Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Samuel Teylor Koldric(ing. Samuel Taylor Coleridge; 21 oktyabr 1772[…] – 25 iyul 1834[…], London) —ingilis şairi.
| Samuel Teylor Koldric | |
|---|---|
| ing. Samuel Taylor Coleridge | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Otteri-Sent-Meri, İngiltərə |
| Vəfat tarixi | (61 yaşında) |
| Vəfat yeri | Hayqeyt, İngiltərə |
| Vəfat səbəbi | ürək çatışmazlığı |
| Uşaqları | |
| Fəaliyyəti | şair, filosof, ilahiyyatçı, ədəbiyyat tənqidçisi, tənqidçi, yazıçı |
| Əsərlərinin dili | ingilis dili |
| Üzvlüyü |
|
 | |
 Samuel Teylor Koldric Vikimənbədə | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
1772-ci ildə dünyaya gələn Samuel Teylor Koleric, ailəsindəki 10 uşağın ən kiçiyi idi. Böyük qardaşlarının ona verdiyi əziyyətlərdən kitablara sığınaraq xilas olmağı bacarmışdı. Mütaliə onun yeganə dostu və xilaskarı idi. 1781-ci ildə atası öldükdən sonra onu Londondakı məktəblərdən birinə göndərdilər və Koldricin uşaqlığı Londonda keçir. Olduqca istedadlı uşaq olan Koleric məktəbi tamamladıqdan sonra təqaüd qazanaraq Kembricdə “Jesus College”-də təhsilini tamamlayır və 1791-ci ildə 19 yaşında universitetdə təhsil almağa başlayır. Bu, onun kimi aşağı təbəqədən olan bir gənc üçün böyük şans idi. Amma Koleric bu fürsəti dəyərləndirə bilmədi. Qumar və alkoqolizmə qurşanan şair, iki il sonra Kembric kimi məşhur universiteti atır və sərgərdan bir həyata başlayır. Bir müddət sonra isə, ümumiyyətlə yoxa çıxan Kolericdən uzun müddət heç bir səs-soraq gəlmir. Ailəsi onu tapanda Koleric orduya yazılmışdı.
Silas Tomkin Komberbaçe – bu şairin ordudakı saxta adı idi. Ata belə minməyi bacarmayan şair əsgərlər və zabitlər üçün sevgi məktubları yazmaqla xidmətini davam etdirirdi. Yazarlığın gətirdiyi şöhrəti orduda dadan Kolericin böyük qardaşları onu ordudan ayırmaq üçün təzminatı ödədikdən sonra, ordudan tərxis olunur. Universitetə geri dönən Koleric şeirləri ilə tanış olur və çox təsirlənir. Artıq at minməsinə ehtiyac olmayan bir peşə seçmişdi özü üçün: Şair olacaqdı!
