Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalə . |
Qız qülləsi (türk. Kız Külesi, ing. Maiden's Tower) — Orta əsr Bizans dövründən bəri Türkiyə, İstanbuldakı Üsküdar sahillərinin 200 m-də (220 illik) Bosfor boğazının cənub girişində yerləşən kiçik bir adada bir qüllədir. İstanbulun simvollarından biri sayılır.
| Qız qülləsi | |
|---|---|
 | |
 | |
| Ölkə | |
| Yerləşir | Üsküdar, İstanbul |
| Tikilmə tarixi | 1110 |
| Rəsmi sayt | kizkulesi.gov.tr |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Xırda donanma qələbəsindən sonra qədim yunanıstanlı general Alkiviad Qara dənizdən gələn gəmilər üçün Xrizopolis (indiki Üsküdar) qarşısında kiçik bir qayada xüsusi stansiya tikdirdi. 1110-cu ildə Bizans İmperatoru Aleksey Komnin daş divarla qorunan taxta qüllə inşa etdi. Qüllədən Konstantinopoldakı Manqananın dörddəbirində Avropa sahilində qurulan başqa bir qülləyə dəmir zəncir uzanırdı. Bundan sonra ada Asiya sahilinə sualtı qalıqları hələ də görünən müdafiə divarı ilə bağlandı. 1453-cü ildə Osmanlı Konstantinopolu (İstanbul) fəth edərkən qala venesiyalı Qabriel Trevisanonun əmri ilə Bizans qarnizonu tərəfindən tutuldu. Sonradan II Mehmed dövründə Osmanlı türkləri tərəfindən ora gözətçi qülləsi olaraq istifadə edildi.
Qəhrəman və Leander əfsanəsinə istinadən Leander qalası adlandırılan qüllə 1509-cu il zəlzələsi zamanı məhv olmuş və 1721-ci ildə yandırılmışdır. O vaxtdan bəri bir mayak kimi istifadə edildi və ətrafdakı divarlar 1731 və 1734-cü illərdə təmir edildi, 1763-cü ilə qədər daşdan istifadə edilərək yenidən tikildi. 1829-cu ildən qala karantin stansiyası kimi istifadə edildi və 1832-ci ildə II Sultan Mahmud tərəfindən bərpa edildi. 1945-ci ildə liman hakimiyyəti tərəfindən yenidən bərpa edilmiş, ən son 1998-ci ildə Ceyms Bondun "Dünya yetməz"dir filmi üçün bərpa edildi və 17 avqust 1999-cu il zəlzələsindən sonra bir ön tədbir olaraq qədim qüllənin ətrafında polad dayaqlar əlavə edildi.
Qalanın iç hissəsi keçmiş Roma, Bizans və Osmanlı paytaxtının mənzərəsi ilə kafe və restorana çevrildi. Özəl qayıqlarla gündə bir neçə dəfə qüllə ətrafına gəzinti turları təşkil edilir. İstanbulun simvollarından olan və bir müddətdir bərpa işləri davam edən Qız Qalasının ətrafındakı dayaqlar sökülməyə başlayıb. Dayaqların sökülməsi ilə onun qülləsi meydana çıxdı. Bərpa edilmiş versiyaya havadan baxılıb.
Əfsanəsi
Qalanın inşası və yerləşməsi ilə bağlı bir çox əfsanə var. Bir əfsanəyə görə, İmperatorun çox sevilən bir qızı vardı və bir gün kahin ona 18 yaşına qədər zəhərli ilan tərəfindən sancılaraq öləcəyini söyləyir. Bunu eşidən imperator qızının erkən ölümünün qarşısını almaq, onu 18 yaşına qədər hər hansı bir ilandan qoruyub uzaqlaşdırmaq üçün boğazın ortasında bir qüllə tikdirir. Şahzadə yalnız atası tərəfindən tez-tez ziyarət edildiyi qalaya yerləşdirilir. Şahzadənin 18 yaşı münasibətilə imperator ona ad günü hədiyyəsi olaraq ekzotik meyvələrdən bir səbət gətirdi, o lənətin qarşısını ala biləcəyinə sevinirdi. Lakin səbətdəki meyvələr arasında gizlənən gürzə anidən çıxaraq gənc şahzadəni sancdı və kahinin xəbər verdiyi kimi şahzadə atasının qucağında öldü və buna görə də qalaya "Qız Qülləsi" adını verdi.
 | Bu məqalə İstanbuldakı Qız qülləsi haqqındadır. Digər mənalar üçün Qız qalası (dəqiqləşdirmə) səhifəsinə baxın. |
Köhnə adı "Leander Qülləsi" əfasanəsi isə "Qəhrəman və Leander" adlı qədim yunan mifindən gəlir. Əfsanənin qəhrəmanı Hellespontun (Dardanel) kənarında Sestosda bir qüllədə yaşayan Afrodita adlı qadın keşiş idi.
İstinadlar
- "Kız kulesinin son hali". www.gazeteduvar.com.tr. 19.04.2023 tarixində arxivləşdirilib.
Xarici keçidlər
- Qız qalasına həsr olunan sayt
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Qiz qullesi turk Kiz Kulesi ing Maiden s Tower Orta esr Bizans dovrunden beri Turkiye Istanbuldaki Uskudar sahillerinin 200 m de 220 illik Bosfor bogazinin cenub girisinde yerlesen kicik bir adada bir qulledir Istanbulun simvollarindan biri sayilir Qiz qullesi41 01 16 sm e 29 00 15 s u Olke TurkiyeYerlesir Uskudar IstanbulTikilme tarixi 1110Resmi sayt kizkulesi gov tr Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiXirda donanma qelebesinden sonra qedim yunanistanli general Alkiviad Qara denizden gelen gemiler ucun Xrizopolis indiki Uskudar qarsisinda kicik bir qayada xususi stansiya tikdirdi 1110 cu ilde Bizans Imperatoru Aleksey Komnin das divarla qorunan taxta qulle insa etdi Qulleden Konstantinopoldaki Manqananin dorddebirinde Avropa sahilinde qurulan basqa bir qulleye demir zencir uzanirdi Bundan sonra ada Asiya sahiline sualti qaliqlari hele de gorunen mudafie divari ile baglandi 1453 cu ilde Osmanli Konstantinopolu Istanbul feth ederken qala venesiyali Qabriel Trevisanonun emri ile Bizans qarnizonu terefinden tutuldu Sonradan II Mehmed dovrunde Osmanli turkleri terefinden ora gozetci qullesi olaraq istifade edildi Istanbul seherindeki Qiz qullesi Qehreman ve Leander efsanesine istinaden Leander qalasi adlandirilan qulle 1509 cu il zelzelesi zamani mehv olmus ve 1721 ci ilde yandirilmisdir O vaxtdan beri bir mayak kimi istifade edildi ve etrafdaki divarlar 1731 ve 1734 cu illerde temir edildi 1763 cu ile qeder dasdan istifade edilerek yeniden tikildi 1829 cu ilden qala karantin stansiyasi kimi istifade edildi ve 1832 ci ilde II Sultan Mahmud terefinden berpa edildi 1945 ci ilde liman hakimiyyeti terefinden yeniden berpa edilmis en son 1998 ci ilde Ceyms Bondun Dunya yetmez dir filmi ucun berpa edildi ve 17 avqust 1999 cu il zelzelesinden sonra bir on tedbir olaraq qedim qullenin etrafinda polad dayaqlar elave edildi Qalanin ic hissesi kecmis Roma Bizans ve Osmanli paytaxtinin menzeresi ile kafe ve restorana cevrildi Ozel qayiqlarla gunde bir nece defe qulle etrafina gezinti turlari teskil edilir Istanbulun simvollarindan olan ve bir muddetdir berpa isleri davam eden Qiz Qalasinin etrafindaki dayaqlar sokulmeye baslayib Dayaqlarin sokulmesi ile onun qullesi meydana cixdi Berpa edilmis versiyaya havadan baxilib EfsanesiQalanin insasi ve yerlesmesi ile bagli bir cox efsane var Bir efsaneye gore Imperatorun cox sevilen bir qizi vardi ve bir gun kahin ona 18 yasina qeder zeherli ilan terefinden sancilaraq oleceyini soyleyir Bunu esiden imperator qizinin erken olumunun qarsisini almaq onu 18 yasina qeder her hansi bir ilandan qoruyub uzaqlasdirmaq ucun bogazin ortasinda bir qulle tikdirir Sahzade yalniz atasi terefinden tez tez ziyaret edildiyi qalaya yerlesdirilir Sahzadenin 18 yasi munasibetile imperator ona ad gunu hediyyesi olaraq ekzotik meyvelerden bir sebet getirdi o lenetin qarsisini ala bileceyine sevinirdi Lakin sebetdeki meyveler arasinda gizlenen gurze aniden cixaraq genc sahzadeni sancdi ve kahinin xeber verdiyi kimi sahzade atasinin qucaginda oldu ve buna gore de qalaya Qiz Qullesi adini verdi 10 lira 1966 1981 Bu meqale Istanbuldaki Qiz qullesi haqqindadir Diger menalar ucun Qiz qalasi deqiqlesdirme sehifesine baxin Kohne adi Leander Qullesi efasanesi ise Qehreman ve Leander adli qedim yunan mifinden gelir Efsanenin qehremani Hellespontun Dardanel kenarinda Sestosda bir qullede yasayan Afrodita adli qadin kesis idi Istinadlar Kiz kulesinin son hali www gazeteduvar com tr 19 04 2023 tarixinde arxivlesdirilib Xarici kecidlerVikianbarda Qiz qullesi ile elaqeli mediafayllar var Qiz qalasina hesr olunan sayt