Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Azərbaycan polisi — Daxili İşlər Nazirliyinin strukturuna daxil olan Azərbaycan Respublikası hüquq mühafizə orqanı.
Azərbaycan Respublikasının "Polis haqqında" Qanununa əsasən, polis Azərbaycan Respublikasının icra hakimiyyətinə mənsub olan vahid mərkəzləşdirilmiş, hüquq-mühafizə orqanıdır.
"Polis haqqında" Qanunun 8-ci maddəsinə əsasən, qanunla səlahiyyət verilmiş şəxslərdən başqa, hər hansı şəxsin istənilən səbəbdən polisin qanuni fəaliyyətinə məhdudiyyət qoyması, təsir və müdaxilə etməsi yolverilməzdir və Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə müvafiq qaydada məsuliyyətə səbəb olur, 9-cu maddəyə əsasən isə, polis xidmətlərinin yaradılması, yenidən qurulması və ləğvi, polisin fəaliyyətinə rəhbərlik, polis orqanlarında vəzifəyə təyin və vəzifədən azad etmə Azərbaycan Respublikasının müvafiq icra hakimiyyəti orqanının müəyyənləşdirdiyi qaydada həyata keçirilir.
Azərbaycan Respublikasının polis orqanlarının xarici ölkələrin polis orqanları və beynəlxalq polis təşkilatları ilə əməkdaşlığı Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələr, xarici ölkələrin polis orqanları ilə Azərbaycan Respublikasının müvafiq icra hakimiyyəti orqanın bağladığı müqavilələr, habelə Azərbaycan Respublikasının üzv olduğu beynəlxalq polis təşkilatlarının nizamnamələri və əsasnamələri ilə tənzimlənir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Azərbaycan polisi haqqında demişdir:
 | Azərbaycan xalqı Azərbaycan polisini sevməlidir, ona hörmət etməlidir. Bu gün bu hörmət var və mən istəyirəm ki, daha da çox olsun. Bunu etmək üçün gərək siz yaxşı işləyəsiniz, öz gündəlik fəaliyyətinizdə yaxşı nəticələr göstərəsiniz, cinayətkarlara qarşı daha da amansız mübarizə aparasınız. Mən bu sahədəki fəaliyyətdən razıyam. Demək olar ki, Azərbaycanda uzun illər ərzində nə cinayətkar dəstə problem yarada bilər, nə də ki, başqa qeyri-qanuni birləşmələr mövcud deyildir. Arzu edirəm ki, bundan sonra da doğma Vətənimizə ləyaqətlə xidmət edəsiniz, Azərbaycanın müstəqilliyinin möhkəmlənməsi işində iştirak edəsiniz. Azərbaycanda bu gözəl vəziyyəti daha da möhkəmləndirmək üçün, bu gözəl ab-havanı əbədi etmək üçün əlinizdən gələni edəsiniz. Siz bu vəzifəni ləyaqətlə icra edirsiniz. |  |
Tarixi
Polis orqanlarının yaradılması
1918-ci il mayın 28-də Azərbaycan Milli Şurasının qərarı ilə Fətəli xan Xoyski tərəfindən Tiflisdə təşkil edilmiş birinci Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumətində F.x.Xoyskinin Nazirlər Şurasının sədri vəzifəsi ilə yanaşı, həm də daxili işlər naziri vəzifəsini icra edirdi. Həmin il Hökumət Gəncəyə köçdükdən sonra iyunun 17-də F.x.Xoyskinin burada təşkil etdiyi ikinci Hökumətdə daxili işlər naziri vəzifəsini Behbud xan Cavanşir tutdu. Noyabr-dekabr aylarında isə Behbud xan Cavanşirin sənaye və ticarət naziri vəzifəsinə təyin olunması ilə əlaqədar daxili işlər naziri vəzifəsini müvəqqəti olaraq general-mayor Məmməd Sadıq bəy Ağabəyov icra etmişdir.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamenti fəaliyyətə başladıqdan sonra Parlamentin tapşırığı ilə 1918 il dekabrın 26-da F.x.Xoyskinin təşkil etdiyi üçüncü Hökumət kabinəsində daxili işlər naziri vəzifəsi Xəlil bəy Xasməmmədova həvalə olundu. 1919-cu ilin aprelin 14-də Nəsib bəy Yusifbəylinin dördüncü Hökumət kabinəsində o özü Hökumətin sədri vəzifəsi ilə yanaşı, həm də daxili işlər naziri vəzifəsini icra etdi. 1919-cu ilin dekabrında N.Yusifbəylinin yaratdığı beşinci Hökumət kabinəsində daxili işlər naziri vəzifəsini əvvəlcə Məmməd Həsən Hacınski, sonra isə Mustafa bəy Vəkilov tutmuşdur.
