Numidiya (lat. Numidia, belar. Inumiden) — Şimali Afrikada, indiki Əlcəzairin şərqində qədim tarixi vilayət və tarixi dövlət.
Numidiya | |
---|---|
belar. Inumiden | |
Rəsmi dilləri | |
İdarəetmə forması | Monarxiya |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
E.ə. I minilliyin sonunda köçəri tayfaların tədricən əkinçilik və oturaq maldarlığa keçməsi ilə Numidiyada polis təşkilatlı şəhərlər formalaşmışdır. Bunlara Sirta (indiki Konstantina), Tutqa, Teveste, Sikka və s. aiddir. E.ə. III əsrdə Numidiya Karfagen dövlətinə tabe edilmişdir. Numidiyada Karfagenin hökmdarlarına qarşı dəfələrlə üsyanlar baş vermişdir. Şərqi Numidiya padşahı (e.ə. 218–201) romalılara yardım göstərmiş və onların köməyi ilə bütün Numidiyanın öz hakimiyyəti altında birləşdirmişdir. Masinissanın (e.ə. 201–149) hakimiyyəti dövründə Numidiya xüsusilə güclənmişdir. Vilayətdə şəhərlər inkişaf etmiş, ərazisi və Aralıq dənizi dövlətləri ilə ticarət əlaqələri genişlənmişdir. E.ə. 111–105-ci illərdə Numidiya Romanın tabeliyinə keçmişdir və e.ə. 46-cı ildə isə Romanın çevrilmişdir. Numidiyanın 429–430-cu illərdə vandallar, 533-cü ildə Bizans, VII əsrdə isə ərəblər işğal etmişdir.
Əhalisi
Numidiya əhalisi əsasən bərbərlərdən ibarət idi.
İstinadlar
- Нумидија // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. VII ҹилд: Мисир—Прадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1983. С. 302.
Əlavə ədəbiyyat
- Daho, Keltoum Kitouni; Filah, Mohamed El Mostéfa. L'Algérie au temps des royaumes numides ["Algeria at the time of the Numidian kingdoms"] (fransız). Somogy Editions d'Art. 2003. ISBN .
- Horn, Heinz Günter; Rüger, Christoph B. Die Numider. Reiter und Könige nördlich der Sahara ["The Numidians. Horsemen and kings north of the Sahara"] (alman). Rheinland. 1979. ISBN .
- Kuttner, Ann. Representing Hellenistic Numidia, in Africa and at Rome // Jonathan R. W. Prag, Josephine Crawley Quinn (redaktor). The Hellenistic West. Rethinking the Ancient Mediterranean. Cambridge University. 2013. 216–272. ISBN .
- Quinn, Josephine Crawley. Monumental power: 'Numidian Royal Architecture' in context // Jonathan R. W. Prag, Josephine Crawley Quinn (redaktor). The Hellenistic West. Rethinking the Ancient Mediterranean (PDF). Cambridge University. 2013. 179–215. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Numidiya lat Numidia belar Inumiden Simali Afrikada indiki Elcezairin serqinde qedim tarixi vilayet ve tarixi dovlet Numidiyabelar InumidenResmi dilleri Berber dili pun diliIdareetme formasi Monarxiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiE e I minilliyin sonunda koceri tayfalarin tedricen ekincilik ve oturaq maldarliga kecmesi ile Numidiyada polis teskilatli seherler formalasmisdir Bunlara Sirta indiki Konstantina Tutqa Teveste Sikka ve s aiddir E e III esrde Numidiya Karfagen dovletine tabe edilmisdir Numidiyada Karfagenin hokmdarlarina qarsi defelerle usyanlar bas vermisdir Serqi Numidiya padsahi e e 218 201 romalilara yardim gostermis ve onlarin komeyi ile butun Numidiyanin oz hakimiyyeti altinda birlesdirmisdir Masinissanin e e 201 149 hakimiyyeti dovrunde Numidiya xususile guclenmisdir Vilayetde seherler inkisaf etmis erazisi ve Araliq denizi dovletleri ile ticaret elaqeleri genislenmisdir E e 111 105 ci illerde Numidiya Romanin tabeliyine kecmisdir ve e e 46 ci ilde ise Romanin cevrilmisdir Numidiyanin 429 430 cu illerde vandallar 533 cu ilde Bizans VII esrde ise erebler isgal etmisdir EhalisiNumidiya ehalisi esasen berberlerden ibaret idi IstinadlarNumidiјa Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә VII ҹild Misir Prado Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1983 S 302 Elave edebiyyatDaho Keltoum Kitouni Filah Mohamed El Mostefa L Algerie au temps des royaumes numides Algeria at the time of the Numidian kingdoms fransiz Somogy Editions d Art 2003 ISBN 2850566527 Horn Heinz Gunter Ruger Christoph B Die Numider Reiter und Konige nordlich der Sahara The Numidians Horsemen and kings north of the Sahara alman Rheinland 1979 ISBN 3792704986 Kuttner Ann Representing Hellenistic Numidia in Africa and at Rome Jonathan R W Prag Josephine Crawley Quinn redaktor The Hellenistic West Rethinking the Ancient Mediterranean Cambridge University 2013 216 272 ISBN 1107032423 Quinn Josephine Crawley Monumental power Numidian Royal Architecture in context Jonathan R W Prag Josephine Crawley Quinn redaktor The Hellenistic West Rethinking the Ancient Mediterranean PDF Cambridge University 2013 179 215 ISBN 1107032423