Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Matua (yap. 松輪島) — Kuril adaları Böyük Kuril cərgəsi mərkəz qrupuna daxil olan ada. İnzibati cəhətdən Saxalin vilayətinin Şimali Kuril şəhər dairəsinə daxildir. Adada yaşayış yoxdur.
| Matua adası | |
|---|---|
| rus. Матуа | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Sahəsi | 52 km² |
| Hündür nöqtəsi | 1446 m |
| Əhalisi | 0 nəfər (2015-ci il) |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Rusiya |
| Vilayət | |
| Arxipelaq | |
| Akvatoriya | |
| | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Adanın sahəsi 53 km² təşkil edir. Ununluğu şimal-qərbdən cənub-şərqə 11 km, eni isə 6,4 km təkil edir. Adada yaşayışı olmayan Sarıçevo və Qubanovka yaşayış məntəqələrinin qalıqlsrı günümüzdə belə qalır. Adadan 1,3 km şərqdə Toprkovı adası yerləşir. Adanın sahəsi 1 km², hündürlüyü isə 70 metrdir. Ada ərazisində fəaliyyətdə olan mövcuddur. Onun hündürlüyü 1446 metr təşkil edir. Kiçik Xesupo çayı içməli suya malikdir. Dvoynaya buxtası yaxtaların sərbəst yan almasına imkan verir. Ada kollarla örtülüdür. Burada qızılağac bitkisi sız kolluqlar əmələ gətirir. Ərazisində tülkülər və kiçik gəmiricilərə rast gəlmək mümkündür. Sahillərində dəniz şirlərinin cəmləşdiyi ərazilər vardır. Sahil sularında isə halqaşəkilli suitiləri görmək mümkündür. , qarabatdaq və qağayıları müşahidə etmək mümkündür.
Qolovnin boğazı ilə Raykoke adası (18 km şimalda), İnam boğazı ilə isə Rasşua adasından (28 km cənub-qərb) ayrılır.
Tarixi
Yaponların XIX əsrə qədər adaya gəlişinə qədər bölgədə aynular yaşayırdılar. Onların ümumi sayı 200 nəfər olmuşdur. İkinci Dünya müharibəsi öncəsi yaponlar adanı güçlü müdafiə istehkamına çevirmişdilər. 194-cü ildə adada 7 min əsgər yerləşdirilmişdi. 1945-ci ilin avqustunda isə bu say 4 minə enmişdi. Uçuş zolağının uzunluğu 1200 metrə çatırdı. Zolaq qış ayları termal sularla qızdırıldığından il boyu enişə imkan verirdi. 2016-cı ilə olan məlumata görə zolan uçuşları qəbul etmək üçün tam yararlıdır.
Harri Trumen ABŞ-yə məxsus bazalardan birinin Kuril adalarına yerləşdirilməsi təklifi ilə İosif Stalinə müraciət etdiyi ada məhz Matua olmuşdur. Əvəzində isə Aleut adalarında Sovetlərə məxsus bir bazanın yerləşdirilməsi cavabı aldıqda bu təklifdən birdəfəlik əl çəkmişdir.
İkinci Dünya müharibəsi zamanı yaponlara məxsus İsiqaki gəmisi Amerikaya məxsus olan USS S-44 (SS-155) gəmisini batırmışdır. USS Herring (SS-233) su altıqayığı Xibuki Maru, İvaki Maru və İsiqaki gəmilərini adadan 70 km qərbdə batırmışdır.
Adada yerləşən yapon qarnizonu, 41-ci quru qoşunları alayından ibarət idi. Onlara polkovnik Ueda rəhbərlik edirdi. Qoşun 302-ci moto atıcı alayının önündə yerləşdirilmişdi. 2000-ci ilə qədər adada sərhəd zastavası olmuşdur. Severo-Kurilsk sunamisi zamanı 16 hərbici həlak olmuşdur. Bu faciyə ilə bağlı abidə quraşdırılmışdır. 2009-cu ilin iyununda adada yerləşən vulkan püskürmüşdür. 7 mat 2016-cı ilə Vladivostokdan olan 6 gəmi vitse-admira Akeksandr Ryabuxinin rəhbərliyi ilə adaya ekspedisiyaya çıxmışlar. 200 nəfərin iştirak etdiyi ekspedisiyada təkcə sahil və düzən ərazilərdə 97 tarixi obyekt aşkarkanmışdır. 2016-cı ilin iyununda Rusiya Müdafiə Nazirliyi və Rus Coğrafiya Cəmiyyətinin birgə təşkil etdiyi ekdpedisiya zamanı 1942-ci ildə istehsal edilən yükgül tipli yapon qırıcı təyyarəsi aşkarlanmışdır.
İqlimi
- Havanın orta illik temperaturu — 2,6 °C
- Havada olan rütübət — 84,2 %
- Küləyin temperaturu — 5,7 m/s
Mənbə
- Adanın təsviri
- Yapon aerodromunun təsviri
- Sarychev Peak at Global Volcanism Program (ing.)
İstinadlar
- . 2013-03-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-11-25.
- В мае 1944 года. Когда тает снег Александр Челноков. 19.04.2009. Франтирер. Pacific. Сахалин. Инфо 2022-03-08 at the Wayback Machine (rus.)
- "Japanese Escorts". 2021-11-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-25.
- "Вести.Ru: Минобороны: курильский остров Матуа может стать базой ТОФ". 2018-08-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-25.
- "На острове Матуа обследовано 97 исторических объектов : Министерство обороны Российской Федерации". 2018-06-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-25.
