Qızılbalıqlar (lat. Salmonidae) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin qızılbalıqkimilər dəstəsinə aid heyvan fəsiləsi. Nəsli kəsilmək üzrədir, pərakəndə yayılmış yarımnövdür.
Qızılbalıqlar | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Sinifüstü: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: İnfrasinif: Klad: Dəstəüstü: Dəstə: Fəsilə: Qızılbalıqlar | ||||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
|
Qızılbalıqlar soyuq su sevirlər. Buna görə də planetin şimal zonasında geniş yayılmış və balıqlar sinfinin ən qiymətli növlərini özündə birləşdirən qrupdur. Qızılbalıqları çəki kimi balıqlardan fərqləndirən ən xarakterik əlamət onların quyruq hissəsinin üstündə xırda piy üzgəcinin olmasıdır. Dünya sularında qızılbalıqların çoxlu miqdarda növləri yaşayır. Xəzər dənizində isə qızılbalıqlar fəsiləsinin 2 növünün nümayəndəsi — xəzər qızılbalığı və ağ qızılbalıq yaşayır. Xəzər qızılbalığı, xüsusilə onun Kür populyasiyası ətinin keyfiyyətinə, sürətlə böyüməsinə ve ölçüsünə görə qızılbalıqlar arasında birinci yerdə durur, lakin az saylı olduğu üçün balıq ovunda ikinci dərəcəli əhəmiyyət kəsb edir. Qızılbalıqlar olduqca maraqlı həyat tərzi keçirir. Bütün həyatı boyu bədənlərinin rəngi bir neçə dəfə dəyişir. Xüsusilə çoxalma qabağı onların rəngi daha gözəl və parlaq olur. Qızılbalıqlar keçici balıq olduğundan çoxalmaq üçün dənizdən çaylara girərkən uzun məsafə (10 min km-dək) qət edirlər. Onlar kürülərini ancaq təmiz, oksigenlə zəngin və soyuq suyu olan çayların mənbəyinə tökür. Bu qədər məsafəni qət etmək üçün balıqlar dənizdə olarkən intensiv qidalanır, əzələ və daxili orqanlarında çoxlu piy qatı toplayırlar. Çayın axarı əksinə 9–10 ay müddətində hərəkət edən balıqlar 3–4 m hündürlüyündə maneələri aşır, çoxlu enerji sərf edirlər. Bu vaxt onlar qidalanmır. Onlar bütün bunları nəsi artırmaq üçün edirlər. Qızılbalıqlar çox sürətlə üzən balıqlardır. Qızıl balıqlar çayın sürətli axarında qumlu, çınqıllı yerlərdə 0,5 m-dək dərinlikdə kürülərini tökür. Kürü tökdükdən sonra bu balıqlar, o cümlədən Xəzər qızılbalığı, Uzaq Şərq qızılbalığı və b. məhv olurlar. Kürüdən çıxmış körpələr 2, bəzən 3 il çayda qaldıqdan sonra dənizə qayıdırlar. Bu zaman körpələr boz-kül rəngində olur və sonradan gümüşü rəng alırlar. Dənizdə cinsi yetişkənliyə çatdıqdan sonra qızılbalıqlar yenidən dünyaya gəldiyi çaya miqrasiya edirlər.
Yarımfəsilələri
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2003.
- Eschmeyer W., Fong J. D. “Pisces”. // Animal Biodiversity: An Outline of Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness / red. Z. Zhang 2011. C. 3148, burax. 1. S. 26–38. , 978-1-86977-850-7
- Əsgerov F. S., Zaytsev Y. Y., Qasımov R. Y., Quliyev Z. Biomüxtəliflik: Xəzərin əsrarəngiz balıqları. Bakı: Bəşər-XXI, 2003, səh 51.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qizilbaliqlar lat Salmonidae heyvanlar aleminin xordalilar tipinin suauzgecliler sinfinin qizilbaliqkimiler destesine aid heyvan fesilesi Nesli kesilmek uzredir perakende yayilmis yarimnovdur QizilbaliqlarElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Sinifustu Sumuklu baliqlarSinif SuauzgeclilerRanqsiz Yarimsinif Infrasinif Sumuklu baliqlarKlad Desteustu Deste QizilbaliqkimilerFesile QizilbaliqlarBeynelxalq elmi adiSalmonidae Cuvier 1816 Sekil axtarisiITIS 161931NCBI 8015EOL 5158FW 265822 Qizilbaliqlar soyuq su sevirler Buna gore de planetin simal zonasinda genis yayilmis ve baliqlar sinfinin en qiymetli novlerini ozunde birlesdiren qrupdur Qizilbaliqlari ceki kimi baliqlardan ferqlendiren en xarakterik elamet onlarin quyruq hissesinin ustunde xirda piy uzgecinin olmasidir Dunya sularinda qizilbaliqlarin coxlu miqdarda novleri yasayir Xezer denizinde ise qizilbaliqlar fesilesinin 2 novunun numayendesi xezer qizilbaligi ve ag qizilbaliq yasayir Xezer qizilbaligi xususile onun Kur populyasiyasi etinin keyfiyyetine suretle boyumesine ve olcusune gore qizilbaliqlar arasinda birinci yerde durur lakin az sayli oldugu ucun baliq ovunda ikinci dereceli ehemiyyet kesb edir Qizilbaliqlar olduqca maraqli heyat terzi kecirir Butun heyati boyu bedenlerinin rengi bir nece defe deyisir Xususile coxalma qabagi onlarin rengi daha gozel ve parlaq olur Qizilbaliqlar kecici baliq oldugundan coxalmaq ucun denizden caylara girerken uzun mesafe 10 min km dek qet edirler Onlar kurulerini ancaq temiz oksigenle zengin ve soyuq suyu olan caylarin menbeyine tokur Bu qeder mesafeni qet etmek ucun baliqlar denizde olarken intensiv qidalanir ezele ve daxili orqanlarinda coxlu piy qati toplayirlar Cayin axari eksine 9 10 ay muddetinde hereket eden baliqlar 3 4 m hundurluyunde maneeleri asir coxlu enerji serf edirler Bu vaxt onlar qidalanmir Onlar butun bunlari nesi artirmaq ucun edirler Qizilbaliqlar cox suretle uzen baliqlardir Qizil baliqlar cayin suretli axarinda qumlu cinqilli yerlerde 0 5 m dek derinlikde kurulerini tokur Kuru tokdukden sonra bu baliqlar o cumleden Xezer qizilbaligi Uzaq Serq qizilbaligi ve b mehv olurlar Kuruden cixmis korpeler 2 bezen 3 il cayda qaldiqdan sonra denize qayidirlar Bu zaman korpeler boz kul renginde olur ve sonradan gumusu reng alirlar Denizde cinsi yetiskenliye catdiqdan sonra qizilbaliqlar yeniden dunyaya geldiyi caya miqrasiya edirler YarimfesileleriIstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2003 Eschmeyer W Fong J D Pisces Animal Biodiversity An Outline of Higher level Classification and Survey of Taxonomic Richness red Z Zhang 2011 C 3148 burax 1 S 26 38 ISBN 978 1 86977 849 1 978 1 86977 850 7 Esgerov F S Zaytsev Y Y Qasimov R Y Quliyev Z Biomuxteliflik Xezerin esrarengiz baliqlari Baki Beser XXI 2003 seh 51 Hemcinin bax