Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az
  • Vikipediya

Xorvatlar xorv Hrvati Balkanda başlıca olaraq Xorvatiya 89 və Bosniya və Herseqovinada 15 yaşayan cənub slavyan millətid

Xorvatlar

Xorvatlar
www.wikimedia.az-az.nina.azhttps://www.wikimedia.az-az.nina.az


Xorvatlar (xorv. Hrvati) – Balkanda, başlıca olaraq Xorvatiya (89%) və Bosniya və Herseqovinada (15%) yaşayan cənub slavyan millətidir. Xorvat icmaları həmçinin Qərbi Avropada, ABŞ-də, Cənubi Amerikada, Avstraliyada və Yeni Zelandiyada da mövcuddur. Xorvat dilində danışan xorvatlar məzhəbinə aiddirlər.

Xorvatlar
Ümumi sayı
9 milyon
Yaşadığı ərazilər
image Xorvatiya 3,977,171
image Bosniya və Herseqovina 656,414 (2009)
image ABŞ 401,208 (2000)
image Almaniya 836,600
image Çili 380,000-500,000
image Avstraliya 376,000
image Kanada 297,050-310,880
image Argentina 275,000
image Serbiya 70,602
image Avstriya 131,307
image Braziliya 127,765
image Fransa 150,000
image İsveçrə 90,848
image Sloveniya 75,642
image İsveç 64,900
image Macarıstan 55,730
image İtaliya 41,360
image CAR 30,000
image Monteneqro 9,811
image Rumıniya 8,786
image Belçika 1,810
Dili

Xorvat dili

Dini

Qohum xalqlar

Slavyanlar

Tarix

Dalmasiya knyazlığı ilk xorvat dövləti sayılmaqdadır. Belə ki, 852-ci ildə bu dövlətin başçısı knyaz Tripimir özünü xorvatların hökmdarı elan etmişdir. 925-ci ildə isə xorvat hökmdarı Tomislav bütün xorvatları birləşdirərək və Panoniya knyazlığını işğal edərək, dövlət yaratmağa nail olmuşdur.

1102-ci ildə Macarıstanla sülalə ittifaqı yaratmış xorvatlar bu hadisədən sonra macarlaşmaya məruz qalmağa başladılar. 1526-ci ildə baş vermiş Mohaç döyüşündən sonra Macarıstan Krallığının ərazisi Osmanlı və Habsburqlar imperiyaları arasında bölüşdürülmüşdür. Bu vəziyyətdə Avstriya ilə ittifaq bağlamış xorvatlar tədricən alman təsiri altına düşür.

Birinci Dünya Müharibəsindən sonra Xorvatiya ərazisi panslavyan ideyası altında yaranmış Yuqoslaviya dövlətinin tərkib hissəsinə çevrilmiş, 1939-cu ildən etibarən adı çəkilmiş dövlət çərçivəsində muxtariyyat almışdır.

İkinci Dünya Müharibəsi zamanı Xorvatiya üzərində hakimiyyəti faşist rejimləri ilə geniş əməkdaşlıq edən ultramillətçi ustaşlar partiyası ələ keçirir. Buna cavab olaraq bir çox xorvat Yuqoslaviya Kommunist Partiyasının yaratdığı partizan hərəkatına qoşulmuş, nəhayət ustaşları ölkədən qovmağa nail olub. Müharibə zamanı həyatını itirmiş xorvatların sayı 40 min – 200 min arasında olduğu güman olunur.

Müharibən sonra Xorvatiya 6 respublikanı birləşdirən Yuqoslaviya Federativ Sosialist Respublikasına daxil olmuşdur. Yosip Broz Titonun vəfatından sonra başlamış demokratizasiya dövrü xorvatların da iştirak etdiyi çoxsaylı etnik toqquşmalarla müşayiət olunur.

1990-cı ildə Xorvatiya Respublikası müstəqilliyini elan etmişdir. Bu hadisə yenicə yaranmış dövlətin ərazisinə Yuqoslaviya Xalq ordusunun daxil olmasına səbəb oldu. Baş vermiş müharibədə təxminəm 550 min insan tələf olmuşdur. Yenicə yaranmış Bosniya və Herseqovinada öz dövlətini yaratmağa cəhd edən xorvatların iştirakı ilə daha bir müharibə başlamışdır. Nəticədə əsasən xorvatların məskunlaşdığı ərazilər Bosniya və Herseqovina Federasiyasında yer almışdır.

