Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əbulmənsur Mirzə Məhəmməd xan Səfdər Cəng Baranlı və ya daha çox tanındığı adı ilə Səfdər Cəng (15 dekabr, 1708 - 5 oktyabr, 1754) — Aud nəvvabı. Səfdər Cəng Böyük Moğol imperiyasının zəiflədiyi dövrdə saraydakı əsas şəxslərdən biri olmuşdur. O, Audun ikinci nəvvabı olmuş və bu vəzifədə həm dayısı, həm də qayınatası olan Səadət Əli xanı əvəz etmişdir. Ondan sonrakı bütün Aud nəvvabları Səfdər Cəngin soyundan gələn şəxslər olmuşdurlar.
| Mirzə Məhəmməd xan Səfdər Cəng | |
|---|---|
| Əbulmənsur Mirzə Məhəmməd xan Səfdər Cəng | |
 | |
| 19 mart, 1739 – 5 oktyabr, 1754 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | Cəlaləddin Mirzə Heydər xan |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Nişapur, İran |
| Vəfat tarixi | (45 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | , Yeni Dehli |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Uşaqları | oğlanları: Heydər xan |
| Dini | Şiə İslam |
| Hərbi xidmət | |
| Döyüşlər |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
O, Azərbaycan hakimləri Qaraqoyunlu sülaləsinin soyundan gəlirdi.
Həyatı
1739-cu ildə o, həm dayısı, həm də qayınatası olan I Bürhan-ül-Mülk Səadət Əli xanı devirərək Aud taxtına oturdu və oranı 19 mart 1739-cu ildən 5 oktyabr 1754-cü ilə qədər idarə etdi. Böyük Moğol imperatoru olan Məhəmməd şah ona Səfdər Cəng titulunu vermişdir.
Bacarıqlı hakim olan Səfdər Cəng nəinki Auddakı sabitliyi qoruyub saxlaya bilmiş, eyni zamanda artıq hakimiyyəti zəifləmiş Məhəmməd şaha da yüksək səviyyədə dəstək göstərmişdir. Bundan qısa müddət sonra ona Kəşmirin də hakimliyi verilmiş və Dehli sarayında əsas fiqurlardan birinə çevrilmişdir. O, Məhəmməd şahın hakimiyyətinin son illərdə bütün imperiya üzərində hakim mövqeyə sahiblənmişdi. Əhməd şah Bahadur 1748-ci ildə Dehlidə taxta çıxdığı zaman Səfdər Cəng Vəzir-ül-Malik-i-Hindustan, yəni bütün Moğol imperiyasının baş naziri oldu. Bir qədər sonra o, həm də Acmerin hakimi təyin edildi və Narnaulun "Faujdar"ı oldu. Vəzir kimi bütün hakimiyyəti əlində cəmləşdirən Səfdər Cəngin qarşısında şahın yalnız quru adı qalmışdı və o, gününü kef məclislərində keçirməklə məşğul idi. Lakin Səfdər Cəng onun ailəsi o qədər sərt davrandı ki, sonunda şah maratxlardan onu saraydan qovmalarını istədi. Beləliklə, Səfdər Cəng də saray daxili münaqişələr nəticəsində o da, mövqeyini sona qədər saxlaya bilmədi. O, 1753-cü ilin dekabrında Auda geri döndü və özünün hərbi mərkəzi, inzibati paytaxtı kimi Feyzabadı seçdi. O, 1754-cü ilin oktyabrında 46 yaşında Feyzabadın yaxınlığındakı Sultanpurda vəfat etdi.
Səfdər Cəngin tabeliyində 40 min süvari ordu var idi. Onların çoxu Hindistandan olan müsəlmanlar idi. Bu süvarilərin xeyli hissəsi Kəşmirin Cadibal bölgəsindən səfərbər edilməkdə idi. Bu süvarilər heyim olaraq özlərini qızılbaşlara oxşatmaqda idilər. Onun dövründə digər yerlərdə təzyiqlərə məruz qalan Kəşmiri şiələr bir şiə dövləti olan Aud krallığına sığınmaqda idilər. Onlar burada təzyiqlərdən xilas olmaqla birlikdə, incəsənət nümayəndələri saray himayəsi qazanmaqda idilər. Bu, xüsusən Kəşmirin Cadibal bölgəsindən olan şəxslərə aid idi. Onlar Səfdər Cəngə Hindistan şiələrinin qılıncı kimi baxmaqda idilər.
Xatirəsi
Onun ölümündən sonra oğlu və Aud nəvvabı Cəlaləddin Mirzə Heydər xan şahdan atası üçün Dehlidə məqbərə tikməyə icazə istədi və bu icazə qəbul edildi. Onun xatirəsinə tikilmiş məqbərə efiopiyalı memar tərəfindən dizayn edilmiş, Bilal Məhəmməd xan tərəfindən inşa edilmişdir.
Səfdər Cəngin xatirəsinə tikilən məqbərə 1754-cü ildə inşa edilmişdir. Məqbərə Yeni Dehli şəhərində hal-hazırda Səfdər Cəng adlanan yolun kənarında yerləşməkdədir. Bu məqbərənin ətrafında inşa edilən bir çox müasir binalar da onun adını daşımaqdadır. Bunlara misal olaraq, nı və nı göstərmək olar. Yeni Dehlidə onun adını daşıyan böyük məhəllə vardır. 1930-cu ildə onun adını daşıyan film çəkilmişdir. Rejissoru olan filmin adı adlanmaqdadır.
Qalereya
-
![image]()
Məqbərənin izometrik görünüşü -
![image]()
Səfdər Cəngin məzarı -
![image]()
Kompleksin daxilində giriş qapısının sağ tərəfində yerləşən üç günbəzli məscid -
![image]()
Girişdən türbənin görünüşü -
![image]()
Türbənin girişindəki tavan -
![image]()
Gecələr işıqlanan türbənin görünüşü -
![image]()
-
![image]()
Ailəsi
Mirzə Məhəmməd xan Səfdər Cəng Qaraqoyunlu sülaləsinə məxsusdur. Qaraqoyunlu dövləti dağıldıqdan sonra Cahanşahın nəvəsi ilə Əlvənd Mirzə Qaraqoyunlunun oğlu Pirqulu bəyin Yusif Mirzə Qaraqoyunlunun qızı Xədicə Bəyimlə evliliyi sülalənin Hindistan qolunun əsası qoyulmuşdur. Lakin bu ailənin soyundan gələn şəxslər XVI əsrdə Hindistana köçmüş, orada Qütbşahlar dövlətini yaratmışdırlar. Sülalənin qurucusu olan Sultanqulu bəy Baranlı Həmədan vilayətində dünyaya gəlmişdi. O, Qaraqoyunlu sülaləsinə mənsub olan bir Türkman idi və Qara Yusifin soyundan gəlirdi. XVI əsrdə o, dayısı Allahqulu, bəzi dostları və ailəsi ilə birlikdə Dehliyə mühacirət etdi. Daha sonra o, cənubda yerləşən Dəkkənə yollandı və orada müsəlmanlardan II Mahmud şah Bəhməniyə xidmət etməyə başladı. Səfdər Cəngin ölümündən sonra yerinə oğlu Şüca əd-Dövlə və ya Cəlaləddin Mirzə Heydər xan keçmişdir.
Qeydlər
- Moğolların tabeliyində fəaliyyət göstərən vəzifə. Bu vəzifənin sahibi hərbi komandan funksiyası ilə birlikdə, hüquqi və torpaq vergisi toplanması məsələləri ilə də məşğul olurdu.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "HISTORY OF AWADH". www.indiancoins.8m.com. 3 August 2001. 4 August 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 21 noyabr 2023.
- Siddiqi, 2007. səh. 251
- Batra, 2012. səh. 11
- Dalrymple, 2003. səh. 136-138
- Srivastava, 1933
- Sarkar, 1964. səh. 254
- Sameer Hamdani, 2022
- "List of Muhammadan and Hindu Monuments Vol.2". 1919.
- "Safdar Jang Tomb Garden". www.gardenvisit.com. 27 August 2006. 17 December 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 21 noyabr 2023.
