Leonid İliç Brejnev (19 dekabr 1906 (1 yanvar 1907)[…], Kamianske, Yekaterinoslav quberniyası – 10 noyabr 1982[…], Zareçye[d], Moskva vilayəti) — SSRİ dövlət, siyasi, hərbi və partiya xadimi, 1964-cü ildən vəfat etdiyi 1982-ci ilədək SSRİ-də ən yüksək vəzifələri tutmuşdur. Sov.İKP MK-nın 1964—1966-cı illərdə Birinci Katibi, 1966-cı ildən 1982-ci ilədək Baş Katibi. Onun dövrü əsasən "Durğunluq" ("Zastoy") dövrü kimi səciyyələnir.
Leonid Brejnev | |
---|---|
rus. Леонид Брежнев | |
8 aprel 1966 – 10 noyabr 1982 | |
Əvvəlki | vəzifə təsis olunub ; Brejnev 1-ci Sov.İKP baş katibidir |
Sonrakı | Yuri Andropov |
14 oktyabr 1964 – 8 aprel 1966 | |
Əvvəlki | Nikita Xruşşov |
Sonrakı | Yuri Andropov |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Kamenskoe, Yekaterinoslav quberniyası, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | (75 yaşında) |
Vəfat yeri | Moskva, SSRİ |
Vəfat səbəbi | ürək tutması |
Dəfn yeri | |
Partiya |
|
Fəaliyyəti | siyasətçi, mühəndis, hərbi qulluqçu |
Dini | ateizm |
Hərbi xidmət | |
Mənsubiyyəti | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
Qoşun növü | Sovet Ordusu |
Döyüşlər |
|
Rütbəsi | Sovet İttifaqı Marşalı |
| |
Təltifləri | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
(19.12.1906 digər məlumatlara görə, 19.12.1907 — 10.11.1982 — SSRİ dövlət, siyasi, hərbi və partiya xadimi, 1964-cü ildən vəfat etdiyi 1982-ci ilədək SSRİ-də ən yüksək vəzifələri tutmuşdur. Sov.İKP MK-nın 1964—1966-cı illərdə Birinci Katibi, 1966-cı ildən 1982-ci ilədək Baş Katibi. 1960—1964 və 1977—1982-ci illərdə SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Sədri. Sovet İttifaqı Marşalı (1976) və dörd dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (196660 illik yubileyinə görə, 1976, 1978, 1981). (1973) və Ədəbiyyat üzrə Lenin mükafatının laureatı (1979). Onun adı ilə "Kiçik torpaq", "Dirçəliş" və "Xam torpaq" kitabları çap edilmişdir.
Brejnev dövrünün dünyamiqyaslı əhəmiyyətli hadisələri
"Dunay" əməliyyatı
1968-ci il 21 Avqustda keçmiş Çexslovakiyaya beş Varşava İttifaqı ölkələrinin (SSRİ, Bolqarıstan, Macarıstan, ADR və Polşa) ordusu daxil oldu. Orduların 36 saat ölkə ərazisində olması Çexoslovakiyada olan sosializmdən "kənaraçıxmaları" aradan qaldıra bildi və "həqiqi" sosializmə qayıdıldı.
Boşalma
60-cı illərdə beynəlxalq münasibətlər kökündən dəyişmişdi. Hər iki supergüc ABŞ və SSRİ öz hərbi balanslarında bərabərlik yaratdıqdan sonra, daha çox strateji silahların azaldılması və silahlanma yarışını səngitmək istəyirdilər. Buna əsasən bir neçə müqavilə də imzalanmışdır. Boşalmanın ən yüksək həddi 1973-cü ildə açılmış olan Avropada təhlükəsizlik və əməkdaşlıq haqqında müşavirə oldu. Müşavirənin nəticəsi kimi 1975-ci ildə Helsinki də yekun akt imzalandı. Bu akta əsasən Avropada sərhədlərin dəyişdirilməməsi, ölkələrin suverenliyi və ərazi bütövlükləri, ölkələrin bir-birinə hörmətlə yanaşması, gücdən və hədədən istifadə etməmək haqqında ümumi razılıq alındı. Boşalmanın nəticəsi kimi hətta SSRİ-yə Pepsi-kola ixracı başlandı və onun ərazisində yeni zavodun tikintisi layihələşdirildi.
İkinci Vyetnam, amma SSRİ üçün
"Boşalma" SSRİ-nin 1979-cu il 26 Avqustunda Əfqanıstana öz qoşunlarını daxil etməsi ilə qurtardı. Əfqanıstanda hakimiyyət çevrilişi oldu- Barbak Karmal hakimiyyətə gəldi. Əfqanıstanda olan vəziyyət ABŞ prezidenti Cimmi Karterin milli təhlükəsizlik üzrə köməkçisi, dünya miqyaslı analitik Zbiqnev Bjezinski prezidentə belə deyir: "Bizdə tarixi şans yaranıb ki, Sovet İttifaqına öz Vyetnamını verək". Sonrakı müddətdə Əfqanıstan "Soyuq müharibə"-nin əsas mərkəzinə çevrilmişdir. Rəsmi məlumatlara görə Sovetlər İttifaqı 15 minə yaxın əsgər itirmişdir (qeyri-rəsmi 40 min). Əfqanıstan tərəfi isə 1 mln-a yaxın şəhid vermişdir (o zaman ölkə əhalisinin sayı 13 mln.)
Olimpiada-1980
1980-cı il 19 iyuldan – 3 avqustadək Moskvada XXII yay olimpiadası keçirildi. ABŞ və bir neçə başqa ölkələr SSRİ-nin Əfqanıstana hücumu ilə əlaqədar boykot elan etdilər. Buna baxmayaraq olimpiada baş tutdu.
Brejnev və Azərbaycan
İstinadlar
- Leonid Brezhnev // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Leonid Breschnew // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Leonid Iljitsch Breschnew // filmportal.de. 2005.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Leonid Ilic Brejnev 19 dekabr 1906 1 yanvar 1907 Kamianske Yekaterinoslav quberniyasi 10 noyabr 1982 Zarecye d Moskva vilayeti SSRI dovlet siyasi herbi ve partiya xadimi 1964 cu ilden vefat etdiyi 1982 ci iledek SSRI de en yuksek vezifeleri tutmusdur Sov IKP MK nin 1964 1966 ci illerde Birinci Katibi 1966 ci ilden 1982 ci iledek Bas Katibi Onun dovru esasen Durgunluq Zastoy dovru kimi seciyyelenir Leonid Brejnevrus Leonid BrezhnevSov IKP MK nin Bas katibi8 aprel 1966 10 noyabr 1982Evvelkivezife tesis olunub Brejnev 1 ci Sov IKP bas katibidirSonrakiYuri Andropov14 oktyabr 1964 8 aprel 1966EvvelkiNikita XrussovSonrakiYuri AndropovSexsi melumatlarDogum tarixi 19 dekabr 1906Dogum yeri Kamenskoe Yekaterinoslav quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 10 noyabr 1982 75 yasinda Vefat yeri Moskva SSRIVefat sebebi urek tutmasiDefn yeri Kreml divari nekropoluPartiya Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasi 1931 1982 Fealiyyeti siyasetci muhendis herbi qulluqcuDini ateizmHerbi xidmetMensubiyyeti Sovet Sosialist Respublikalari IttifaqiQosun novu Sovet OrdusuDoyusler Boyuk Veten muharibesi Barvenkovo Lozova emeliyyati d Novorossiysk emeliyyati d Ikinci Dunya muharibesi SSRI Efqanistan muharibesi Vyetnam muharibesiRutbesi Sovet Ittifaqi MarsaliTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati 19 12 1906 diger melumatlara gore 19 12 1907 10 11 1982 SSRI dovlet siyasi herbi ve partiya xadimi 1964 cu ilden vefat etdiyi 1982 ci iledek SSRI de en yuksek vezifeleri tutmusdur Sov IKP MK nin 1964 1966 ci illerde Birinci Katibi 1966 ci ilden 1982 ci iledek Bas Katibi 1960 1964 ve 1977 1982 ci illerde SSRI Ali Soveti Reyaset Heyetinin Sedri Sovet Ittifaqi Marsali 1976 ve dord defe Sovet Ittifaqi Qehremani 196660 