mariya ağır xəstələnir və həmin ilin noyabrında isə 41 yaşında tuberkülözdan dünyasını dəyişir. Konsteblə onun ölümü çox ağır təsir göstərmiş və o bunu öz qardaşına yazdığı məktubunda bildirmişdir: “Hər dəqiqə mən ölmüş Mələyimi itirməyimi hiss edirəm. Yalnız Allaha bilir ki, mənim övladlarım indi necə böyüyəcək.. Bütün dünya mənim üçün söndü.”.
Mariyanın ölümündən sonra o, yerdə qalan həyatını yas qiyafəsində keçirmişdir. O, sərbəst ömrünün sonuna qədər yeddi uşağının qayğısı ilə məşğul olmuşdur. Mariyanın ölümündən bir müddət əvvəl onun atası rəhmətə getmiş və Mariyaya £ 20 000 funt sterlinq qoymuşdur. Bu pulları Konstebl çox yöndəmsiz şəkildə israf etmişdir: öz rəsmlərinə estamp etmiş və onları “İngilis peyzajı” albomu tərkibində çapa verməyə hazırlamışdır. O, onun peyzajlarına 40-dan çox estamp vurmuş usta Devid Lukasla birlikdə işləmişdir. Konsteblə onunla işləmək xoşuna gəlmiş və bu barədə yazmışdır: “Lukas mənə bir dənə qeyri-dəqiqlik olmayan dünyanı nümayiş etdirdi.” 1829-cu ilin fevralında onu Kral Rəssamlıq akademiyasına üzv seçirlər, 1831-ci ildə Akademiyanın İnspektoru təyin olunmuşdur. O, burada tələbələr arasında çox böyük populyarlıq qazanmışdır. Konstebl peyzaj rəssamlığının tarixi barədə mühazirələr deməyə başlamışdır. Bu mühazirələr geniş kütlə arasında çox populyar idi. Kral İnstitutundan olan bu mühazirələrdən birində o üç qayda tərtib etmişdir: birincisi, peyzaj rəssamlığı texniki olduğu qədər poetikdir; ikincisi, təkcə təxəyyül rəssamlıq ustalığını yarada bilməz; üçüncüsü isə heç bir dahi rəssam özü sərbəstcəsinə rəssamlığı öyrənməmişdir. Sonralar o, incəsənətdə yeni hərəkat sayılan- Neoqotikanı açıq şəkildə tənqid etmiş və bunun sadəcə imitasiya olduğunu bildirmişdir. 1835-ci ildə o, Kral akademiyasının üzvlərinə sonuncu mühazirəsini söyləmişdir. O, bu mühazirədə Rafael Santini tərifləmiş və Akademiyanı “Britaniya incəsənətinin beşiyi” adlandırmışdır. O, 31 mart tarixində dispepsiyadan dünyasını dəyişmişdir. Onu öz sevimli həyat yoldaşının yanında Hamsted şəhər qəbiristanlığında dəfn etmişdilər.
Yaradıcılığı
“Konsteb torpağı” Saffolkda yerləşən Dedam çayının vadisi olmuşdur. Onun ən yaxşı işləri “Solsberidə kilsə”, “Ağ at”, “Dedamda anbar” , “Saman daşıyan araba” rəsmləri bu yerlərlə bağlıdır və rəssamın 1815-1825-ci illər aralığı dövründə yaradılmışdır. 1819-cu ildə Konstebl Roma və Venesiyada olmuşdur. O, rəsmlərdə təxəyyülə üstünlük verərək nəyisə yaratmağı yox, təbiətin özünü çəkməyi bildirmişdir. O, dostu Lesliyə məktubunda yazırdı: “Mən etüd çəkməyə başlayanda ilk öncə, mən əvvəl gördüyüm bütün rəsmləri unutmağa çalışıram”. ( "When I sit down to make a sketch from nature, the first thing I try to do is to forget that I have ever seen a picture").