Koleric 1795-ci ildə evlənir və universiteti yenidən atır. Yazmaq istəyindən vaz keçə bilmirdi. Ac qalmamaq üçün jurnalistika ilə məşğul olmağa başlayan şair, 1796-cı ildə ilk şeirlər kitabını nəşriyyatlardan birinə satmağa nail olur. Koldricə qədər şairlər və ədəbiyyat əsilzadələr və kilsə tərəfindən dəstəklənir, müəllif hüquqları ilə də demək olar ki, dövlət və kilsə məşğul olurdu. Artıq şərtlər dəyişmişdi və Koldric aşağı təbəqədən çıxmasına baxmayaraq kitabını nəşriyyata satmağı bacarmışdı. O, Vortsvordu özünün idealı hesab edirdi və idealı ilə görüşmək üçün 65 km-lik yolu piyada getmişdi. Müasirlərinin yazdığına görə Koldric Vortsvordu gördükdə, sürətlə ona doğru qaçır. İdealı bu çılğın fanatından qaçmaq əvəzinə onu bağrına basır. Tezliklə dostlaşdılar, Koldric xanımı və oğlu ilə birlikdə Vordsvordun yanına köçdü. Artıq o idealı ilə hər gün görüşə bilirdi. 1798-ci ildə Koldricin şeirlərini oxuyan iki imkanlı şəxs, yazmağa davam etməsi üçün ona ömrünün sonuna qədər ildə 150 funt-sterlinq təqaüd ayırır. Bu onun üçün çox böyük şans idi. Çünki o dövrün kasıb şairləri və yazarları bunun xəyalıyla yaşayırdı. Artıq bu pulla ailəsini dolandıra biləcəkdi və yazmağa vaxtı qalacaqdı. Amma Koldric evə qapılıb morfi və narkotik istifadəsinə başlayır. XIX əsrdə morfin ağrıkəsici kimi istifadə olunduğu üçün satışı sərbəst, əldə etmək asan idi. Koldricin morfin istifadəsinin qəribə tarixçəsi var. Şair, həzm problemlərinə görə aptekdən morfin almağa başlayır. Artıq asılılığa çevriləndə o həqiqəti anlasa da, gec idi… Morfinin pəncəsində… Koldric və idealı Vortsvord morfini ilham mənbəyi hesab edirdi. Hər ikisinin ideal hesab etdiyi şair Robert Berns 37 yaşında alkoqolizmdən dünyasını dəyişmişdi. Sərxoş beyinlə yazmaq onlara daha cazibəli görünürdü. Bəlkə də buna görə Robert Bornsun seks və içki ilə bağlı yazdığı şeirləri çox sevirdilər.
Bütün asılılıqlara, alkoqol və narkotikin təsirinə baxmayaraq Koldric 1797-ci ildə epik şeiri olan “Kubilay xan”ı qələmə alır. Yüksək dozada morfinin təsirində olan şair yazdığı şeiri bəyənmir və depressiyaya düşür. 1816-cı ildə Koldric həmin şeiri Lord Corc Bayrona oxuyur. Bayron şeiri yüksək qimətləndirir və şeirin morfinin təsiri altında yazılması ilə bağlı kiçik bir ön sözlə birlikdə əsəri çap etdirir. 18 il müəllif tərəfindən bəyənilmədiyi üçün arxivdə qalan “Kubilay xan” romantik şeirin qiymətli incilərindən biri hesab edilir və ingilis şeir antologiyalarına salınır və sevilir.
Koldric narkotikdən ilham alsa da, dəfələrlə morfin istifadə etdikdən sonra çıxdığı səyahətlərdə həyati təhlükələr yaşamışdı. Məsələn, 8 gün dayanmadan yeriyən Koldric ayılanda evindən 400 km uzaqda olduğunu başa düşmüşdü. Bir dəfə yoxa çıxdıqdan sonra, polis parkda yaxasında Koldric yazılmış bir cəsəd tapır. Yaxınları şairin ölümünü düşünməyə başlarkən, o, qəfildən ortaya çıxır və hamını heyrətləndirir; şair sağlam olsa da, əynində heç bir paltarı yox idi. Paltarları bir əyyaş tərəfindən oğurlanmış, sonra həmin əyyaş parkda ölmüşdü. Narkotik onun bütün həyatını məhv etmişdi.
1808-ci ildə arvadından ayrılan Koldricə, iki il sonra növbəti zərbəni Vordsvort vurur. 1810-cu ildə bu böyük dostluq sona çatır. 1813-cü ildə yüksək dozadan sonra səhhəti pisləşən Koldric Bristolda bir klinikada müalicəyə başlayır. 1814-cü ildə dostlarından birinə yazırdı: “Çarmıxa gərildim, öldüm, dəfn edildim. Cənnətə yüksəldim və indi mərhələ-mərhələ yenidən doğuluram…”
Klinikada müalicəsi uğursuz olsa da, 1826-cı ildə yenidən müalicəyə cəhd edir. Amma bu asılılıqdan xilas olmaq mümkün deyildi. Ailəsindən ayrılmağı, dostlarının tərk etməyi Koldrici çökdürmüşdü. Morfin asılılığından xilas olmayan şair, 1834-cü ildə ürəyində yaranan problemlər səbəbindən dünyasını dəyişir.
