Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Bioenerji — biokütlədən və ya bioyanacaqdan əldə edilən enerji. Biokütlə dedikdə günəş enerjsini toplayan və onu kimyəvi enerji şəklində özündə saxlayan hər hansı bir üzvi maddə başa düşülür.
Bioenerji həm bərk bioyanacaqlardan (taxta yonqarından, ağac qabığından, samandan və s.), həm də bioqazdan və müxtəlif mənşəli maye bioyanacaqlardan hasil edilir. Bioenerjidən çox qədim zamanlardan istifadə olunur. Müxtəlif növ bioloji kütlənin köməyi ilə alınan qazlara bioqaz deyilir. Ağacların yaşıl yarpaqları günəş şualarının fotosintezinin köməyi ilə yaşıl kütlə xlorofil istehsal olunur.
Fotosintez nəticəsində sadə kimyəvi maddələr karbon qazı və suya çevrilir və oksigen ayrılır. Fotosintez–bioloji prosesin enerji əsasıdır. Fotosintez prosesinə əsaslanan günəş enerjisi milyon illərə tədarük oluna bilər. Dünya miqyasında ümumi dünya enerjisinin 15 %–i istifadə olunur. Biokütlə fotosintez nəticəsində özü enerji mənbəyinə çevrilir.
Adətən bu, istilik enerjisi olur. Ancaq biokütlədən, elektrik enerjisi və duru yanacaq istehsal etmək mümkündür. Biokütlənin ən geniş yayılan növü kağız tullantıları, ağac kəpəyidir. İl ərzində dünyada 130 milyard ton quru yanacaq, bu il ərzində 660000 kVt.saat enerjiyə ekvivalentdir. Dünyada il ərzində bioenerji tələbatı 15000 kVt.saatdır. Dünya əhalisinin yarısı biokütlədən istifadə edərək enerji istehsal edir.
Biokütlədən bioenerjiyə
Təbiətdə gedən fotosintez prosesini bildikdən sonra, belə nəticəyə gəlmək olar ki, biokütlə enerji mənbəyi ola bilər.
Bitki karbon qazını udur və onu öz inkişafı üçün istifadə edir. Əgər biokütlə yandırılarsa, bu qazın əmələ gəlməsi çətinləşir. Biokütlədən enerji kimi istifadə etmək atmosferdə karbon qazı konsentratının əmələ gəlməsini artırır.
Biokütlənin yandırılması
Hələ qədim zamanlardan biokütlənin bioenerjiyə çevrilməsi oduncağın yanması olmuşdur. inkişaf edən ölkələrin 70 %–i əhalisi odunu enerji mənbəyi kimi istifadə edir. Orta hesabla bir adama il ərzində 700 kq odun yanacağı sərf edilir. Kəsilən ağacların yarıdan çoxu istilik almaq məqsədilə istifadə edilir.
Piroliz
Piroliz–orqanik maddələrin hava buraxmadan yüksək temperaturda yığılıb yandırılmasıdır. Odunun pirolizi 450…500˚S – də baş verir. Piroliz materialları kimi ağac kömürünü, yanıcı qazları (metan, karbon oksidi) və s. götürmək olar.
Peyinin fermentləşdirilməsi
Enerji mənbəyi kimi mal peyinindən də istifadə etmək olar. Peyini təkcə yanacaq kimi deyil, onu emal etməklə də qaz əldə etmək olar. Peyini kommunal tullantılarla qarışdırdıqda daha çox effekt verir. Hər iki növ kütlə mikroorqanizmlərlə zəngin olur, 50…60˚S temperaturda onlardan bioqaz almaq mümkün olur. Bu proses fermentin köməyi ilə aparıldığı üçün fermentləşmə adlanır. Bioqazın əsas tərkibi metandır. Peyinin fermentləşməsi çox sadə bir konstruksiyaya malik olan qurğudur. Peyinin fermentləşdirilməsi iqtisadi baxımdan çox qənaətli texnologiyadır. Bioqazın çatışmayan cəhətlərindən biri onun partlayış törədə bilməsi və insanların parazit xəstəliklərə düçar olmasıdır.