Hökumətin müharibədən sonrakı siyasət ilk növbədə hərbi münaqişələr zamanı ölkəni tərk etmiş mühacirləri geri qaytarmağa yönəlmişdir. 1995-ci ildə bağlanmış sülhün nəticəsi olaraq qaçqınların əksəriyyəti doğma ocaqlarına qayıtmağa müvəffəq olmuşdur.

İstinadlar

  1. "Arxivlənmiş surət". 2003-06-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  2. "Arxivlənmiş surət". 2013-04-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  3. "2001Census". 2015-12-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  4. "CIA World Factbook: Bosnia and Herzegovina". 2018-03-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  5. "Arxivlənmiş surət". 2020-02-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  6. "Arxivlənmiş surət". 2009-02-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  7. http://hrvatskimigracije.es.tl/Diaspora-Croata.htm 2016-05-09 at the Wayback Machine.
  8. "Arxivlənmiş surət". 2016-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  9. "Results of 2006 Australia census". 2013-08-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  10. "Census 2006". 2018-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  11. "Ethnic Origin (247), Single and Multiple Ethnic Origin Responses (3) and Sex (3) for the Population of Canada". 2018-12-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  12. [1][ölü keçid]
  13. "2002 Census in Serbia" (PDF). 2008-05-28 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  14. Census 2001
  15. "By Origin". 2007-05-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  16. "Croats in France by Ammbasy". 2009-03-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  17. "2006 Figures" (PDF). 2016-03-03 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  18. "as of 2004" (PDF). 2012-01-11 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2011-11-25.
  19. "Slovenian census 2002". 2011-08-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  20. "By Ancestry 2008" (PDF). 2009-03-26 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  21. "Hungary census". 2011-04-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  22. "Foreingers in Italy". 2012-02-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  23. "Croatians in South Africa and their clubs". 2017-03-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  24. "Montenegrian census". 2008-11-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  25. "Census in Romania". 2007-05-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
  26. "Croatians in Belgium". 2009-05-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-02-09.
image Etnik qrup ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Xorvatlar xorv Hrvati Balkanda baslica olaraq Xorvatiya 89 ve Bosniya ve Herseqovinada 15 yasayan cenub slavyan milletidir Xorvat icmalari hemcinin Qerbi Avropada ABS de Cenubi Amerikada Avstraliyada ve Yeni Zelandiyada da movcuddur Xorvat dilinde danisan xorvatlar mezhebine aiddirler Xorvatlar Umumi sayi9 milyonYasadigi erazilerXorvatiya 3 977 171Bosniya ve Herseqovina 656 414 2009 ABS 401 208 2000 Almaniya 836 600Cili 380 000 500 000Avstraliya 376 000Kanada 297 050 310 880Argentina 275 000Serbiya 70 602Avstriya 131 307Braziliya 127 765Fransa 150 000Isvecre 90 848Sloveniya 75 642Isvec 64 900Macaristan 55 730Italiya 41 360CAR 30 000Monteneqro 9 811Ruminiya 8 786Belcika 1 810DiliXorvat diliDiniQohum xalqlarSlavyanlarTarixDalmasiya knyazligi ilk xorvat dovleti sayilmaqdadir Bele ki 852 ci ilde bu dovletin bascisi knyaz Tripimir ozunu xorvatlarin hokmdari elan etmisdir 925 ci ilde ise xorvat hokmdari Tomislav butun xorvatlari birlesdirerek ve Panoniya knyazligini isgal ederek dovlet yaratmaga nail olmusdur 1102 ci ilde Macaristanla sulale ittifaqi yaratmis xorvatlar bu hadiseden sonra macarlasmaya meruz qalmaga basladilar 1526 ci ilde bas vermis Mohac doyusunden sonra Macaristan Kralliginin erazisi Osmanli ve Habsburqlar imperiyalari arasinda bolusdurulmusdur Bu veziyyetde Avstriya ile ittifaq baglamis xorvatlar tedricen alman tesiri altina dusur Birinci Dunya Muharibesinden sonra Xorvatiya erazisi panslavyan ideyasi altinda yaranmis Yuqoslaviya dovletinin terkib hissesine cevrilmis 1939 cu ilden etibaren adi cekilmis dovlet cercivesinde muxtariyyat almisdir Ikinci Dunya Muharibesi zamani Xorvatiya uzerinde