Vezuvian (idokraz) Ca10(Mg, Fe)2 Al4 [SiO4]5 [Si2O7]2 (OH)4 — Tetraqonal sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: çox da tez-tez rast gəlməyən.
Vezuvian | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Kateqoriya | Mineral |
Formul (təkrarlanan vahid) | (Ca,Na)₁₉(Al,Mg,Fe)₁₃(SiO₄)₁₀(Si₂O₇)₄(OH,F,O)₁₀ |
VIII/B.17 | |
Xüsusiyyətləri | |
Kristalloqrafik sinqoniya | tetraqonal[d] |
ağ | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Növ müxtəliflikləri
Berilliumlu (~9% BeO), manqanlı (4,5%-dək MnO), nadir torpaq elementli (serium qrupu TR ~ 16,7 %), titanlı (4,7 %-dək TiO2) vezuvianlar; viluit – tərkibində 3 %-dən çox B2O3 olan vezuvian.
Xassələri
Rəng — zeytunu-yaşıl, sarımtıl-yaşıl, yaşıl, zümrüdü-yaşıl, sarı, çəhrayı, qırmızı, mavi, qara; Mineralın cizgisinin rəngi — ağ, yaşılımtıl, qonuru; Parıltı — şüşə, yağlı; Şəffaflıq — şəffaf, yarımşəffaf; Sıxlıq — 3,3–3,6; Sərtlik — 5–6,5; Kövrəkdir; Ayrılma — qeyri-mükəmməl, prizma {110} üzrə bir qədər yaxşı; Sınıqlar — tikanlı, qeyri-hamardan qabıqvariyədək; Morfologiya — kristallar: vertikal cizgili prizmatik, bəzən bipiramidal; İkiləşmə: qeyd olunmayıb; Mineral aqreqatları: dənəvər, radial-şüalı, paralel-çubuqvari.
Mənşəyi və yayılması
Tipik kontakt-metasomatik mineral olub, skarnlarda geniş yayılmışdır. Hidrotermal-metasomatik dəyişikliyə uğramış trapplarda aşkar edilmişdir. Ultraəsası qələvi süxur massivlərinin metasomatitlərində təzahür edir. Qneyslərdə, xlorit şistlərində, bəzən fillit və roqoviklərdə iştirak edən vezuvian metamorfik proseslərin məhsuludur. Monte-Somma vulkanının tullantıları vezuvianla zəngindir. Səpintilərdə də toplanır. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: qranatlar, xloritlər, diopsid, ilvait, epidot, vollastonit, skapolit, sfalerit, xalkopirit, arsenopirit və b. Mineralın tapıldığı yerlər: Vezuvi, Monte-Somma vulkanları (İtaliya); Göpferqryün (Almaniya); Telemark-Smit (Novreç); Axmatov və Yeremeyev mədənləri, Vilyuy çayı hövzəsi (Rusiya) və b. Azərbaycanda Gədəbəy rayonunun və Tutqun çayı hövzəsinin skarnlarında, həmçinin Kiçik Qafqazın bəzi başqa məntəqələrinin rodinqitlərində və s. qeyd olunur.
Tətbiqi
Massiv yaşıl vezuvian ikinci növ məmulat daşı kimi istifadə edilir. Mineralın şəffaf növlərindən zərgərlikdə istifadə olunur.
İstinadlar
- Strunz K. H., Tennyson C. Mineralogische Tabellen : Eine Klassifizierung der Mineralien auf kristallchemischer Grundlage, mit einer Einfuhrung in die Kristallchemie. 8 Leypsiq: Akademische Verlagsgesellschaft, 1982.
- mineralienatlas.de (ing.).
Mənbə
- Azərbaycan mineralları. Bakı: Nafta-Press, 2004.
Xarici keçidlər
- THE MINERAL VESUVIANITE
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vezuvian idokraz Ca10 Mg Fe 2 Al4 SiO4 5 Si2O7 2 OH 4 Tetraqonal sinqoniya Rast gelme tezliyi skalasi cox da tez tez rast gelmeyen VezuvianUmumi melumatlarKateqoriya MineralFormul tekrarlanan vahid Ca Na Al Mg Fe SiO Si O OH F O VIII B 17XususiyyetleriKristalloqrafik sinqoniya tetraqonal d ag Vikianbarda elaqeli mediafayllarNov muxteliflikleriBerilliumlu 9 BeO manqanli 4 5 dek MnO nadir torpaq elementli serium qrupu TR 16 7 titanli 4 7 dek TiO2 vezuvianlar viluit terkibinde 3 den cox B2O3 olan vezuvian XasseleriReng zeytunu yasil sarimtil yasil yasil zumrudu yasil sari cehrayi qirmizi mavi qara Mineralin cizgisinin rengi ag yasilimtil qonuru Parilti suse yagli Seffafliq seffaf yarimseffaf Sixliq 3 3 3 6 Sertlik 5 6 5 Kovrekdir Ayrilma qeyri mukemmel prizma 110 uzre bir qeder yaxsi Siniqlar tikanli qeyri hamardan qabiqvariyedek Morfologiya kristallar vertikal cizgili prizmatik bezen bipiramidal Ikilesme qeyd olunmayib Mineral aqreqatlari denever radial suali paralel cubuqvari Menseyi ve yayilmasiTipik kontakt metasomatik mineral olub skarnlarda genis yayilmisdir Hidrotermal metasomatik deyisikliye ugramis trapplarda askar edilmisdir Ultraesasi qelevi suxur massivlerinin metasomatitlerinde tezahur edir Qneyslerde xlorit sistlerinde bezen fillit ve roqoviklerde istirak eden vezuvian metamorfik proseslerin mehsuludur Monte Somma vulkaninin tullantilari vezuvianla zengindir Sepintilerde de toplanir Birlikde rast geldiyi minerallar qranatlar xloritler diopsid ilvait epidot vollastonit skapolit sfalerit xalkopirit arsenopirit ve b Mineralin tapildigi yerler Vezuvi Monte Somma vulkanlari Italiya Gopferqryun Almaniya Telemark Smit Novrec Axmatov ve Yeremeyev medenleri Vilyuy cayi hovzesi Rusiya ve b Azerbaycanda Gedebey rayonunun ve Tutqun cayi hovzesinin skarnlarinda hemcinin Kicik Qafqazin bezi basqa menteqelerinin rodinqitlerinde ve s qeyd olunur TetbiqiMassiv yasil vezuvian ikinci nov memulat dasi kimi istifade edilir Mineralin seffaf novlerinden zergerlikde istifade olunur IstinadlarStrunz K H Tennyson C Mineralogische Tabellen Eine Klassifizierung der Mineralien auf kristallchemischer Grundlage mit einer Einfuhrung in die Kristallchemie 8 Leypsiq Akademische Verlagsgesellschaft 1982 mineralienatlas de ing MenbeAzerbaycan minerallari Baki Nafta Press 2004 Xarici kecidlerTHE MINERAL VESUVIANITE