DİN mürəkkəb tarixi dövrdə ölkədə hökm sürən anarxiyanın qarşısının alınması, qanunçuluğun və hüquq normalarının bərqərar edilməsi, ölkə vətəndaşlarının şəxsi və əmlak təhlükəsizliklərinin təmin olunması, cinayətkarlıqla mübarizə aparılması bununla ölkədə sabitlik yaradılmasında mühüm rol oynamışdır.
DİN-in fəaliyyətini şərti olaraq üç dövrə bölmək olar: birinci dövr Behbud xan Cavanşirin nazirliyi rəhbərlik etdiyo dövrdür. Bu dövrdə DİN-in funksiyası bir tərəfdən müstəqil dövlətin müstəqil nazirliyi tərəfindən həyata keçirilirdisə, digər tərəfdən bu struktur Türkiyə hərbi komandanlığından xeyli dərəcədə asılı idi. Ölkədə anarxiyaya son qoymaq, qanunçuluğu və vətəndaş təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə bir tərəfdən keçmişdə fəaliyyət göstərmiş inzibati idarə sisteminin quruluşu və şəxsi heyəti olduğu kimi saxlanılır, digər tərəfdən isə onların vəzifəsi, imkan düşdükcə, Hökumətin 1918-ci il iyunun 19-da qəbul etdiyi hərbi vəziyyət haqqındakı qərarının müəyyən etdiyi səlahiyyətlərdən istifadə olunmaqla hərbi qüvvə vasitəsilə həyata keçirilirdi.
1918 il iyunun 23-də nazirlik tərəfindən işlənib hazırlanmış məcburi qərar dərc olundu. Qərara əsasən, şəxsiyyətə, şəxsi, dövlət, yaxud ictimai əmlaka qarşı ağır cinayətlərə hərbi-məhkəmə orqanlarında baxılır, ictimai sabitlik üçün təhlükə törədən cinayətlərin araşdırılması isə Daxili İşlər Nazirliyinin və yerli inzibati idarə orqanları rəhbərlərinin (qubernatorlar, qəza rəisləri) sərəncamına verilirdi.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumətinin 1918-ci il 24 iyun tarixli qərarına əsasən, bütün keçmiş inzibati idarə işçiləri iyulun 1-dək öz iş yerlərinə qayıtmalı idi, əks halda işdən azad ediləcəkdilər. Həmin vaxtdan etibarən qəzalarda yerli əhali hesabına inzibati-idarə orqanlarının şəxsi heyəti formalaşmağa başladı. Cümhuriyyət Hökuməti iyulun 2-də DİN-in məruzəsi əsasında polis işçilərinin əmək haqqını artırmaq barədə qərar qəbul etdi. Gəncə quberniya idarəsi işçilərinin sayı ixtisar edildi. Zaqatala mahalı Azərbaycan Cümhuriyyətinə birləşdirildikdən sonra ayrıca quberniyaya çevrildi və quberniya idarəsi yaradıldı. DİN-nin Gəncədə həyata keçirdiyi ilk tədbirlərdən biri Gəncə şəhər özünüidarəsini bərpa etmək oldu. İyunun 22-də Gəncə şəhər rəisinin müavininə şəhərdəki işçi qüvvələrini təcili olaraq bir yerə toplayıb fəaliyyətə başlamaq tapşırıldı. İyunun 27-də Azərbaycan Cümhuriyyəti Hökuməti Gəncə şəhər özünüidarəsini təşkil etmək üçün şəhər idarəsinə 150 min manat faizsiz borc vermək, vəba ilə mübarizə aparmaq üçün qaytarılmamaq şərti ilə 100 min manat kömək ayırmaq barədə qərar qəbul etdi. 1918-ci il iyulun 30-da Hökumət digər şəhərlərdə də özünüidarə orqanları yaratmaq haqqında DİN tərəfindən təqdim olunmuş məruzə əsasında qərar qəbul etdi. Azərbaycan Cümhuriyyəti Hökumətinin 1918 il 7 və 27 iyul tarixli qərarları ilə DİN-ə yerlərdə inzibati idarə orqanları yaradıldıqca anarxiyanın hökm sürdüyü dövrdə Gəncədə və digər şəhərlərdə əhalinin təşkilinin yeganə mərkəzi orqanı olan Müsəlman Milli Komitələrinin ləğv edilməsi tapşırıldı.