Xarici keçidlər
- Samuel Taylor Coleridge // Kindred Britain.
- Lundy D. R. Samuel Taylor Coleridge // The Peerage (ing.).
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Beer J. B. Samuel Taylor Coleridge // Encyclopædia Britannica (ing.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Samuel Teylor Koldric ing Samuel Taylor Coleridge 21 oktyabr 1772 25 iyul 1834 London ingilis sairi Samuel Teylor Koldricing Samuel Taylor ColeridgeDogum tarixi 21 oktyabr 1772Dogum yeri Otteri Sent Meri IngiltereVefat tarixi 25 iyul 1834 61 yasinda Vefat yeri Hayqeyt IngiltereVefat sebebi urek catismazligiUsaqlari Sara KolricFealiyyeti sair filosof ilahiyyatci edebiyyat tenqidcisi tenqidci yaziciEserlerinin dili ingilis diliUzvluyu Kral Edebiyyat Cemiyyeti d Samuel Teylor Koldric Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati1772 ci ilde dunyaya gelen Samuel Teylor Koleric ailesindeki 10 usagin en kiciyi idi Boyuk qardaslarinin ona verdiyi eziyyetlerden kitablara siginaraq xilas olmagi bacarmisdi Mutalie onun yegane dostu ve xilaskari idi 1781 ci ilde atasi oldukden sonra onu Londondaki mekteblerden birine gonderdiler ve Koldricin usaqligi Londonda kecir Olduqca istedadli usaq olan Koleric mektebi tamamladiqdan sonra teqaud qazanaraq Kembricde Jesus College de tehsilini tamamlayir ve 1791 ci ilde 19 yasinda universitetde tehsil almaga baslayir Bu onun kimi asagi tebeqeden olan bir genc ucun boyuk sans idi Amma Koleric bu furseti deyerlendire bilmedi Qumar ve alkoqolizme qursanan sair iki il sonra Kembric kimi meshur universiteti atir ve sergerdan bir heyata baslayir Bir muddet sonra ise umumiyyetle yoxa cixan Kolericden uzun muddet hec bir ses soraq gelmir Ailesi onu tapanda Koleric orduya yazilmisdi Silas Tomkin Komberbace bu sairin ordudaki saxta adi idi Ata bele minmeyi bacarmayan sair esgerler ve zabitler ucun sevgi mektublari yazmaqla xidmetini davam etdirirdi Yazarligin getirdiyi sohreti orduda dadan Kolericin boyuk qardaslari onu ordudan ayirmaq ucun tezminati odedikden sonra ordudan terxis olunur Universitete geri donen Koleric seirleri ile tanis olur ve cox tesirlenir Artiq at minmesine ehtiyac olmayan bir pese secmisdi ozu ucun Sair olacaqdi Koleric 1795 ci ilde evlenir ve universiteti yeniden atir Yazmaq isteyinden vaz kece bilmirdi Ac qalmamaq ucun jurnalistika ile mesgul olmaga baslayan sair 1796 ci ilde ilk seirler kitabini nesriyyatlardan birine satmaga nail olur Koldrice qeder sairler ve edebiyyat esilzadeler ve kilse terefinden desteklenir muellif huquqlari ile de demek olar ki dovlet ve kilse mesgul olurdu Artiq sertler deyismisdi ve Koldric asagi tebeqeden cixmasina baxmayaraq kitabini nesriyyata satmagi bacarmisdi O Vortsvordu ozunun ideali hesab edirdi ve ideali ile gorusmek ucun 65 km lik yolu piyada getmisdi Muasirlerinin yazdigina gore Koldric Vortsvordu gordukde suretle ona dogru qacir Ideali bu cilgin fanatindan qacmaq evezine onu bagrina basir Tezlikle dostlasdilar Koldric xanimi ve oglu ile birlikde Vordsvordun yanina kocdu Artiq o ideali ile