Zülfüqar Əli Bhutto (urdu ذوالفقار علی بھٹو; 5 yanvar 1928[…], Larkan, Sind əyaləti – 4 aprel 1979[…], Ravalpindi, Pəncab) — Pakistanının siyasətçi və dövlət xadimi. Pakistanın 9-cu baş naziri (1973–1977) və 4-cü prezidenti (1971–1973). Hərbi çevriliş nəticəsində hakimiyyətdən salınmış və edam olunmuşdur.
Zülfüqar Əli Bhutto | |
---|---|
sindhi ذوالفقار علي ڀٽو urdu ذوالفقار علی بھٹو | |
| |
14 avqust 1973 – 5 iyul 1977 | |
Prezident | Fəzəl İlahi Çaudhri |
Əvvəlki | Nurul Amin |
Sonrakı | Məhəmməd Xan Cunedco |
20 dekabr 1971 – 13 avqust 1973 | |
Əvvəlki | Yəhya xan |
Sonrakı | Fəzəl İlahi Çaudhri |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | (51 yaşında) |
Vəfat yeri | Ravalpindi, Pakistan |
Vəfat səbəbi | Edam |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | Pakistan |
Partiya | Pakistan Xalq Partiyası |
Təhsili | Berkli Kaliforniya Universiteti Oksford Universiteti |
İxtisası | vəkil |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Atası | Şezidah Nəvaz Bhutto |
Həyat yoldaşı | Siren Amir |
Uşaqları | |
Dini | islam, şiəlik |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Uşaqlığı və gəncliyi
Zülfüqar Əli Bhutto 1928-ci il yanvar ayının 5-də Britaniya Hindistanının Larkana şəhərində varlı müsəlman ailəsində anadan olmuşdur. Pakistan siyasətçisi Şah Navaz Bhuttonun oğludur. Hindistanda, ABŞ-də və Böyük Britaniyada təhsil almışdır. O, 1947-ci ildə ABŞ-nin Cənubi Kaliforniya ştatında universitetə daxil olmuşdur. Zülfüqar Əli Bhutto 1949-cu ildə Kaliforniyada yerləşən Berkli Kaliforniya Universitetinə köçürülmış və 1950-ci ildə siyasi elmlər sahəsində dərəcə almaqla həmin universiteti fərlənmə diplomu ilə bitirmişdir. Elə həmin il o, Oksford universitetinin Krayst-Çerç kolleçinə daxil olmuş və həmin təhsil müəssisəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirərək hüquq magistri ixtisasına yiyələnmişdir. 1953–1955-ci illərdə müəllim və vəkil işləmişdir.
Siyasi fəaliyyəti
Zülfüqar Əli Bhutto 1957-ci ildə BMT yanında Pakistan nümayəndəliyində işləmiş, 1958-ci ildə general M Əyyub xanın hökumətinə daxil olmuş, ticarət, informasiya, yanacaq və energetika, Kəşmir məsələləri üzrə, həmçinin sənaye və təbii ehtiyatlar naziri vəzifələrini tutmuşdur. 1963-cü ildə Pakistanın xarici işlər naziri olmuşdur. Həmin vəzifədə çalışarkən o, Kəşmirə dair Pakistan-Hindistan konfliktinin həllinə nail olmağa cəhd göstərsə də, səyləri uğursuzluqla nəticələnmişdir. 1966-cı ildə Zülfüqar Əli Bhutto ölkə prezidenti Əyyub xan tərəfindən Daşkənd bəyannaməsini kəskin tənqid etdiyinə görə xarici işlər naziri vəzifəsində istefa verməyə məcbur olmuşdur. O, 1967-ci ildə müxalifət mövqeyini tutan "Pakistan Xalq Partiyası"nın əsasını qoymuş və onun rəhbəri olmuşdu. Pakistanda demokratiyanın bərpası uğrunda, həmçinin "İslam sosializmi" şüarı altında iqtisadi islahatlar proqramı ilə çıxış etmişdir. 1968–1969-cu illərdə həbsdə olmuşdur. Şərqi Pakistan əyalətinin ayrılmasından və müstəqil Banqladeş dövlətinin yaranmasından sonra, Pakistanın prezidenti (1971, dekabr — 1973, avqust) vəzifəsini tutmuşdur. Aqrar islahat aparmış, sənayenin milliləşdirilməsi proqramını həyata keçirmişdir. Hindistanla münasibətlərin nizamlanması və Pakistanın hərbi bloklardan çıxması üçün tədbirlər görmüşdür. Parlament idarəetmə formasını nəzərdə tutan yeni konstitusiyanın qəbulundan (1973) sonra baş nazir olmuşdur. 1977-ci ilin iyulunda general M. Ziya ül-Həqqin təşkil etdiyi hərbi çevriliş nəticəsində devrilmişdir. Siyasi qətldə əli olmasında təqsirli bilinərək Zülfüqar Əli Bhutto 1979-cu ilin aprelində edam edilmişdir.