- "Kuril adalatında Yaponiyaya məxsus olan və İkinci Dünya müharibəsi dönəmində istifadə edilən qırıcı aşkarlanmışdır". lenta.ru. 2016-12-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-06-19.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Matua yap 松輪島 Kuril adalari Boyuk Kuril cergesi merkez qrupuna daxil olan ada Inzibati cehetden Saxalin vilayetinin Simali Kuril seher dairesine daxildir Adada yasayis yoxdur Matua adasirus MatuaUmumi melumatlarSahesi 52 km Hundur noqtesi 1446 mEhalisi 0 nefer 2015 ci il Yerlesmesi48 05 sm e 153 13 s u Olke RusiyaVilayet Saxalin vilayetiArxipelaq Kuril adalariAkvatoriya Sakit okeanOxot deniziMatua adasiMatua adasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Adanin sahesi 53 km teskil edir Ununlugu simal qerbden cenub serqe 11 km eni ise 6 4 km tekil edir Adada yasayisi olmayan Saricevo ve Qubanovka yasayis menteqelerinin qaliqlsri gunumuzde bele qalir Adadan 1 3 km serqde Toprkovi adasi yerlesir Adanin sahesi 1 km hundurluyu ise 70 metrdir Ada erazisinde fealiyyetde olan movcuddur Onun hundurluyu 1446 metr teskil edir Kicik Xesupo cayi icmeli suya malikdir Dvoynaya buxtasi yaxtalarin serbest yan almasina imkan verir Ada kollarla ortuludur Burada qizilagac bitkisi siz kolluqlar emele getirir Erazisinde tulkuler ve kicik gemiricilere rast gelmek mumkundur Sahillerinde deniz sirlerinin cemlesdiyi eraziler vardir Sahil sularinda ise halqasekilli suitileri gormek mumkundur qarabatdaq ve qagayilari musahide etmek mumkundur Qolovnin bogazi ile Raykoke adasi 18 km simalda Inam bogazi ile ise Rassua adasindan 28 km cenub qerb ayrilir TarixiYaponlarin XIX esre qeder adaya gelisine qeder bolgede aynular yasayirdilar Onlarin umumi sayi 200 nefer olmusdur Ikinci Dunya muharibesi oncesi yaponlar adani guclu mudafie istehkamina cevirmisdiler 194 cu ilde adada 7 min esger yerlesdirilmisdi 1945 ci ilin avqustunda ise bu say 4 mine enmisdi Ucus zolaginin uzunlugu 1200 metre catirdi Zolaq qis aylari termal sularla qizdirildigindan il boyu enise imkan verirdi 2016 ci ile olan melumata gore zolan ucuslari qebul etmek ucun tam yararlidir Harri Trumen ABS ye mexsus bazalardan birinin Kuril adalarina yerlesdirilmesi teklifi ile Iosif Staline muraciet etdiyi ada mehz Matua olmusdur Evezinde ise Aleut adalarinda Sovetlere mexsus bir bazanin yerlesdirilmesi cavabi aldiqda bu teklifden birdefelik el cekmisdir Ikinci Dunya muharibesi zamani yaponlara mexsus Isiqaki gemisi Amerikaya mexsus olan USS S 44 SS 155 gemisini batirmisdir USS Herring SS 233 su altiqayigi Xibuki Maru Ivaki Maru ve Isiqaki gemilerini adadan 70 km qerbde batirmisdir Adada yerlesen yapon qarnizonu 41 ci quru qosunlari alayindan ibaret idi Onlara polkovnik Ueda rehberlik edirdi Qosun 302 ci moto atici alayinin onunde yerlesdirilmisdi 2000 ci ile qeder adada serhed zastavasi olmusdur Severo Kurilsk sunamisi zamani 16 herbici helak olmusdur Bu faciye ile bagli abide qurasdirilmisdir 2009 cu ilin iyununda adada yerlesen vulkan puskurmusdur 7 mat 2016 ci ile Vladivostokdan olan 6 gemi vitse admira Akeksandr Ryabuxinin rehberliyi ile adaya ekspedisiyaya cixmislar 200 neferin istirak etdiyi ekspedisiyada tekce sahil ve duzen erazilerde 97 tarixi obyekt askarkanmisdir 2016 ci ilin iyununda Rusiya Mudafie Nazirliyi ve Rus Cografiya Cemiyyetinin birge teskil etdiyi ekdpedisiya zamani 1942 ci ilde istehsal edilen yukgul tipli yapon qirici teyyaresi askarlanmisdir IqlimiHavanin orta illik temperaturu 2 6 C Havada olan rutubet 84 2 Kuleyin temperaturu 5 7 m sMenbeAdanin tesviri Yapon aerodromunun tesviri Sarychev Peak at Global Volcanism Program ing Istinadlar 2013 03 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 11 25 V mae 1944 goda Kogda taet sneg Aleksandr Chelnokov 19 04 2009 Frantirer Pacific Sahalin Info 2022 03 08 at the Wayback Machine rus Japanese Escorts 2021 11 30 tarixinde Istifade tarixi 2016 11 25 Vesti Ru Minoborony kurilskij ostrov Matua mozhet stat bazoj TOF 2018 08 11 tarixinde Istifade tarixi 2016 11 25 Na ostrove Matua obsledovano 97 istoricheskih obektov Ministerstvo oborony Rossijskoj Federacii 2018 06 12 tarixinde Istifade tarixi 2016 11 25 Kuril adalatinda Yaponiyaya mexsus olan ve Ikinci Dunya muharibesi doneminde istifade edilen qirici askarlanmisdir lenta ru 2016 12 26 tarixinde Istifade tarixi 2016 06 19