Qalaktion Tabidze (gürc. გალაკტიონ ტაბიძე; 5 (17) noyabr 1891, Çkvişi[d], Kutaisi quberniyası – 17 mart 1959, Tbilisi) — XX əsrin görkəmli gürcü şairi və ədəbiyyat xadimi. Tabidze öz şeirləri ilə özündən sonra gəlmiş gürcü ədəbilərinə böyük təsir etmişdir. İosif Stalinin 1930-cu illərdə həyata keçirdiyi Böyük Təmizlik siyasətindən sağ çıxmağı bacarmış, ancaq sovet idarə sisteminin təsirləri nəticəsində alkoqolizm aludəçisi olaraq depressiyaya düşmüşdür. Tabidze 1959-cu ilin 17 mart tarixində Tbilisi şəhərində müalicə olunduğu psixiatr xəstəxanasında intihar etmişdir.
Qalaktion Tabidze | |
---|---|
gürc. გალაკტიონ ტაბიძე | |
| |
Doğum tarixi | 5 (17) noyabr 1891 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 17 mart 1959(67 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | yıxılma[d] |
Dəfn yeri |
|
Milliyyəti | Gürcü |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | şair, yazıçı |
Əsərlərinin dili | gürcü dili |
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Qalaktion Tabidze qərbi Gürcüstanın İmereti vilayətində anadan olub. Müəllim olan atası Vasil Tabidze Qalaktionun iki yaşı olarkən vəfat edib. Qalaktion Tabidze 1900-1910-cu illər arasında Kutaisi və Tbiliside rühan məktəbində oxudu. Daha sonra müəllim olaraq işlədi. Simvolizm təsiri altında yazdığı erkən dövr şeirləri 1914-cü ildə kitab olaraq çap edildi. Digər simvolist Gürcü şairləri ilə birlikdə "" ("Tsisperkantselebi" / "ცისფერყანწელები") adlı hərəkatın üzvü idi. Yalnızlığı seçdiyi üçün əmisi oğlu Titsian Tabidze ona "Yalnızlık Təriqəti Cəngavəri" ləqəbini vermişdi.
Sonrakı şeir toplusu "Bədii Çiçəklər" ("gürc. არტისტული ყვავილები" 1919) onu uzun illər boyunca Gürcü şeirinin lideri etdi. "Sevgidən Məhrum" (1913), "Mən və Gecə" (1913), "Mavi Atlar" (1915) və "Külək Əsir" (1924) onun şah əsərləridir. Bu şeirlərində də göründüyü kimi, şeirlərinin çoxu tənhalıq, sevgidən məhrum olma hissləri ildə doludur.
1937-ci ildə repressiya vaxtı yoldaşı Olqa Okucava həbs edilərək Sibirə göndərildi və 1944-cü ildə orda vəfat etdi. Qalaktionun şair dostları və əmisi oğlu Titsian Tabidze də həbs olundular və güllələndilər. Qalaktionun özü Lavrenti Beriya tərəfindən sorğu çəkildi və işgəncələrə məruz qaldı. Bu hal onu depresiyaya saldı və alkoqolik oldu. Uzun müddət səssizliyi və yalnızlığı həyatda qalmasına səbəb oldu. Sonralar yenidən şeirlər yazmağa və mükafatlar almağa davam etdi.
Tabidze 1959-cu ilin 17 mart tarixində Tbilisi şəhərində müalicə olunduğu psixiatr xəstəxanasının Çavçavadze küçəsinə baxan pəncərəsindən aylayaraq intihar etmişdir. Məzarı Mtatsminda Panteonundadır.
Tabidzenin yazdığı minlərlə şeir, onu müasir Gürcü ədəbiyyatı üzərində böyük təsir yaradan Gürcüstanın başda gələn şairlərindən biri etmişdir. Tbilisi Ədəbiyyat Muzeyində 100 min sənədli arxivi hələ tam araşdırılmayıb. Şeirləri Rus, Fransız, İngilis, Alman və Türkcəyə tərcümə olunmuşdur.