Konstebl bütün həyatı boyu rəsm çəkmişdir. Tamamlanmış işləri rəssamın himayədarları tərəfindən alınmış və rəssamlıq bazarlarında satılmışdır. Rəsmlərinin bir hissəsi Kral Akademiyasında sərgiyə qoyulmuşdur. Onu qeyd etmək lazımdır ki, Konstebl heç vaxt öz çəkdiyi rəsmləri tamamlanmış hesab etməmişdir. O, daima onları təkmilləşdirmiş, rəsmləri onu öyrəndiyi proses zamanı düzəliş etmə metodunu sınaqdan keçirmişdir. O, bildirmişdir: “Dünya sərhədsizdir, iki eyni gün yoxdur, hətta bir saat belə digərinə bənzəmir. Bütöv dünyanın yarandığı andan başlayaraq ağaclarda iki eyni yarpaq olmamış, ona görə də incəsənətin həqiqi əsəri elə təbiətdə olduğu kimi bənzərsizdir”. (Orijinal mətn (ing.) "The world is wide, no two days are alike, nor even two hours; neither were there ever two leaves of a tree alike since the creation of all the world; and the genuine productions of art, like those of nature, are all distinct from each other"). Öz işini bütöv şəkildə bitirmək üçün Konstebl çoxlu sayda ilkin təbiət eskizlərini işləyib hazırlamışdır ki, kompoziyaya ən müvafiq olanını seçə bilsin. Həmin təsvirlə o dövr üçün inqilabi idi və rəssamların, alimlərin və geniş kütlənin diqqətini cəlb etmişdir. Maraqlıdır ki, “Şahə qalxmış at” və “Saman daşıyan araba” rəsmlərində olan enerji və ekspressiya tamamlanmış variantlarında yoxdur. Konstebl tərəfindən akvarellə yaradılan rəsmlər öz dövrünü qabaqlamışdır. Ən yaxşı akvarel rəsmlərindən biri “Stounhenc”(1835) hesab olunur. 1836-cı ildə bu rəsm əsəri müəllif tərəfindən əlavə edilən başlıqla nümayiş olunmuşdur: “Çılpaq, sərhədsiz çöllük üzərində ucalan, keçmişdəki kimi indiki dövrdə də hadisələrin az təsir etdiyi sirli abidə sayılan Stounhenc, sizi bütün qeyri-məlum tarixi hadisələrin, sirli dövrlərin içərisindən keçirəcəkdir”. ("The mysterious monument of Stonehenge, standing remote on a bare and boundless heath, as much unconnected with the events of past ages as it is with the uses of the present, carries you back beyond all historical records into the obscurity of a totally unknown period"). Təbiət eskizləri ilə yanaşı, Kosntebl peyzajist üçün təkrarolunmaz rəsmlər yaradan buludların oyunu üzərində davamlı müşahidə apararaq çoxlu sayda eskizlər cızmışdır. Bununla Konstebl demək olar ki, hava şəraitinin elmi xarakteristikasına yaxınlaşmışdır. Atmosferin dəqiq fiziki effektlərini bəzən onun artıq tamamlanmış rəsmlərində izləmək olar. Məsələn, “Zəncirli priçal” (1827) rəsm əsərində. Rəsmlərin reallığı tənqidçiləri heyran etmiş və onlar bildirmişdilər: “Rəsmlər o qədər dəqiqliklə atmosfer rütubətini nümayiş etdirmişdir ki, insan rəsmə baxıb öz çətirini açmaq istəyir”. ("The atmosphere possesses a characteristic humidity about it, that almost imparts the wish for an umbrella"). Bu eskizlər açıq havada yaradılan yağlı rəssamlıqda ilk təcrübə olmuşdur. Onun ən heyranedici əsərlərindən biri 1824-cü ildə Braytonda olarkən yaratdığı“Yağış zamanı dəniz peyzajının öyrənilməsi” rəsmidir. O, tünd rəngli yağların köməyi ilə dənizdəki ləpələrin baş verdiyi