1918-ci il sentyabrın 15-də Qafqaz İslam Ordusu Bakını daşnak və eser-menşevik hərbi qüvvələrindən azad etdikdən sonra Cümhuriyyəti Hökuməti Bakıya köçdü, DİN-in fəaliyyət dairəsi daha da genişləndi.
1918-ci ilin dekabrında Azərbaycan Cümhuriyyəti Parlamentinin işə başlaması ilə əlaqədar Hökumətdə edilən dəyişikliklər nəticəsində daxili işlər naziri vəzifəsi Xəlil bəy Xasməmmədova həvalə olunduqdan sonra nazirliyin fəaliyyətində bir sıra ciddi struktur dəyişiklikləri edildi. Nazirlik bir tərəfdən təşkilat işləri, digər tərəfdən isə xarici dövlətlərin ölkənin daxili işlərinə müdaxiləsini dəf etmək tədbirlərini gücləndirdi.
Qarabağ bölgəsində hakimiyyəti möhkəmləndirmək üçün Azərbaycan Cümhuriyyəti Hökumətinin 1919-cu il 15 yanvar tarixli qərarı ilə Şuşa, Zəngəzur, Cavanşir və Cəbrayıl qəzalarında general-qubernatorluq yaradıldı və həmin ayın 29-da X.Sultanov general-qubernator təyin olundu.
DİN-in yerli idarələrinin ştat cədvəli, onların əmək haqqlarının artırılması barədə qanun layihələri aprelin 8-də və mayın 26-da Parlamentdə təsdiq olundu. Bu dövrdə DİN-in yerli qurumlarının təşkili, vəzifəli şəxslərin fəaliyyəti və s. haqqında təlimatlar da hazırlanaraq yerlərə göndərildi.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumətinin 1919-cu il 2 yanvar tarixli qərarı əsasında 1919 il üçün DİN-in smetası hazırlandı. Həmin ilin martında Bakıda müttəfiq dövlətlərin polis komissarlıqlarının ləğvi ilə ölkənin daxili işlər orqanlarının fəaliyyətinin güclənməsinə səbəb oldu.
1919-cu il aprelin 14-də təşkil olunmuş 4-cü Hökumət kabinəsində Hökumətin sədri Nəsib bəy Yusifbəylinin həm də daxili işlər naziri vəzifəsini tutması ilə nazirliyin fəaliyyətinin 3-cü dövrü başlandı. Nazirlik və onun yerli orqanları ölkədə xarici hərbi qüvvələrin müdaxiləsi olmadan sərbəst və müstəqil fəaliyyət göstərməyə başladılar. Bu işdə nazirliyin hazırladığı və 16 aprel tarixli əmrlə elan etdiyi təlimatın mühüm əhəmiyyəti olmuşdur. Təlimatda qanunçuluğun və intizamın möhkəmləndirilməsi ölkənin bütün vətəndaşlarına eyni münasibət göstərilməsi, milli qırğın təzahürlərinin qarşısının qətiyyətlə alınması, vəzifəli şəxslərin öz vəzifələrindən sui-istifadə hallarına qarşı kəskin mübarizə aparılması və s. məsələlər öz əksini tapmışdır. Yerli hakimiyyət orqanları əvvəlki dövrə nisbətən öz fəaliyyətlərində mərkəzi hakimiyyətin göstərişlərinə daha ciddi əməl edirdilər.