İstinadlar
- Табидзе Галактион Васильевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Bibliothèque nationale de France Galaktion Vasilievitch Tabidze // BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qalaktion Tabidze gurc გალაკტიონ ტაბიძე 5 17 noyabr 1891 Ckvisi d Kutaisi quberniyasi 17 mart 1959 Tbilisi XX esrin gorkemli gurcu sairi ve edebiyyat xadimi Tabidze oz seirleri ile ozunden sonra gelmis gurcu edebilerine boyuk tesir etmisdir Iosif Stalinin 1930 cu illerde heyata kecirdiyi Boyuk Temizlik siyasetinden sag cixmagi bacarmis ancaq sovet idare sisteminin tesirleri neticesinde alkoqolizm aludecisi olaraq depressiyaya dusmusdur Tabidze 1959 cu ilin 17 mart tarixinde Tbilisi seherinde mualice olundugu psixiatr xestexanasinda intihar etmisdir Qalaktion Tabidzegurc გალაკტიონ ტაბიძეQalaktion Tabidzenin 1933 cu ilde cekilmis fotosu Dogum tarixi 5 17 noyabr 1891Dogum yeri Ckvisi d Kutaisi qezasi d Kutaisi quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 17 mart 1959 1959 03 17 67 yasinda Vefat yeri Tbilisi Gurcustan SSR SSRIVefat sebebi yixilma d Defn yeri Mtatsminda panteonu d Milliyyeti GurcuTehsili Tbilisi Ilahiyyat Seminariyasi d Fealiyyeti sair yaziciEserlerinin dili gurcu diliUzvluyu SSRI Yazicilar IttifaqiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiQalaktion Tabidze qerbi Gurcustanin Imereti vilayetinde anadan olub Muellim olan atasi Vasil Tabidze Qalaktionun iki yasi olarken vefat edib Qalaktion Tabidze 1900 1910 cu iller arasinda Kutaisi ve Tbiliside ruhan mektebinde oxudu Daha sonra muellim olaraq isledi Simvolizm tesiri altinda yazdigi erken dovr seirleri 1914 cu ilde kitab olaraq cap edildi Diger simvolist Gurcu sairleri ile birlikde Tsisperkantselebi ცისფერყანწელები adli herekatin uzvu idi Yalnizligi secdiyi ucun emisi oglu Titsian Tabidze ona Yalnizlik Teriqeti Cengaveri leqebini vermisdi Sonraki seir toplusu Bedii Cicekler gurc არტისტული ყვავილები 1919 onu uzun iller boyunca Gurcu seirinin lideri etdi Sevgiden Mehrum 1913 Men ve Gece 1913 Mavi Atlar 1915 ve Kulek Esir 1924 onun sah eserleridir Bu seirlerinde de gorunduyu kimi seirlerinin coxu tenhaliq sevgiden mehrum olma hissleri ilde doludur 1937 ci ilde repressiya vaxti yoldasi Olqa Okucava hebs edilerek Sibire gonderildi ve 1944 cu ilde orda vefat etdi Qalaktionun sair dostlari ve emisi oglu Titsian Tabidze de hebs olundular ve gullelendiler Qalaktionun ozu Lavrenti Beriya terefinden sorgu cekildi ve isgencelere meruz qaldi Bu hal onu depresiyaya saldi ve alkoqolik oldu Uzun muddet sessizliyi ve yalnizligi heyatda qalmasina sebeb oldu Sonralar yeniden seirler yazmaga ve mukafatlar almaga davam etdi Tabidze 1959 cu ilin 17 mart tarixinde Tbilisi seherinde mualice olundugu psixiatr xestexanasinin Cavcavadze kucesine baxan penceresinden aylayaraq intihar etmisdir Mezari Mtatsminda Panteonundadir Tabidzenin yazdigi minlerle seir onu muasir Gurcu edebiyyati uzerinde boyuk tesir yaradan Gurcustanin basda gelen sairlerinden biri etmisdir Tbilisi Edebiyyat Muzeyinde 100 min senedli arxivi hele tam arasdirilmayib Seirleri Rus Fransiz Ingilis Alman ve Turkceye tercume olunmusdur IstinadlarTabidze Galaktion Vasilevich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Bibliotheque nationale de France Galaktion Vasilievitch Tabidze BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Xarici kecidler