anı verə bilmişdir. Rəssamın diqqətini həmçinin işıq effektləri, göy qurşağının peyda olması da cəlb etmişdir. Bunu onun “Solsberidə kilsə, çəmənlikdən görünüş” (1831) və “İst-Berqhoultda ev” rəsmlərində görə bilərik. Buludların müxtəlif durumunu öyrəndiyi zaman Konstebl etüdlərinarxa tərəfində kiçik qeydlər apararaq, hava şəraitini, işığın istiqamətini, günün vaxtını qeyd edirmiş. Bununla o, peyzaj rəsmi üçün ən uyğun vaxtı müəyyənləşdirirmiş. Məlumdur ki, Konstebl öz tədqiqatlarında meteoroloq Lyuk Hovardın işlərinə istinadən əldə etdiyi biliklərə əsaslanırdı. Lyuk Hovard ilk dəfə buludların təsnifatını vermişdir. 1821-ci il 23 oktyabr tarixində Konstebl dostu Fişerə yazır: “Mən artıq səmanın bütün durumunu öyrənərək ciddi işin öhdəsindən gəlmişəm və indi hələ çox qabaqda olan qalan çətinliklərin öhdəsindən gəlməyə hazıram”.
O, öz dostu Lesliyə yazdığı məktubunda qeyd etmişdir: “Mənim sənətimin əşyaları ətrafda hər yerdə, hər bir yolda rast gəlindiyindən, heç kim onları diqqəti cəlb eləyən hesab etmir.” Konsteblin yaradıcılığından təkcə Teodor Jeriko kimi müasirləri yox, ondan sonrakı cərəyanların nümayəndələri- Barbizon məktəbi, fransız impressionizmin nümayəndələri bəhrələnərək öz rəsmlərini yaratmışdılar.
Qalereya
- Trafalqar döyüşü,
1806 - Fletfordda qayıqların düzəldilməsi, 1815
- Solsberi,
1815 - Fletforddakı dəyirman,
1817 - Kornfilddə daxma,
1817 - Əkin,
1826 - Solsberi,
1829 - Vaterloo körpüsü,
1832
İstinadlar
- Artnet. 1998.
- RKDartists (nid.).
- https://www.nga.gov/features/slideshows/constable-and-turner-british-landscapes-of-the-early-1800s.html.
- Ronald Parkinson, "John Constable: The Man and His Art", London: V&A, 1998,
- «hourly do I feel the loss of my departed Angel—God only knows how my children will be brought up…the face of the World is totally changed to me»
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Con Konstebl ing John Constable 11 iyun 1776 Ist Berqhoult 31 mart 1837 London ingilis ressami romantik Ona meshurlugu doguldugu eyaletinin menzerelerini tesvir etdiyi pezajlar getirmisdir Onun resmlerini Konsteblin torpagi Constable Country adlanan Dedhem Veyl meshurlasdirmisdir Dostu Con Fisere 1821 ci ile aid olunan mektubunda Konstebl yazirdi Con Konstebling John ConstableDogum tarixi 11 iyun 1776Dogum yeri IngiltereVefat tarixi 31 mart 1837 60 yasinda Vefat yeri London IngiltereVetendasligi FransaFealiyyeti ressam memarliq certyojcusu d vizual incesenet ressamiJanrlar peyzaj meiset janri Marina portret dini incesenet d naturmortStiller realizm romantizm Vikianbarda elaqeli mediafayllarMen bundan sonra dogma yerleri cekmeliyem Ressamliq hisslerin ifadesi kimi basqa bir seydir Onun meshur isleri arasinda Dedham Vale 1802 ve The Hay Wain 1821 resmleridir Halhazirki dovrde Konsteblin isleri yuksek qiymetlendirilir ve kolleksionerler arasinda cox meshurdur Lakin ressam oz heyatibda hec bir maliyye uguru elde ede bilmemisdir O yalniz 52 yasinda Kral ressamliq Akademiyasinin uzvu olmusdur Konsteblin oz resmlerinin ekseriyyetini veteni