Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əfşar və ya Əfşari adlanan Azərbaycan türkcəsinin dialektlərindən biri — Türk dillərinin Oğuz dilləri qrupuna daxildir. Alman əsilli altayşünas və türkoloq Gerhard Dörfer Kabil Əfşar dialektini Azərbaycan dilinin dialektlərinin XIV (14-cü) qrupuna aid edir. Bu dialektdə danışan qruplar hal-hazırda Azərbaycanda, Türkiyədə, İranda, Suriyada və Əfqanıstanda yaşamaqdadırlar. Ethnologue və Glottolog bu dialkekti Cənubi Azərbaycandakı dilin dialekti olaraq qruplaşdırmışdır. İranika Ensiklopediyası isə onu müstəqil Cənubi Oğuz dili kimi təqdim edir.
| Əfşar dili | |
|---|---|
| Ölkələr | Əfqanıstan, İran, Suriya, Türkiyə |
| Regionlar | İran (Kirman, Xorasan), Əfqanıstan (Kabil) |
| Danışanların ümumi sayı | 300-600 min |
| Təsnifatı | |
| Kateqoriya | Avrasiya dilləri |
| Yazı | ərəb əlifbası, latın əlifbası |
| Dil kodları | |
| Glottolog | afsh1238 |
İslam Ensiklopediyasının üçüncü nəşrində bunlar qeyd edilmişdir:
Linqivistik olaraq Əfşari Türk dillərinin Cənubi Oğuz qrupuna (cənub-qərbi türk dilləri) aid edilir (Johanson, History of Turkic, 82–3), və ya Cənubi Azərbaycan türkcəsinin dialekti kimi təqdim edilir. Farsdilli bir mühitdə yerləşdiklərinə görə, bir çox hallarda farsi dili əfşarların ana dilinə çevrilmişdir. Digər qruplar isə ikidilli olmuşdurlar (Kirmanda olduğu kimi). Bundan başqa, görünüşə görə, digər dillərlə olan kontaktlar orijinal dialekti transformasiya etmişdir. 2009-cu ildə müxtəlif Əfşar qruplarının linqvistik müqayisəsi diqqətəlayiq olaraq qalır.
Əfşari dialekti fars dilindən xeyli sayda alınma sözlər almış və Özbək dilində olduğu kimi /a/ foneminin [ɒ]-a yuvarlaqlaşdırılması baş vermişdir. Bəzi hallarda, Azərbaycan dili ilə Əfşari arasında müəyyən fərqlər də görülməkdədir. Məsələn, Əfşari də yiz (100) kimi işlənən söz Azərbaycan dilində yüz kimi işlədilir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Fascicle 3. — VIII. Azeri Turkish (author G. Doerfer), pp. 245–248. // Encyclopaedia Iranica. Volume III: Atas-Bayhaqi, Zahir-Al-Din. Edited by Ehsan Yarshater. New York: Bibliotheca Persica Press, 1989, 896 pages. Orijinal mətn (ing.)
... Azeri dialects. We may distinguish the following Azeri dialects (see Širäliev, 1941 and 1947): (1) eastern group: Derbent (Darband), Kuba, Shemakha (Šamāḵī), Baku, Salyani (Salyānī), and Lenkoran (Lankarān), (2) western group: Kazakh (not to be confounded with the Kipchak-Turkic language of the same name), the dialect of the Ayrïm (Āyrom) tribe (which, however, resembles Turkish), and the dialect spoken in the region of the Borchala river; (3) northern group: Zakataly, Nukha, and Kutkashen; (4) southern group: Yerevan (Īravān), Nakhichevan (Naḵjavān), and Ordubad (Ordūbād); (5) central group: Ganja (Kirovabad) and Shusha; (6) North Iraqi dialects; (7) Northwest Iranian dialects: Tabrīz, Reżāʾīya (Urmia), etc., extended east to about Qazvīn; (8) Southeast Caspian dialect (Galūgāh). Optionally, we may adjoin as Azeri (or “Azeroid”) dialects: (9) East Anatolian, (10) Qašqāʾī, (11) Aynallū, (12) Sonqorī, (13) dialects south of Qom, (14) Kabul Afšārī. ...
- Glottolog, 2022. səh. 91
- Ethnologue, 2022
- Knüppel, 2000
- Stöber, 2010
- Anonby, 2006
Mənbə
- Erik Anonby. Atlas of the Languages of Iran A working classification. Ottawa: Carleton University. 2006.
- Azerbaijani, South. Ethnologue. 2022.
- Glottolog 4.6 - Afshari. Glottolog. 2022.
- Michael Knüppel, E. "TURKIC LANGUAGES OF PERSIA: AN OVERVIEW". Encyclopædia Iranica. TURKIC LANGUAGES OF PERSIA: AN OVERVIEW. Encyclopædia Iranica. 2000.