- "End of the road". . 15 October 2009. 21 November 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 21 November 2023.
- Directorate of Health Services. Vardhman Mahavir Medical College & Safdarjung Hospital 21 iyun 2008 at the Wayback Machine
- . Vardhman Mahavir Medical College & Safdarjung Hospital. 16 November 2007. 16 November 2007 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- "Television crew from Taiwan were shooting for travel show". . 20 September 2010.
- . The Times of India. 12 January 2006. 25 September 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- Ashish Rajadhyaksha; Paul Willemen. Encyclopedia of Indian Cinema. Taylor & Francis. 10 July 2014. 17–. ISBN . İstifadə tarixi: 23 March 2015.
- "Safdar Jung". filmiclub.com. FilmiClub. 24 September 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 23 March 2015.
- "A. R. Kardar". filmtvguildindia.org/. The Film & Television Producers Guild of India Ltd. 30 March 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 23 March 2015.
- Minorsky, 1955. səh. 50–73
- Khan, 1996. səh. 2
- Mubayi, 2022
- Michell və Zebrowski, 1999. səh. 17
Mənbə
- Jadunath Sarkar. Fall Of The Mughal Empire. 1. 1964.
- Ashirbadi Lal Srivastava. The First Two Nawabs Of Oudh. The University Fo Lucknow. 1933.
- Hakim Sameer Hamdani (2022). Shi'ism in Kashmir:A History of Sunni-Shia Rivalry and Reconciliation. . Shi'ism in Kashmir:A History of Sunni-Shia Rivalry and Reconciliation. 2022. ISBN .
- Ravi Batra. The Splendour of Lodi Road: My Brush with Heritage. TERI Press. 2012. ISBN .
- William Dalrymple. City of Djinns: A Year in Delhi. Penguin Group US. 2003. ISBN .
- V. Minorsky. The Qara-qoyunlu and the Qutb-shāhs (Turkmenica, 10). Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London. Cambridge University Press 17 (1). 1955. 50–73.
- Masud Husain Khan. Mohammad Quli Qutb Shah. Sahitya Akademi. 1996. ISBN .
- Yaaminey Mubayi. Water and Historic Settlements:The Making of a Cultural Landscape. 2022. ISBN .
- George Michell, Mark Zebrowski. Architecture and Art of the Deccan Sultanates. Cambridge University Press. 1999.
Xarici keçidlər
- Généalogie complète
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebulmensur Mirze Mehemmed xan Sefder Ceng Baranli ve ya daha cox tanindigi adi ile Sefder Ceng 15 dekabr 1708 5 oktyabr 1754 Aud nevvabi Sefder Ceng Boyuk Mogol imperiyasinin zeiflediyi dovrde saraydaki esas sexslerden biri olmusdur O Audun ikinci nevvabi olmus ve bu vezifede hem dayisi hem de qayinatasi olan Seadet Eli xani evez etmisdir Ondan sonraki butun Aud nevvablari Sefder Cengin soyundan gelen sexsler olmusdurlar Mirze Mehemmed xan Sefder CengEbulmensur Mirze Mehemmed xan Sefder CengII Aud nevvabi19 mart 1739 5 oktyabr 1754EvvelkiSonrakiCelaleddin Mirze Heyder xanSexsi melumatlarDogum tarixi 15 dekabr 1708Dogum yeri Nisapur IranVefat tarixi 5 oktyabr 1754 45 yasinda Vefat yeriDefn yeri Yeni DehliFealiyyeti siyasetciUsaqlari oglanlari Heyder xanDini Sie IslamHerbi xidmetDoyusler Dekan doyusleri d Vikianbarda elaqeli mediafayllar O Azerbaycan hakimleri Qaraqoyunlu sulalesinin soyundan gelirdi Heyati1739 cu ilde o hem dayisi hem de qayinatasi olan I Burhan ul Mulk Seadet Eli xani devirerek