Ingiltereden daha cox Fransada sata bilmisdir HeyatiErken illeri 1823 Konstebl 1776 ci ilde Staur cayinin sahilinde yerlesedn Ist Berqhoult kendinde deyirmanci Qoldinq ve Enn Konsteblin atasinin deyirmani onun resmlerinde bir nece defe tesvir olunmusdur ailesinde anadan olmusdur Qoldinq Konstebl hemcinin Teleqraf adli kicik gemiye sahib idi Bele ki o Staur cayindan istifade ederek Londona denlerin dasinmasini teskil edirdi Ressamin atasi londonlu cay ticaretcisi Abraham Nyumanin qardasi oglu idi Con ailede ikinci ovlad olmusdur Lakin onun boyuk qardasinin saglamligindaki ciddi problemlere gore ailenin butun umidleri Cona yonelmisdir Ressam oz tehsilini Lavenhem internat mektebinde baslamis sonradan ise Dedhemde yerlesen gundelik mektebde davam etdirmisdir Mektebi bitirdikden sonra Con deyirmanda calismis lakin bir muddet sonra aile biznesini Con kicik qardasi Abraham oz uzerine goturmusdur Gencliyinde Konstebl etraf erazileri cox gezmis orada cizmaqaralar ve etudler etmisdir Ressamin sozlerine gore bu menzeler onu ressam etmisdiler Ressam qeyd etmisdir Deyirmandaki suyun sesi soyudler kohne lovheler yasil mamirla ortulmus sutunlar kerpic pliteleri butun bunlarin hamisi meni valeh etmisdir The sound of water escaping from mill dams etc willows old rotten planks slimy posts and brickwork I love such things Konsteblin kolleksioner Corc Bamonla tanisligi onun sonraki taleyine boyuk tesir gostermisdir Bamon tanisliq zamani ona oz kolleksiyasinin en deyerli eseri saydigi Klod Lorrenin Aqar ve Meleyin peyzaji Hagar and the Angel 1646 resmini gostermis ve bu resm eseri Konsteble ilham vermisdir Sonra Konstebl pesekar ressam Con Tomas Smitle tanis olmus ve o ona ressamliga aid bir nece meslehet vermis oz heyatini incesenete hesr etmemeyi deyirmanda aile biznesi ile mesgul olmagi da bildirmisdir 1799 cu ide Konstebl vacib qerar qebul ederek atasindan ona ozunu incesenete hesr etmek ucun raziliq isteyir Maraqlidir ki ressam onun xahisine hec bir imtina esitmemis eksine atasi ona mueyyen meblegde pul meblegi vermisdir Ele hemin ilde Konstebl Londonda yerlesen Kral Ressamliq Akademiyasina daxil olmusdur Lakin esas mektebi o serbest sekilde natura uzerinde isleyerek kecmisdir Bu dovrde ona Piter Paul Rubens Annibale Karracinin resmleri cox boyuk tesir gostermisdir Eyni zamanda Konstebl poeziya janrinin fanati idi Sonralar bu onun yaradiciliginda onun resmlerine liriklik ve ifadelilik getirmisdir Artiq 1803 cu ilde Konstebl Kral Ressamliq Akademiyasinda oz resmlerini numayis etdirmek imkani elde ede bilir 1802 ci ilde o resm muellimliyi vezifesinden uzaqlasir Hemin dovrde Kral Ressamliq Akademiyasinin prezidenti olmus Benjamin Vest bu addimi ressamin karyerasinin sonunun baslangici adlandirmisdir Lakin mehz hemin ilde Konstebl ilk defe oz resmlerini numayis etdirmisdir Dostu Con Dantorna yazdigi mektubunda Konstebl pesekar peyzajist ressam olmaq qerarina geldiyini bildirmisdir Son 2 ilde men resmlerde ucuncu elden olan heqiqetin axtarisinda idim Men ressamliga baslayanda tebieti