- Georg Stöber. Afshār. Encyclopaedia of Islam (3rd ed.) - Brill Online. In Fleet, Kate; Krämer, Gudrun; Matringe, Denis; Nawas, John; Rowson, Everett (eds.). 2010. ISBN .
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Efsar ve ya Efsari adlanan Azerbaycan turkcesinin dialektlerinden biri Turk dillerinin Oguz dilleri qrupuna daxildir Alman esilli altaysunas ve turkoloq Gerhard Dorfer Kabil Efsar dialektini Azerbaycan dilinin dialektlerinin XIV 14 cu qrupuna aid edir Bu dialektde danisan qruplar hal hazirda Azerbaycanda Turkiyede Iranda Suriyada ve Efqanistanda yasamaqdadirlar Ethnologue ve Glottolog bu dialkekti Cenubi Azerbaycandaki dilin dialekti olaraq qruplasdirmisdir Iranika Ensiklopediyasi ise onu musteqil Cenubi Oguz dili kimi teqdim edir Efsar diliOlkeler Efqanistan Iran Suriya TurkiyeRegionlar Iran Kirman Xorasan Efqanistan Kabil Danisanlarin umumi sayi 300 600 minTesnifatiKateqoriya Avrasiya dilleriAltay dilleri Turk dilleriOguz dilleri dd Yazi ereb elifbasi latin elifbasiDil kodlariGlottolog afsh1238 Islam Ensiklopediyasinin ucuncu nesrinde bunlar qeyd edilmisdir Linqivistik olaraq Efsari Turk dillerinin Cenubi Oguz qrupuna cenub qerbi turk dilleri aid edilir Johanson History of Turkic 82 3 ve ya Cenubi Azerbaycan turkcesinin dialekti kimi teqdim edilir Farsdilli bir muhitde yerlesdiklerine gore bir cox hallarda farsi dili efsarlarin ana diline cevrilmisdir Diger qruplar ise ikidilli olmusdurlar Kirmanda oldugu kimi Bundan basqa gorunuse gore diger dillerle olan kontaktlar orijinal dialekti transformasiya etmisdir 2009 cu ilde muxtelif Efsar qruplarinin linqvistik muqayisesi diqqetelayiq olaraq qalir Efsari dialekti fars dilinden xeyli sayda alinma sozler almis ve Ozbek dilinde oldugu kimi a foneminin ɒ a yuvarlaqlasdirilmasi bas vermisdir Bezi hallarda Azerbaycan dili ile Efsari arasinda mueyyen ferqler de gorulmekdedir Meselen Efsari de yiz 100 kimi islenen soz Azerbaycan dilinde yuz kimi isledilir Ozunun Kirman Kabil ve Hemedan dialektleri vardir Hemcinin baxEfsar boyu Efsar sulalesi Qasqay dili Seki dialekti Aynallu dialektiIstinadlarFascicle 3 VIII Azeri Turkish author G Doerfer pp 245 248 Encyclopaedia Iranica Volume III Atas Bayhaqi Zahir Al Din Edited by Ehsan Yarshater New York Bibliotheca Persica Press 1989 896 pages ISBN 9780710091215Orijinal metn ing Azeri dialects We may distinguish the following Azeri dialects see Siraliev 1941 and 1947 1 eastern group Derbent Darband Kuba Shemakha Samaḵi Baku Salyani Salyani and Lenkoran Lankaran 2 western group Kazakh not to be confounded with the Kipchak Turkic language of the same name the dialect of the Ayrim Ayrom tribe which however resembles Turkish and the dialect spoken in the region of the Borchala river 3 northern group Zakataly Nukha and Kutkashen 4 southern group Yerevan iravan Nakhichevan Naḵjavan and Ordubad Ordubad 5 central group Ganja Kirovabad and Shusha 6 North Iraqi dialects 7 Northwest Iranian dialects Tabriz Rezaʾiya Urmia etc extended east to about Qazvin 8 Southeast Caspian dialect Galugah Optionally we may adjoin as Azeri or Azeroid dialects 9 East Anatolian 10 Qasqaʾi 11 Aynallu 12 Sonqori 13 dialects south of Qom 14 Kabul Afsari Glottolog 2022 seh 91 Ethnologue 2022 Knuppel 2000 Stober 2010 Anonby 2006MenbeErik Anonby Atlas of the Languages of Iran A working classification Ottawa Carleton University 2006 Azerbaijani South Ethnologue 2022 Glottolog 4 6 Afshari Glottolog 2022 Michael Knuppel E TURKIC LANGUAGES OF PERSIA AN OVERVIEW Encyclopaedia Iranica TURKIC LANGUAGES OF PERSIA AN OVERVIEW Encyclopaedia Iranica 2000 Georg Stober Afshar Encyclopaedia of Islam 3rd ed Brill Online In Fleet Kate Kramer Gudrun Matringe Denis Nawas John Rowson Everett eds 2010 ISBN 1873 9830 Xarici kecidler