Bu dövrdə DİN-in fəaliyyətində bir sıra təşkilati xarakterli tədbirləri həyata keçirildi. Nazirliyin təklifi ilə Dövlət Müdafiə Komitəsi yaradıldı. Bakı və ətraf sənaye rayonlarının daha etibarlı mühafizəsi üçün Bakı Şəhər Rəisliyi təsis olundu., Bakı Şəhər Polisinin ehtiyat qüvvələri təşkil edildi. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətində hərbi çağırışın icrası haqqında Azərbaycan Parlamentinin 26 may tarixli qanununa uyğun olaraq, hərbi çağırış barədə Əsasnamə təsdiq olundu. Nazirlik tərəfindən hazırlanmış Azərbaycan polis inspektoru haqqında Əsasnamə də Dövlət Müdafiə Komitəsi tərəfindən təsdiqləndi.
Şəhərlərə gətirilən və aparılan yüklərdən onların xeyrinə cari yığım haqqında nazirliyin hazırladığı qanun layihəsi 1919-cu il iyulun 27-də Azərbaycan Cümhuriyyətinin Parlamenti tərəfindən qəbul edilmişdi. Nazirliyin təqdimatı ilə mətbuat haqqında nizamnamə icarəyə verilmiş binalar üçün qiymətlərin müəyyənləşdirilməsi və onlardan istifadə qaydaları və s. məsələlərlə bağlı qanun layihələrinə Parlamentdə baxılmış və qəbul olunmuşdu. Nazirliyin fəaliyyətinin sonuna yaxın işləyib hazırladığı ən mühüm sənədlərdən biri də Azərbaycanda torpaq məsələləri ilə məşğul olan idarələr haqqında Əsasnamə idi. Sənəddə torpaqların idarəçilik formasının Qərbdəki demokratik əsaslara uyğun olaraq tamamilə yenidən qurulması nəzərdə tutulurdu.
Lakin 1920-ci il aprelin 27-də Sovet Rusiyasının Azərbaycanı işğal etməsi Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Daxili İşlər Nazirliyinin də fəaliyyətinə son qoydu.
Sovet işğalı dövründə
AXC süqut etdikdən sonra, bolşevik diktaturası bütün milli dövlət və hüquq-mühafizə strukturlarını, o cümlədən milli polisi ləğv etdi.
Arxivlərdə 1918–1920-ci illərə aid saxlanılan qanunverici aktlar və sənədlər sübut edir ki, AXC DİN və Azərbaycan Polisi orqanlarının yaranması və təşəkkülü necə başlanmışdısa, onların ləğv edilməsi, sovet fəhlə-kəndli milisi və komissarlıqlarla əvəz edilməsi də, tədrici bir proses kimi aparılıb. Azərbaycan İnqilab Komitəsi sovet hakimiyyəti qurulduqdan dərhal sonra özünün ilk dekretləri ilə milli demokratik dövlətimiz olan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin hakimiyyət orqanlarını, o cümlədən hüquq-mühafizə orqanlarını ləğv etməyə, əvəzində fəhlə-kəndli hakimiyyəti orqanları(komissarlıqlar) yaratmağa başladı. Azərbaycan İnqilab Komitəsinin ilk dekretlərindən biri 1920-ci il aprelin 28-də Azərbaycan SSR Xalq Daxili İşlər Komissarlığının (Azərb. SSR XDİK) yaradılması və Həmid Sultanovun daxili işlər komissarı təyin edilməsindən, ertəsi gün 1920-ci il aprelin 29-da sovet milisinə rəhbərlik etmək üçün Azərbaycan SSR Baş Fəhlə-Kəndli Milisinin (Azərb. SSR FKM) yaradılması və tezliklə digər bolşevik İbrahim Əbilovun onun rəisi təyin edilməsi haqqında olub. Azərbaycan İnqilab Komitəsinin 1920-ci il 29 aprel tarixli başqa qərarı və Bakı İnqilab Komitəsinin 1 №-li əmri ilə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin dövlət hakimiyyəti orqanları buraxılmış elan olundu və tanınmış Rəhim Hüseynov Bakı şəhər milisinin ilk rəisi təyin edildi. Həmin 1 №-li əmrdə deyilirdi: "Polis yenidən təşkil edilsin və milis adlandırılsın; bütün polis sahələrində pristavlar dəyişdirilsin və komissarlar təyin edilsin. O hallarda ki, pristav etibarlı polis işçisidir, onu sahə komissarı adlandırıb, öz vəzifəsini yerinə yetirməkdə saxlamaq olar".
Müstəqillikdən sonra
18 oktyabr 1991-ci ildə "Azərbaycan Respublikasının Dövlət Müstəqilliyi haqqında" Konstitusiya Aktı qəbul edildikdən sonra Azərbaycanın Daxili İşlər Nazirliyi keçmiş SSRİ Daxili İşlər Nazirliyinin tabeliyindən çıxmış və həmin dövrdən suveren Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyi kimi fəaliyyət göstərir.
Azərbaycan Respublikası 1992-ci ildə Beynəlxalq Cinayət Polisi Təşkilatının — İnterpolun üzvlüyünə qəbul olunmuş və həmin il noyabr ayının 24-də Daxili İşlər Nazirliyinin strukturunda Azərbaycan Respublikasında İnterpolun Milli Mərkəzi Bürosu təsis edilmişdir.
Daxili işlər orqanlarının ali təhsilli mütəxəssislərə olan ehtiyacını təmin etmək məqsədilə, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 23 may 1992-ci il tarixli Fərmanına və Nazirlər Kabinetinin 9 iyun 1992-ci il tarixli Qərarına əsasən N. Rizayev adına Bakı Xüsusi Orta Milis Məktəbinin bazasında Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyinin Polis Akademiyası yaradılmışdır.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 30 iyun 2001-ci il tarixli Fərmanı ilə "Daxili İşlər Nazirliyinin Əsasnaməsi və strukturu" təsdiq edilmişdir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 30 iyun 2004-cü il tarixli Fərmanı ilə daxili işlər orqanlarının fəaliyyətinə idarədaxili nəzarətin həyata keçirilməsi, o cümlədən orqan və hissələrdə daxili təhlükəsizlik vəziyyətinin öyrənilməsi və nəzarətdə saxlanılması, xidmətlə bir araya sığmayan fəaliyyətlə məşğul olma və digər neqativ halların qarşısının alınması, korrupsiyaya şərait yaradan və korrupsiya hüquqpozmalarına yol verən əməkdaşların müəyyən edilib barələrində müvafiq tədbirlərin görülməsinin təmin olunması məqsədilə, Nazirliyin strukturunda Daxili Təhlükəsizlik İdarəsi təsis edilmişdir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 6 may 2004-cü il tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş "Azərbaycan Respublikasında İnsan Alverinə Qarşı Mübarizə üzrə Milli Fəaliyyət Planı"na uyğun olaraq, 2004-cü ildə Nazirliyin Baş Mütəşəkkil Cinayətkarlıqla Mübarizə İdarəsinin strukturunda İnsan Alverinə qarşı Mübarizə İdarəsi yaradılmışdır.
Təyinatı və vəzifələri
Azərbaycan Respublikasının "Polis haqqında" Qanununun 3-cü maddəsinə əsasən, Azərbaycan polisinin təyinatı və əsas vəzifələri aşağıdakılardır:
I. Azərbaycan Respublikasında polisin təyinatı insanların həyatını, sağlamlığını, hüquq və azadlıqlarını, dövlətin, fiziki və hüquqi şəxslərin qanuni mənafelərini və mülkiyyətini hüquqa zidd əməllərdən qorumaqdan ibarətdir.
II. Polisin əsas vəzifələri aşağıdakılardır:
1) ictimai qaydanı qorumaq və ictimai təhlükəsizliyi təmin etmək;
2) cinayətlərin və digər xətaların qarşısının alınması üçün tədbirlər görmək;
2–1) yetkinlik yaşına çatmayanların hüquq pozuntularının qarşısının alınması sahəsində fəaliyyət göstərmək;
3) şəxsiyyəti, insan hüquq və azadlıqlarını və mülkiyyəti hüquqa zidd əməllərdən qorumaq;
4) Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş hallarda dövlət idarələrini və digər obyektləri mühafizə etmək;
5) törədilmiş cinayətləri açmaq;
6) cinayətlərin qeydiyyatını və uçotunu aparmaq;
7) cinayətkarları aşkara çıxarmaq və tutmaq;
8) səlahiyyətlərinə aid edilmiş işlər üzrə təhqiqat və istintaq aparmaq;
9) Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş səlahiyyətlər daxilində inzibati tənbeh və ya başqa təsir tədbirləri tətbiq etmək, tutulmuş və inzibati xətaya görə həbsə alınmış şəxsləri saxlamaq;
10) Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş qaydada əməliyyat-axtarış fəaliyyətini həyata keçirmək;
11) kriminalistik və başqa tədqiqatların aparılmasını təmin etmək;
12) Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş qaydada istintaq təcridxanalarında əməliyyat-axtarış fəaliyyətini müvafiq icra hakimiyyəti orqanı ilə birgə həyata keçirmək;
13) hüquqi və fiziki şəxslərin əmlakını hüquqa zidd əməllərdən qorumaq məqsədi ilə müqavilələr bağlamaq;
14) Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş icazə-qeydiyyat işlərini aparmaq;
15) yol hərəkəti qaydalarına və hərəkət təhlükəsizliyinə riayət olunmasına nəzarət etmək;
16) yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təmin edilməsi üçün tədbirlər görmək;
17) yol hərəkəti və onun təhlükəsizliyi göstəricilərinin vahid dövlət uçotu sistemini təşkil etmək.