cox boyuk agilla tesvir etmeye cehd etmirdim sadece men oz resmlerini basqalarinin islerine oxsar etmek ucun calisirdim Burada peyzajistler ucun kifayet qeder yer vardir Bu gunlered esas catismazligimiz heqiqet cercivesinden cixan neyise etmeye cehd gostermeyimizdir Yetkinlik yaslari Konsteblik ilkin isleri onun yetkinlemis vaxtinda yaratdigi resmlerden cox az ferqlenirdi eyni isiq reng ve mazlar Butun bunlar Klod Lorren kimi ressamlarin Konsteble gosterdiyi tesirden yaranmisdir Konsteblin resmlerinin sujeti heyatdan goturulmusdur ve ozunde meiset sehnelerini numayis etdirirdi Lakin bunlar hemin dovrde debde deyildi Daha cox debde olan ise vehsi peyzaj ve xarabaliqlarda olan romantik sujetler idi 1803 cu ilde Konstebl 1 ay kompaniyasina mexsus Coutts gemisinin bortunda olmusdur O bu gemi ile bir nece cenub serq limanlarini gezmis 1806 ci ilde ise Goller bolgesine ikiayliq seyahet etmisdir Onun dostu Carlz Lesli sonralar yazirdi O tebietce cox dunyevi insan idi ve eger sosial meiset sujetlerinden mehrum olmus menzerelerle rastlasardisa o bundan istediyi lezzeti ala bilmirdi Ona kicik kendler kilseler fermalar ve kottecler lazim idi Ressamin heyat yoldasi Mariya Biknellin portreti 1816 London Konstebl daha sonra portretler cekmeye baslayir O bu mesguliyyeti darixdirici hesab edirdi lakin bir nece gozel resm yarada bilmisdir Onun isleri arasinda dini sujetli resmlere rast gelmek olardi lakin Con Uolkerin fikrince Konstebl dini ressam olmamisdir Konstebl de qisi Londonda kecirmek verdisi yaranmisdir Yayda ise o dogma yurdu Ist Berqhoulta qayidaraq ressamliqla mesgul olurmus 1811 ci ilde Konstebl Solsberide yasayan Con Fiserin qonagi olur O burada gorduyu kafedral sobor ve etraf menzerelerden ilham menbeyi alaraq oz sedevrlerinin ekseriyyetini yaratmisdir Texminen 1809 cu ilden Mariya Biknelle baslayan usaqliq dostlugu derin qarsiliqli sevgiye cevrilir 1816 ci ilde Con ve Mariyanin nigahi zamani Mariyanin babasi buna qarsi cixir O buna sebeb kimi Konsteblin cemiyyetde cox asagi statusa malik olmasini ve Mariyani varislikden cixarmaqla hedeleyir Mariyanin atasi qizinin varislikden imtina etmesini gormek istemirdi Mariya ozu ise pulsuz nigahin Conun ressamliq karyerasini qurmaqdan mehrum edeceyini bildirir Konsteblin valideynleri nigaha qarsi cixmasalar da Conun ozunun serbest maliyyeye sahib olana qeder ona destek olacaqlarini da bildirmemisdiler Lakin onlar tezlikle dunyalarini deyisirler ve Cona aile biznesinin 1 5 hissesi dusur Evlilik ve son illeri Con ve Mariya 1816 ci ilin oktyabrinda evlenirler Onlarin toyu Sent Martin Filds kilsesinde bas tutmus onlara xeyir duani ise Con Fiser vermisdir Onlar bal aylarini cenub sahilyaninda kecirmisdiler Ueytmut ve Braytonun deniz peyzajlari Konsteble ressamliq texnikasi ve manerasinin inkisafinda ilham menbeyi olmusdur Bu dovrde konsteblin resmlerinde emosianalliq ehvali ruhiyye hiss olunmaga baslayir Ozunun ilk resmi sayilan Ag at The White Horse resmini o ancaq 1819 cu ilde sata bilmisdir Bu resm eseri bir sira resmler