Pakistanın keçmiş baş naziri Bənazir Bhuttonun atasıdır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Zulfikar Ali Bhutto // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
Mənbə
- Kulmar, Satish, Yeni Pakistan, 1979
- Burki, S. J., Bhutto-nun Altındaki Pakistan, 1980
Xarici keçidlər
- Pakistan Xalq Partiyası vebsaytı 2005-04-05 at the Wayback Machine
- Zülfiqar Əli Bhutto-nun Videosu 2008-01-02 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zulfuqar Eli Bhutto urdu ذوالفقار علی بھٹو 5 yanvar 1928 Larkan Sind eyaleti 4 aprel 1979 Ravalpindi Pencab Pakistaninin siyasetci ve dovlet xadimi Pakistanin 9 cu bas naziri 1973 1977 ve 4 cu prezidenti 1971 1973 Herbi cevrilis neticesinde hakimiyyetden salinmis ve edam olunmusdur Zulfuqar Eli Bhuttosindhi ذوالفقار علي ڀٽو urdu ذوالفقار علی بھٹوZulfuqar Eli BhuttoPakistan Islam Respublikasinin 9 cu bas naziri14 avqust 1973 5 iyul 1977PrezidentFezel Ilahi CaudhriEvvelkiNurul AminSonrakiMehemmed Xan CunedcoPakistan Islam Respublikasinin 4 cu prezidenti20 dekabr 1971 13 avqust 1973EvvelkiYehya xanSonrakiFezel Ilahi CaudhriSexsi melumatlarDogum tarixi 5 yanvar 1928Dogum yeri Larkan Larkana rayonu Larkana diviziyasi d Sind eyaleti PakistanVefat tarixi 4 aprel 1979 51 yasinda Vefat yeri Ravalpindi PakistanVefat sebebi EdamDefn yeri Bhutto ailesinin meqberesiVetendasligi PakistanPartiya Pakistan Xalq PartiyasiTehsili Berkli Kaliforniya Universiteti Oksford UniversitetiIxtisasi vekilFealiyyeti siyasetciAtasi Sezidah Nevaz BhuttoHeyat yoldasi Siren AmirUsaqlari Benazir Bhutto Murtaza BhuttoDini islam sielik Vikianbarda elaqeli mediafayllarUsaqligi ve gencliyiZulfuqar Eli Bhutto 1928 ci il yanvar ayinin 5 de Britaniya Hindistaninin Larkana seherinde varli muselman ailesinde anadan olmusdur Pakistan siyasetcisi Sah Navaz Bhuttonun ogludur Hindistanda ABS de ve Boyuk Britaniyada tehsil almisdir O 1947 ci ilde ABS nin Cenubi Kaliforniya statinda universitete daxil olmusdur Zulfuqar Eli Bhutto 1949 cu ilde Kaliforniyada yerlesen Berkli Kaliforniya Universitetine kocurulmis ve 1950 ci ilde siyasi elmler sahesinde derece almaqla hemin universiteti ferlenme diplomu ile bitirmisdir Ele hemin il o Oksford universitetinin Krayst Cerc kollecine daxil olmus ve hemin tehsil muessisesini ferqlenme diplomu ile bitirerek huquq magistri ixtisasina yiyelenmisdir 1953 1955 ci illerde muellim ve vekil islemisdir Siyasi fealiyyetiZulfuqar Eli Bhutto 1957 ci ilde BMT yaninda Pakistan numayendeliyinde islemis 1958 ci ilde general M Eyyub xanin hokumetine daxil olmus ticaret informasiya yanacaq ve energetika Kesmir meseleleri uzre hemcinin senaye ve tebii ehtiyatlar naziri vezifelerini tutmusdur 1963 cu ilde Pakistanin xarici isler naziri olmusdur Hemin vezifede calisarken o Kesmire dair Pakistan Hindistan konfliktinin helline nail olmaga cehd gosterse de seyleri ugursuzluqla neticelenmisdir 1966 ci ilde Zulfuqar Eli Bhutto olke prezidenti Eyyub xan terefinden Daskend beyannamesini keskin tenqid etdiyine gore xarici isler naziri vezifesinde istefa vermeye mecbur olmusdur O 1967 ci ilde muxalifet movqeyini tutan Pakistan Xalq Partiyasi nin esasini qoymus ve onun rehberi olmusdu Pakistanda demokratiyanin berpasi ugrunda hemcinin Islam sosializmi suari altinda iqtisadi islahatlar proqrami ile cixis etmisdir 1968 1969 cu illerde hebsde olmusdur Serqi Pakistan eyaletinin ayrilmasindan ve musteqil Banqlades dovletinin yaranmasindan sonra Pakistanin prezidenti 1971 dekabr 1973 avqust vezifesini tutmusdur Aqrar islahat aparmis senayenin millilesdirilmesi proqramini heyata kecirmisdir Hindistanla munasibetlerin nizamlanmasi ve Pakistanin herbi bloklardan cixmasi ucun tedbirler gormusdur Parlament idareetme formasini nezerde tutan yeni konstitusiyanin qebulundan 1973 sonra bas nazir olmusdur 1977 ci ilin iyulunda general M Ziya ul Heqqin teskil etdiyi herbi cevrilis neticesinde devrilmisdir Siyasi qetlde eli olmasinda teqsirli bilinerek Zulfuqar Eli Bhutto 1979 cu ilin aprelinde edam edilmisdir Pakistanin kecmis bas naziri Benazir Bhuttonun atasidir Hemcinin baxBenazir BhuttoIstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Zulfikar Ali Bhutto Brockhauz Ensiklopediyasi alm MenbeKulmar Satish Yeni Pakistan 1979 Burki S J Bhutto nun Altindaki Pakistan 1980Xarici kecidlerPakistan Xalq Partiyasi vebsayti 2005 04 05 at the Wayback Machine Zulfiqar Eli Bhutto nun Videosu 2008 01 02 at the Wayback Machine Siyasetci ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin