Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bertalan Semere (mac. Bertalan Szemere; d. 27 avqust 1812, , Avstriya imperiyası – ö. 18 yanvar 1869. Peşt, Avstriya-Macarıstan imperiyası) — Macarıstan şairi və Macarıstan krallığının III baş naziri.
| Bertalan Semere | |
|---|---|
| mac. Bertalan Szemere | |
 | |
 | |
| 2 may 1849 – 11 avqust 1849 | |
| Əvvəlki | |
| Sonrakı | Dyula Andraşi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | , Avstriya imperiyası |
| Vəfat tarixi | (56 yaşında) |
| Vəfat yeri | Peşt, Avstriya-Macarıstan imperiyası |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, yazıçı, şair |
| Atası | Major Laslo Semere |
| Anası | Erzsebet Karove |
| Uşaqları | Mária Gizella Attila |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İlk illəri
Semere Vattada kasib ailənin övladı olaraq dünyaya gəlmişdir. Atası Major Laslo Semere, anası Erzsebet Karove olmuşdur. Təhsilini Miskolc, Kesmark və Sarospatak şəhərlərində almışdır. Şerə maraq duyan Semere gənc yaşlarında "Felső-Magyarországi Minerva" ("Yuxarı Macarıstan Minerva") adlı əsərini nəşr etdirmişdir. və dən təsirlənmişdir.
İslahatlar dövrü
1832-ci ildə hüquq fakültəsindən məzun olmuş və Pressburqda (hal-hazırkı Bratislava, Slovakiya) işləməyə başlamışdır. Məclis Gənc Üzvlər qrupunun bir hissəsi olmuş və liberalizmi müdafiə etmişdir. Təcrübə müddətini bitirdikdən sonra Fəxri Notarius olaraq seçildiyi Borsoda geri dönmüşdür. 1835-ci ildə dünyanı gəzməyə başlamış və Berlin, Amsterdam, Dublin, Lozanna və Londonu gəzmişdir. Semere səyahəti zamanı Macarıstanın digər ölkələrə nisbətən daha az inkişaf etdiyini, digər ölkələrin Macarıstana qərəzli münasibətini görmüşdü. Təcrübəsini və xarici qurumların necə işləyib inkişaf etdiyini qeyd etmiş və bu qeydlərin əsasında 1840-cı ildə "Utazás külföldön" ("Xarici ölkələr səyahəti") adlı kitabını nəşr etdirmişdir. Bu kitabı 1839-cu ildə bitirsə də, senzuraya görə nəşr etdirə bilməmişdi. Bu kitabı ona xeyli məşhurluq gətirdi və na üzv seçildi. Daha sonra bu kitab yenuidən nəşr edildi. 1841-1847-ci illərdə Borsodda, 1847-1848-cı illərdə Diyetidə məhkəmə hakimi olmuşdur. 1843-1866-cı illərdə müxalifətin və 1847-1848-ci illərdə Diyet məclisinin ən önəmli liderlərindən biri olmuşdur.
Nazirlik və Baş nazirlik dövrü
Semere 1848-ci ildə Layoş Batthyaninin Baş nazirlik etdiyi hökumətdə daxili işlər naziri idi. Semerenin vəzifəsi yeni məclisi qurmaq olmuşdur. Onun səyləri nəticəsində hökumətin "Közlöny" ("Bülten") adlı qəzeti nəşr edilməyə başlamışdı. Franz Schilkin hücumundan sonra geri çəkilməyə məcbur qalan Yuxarı Tisa Legionunu yenidən təşkil etmək üçün Miskolca getmiş və 1848-cı ildən etibarən bir siyasətçi olaraq Yuxarı Macarıstanın idarəsini öz əlinə almışdır. 2 may 1849-cu ildə Daxili İşlər naziri olaraq vəzifəsinə davaç edərkən Naib Layoş Kossuthun yanında baş nazir oldu və istefa edənə qədər bu vəzifədə qalmışdır.
Mühacirəti
Vilaqosun təslim olmasından sonra 23 avqust 1848-cu ildə ya gizləndi. Oradan Türkiyəyə qaçdıqdan sonra Parisə köç etmişdir. 1851-ci ildə Avstriya imperiyasından in absentia yolu ilə ölüm cəzasına məhkum edildi.1867-ci ildə Avstriya-Macarıstan müqaviləsini dəstəkləməsinə görə Koşut ilə münasibətləri pozulmuşdur. Yazdığı Magyar "Emigráció" (Macar mühacirəti) adlı kitabçası və "Politikai jellemrajzok" adlı əsərini yazaraq macar inqilabının liderlərinə etirazını bildirmişdir. Semere mühacirəti zamanı "Utazás keleten" ("Şərqdə səyahətlər") adlı əsərini yazmışdır.
Ölümü
1865-ci ildə əhv tələbi qəbul edilsə də, o zaman artəq əqli xəstə idi.1869-cu ildə öldü və külləri Budində dəfn edildi, lakin 1 may 1871-ci ildə külləri məzarından çıxarılmış və Miskolcun Avas qəsəbəsindəki kilsəyə köçürülmüşdür.