seriyasinin yaratmaga sebeb olmus ve Kosntebl onlari oz olculerine gore altifutluq adlandirmisdir Ot arabasi 1821 Ele hemin ilde Kral Ressamliq Akademiyasina qebul olunmusdur 1821 ci ilde Akademiyanin sergisinde o Ot arabasi resmini numayis etdirmisdir Hemin dovrde meshur fransiz ressami Teodor Jeriko Londonda qonaq idi Konsteblin resmi onun xosuna gelmis ve onu Parise devet etmisdir Dilerlerden biri olan Con Errousmit 4 resm eseri almisdir Onlardan biri de Ot arabasi resmi idi Bu resm 1824 cu ilde Paris salonunda numayis olunmus ve qizil medal qazanmisdir Bend 1824 ressamin 6 boyuk miqyasli eserlerinden biri Konsteblin ressamliq manerasi haqqinda Ejen Delakrua oz jurnalinda yazmisdir Konstebl demisdir ki onun collerinin yasilliginin gozelliyi muxtelif calarlarda olan coxlu yasil rengin birlesmesini ozunde birlesdirir Errousmitin qalereyasinda numayis olunan Konsteblin islerinden ilhamlanan Delakrua ozunun meshur resminin fonunu onun esasinda yaratmisdir Konsteblin rengleri secmesi Delakruanin fikrince ona ressamliqda cox seyi derk etmeye komek olmusdur Butun heyati boyu Con Konstebl oz resmlerinden ancaq 12 sini Ingilterede sata bilmisdir Onun basqa olkelere turneye cixmaqdan imtina etmesine baxmayaraq o Fransada bir nece ile 20 e yaxin resmini sata bilmisdir O dostu Frensiz Darbiye yazmisdir Ingilterede kasib olmagim serhedden kenarda varli olmagimdan daha yaxsidir ing I would rather be a poor man in England than a rich man abroad 1825 ci ilde heyat yoldasinin saglamliginda yaranan zeiflik Braytonda qane etmeyen heyat hemcinin coxlu sayda yigilan borclar Con Konsteblin Errousmitle mubahisesi onun fransiz bazarini itirmesine sebeb olmusdur 1828 ci ilin yanvarinda Mariyanin yeddinci usainin anadan olmasindan sonra Mariya agir xestelenir ve hemin ilin noyabrinda ise 41 yasinda tuberkulozdan dunyasini deyisir Konsteble onun olumu cox agir tesir gostermis ve o bunu oz qardasina yazdigi mektubunda bildirmisdir Her deqiqe men olmus Meleyimi itirmeyimi hiss edirem Yalniz Allaha bilir ki menim ovladlarim indi nece boyuyecek Butun dunya menim ucun sondu Mariyanin olumunden sonra o yerde qalan heyatini yas qiyafesinde kecirmisdir O serbest omrunun sonuna qeder yeddi usaginin qaygisi ile mesgul olmusdur Mariyanin olumunden bir muddet evvel onun atasi rehmete getmis ve Mariyaya 20 000 funt sterlinq qoymusdur Bu pullari Konstebl cox yondemsiz sekilde israf etmisdir oz resmlerine estamp etmis ve onlari Ingilis peyzaji albomu terkibinde capa vermeye hazirlamisdir O onun peyzajlarina 40 dan cox estamp vurmus usta Devid Lukasla birlikde islemisdir Konsteble onunla islemek xosuna gelmis ve bu barede yazmisdir Lukas mene bir dene qeyri deqiqlik olmayan dunyani numayis etdirdi 1829 cu ilin fevralinda onu Kral Ressamliq akademiyasina uzv secirler 1831 ci ilde Akademiyanin Inspektoru teyin olunmusdur O burada telebeler arasinda cox boyuk populyarliq qazanmisdir Konstebl peyzaj ressamliginin tarixi barede muhazireler demeye baslamisdir Bu muhazireler genis kutle arasinda cox populyar idi Kral