hakimiyyeti fasist rejimleri ile genis emekdasliq eden ultramilletci ustaslar partiyasi ele kecirir Buna cavab olaraq bir cox xorvat Yuqoslaviya Kommunist Partiyasinin yaratdigi partizan herekatina qosulmus nehayet ustaslari olkeden qovmaga nail olub Muharibe zamani heyatini itirmis xorvatlarin sayi 40 min 200 min arasinda oldugu guman olunur Muhariben sonra Xorvatiya 6 respublikani birlesdiren Yuqoslaviya Federativ Sosialist Respublikasina daxil olmusdur Yosip Broz Titonun vefatindan sonra baslamis demokratizasiya dovru xorvatlarin da istirak etdiyi coxsayli etnik toqqusmalarla musayiet olunur 1990 ci ilde Xorvatiya Respublikasi musteqilliyini elan etmisdir Bu hadise yenice yaranmis dovletin erazisine Yuqoslaviya Xalq ordusunun daxil olmasina sebeb oldu Bas vermis muharibede texminem 550 min insan telef olmusdur Yenice yaranmis Bosniya ve Herseqovinada oz dovletini yaratmaga cehd eden xorvatlarin istiraki ile daha bir muharibe baslamisdir Neticede esasen xorvatlarin meskunlasdigi eraziler Bosniya ve Herseqovina Federasiyasinda yer almisdir Hokumetin muharibeden sonraki siyaset ilk novbede herbi munaqiseler zamani olkeni terk etmis muhacirleri geri qaytarmaga yonelmisdir 1995 ci ilde baglanmis sulhun neticesi olaraq qacqinlarin ekseriyyeti dogma ocaqlarina qayitmaga muveffeq olmusdur Istinadlar Arxivlenmis suret 2003 06 23 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 Arxivlenmis suret 2013 04 03 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 2001Census 2015 12 27 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 CIA World Factbook Bosnia and Herzegovina 2018 03 15 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 Arxivlenmis suret 2020 02 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 02 09 Arxivlenmis suret 2009 02 26 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 http hrvatskimigracije es tl Diaspora Croata htm 2016 05 09 at the Wayback Machine Arxivlenmis suret 2016 03 03 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 Results of 2006 Australia census 2013 08 15 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 Census 2006 2018 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 Ethnic Origin 247 Single and Multiple Ethnic Origin Responses 3 and Sex 3 for the Population of Canada 2018 12 25 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 1 olu kecid 2002 Census in Serbia PDF 2008 05 28 tarixinde PDF Istifade tarixi 2009 02 09 Census 2001 By Origin 2007 05 18 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 Croats in France by Ammbasy 2009 03 12 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 2006 Figures PDF 2016 03 03 tarixinde PDF Istifade tarixi 2009 02 09 as of 2004 PDF 2012 01 11 tarixinde PDF Istifade tarixi 2011 11 25 Slovenian census 2002 2011 08 06 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 By Ancestry 2008 PDF 2009 03 26 tarixinde PDF Istifade tarixi 2009 02 09 Hungary census 2011 04 14 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 Foreingers in Italy 2012 02 08 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 Croatians in South Africa and their clubs 2017 03 28 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 Montenegrian census 2008 11 18 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 Census in Romania 2007 05 13 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 Croatians in Belgium 2009 05 02 tarixinde Istifade tarixi 2009 02 09 Etnik qrup ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin

Nəşr tarixi: İyun 14, 2024, 15:38 pm
Ən çox oxunan
  • Oktyabr 18, 2024

    Qaravəlli bələdiyyəsi (Ağsu)

  • Oktyabr 18, 2024

    Qaravəlli bələdiyyəsi (Ağcabədi)

  • September 28, 2024

    Qaratəpə (İraq)

  • Noyabr 06, 2024

    Qaralama müzakirəsi:İdris Abbasov

  • Oktyabr 23, 2024

    Qaralama müzakirəsi:Vüsal Abdullazadə

Gündəlik

  • Azərbaycan dili

  • Azərbaycan

  • Antikommunizm

  • Karate

  • Aerobatika

  • Nobel mükafatı laureatlarının siyahısı

  • COP29

  • Rusiya–Ukrayna müharibəsi (2022–hal-hazırda)

  • Kemari

  • 1945

NiNa.Az - Studiya

  • Vikipediya

Bülletendə Qeydiyyat

E-poçt siyahımıza abunə olmaqla siz həmişə bizdən ən son xəbərləri alacaqsınız.
Əlaqədə olmaq
Bizimlə əlaqə
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Bütün hüquqlar qorunur.
Müəllif hüququ: Dadaş Mammedov
Yuxarı