Aud taxtina oturdu ve orani 19 mart 1739 cu ilden 5 oktyabr 1754 cu ile qeder idare etdi Boyuk Mogol imperatoru olan Mehemmed sah ona Sefder Ceng titulunu vermisdir Bacariqli hakim olan Sefder Ceng neinki Auddaki sabitliyi qoruyub saxlaya bilmis eyni zamanda artiq hakimiyyeti zeiflemis Mehemmed saha da yuksek seviyyede destek gostermisdir Bundan qisa muddet sonra ona Kesmirin de hakimliyi verilmis ve Dehli sarayinda esas fiqurlardan birine cevrilmisdir O Mehemmed sahin hakimiyyetinin son illerde butun imperiya uzerinde hakim movqeye sahiblenmisdi Ehmed sah Bahadur 1748 ci ilde Dehlide taxta cixdigi zaman Sefder Ceng Vezir ul Malik i Hindustan yeni butun Mogol imperiyasinin bas naziri oldu Bir qeder sonra o hem de Acmerin hakimi teyin edildi ve Narnaulun Faujdar i oldu Vezir kimi butun hakimiyyeti elinde cemlesdiren Sefder Cengin qarsisinda sahin yalniz quru adi qalmisdi ve o gununu kef meclislerinde kecirmekle mesgul idi Lakin Sefder Ceng onun ailesi o qeder sert davrandi ki sonunda sah maratxlardan onu saraydan qovmalarini istedi Belelikle Sefder Ceng de saray daxili munaqiseler neticesinde o da movqeyini sona qeder saxlaya bilmedi O 1753 cu ilin dekabrinda Auda geri dondu ve ozunun herbi merkezi inzibati paytaxti kimi Feyzabadi secdi O 1754 cu ilin oktyabrinda 46 yasinda Feyzabadin yaxinligindaki Sultanpurda vefat etdi Sefder Cengin tabeliyinde 40 min suvari ordu var idi Onlarin coxu Hindistandan olan muselmanlar idi Bu suvarilerin xeyli hissesi Kesmirin Cadibal bolgesinden seferber edilmekde idi Bu suvariler heyim olaraq ozlerini qizilbaslara oxsatmaqda idiler Onun dovrunde diger yerlerde tezyiqlere meruz qalan Kesmiri sieler bir sie dovleti olan Aud kralligina siginmaqda idiler Onlar burada tezyiqlerden xilas olmaqla birlikde incesenet numayendeleri saray himayesi qazanmaqda idiler Bu xususen Kesmirin Cadibal bolgesinden olan sexslere aid idi Onlar Sefder Cenge Hindistan sielerinin qilinci kimi baxmaqda idiler XatiresiOnun olumunden sonra oglu ve Aud nevvabi Celaleddin Mirze Heyder xan sahdan atasi ucun Dehlide meqbere tikmeye icaze istedi ve bu icaze qebul edildi Onun xatiresine tikilmis meqbere efiopiyali memar terefinden dizayn edilmis Bilal Mehemmed xan terefinden insa edilmisdir Sefder Cengin xatiresine tikilen meqbere 1754 cu ilde insa edilmisdir Meqbere Yeni Dehli seherinde hal hazirda Sefder Ceng adlanan yolun kenarinda yerlesmekdedir Bu meqberenin etrafinda insa edilen bir cox muasir binalar da onun adini dasimaqdadir Bunlara misal olaraq ni ve ni gostermek olar Yeni Dehlide onun adini dasiyan boyuk mehelle vardir 1930 cu ilde onun adini dasiyan film cekilmisdir Rejissoru olan filmin adi adlanmaqdadir Qalereya Meqberenin izometrik gorunusu Sefder Cengin mezari Kompleksin daxilinde giris qapisinin sag terefinde yerlesen uc gunbezli mescid Girisden turbenin gorunusu Turbenin girisindeki tavan Geceler isiqlanan turbenin gorunusuAilesiMirze Mehemmed xan Sefder Ceng Qaraqoyunlu sulalesine mexsusdur Qaraqoyunlu dovleti dagildiqdan sonra Cahansahin nevesi ile Elvend Mirze Qaraqoyunlunun oglu Pirqulu beyin Yusif Mirze Qaraqoyunlunun qizi Xedice Beyimle evliliyi sulalenin Hindistan qolunun esasi qoyulmusdur Lakin bu ailenin soyundan gelen sexsler