Institutundan olan bu muhazirelerden birinde o uc qayda tertib etmisdir birincisi peyzaj ressamligi texniki oldugu qeder poetikdir ikincisi tekce texeyyul ressamliq ustaligini yarada bilmez ucuncusu ise hec bir dahi ressam ozu serbestcesine ressamligi oyrenmemisdir Sonralar o incesenetde yeni herekat sayilan Neoqotikani aciq sekilde tenqid etmis ve bunun sadece imitasiya oldugunu bildirmisdir 1835 ci ilde o Kral akademiyasinin uzvlerine sonuncu muhaziresini soylemisdir O bu muhazirede Rafael Santini teriflemis ve Akademiyani Britaniya incesenetinin besiyi adlandirmisdir O 31 mart tarixinde dispepsiyadan dunyasini deyismisdir Onu oz sevimli heyat yoldasinin yaninda Hamsted seher qebiristanliginda defn etmisdiler Yaradiciligi Konsteb torpagi Saffolkda yerlesen Dedam cayinin vadisi olmusdur Onun en yaxsi isleri Solsberide kilse Ag at Dedamda anbar Saman dasiyan araba resmleri bu yerlerle baglidir ve ressamin 1815 1825 ci iller araligi dovrunde yaradilmisdir 1819 cu ilde Konstebl Roma ve Venesiyada olmusdur O resmlerde texeyyule ustunluk vererek neyise yaratmagi yox tebietin ozunu cekmeyi bildirmisdir O dostu Lesliye mektubunda yazirdi Men etud cekmeye baslayanda ilk once men evvel gorduyum butun resmleri unutmaga calisiram When I sit down to make a sketch from nature the first thing I try to do is to forget that I have ever seen a picture Konstebl butun heyati boyu resm cekmisdir Tamamlanmis isleri ressamin himayedarlari terefinden alinmis ve ressamliq bazarlarinda satilmisdir Resmlerinin bir hissesi Kral Akademiyasinda sergiye qoyulmusdur Onu qeyd etmek lazimdir ki Konstebl hec vaxt oz cekdiyi resmleri tamamlanmis hesab etmemisdir O daima onlari tekmillesdirmis resmleri onu oyrendiyi proses zamani duzelis etme metodunu sinaqdan kecirmisdir O bildirmisdir Dunya serhedsizdir iki eyni gun yoxdur hetta bir saat bele digerine benzemir Butov dunyanin yarandigi andan baslayaraq agaclarda iki eyni yarpaq olmamis ona gore de incesenetin heqiqi eseri ele tebietde oldugu kimi benzersizdir Orijinal metn ing The world is wide no two days are alike nor even two hours neither were there ever two leaves of a tree alike since the creation of all the world and the genuine productions of art like those of nature are all distinct from each other Oz isini butov sekilde bitirmek ucun Konstebl coxlu sayda ilkin tebiet eskizlerini isleyib hazirlamisdir ki kompoziyaya en muvafiq olanini sece bilsin Hemin tesvirle o dovr ucun inqilabi idi ve ressamlarin alimlerin ve genis kutlenin diqqetini celb etmisdir Maraqlidir ki Sahe qalxmis at ve Saman dasiyan araba resmlerinde olan enerji ve ekspressiya tamamlanmis variantlarinda yoxdur Konstebl terefinden akvarelle yaradilan resmler oz dovrunu qabaqlamisdir En yaxsi akvarel resmlerinden biri Stounhenc 1835 hesab olunur 1836 ci ilde bu resm eseri muellif terefinden elave edilen basliqla numayis olunmusdur Cilpaq serhedsiz colluk uzerinde ucalan kecmisdeki kimi indiki dovrde de hadiselerin az tesir etdiyi sirli abide sayilan Stounhenc sizi butun qeyri