İstinadlar
- S. Z. Məmmədov N. Ə. Babayev "Alternativ enerji mənbələri"
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bioenerji biokutleden ve ya bioyanacaqdan elde edilen enerji Biokutle dedikde gunes enerjsini toplayan ve onu kimyevi enerji seklinde ozunde saxlayan her hansi bir uzvi madde basa dusulur Biokutle yanacaginin sade istifadesi istilik ucun odunlarin yandirilmasi Bioenerji hem berk bioyanacaqlardan taxta yonqarindan agac qabigindan samandan ve s hem de bioqazdan ve muxtelif menseli maye bioyanacaqlardan hasil edilir Bioenerjiden cox qedim zamanlardan istifade olunur Muxtelif nov bioloji kutlenin komeyi ile alinan qazlara bioqaz deyilir Agaclarin yasil yarpaqlari gunes sualarinin fotosintezinin komeyi ile yasil kutle xlorofil istehsal olunur Fotosintez neticesinde sade kimyevi maddeler karbon qazi ve suya cevrilir ve oksigen ayrilir Fotosintez bioloji prosesin enerji esasidir Fotosintez prosesine esaslanan gunes enerjisi milyon illere tedaruk oluna biler Dunya miqyasinda umumi dunya enerjisinin 15 i istifade olunur Biokutle fotosintez neticesinde ozu enerji menbeyine cevrilir Adeten bu istilik enerjisi olur Ancaq biokutleden elektrik enerjisi ve duru yanacaq istehsal etmek mumkundur Biokutlenin en genis yayilan novu kagiz tullantilari agac kepeyidir Il erzinde dunyada 130 milyard ton quru yanacaq bu il erzinde 660000 kVt saat enerjiye ekvivalentdir Dunyada il erzinde bioenerji telebati 15000 kVt saatdir Dunya ehalisinin yarisi biokutleden istifade ederek enerji istehsal edir Biokutleden bioenerjiye Tebietde geden fotosintez prosesini bildikden sonra bele neticeye gelmek olar ki biokutle enerji menbeyi ola biler Bitki karbon qazini udur ve onu oz inkisafi ucun istifade edir Eger biokutle yandirilarsa bu qazin emele gelmesi cetinlesir Biokutleden enerji kimi istifade etmek atmosferde karbon qazi konsentratinin emele gelmesini artirir Biokutlenin yandirilmasi Hele qedim zamanlardan biokutlenin bioenerjiye cevrilmesi oduncagin yanmasi olmusdur inkisaf eden olkelerin 70 i ehalisi odunu enerji menbeyi kimi istifade edir Orta hesabla bir adama il erzinde 700 kq odun yanacagi serf edilir Kesilen agaclarin yaridan coxu istilik almaq meqsedile istifade edilir Piroliz Piroliz orqanik maddelerin hava buraxmadan yuksek temperaturda yigilib yandirilmasidir Odunun pirolizi 450 500 S de bas verir Piroliz materiallari kimi agac komurunu yanici qazlari metan karbon oksidi ve s goturmek olar Peyinin fermentlesdirilmesi Enerji menbeyi kimi mal peyininden de istifade etmek olar Peyini tekce yanacaq kimi deyil onu emal etmekle de qaz elde etmek olar Peyini kommunal tullantilarla qarisdirdiqda daha cox effekt verir Her iki nov kutle mikroorqanizmlerle zengin olur 50 60 S temperaturda onlardan bioqaz almaq mumkun olur Bu proses fermentin komeyi ile aparildigi ucun fermentlesme adlanir Bioqazin esas terkibi metandir Peyinin fermentlesmesi cox sade bir konstruksiyaya malik olan qurgudur Peyinin fermentlesdirilmesi iqtisadi baximdan cox qenaetli texnologiyadir Bioqazin catismayan cehetlerinden biri onun partlayis torede bilmesi ve insanlarin parazit xesteliklere ducar olmasidir IstinadlarS Z Memmedov N E Babayev Alternativ enerji menbeleri