illik yubileyine gore 1976 1978 1981 Xalqlar arasinda sulhu mohkemlendirmeye gore Beynelxalq Lenin Mukafati 1973 ve Edebiyyat uzre Lenin mukafatinin laureati 1979 Onun adi ile Kicik torpaq Dircelis ve Xam torpaq kitablari cap edilmisdir Brejnev dovrunun dunyamiqyasli ehemiyyetli hadiseleri Dunay emeliyyati 1968 ci il 21 Avqustda kecmis Cexslovakiyaya bes Varsava Ittifaqi olkelerinin SSRI Bolqaristan Macaristan ADR ve Polsa ordusu daxil oldu Ordularin 36 saat olke erazisinde olmasi Cexoslovakiyada olan sosializmden kenaracixmalari aradan qaldira bildi ve heqiqi sosializme qayidildi Bosalma 60 ci illerde beynelxalq munasibetler kokunden deyismisdi Her iki superguc ABS ve SSRI oz herbi balanslarinda beraberlik yaratdiqdan sonra daha cox strateji silahlarin azaldilmasi ve silahlanma yarisini sengitmek isteyirdiler Buna esasen bir nece muqavile de imzalanmisdir Bosalmanin en yuksek heddi 1973 cu ilde acilmis olan Avropada tehlukesizlik ve emekdasliq haqqinda musavire oldu Musavirenin neticesi kimi 1975 ci ilde Helsinki de yekun akt imzalandi Bu akta esasen Avropada serhedlerin deyisdirilmemesi olkelerin suverenliyi ve erazi butovlukleri olkelerin bir birine hormetle yanasmasi gucden ve hededen istifade etmemek haqqinda umumi raziliq alindi Bosalmanin neticesi kimi hetta SSRI ye Pepsi kola ixraci baslandi ve onun erazisinde yeni zavodun tikintisi layihelesdirildi Ikinci Vyetnam amma SSRI ucun Bosalma SSRI nin 1979 cu il 26 Avqustunda Efqanistana oz qosunlarini daxil etmesi ile qurtardi Efqanistanda hakimiyyet cevrilisi oldu Barbak Karmal hakimiyyete geldi Efqanistanda olan veziyyet ABS prezidenti Cimmi Karterin milli tehlukesizlik uzre komekcisi dunya miqyasli analitik Zbiqnev Bjezinski prezidente bele deyir Bizde tarixi sans yaranib ki Sovet Ittifaqina oz Vyetnamini verek Sonraki muddetde Efqanistan Soyuq muharibe nin esas merkezine cevrilmisdir Resmi melumatlara gore Sovetler Ittifaqi 15 mine yaxin esger itirmisdir qeyri resmi 40 min Efqanistan terefi ise 1 mln a yaxin sehid vermisdir o zaman olke ehalisinin sayi 13 mln Olimpiada 1980 1980 ci il 19 iyuldan 3 avqustadek Moskvada XXII yay olimpiadasi kecirildi ABS ve bir nece basqa olkeler SSRI nin Efqanistana hucumu ile elaqedar boykot elan etdiler Buna baxmayaraq olimpiada bas tutdu Brejnev ve AzerbaycanIstinadlarLeonid Brezhnev Encyclopaedia Britannica ing Leonid Breschnew Brockhauz Ensiklopediyasi alm Leonid Iljitsch Breschnew filmportal de 2005 Sovet Ittifaqi MarsallariKliment Vorosilov Mixail Tuxacevski Aleksandr Yeqorov Semyon Budyonni Semyon Timosenko Boris Saposnikov Georgi Jukov Aleksandr Vasilevski Iosif Stalin Ivan Konyev Leonid Qovorov Konstantin Rokossovski Rodion Malinovski Fyodor Tolbuxin Kirill Meretskov Lavrenti Beriya Vasili Sokolovski Nikolay Bulqanin Hovannes Baqramyan Sergey Biryuzov Andrey Qrecko Andrey Yeryomenko Kirill Moskalenko Vasili Cuykov Ivan Yakubovski Leonid Brejnev Dmitri Ustinov Viktor Kulikov Sergey Sokolov Dmitri Yazov