her gun goruse bilirdi 1798 ci ilde Koldricin seirlerini oxuyan iki imkanli sexs yazmaga davam etmesi ucun ona omrunun sonuna qeder ilde 150 funt sterlinq teqaud ayirir Bu onun ucun cox boyuk sans idi Cunki o dovrun kasib sairleri ve yazarlari bunun xeyaliyla yasayirdi Artiq bu pulla ailesini dolandira bilecekdi ve yazmaga vaxti qalacaqdi Amma Koldric eve qapilib morfi ve narkotik istifadesine baslayir XIX esrde morfin agrikesici kimi istifade olundugu ucun satisi serbest elde etmek asan idi Koldricin morfin istifadesinin qeribe tarixcesi var Sair hezm problemlerine gore aptekden morfin almaga baslayir Artiq asililiga cevrilende o heqiqeti anlasa da gec idi Morfinin pencesinde Koldric ve ideali Vortsvord morfini ilham menbeyi hesab edirdi Her ikisinin ideal hesab etdiyi sair Robert Berns 37 yasinda alkoqolizmden dunyasini deyismisdi Serxos beyinle yazmaq onlara daha cazibeli gorunurdu Belke de buna gore Robert Bornsun seks ve icki ile bagli yazdigi seirleri cox sevirdiler Butun asililiqlara alkoqol ve narkotikin tesirine baxmayaraq Koldric 1797 ci ilde epik seiri olan Kubilay xan i qeleme alir Yuksek dozada morfinin tesirinde olan sair yazdigi seiri beyenmir ve depressiyaya dusur 1816 ci ilde Koldric hemin seiri Lord Corc Bayrona oxuyur Bayron seiri yuksek qimetlendirir ve seirin morfinin tesiri altinda yazilmasi ile bagli kicik bir on sozle birlikde eseri cap etdirir 18 il muellif terefinden beyenilmediyi ucun arxivde qalan Kubilay xan romantik seirin qiymetli incilerinden biri hesab edilir ve ingilis seir antologiyalarina salinir ve sevilir Koldric narkotikden ilham alsa da defelerle morfin istifade etdikden sonra cixdigi seyahetlerde heyati tehlukeler yasamisdi Meselen 8 gun dayanmadan yeriyen Koldric ayilanda evinden 400 km uzaqda oldugunu basa dusmusdu Bir defe yoxa cixdiqdan sonra polis parkda yaxasinda Koldric yazilmis bir cesed tapir Yaxinlari sairin olumunu dusunmeye baslarken o qefilden ortaya cixir ve hamini heyretlendirir sair saglam olsa da eyninde hec bir paltari yox idi Paltarlari bir eyyas terefinden ogurlanmis sonra hemin eyyas parkda olmusdu Narkotik onun butun heyatini mehv etmisdi 1808 ci ilde arvadindan ayrilan Koldrice iki il sonra novbeti zerbeni Vordsvort vurur 1810 cu ilde bu boyuk dostluq sona catir 1813 cu ilde yuksek dozadan sonra sehheti pislesen Koldric Bristolda bir klinikada mualiceye baslayir 1814 cu ilde dostlarindan birine yazirdi Carmixa gerildim oldum defn edildim Cennete yukseldim ve indi merhele merhele yeniden doguluram Klinikada mualicesi ugursuz olsa da 1826 ci ilde yeniden mualiceye cehd edir Amma bu asililiqdan xilas olmaq mumkun deyildi Ailesinden ayrilmagi dostlarinin terk etmeyi Koldrici cokdurmusdu Morfin asililigindan xilas olmayan sair 1834 cu ilde ureyinde yaranan problemler sebebinden dunyasini deyisir Xarici kecidlerSamuel Taylor Coleridge Kindred Britain Lundy D R Samuel Taylor Coleridge The Peerage ing Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Beer J B Samuel Taylor Coleridge Encyclopaedia Britannica ing