XVI esrde Hindistana kocmus orada Qutbsahlar dovletini yaratmisdirlar Sulalenin qurucusu olan Sultanqulu bey Baranli Hemedan vilayetinde dunyaya gelmisdi O Qaraqoyunlu sulalesine mensub olan bir Turkman idi ve Qara Yusifin soyundan gelirdi XVI esrde o dayisi Allahqulu bezi dostlari ve ailesi ile birlikde Dehliye muhaciret etdi Daha sonra o cenubda yerlesen Dekkene yollandi ve orada muselmanlardan II Mahmud sah Behmeniye xidmet etmeye basladi Sefder Cengin olumunden sonra yerine oglu Suca ed Dovle ve ya Celaleddin Mirze Heyder xan kecmisdir QeydlerMogollarin tabeliyinde fealiyyet gosteren vezife Bu vezifenin sahibi herbi komandan funksiyasi ile birlikde huquqi ve torpaq vergisi toplanmasi meseleleri ile de mesgul olurdu Hemcinin baxAudIstinadlar HISTORY OF AWADH www indiancoins 8m com 3 August 2001 4 August 2019 tarixinde Istifade tarixi 21 noyabr 2023 Siddiqi 2007 seh 251 Batra 2012 seh 11 Dalrymple 2003 seh 136 138 Srivastava 1933 Sarkar 1964 seh 254 Sameer Hamdani 2022 List of Muhammadan and Hindu Monuments Vol 2 1919 Safdar Jang Tomb Garden www gardenvisit com 27 August 2006 17 December 2022 tarixinde Istifade tarixi 21 noyabr 2023 End of the road 15 October 2009 21 November 2023 tarixinde Istifade tarixi 21 November 2023 Directorate of Health Services Vardhman Mahavir Medical College amp Safdarjung Hospital 21 iyun 2008 at the Wayback Machine Vardhman Mahavir Medical College amp Safdarjung Hospital 16 November 2007 16 November 2007 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Television crew from Taiwan were shooting for travel show 20 September 2010 The Times of India 12 January 2006 25 September 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Ashish Rajadhyaksha Paul Willemen Encyclopedia of Indian Cinema Taylor amp Francis 10 July 2014 17 ISBN 978 1 135 94325 7 Istifade tarixi 23 March 2015 Safdar Jung filmiclub com FilmiClub 24 September 2015 tarixinde Istifade tarixi 23 March 2015 A R Kardar filmtvguildindia org The Film amp Television Producers Guild of India Ltd 30 March 2015 tarixinde Istifade tarixi 23 March 2015 Minorsky 1955 seh 50 73 Khan 1996 seh 2 Mubayi 2022 Michell ve Zebrowski 1999 seh 17MenbeJadunath Sarkar Fall Of The Mughal Empire 1 1964 Ashirbadi Lal Srivastava The First Two Nawabs Of Oudh The University Fo Lucknow 1933 Hakim Sameer Hamdani 2022 Shi ism in Kashmir A History of Sunni Shia Rivalry and Reconciliation ISBN 9780755643967 Shi ism in Kashmir A History of Sunni Shia Rivalry and Reconciliation 2022 ISBN 9780755643967 Ravi Batra The Splendour of Lodi Road My Brush with Heritage TERI Press 2012 ISBN 978 81 7993 446 3 William Dalrymple City of Djinns A Year in Delhi Penguin Group US 2003 ISBN 978 1 101 12701 8 V Minorsky The Qara qoyunlu and the Qutb shahs Turkmenica 10 Bulletin of the School of Oriental and African Studies University of London Cambridge University Press 17 1 1955 50 73 Masud Husain Khan Mohammad Quli Qutb Shah Sahitya Akademi 1996 ISBN 9788126002337 Yaaminey Mubayi Water and Historic Settlements The Making of a Cultural Landscape 2022 ISBN 9781000641639 George Michell Mark Zebrowski Architecture and Art of the Deccan Sultanates Cambridge University Press 1999 Xarici kecidlerGenealogie complete