III. Polisi bu Qanunla müəyyən edilməmiş vəzifələrin icrasına cəlb etmək qadağandır.
Azərbaycan polisi haqqında ümumi müddəalar
Polisin fəaliyyət prinsipləri və istiqamətləri
Azərbaycan Respublikasının "Polis haqqında" Qanununun 4-cü maddəsinə əsasən, polisin fəaliyyət prinsipləri və istiqamətləri aşağıdakılardır:
I. Polis insan və vətəndaş hüquqlarına və azadlıqlarına hörmət, qanunçuluq, humanistlik və təkbaşçılıq prinsipləri əsasında fəaliyyət göstərir.
II. Polisin fəaliyyətinin əsas istiqamətləri aşağıdakılardır:
1) ictimai qaydanın qorunması və ictimai təhlükəsizliyin təmin edilməsi;
2) cinayətlərin və digər xətaların qarşısının alınması və açılması;
3) yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təmin edilməsi.
İnsan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi sahəsində polisin fəaliyyəti
Azərbaycan Respublikasının "Polis haqqında" Qanununun 5-ci maddəsinə əsasən, insan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi sahəsində polisin fəaliyyəti aşağıdakılardır:
I. Polis öz vəzifələrini yerinə yetirərkən irqindən, milliyyətindən, dinindən, dilindən, cinsindən, mənşəyindən, əmlak vəziyyətindən, qulluq mövqeyindən, əqidəsindən, siyasi partiyalara, həmkarlar ittifaqlarına və digər ictimai birliklərə mənsubiyyətindən asılı olmayaraq bütün şəxslərin Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında və tərəfdar çıxdığı dövlətlərarası müqavilələrdə nəzərdə tutulmuş hüquqlarını və qanuni mənafelərini hüquqa zidd əməllərdən qoruyur.
II. Polisin hər hansı şəxslə insanın ləyaqətini alçaldan şəkildə rəftar etməsi yolverilməzdir. Cinayət törədən və ya törətməkdə şübhələnilən şəxsləri məlumat verməyə və ya cinayət əməlini törətməkdə təqsirini etiraf etməyə məcbur etmək, bu məqsədlə onları və digər şəxsləri hədələmək, işgəncəyə məruz qoymaq, onlara hər hansı fiziki və ya mənəvi təsir göstərmək qadağandır.
III. Şəxsin hüquq və azadlıqlarına qarşı polis tərəfindən bu Qanunla nəzərdə tutulmuş tədbirlərin həyata keçirilməsinə yalnız Azərbaycan Respublikasının qanunları ilə müəyyən olunmuş əsaslarla və qaydada yol verilir.
IV. Hər hansı şəxsin hüquq və azadlıqları məhdudlaşdırıldıqda polis əməkdaşı məhdudlaşdırmanın əsaslarını və səbəblərini, habelə bununla əlaqədar həmin şəxsin hüquq və vəzifələrini ona izah etməlidir.
V. Polis tutulan və ya həbsə alınan şəxsin hüquqlarının həyata keçirilməsini təmin edir.
VI. Şəxsin hüquqları, azadlıqları və qanuni mənafeləri polis əməkdaşları tərəfindən pozulduqda polis orqanı həmin şəxsin pozulmuş hüquqlarının, azadlıqlarının və qanuni mənafelərinin bərpa olunması üçün zəruri tədbirlər görməyə, vurulan ziyanı ödəməyə borcludur.