melum tarixi hadiselerin sirli dovrlerin icerisinden kecirecekdir The mysterious monument of Stonehenge standing remote on a bare and boundless heath as much unconnected with the events of past ages as it is with the uses of the present carries you back beyond all historical records into the obscurity of a totally unknown period Tebiet eskizleri ile yanasi Kosntebl peyzajist ucun tekrarolunmaz resmler yaradan buludlarin oyunu uzerinde davamli musahide apararaq coxlu sayda eskizler cizmisdir Bununla Konstebl demek olar ki hava seraitinin elmi xarakteristikasina yaxinlasmisdir Atmosferin deqiq fiziki effektlerini bezen onun artiq tamamlanmis resmlerinde izlemek olar Meselen Zencirli prical 1827 resm eserinde Resmlerin realligi tenqidcileri heyran etmis ve onlar bildirmisdiler Resmler o qeder deqiqlikle atmosfer rutubetini numayis etdirmisdir ki insan resme baxib oz cetirini acmaq isteyir The atmosphere possesses a characteristic humidity about it that almost imparts the wish for an umbrella Bu eskizler aciq havada yaradilan yagli ressamliqda ilk tecrube olmusdur Onun en heyranedici eserlerinden biri 1824 cu ilde Braytonda olarken yaratdigi Yagis zamani deniz peyzajinin oyrenilmesi resmidir O tund rengli yaglarin komeyi ile denizdeki lepelerin bas verdiyi ani vere bilmisdir Ressamin diqqetini hemcinin isiq effektleri goy qursaginin peyda olmasi da celb etmisdir Bunu onun Solsberide kilse cemenlikden gorunus 1831 ve Ist Berqhoultda ev resmlerinde gore bilerik Buludlarin muxtelif durumunu oyrendiyi zaman Konstebl etudlerinarxa terefinde kicik qeydler apararaq hava seraitini isigin istiqametini gunun vaxtini qeyd edirmis Bununla o peyzaj resmi ucun en uygun vaxti mueyyenlesdirirmis Melumdur ki Konstebl oz tedqiqatlarinda meteoroloq Lyuk Hovardin islerine istinaden elde etdiyi biliklere esaslanirdi Lyuk Hovard ilk defe buludlarin tesnifatini vermisdir 1821 ci il 23 oktyabr tarixinde Konstebl dostu Fisere yazir Men artiq semanin butun durumunu oyrenerek ciddi isin ohdesinden gelmisem ve indi hele cox qabaqda olan qalan cetinliklerin ohdesinden gelmeye haziram O oz dostu Lesliye yazdigi mektubunda qeyd etmisdir Menim senetimin esyalari etrafda her yerde her bir yolda rast gelindiyinden hec kim onlari diqqeti celb eleyen hesab etmir Konsteblin yaradiciligindan tekce Teodor Jeriko kimi muasirleri yox ondan sonraki cereyanlarin numayendeleri Barbizon mektebi fransiz impressionizmin numayendeleri behrelenerek oz resmlerini yaratmisdilar QalereyaTrafalqar doyusu 1806 Fletfordda qayiqlarin duzeldilmesi 1815 Solsberi 1815 Fletforddaki deyirman 1817 Kornfildde daxma 1817 Ekin 1826 Solsberi 1829 Vaterloo korpusu 1832IstinadlarArtnet 1998 RKDartists nid https www nga gov features slideshows constable and turner british landscapes of the early 1800s html Ronald Parkinson John Constable The Man and His Art London V amp A 1998 ISBN 1 85177 243 X hourly do I feel the loss of my departed Angel God only knows how my children will be brought up the face of the World is totally changed to me