Həmçinin bax
İstinadlar
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bertalan Semere mac Bertalan Szemere d 27 avqust 1812 Avstriya imperiyasi o 18 yanvar 1869 Pest Avstriya Macaristan imperiyasi Macaristan sairi ve Macaristan kralliginin III bas naziri Bertalan Semeremac Bertalan SzemereMacaristan kralliginin III Bas naziri2 may 1849 11 avqust 1849EvvelkiSonrakiDyula AndrasiSexsi melumatlarDogum tarixi 27 avqust 1812Dogum yeri Avstriya imperiyasiVefat tarixi 16 yanvar 1869 56 yasinda Vefat yeri Pest Avstriya Macaristan imperiyasiDefn yeri MiskolcFealiyyeti siyasetci yazici sairAtasi Major Laslo SemereAnasi Erzsebet KaroveUsaqlari Maria Gizella Attila Vikianbarda elaqeli mediafayllarIlk illeriSemere Vattada kasib ailenin ovladi olaraq dunyaya gelmisdir Atasi Major Laslo Semere anasi Erzsebet Karove olmusdur Tehsilini Miskolc Kesmark ve Sarospatak seherlerinde almisdir Sere maraq duyan Semere genc yaslarinda Felso Magyarorszagi Minerva Yuxari Macaristan Minerva adli eserini nesr etdirmisdir ve den tesirlenmisdir Islahatlar dovru1832 ci ilde huquq fakultesinden mezun olmus ve Pressburqda hal hazirki Bratislava Slovakiya islemeye baslamisdir Meclis Genc Uzvler qrupunun bir hissesi olmus ve liberalizmi mudafie etmisdir Tecrube muddetini bitirdikden sonra Fexri Notarius olaraq secildiyi Borsoda geri donmusdur 1835 ci ilde dunyani gezmeye baslamis ve Berlin Amsterdam Dublin Lozanna ve Londonu gezmisdir Semere seyaheti zamani Macaristanin diger olkelere nisbeten daha az inkisaf etdiyini diger olkelerin Macaristana qerezli munasibetini gormusdu Tecrubesini ve xarici qurumlarin nece isleyib inkisaf etdiyini qeyd etmis ve bu qeydlerin esasinda 1840 ci ilde Utazas kulfoldon Xarici olkeler seyaheti adli kitabini nesr etdirmisdir Bu kitabi 1839 cu ilde bitirse de senzuraya gore nesr etdire bilmemisdi Bu kitabi ona xeyli meshurluq getirdi ve na uzv secildi Daha sonra bu kitab yenuiden nesr edildi 1841 1847 ci illerde Borsodda 1847 1848 ci illerde Diyetide mehkeme hakimi olmusdur 1843 1866 ci illerde muxalifetin ve 1847 1848 ci illerde Diyet meclisinin en onemli liderlerinden biri olmusdur Nazirlik ve Bas nazirlik dovruSemere 1848 ci ilde Layos Batthyaninin Bas nazirlik etdiyi hokumetde daxili isler naziri idi Semerenin vezifesi yeni meclisi qurmaq olmusdur Onun seyleri neticesinde hokumetin Kozlony Bulten adli qezeti nesr edilmeye baslamisdi Franz Schilkin hucumundan sonra geri cekilmeye mecbur qalan Yuxari Tisa Legionunu yeniden teskil etmek ucun Miskolca getmis ve 1848 ci ilden etibaren bir siyasetci olaraq Yuxari Macaristanin idaresini oz eline almisdir 2 may 1849 cu ilde Daxili Isler naziri olaraq vezifesine davac ederken Naib Layos Kossuthun yaninda bas nazir oldu ve istefa edene qeder bu vezifede qalmisdir MuhaciretiVilaqosun teslim olmasindan sonra 23 avqust 1848 cu ilde ya gizlendi Oradan Turkiyeye qacdiqdan sonra Parise koc etmisdir 1851 ci ilde Avstriya imperiyasindan in absentia yolu ile olum cezasina mehkum edildi 1867 ci ilde Avstriya Macaristan muqavilesini desteklemesine gore Kosut ile munasibetleri pozulmusdur Yazdigi Magyar Emigracio Macar muhacireti adli kitabcasi ve Politikai jellemrajzok adli eserini yazaraq macar inqilabinin liderlerine etirazini bildirmisdir Semere muhacireti zamani Utazas keleten Serqde seyahetler adli eserini yazmisdir Olumu1865 ci ilde ehv telebi qebul edilse de o zaman arteq eqli xeste idi 1869 cu ilde oldu ve kulleri Budinde defn edildi lakin 1 may 1871 ci ilde kulleri mezarindan cixarilmis ve Miskolcun Avas qesebesindeki kilseye kocurulmusdur Hemcinin baxMacar inqilabiIstinadlarNehring Karl Biographisches Lexikon zur Geschichte Sudosteuropas Munhen 1981 Ambrus Miskolczy Macarca 2008 06 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 20 dekabr 2018 Xarici kecidler