VII. Polis əməkdaşlarının qanuna zidd hərəkətləri nəticəsində vurulmuş ziyan Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən olunan qaydada ödənilir.
Polisin fəaliyyətində aşkarlıq
Azərbaycan Respublikasının "Polis haqqında" Qanununun 6-cı maddəsinə əsasən,
I. Polis öz fəaliyyəti haqqında Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş qaydada dövlət orqanlarına və əhaliyə məlumat verir.
II. Polisə dövlət, ailə, peşə və kommersiya sirrini, prokurorun, müstəntiqin və ya məhkəmənin müvafiq icazəsi olmadan ibtidai və məhkəmə istintaq materiallarını, habelə insanların şəxsi həyatına, fiziki və hüquqi şəxslərin qanuni mənafelərinə toxunan, onların ləyaqətini alçalda bilən məlumatları açıqlamaq qadağandır.
III. Fiziki və hüquqi şəxslər haqqında polisin yaydığı məlumatların həqiqətə uyğun olmadığı müəyyənləşdirildikdə polis bir ay müddətində həmin məlumatları onların yayıldığı formada təkzib etməlidir.
Polisin qanuni tələblərinin icrasının məcburiliyi
Azərbaycan Respublikasının "Polis haqqında" Qanununun 7-ci maddəsinə əsasən,
I. Polis əməkdaşı bu qanunla müəyyənləşdirilmiş səlahiyyətləri yerinə yetirərkən dövlət hakimiyyətinin nümayəndəsi kimi çıxış edir.
II. Azərbaycan Respublikasının ərazisində olan bütün hüquqi və fiziki şəxslər polis əməkdaşının qanuni tələblərini icra etməlidirlər.
III. Polis əməkdaşının qanuni tələblərinə tabe olmamaq, ona müqavimət göstərmək və zor işlətmək və ya onu təhqir etmək Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyən edilmiş məsuliyyətə səbəb olur.
Polisin vəzifələrinin yerinə yetirilməsində dövlət orqanlarının, yerli özünüidarəetmə orqanlarının və ayrı-ayrı şəxslərin iştirakı
Azərbaycan Respublikasının "Polis haqqında" Qanununun 10-cu maddəsinə əsasən, polisin vəzifələrinin yerinə yetirilməsində dövlət orqanlarının, yerli özünüidarəetmə orqanlarının və ayrı-ayrı şəxslərin iştirakı aşağıdakılardır:
I. Dövlət hakimiyyəti orqanları və yerli özünüidarətmə orqanları polisə öz vəzifələrini yerinə yetirməkdə kömək göstərməlidirlər.
II. Hər bir şəxs polisə öz vəzifələrini yerinə yetirməkdə kömək göstərə bilər. Polis, üzərinə düşən vəzifələri yerinə yetirmək üçün, heç kəsi əməkdaşlığa məcburi cəlb edə bilməz.
III. Hazırlanan, törədilən və ya törədilmiş cinayət barəsində xəbəri olan hər bir şəxs bu barədə polisə məlumat verməlidir. Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş hallarda bu məlumatların verilməməsi cinayət məsuliyyətinə səbəb olur.
IV. Polis əməkdaşı olmayan dövlət hakimiyyəti orqanlarının əməkdaşları Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş qaydada ictimai asayişin və təhlükəsizliyin təmin olunması işinə cəlb edildikdə bu sahədə polisin vəzifələri onların da üzərinə qoyulur. Belə olduğu halda polis əməkdaşları üçün nəzərdə tutulan hüquqi, maddi və sosial təminatlar onlara da şamil edilir.
V. Yaşayış yeri üzrə ictimai asayişin və ictimai təhlükəsizliyin təmin edilməsi ilə bağlı yaranan sosial problemlərin birgə həlli üçün ayrı-ayrı şəxslər könüllülük əsasında polis orqanları tərəfindən ictimai asayişin və təhlükəsizliyin təmin olunması işinə cəlb edilə bilərlər. İctimai asayişin və təhlükəsizliyin təmin olunmasında könüllü olaraq iştirak edən şəxslərin fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi üçün yerli polis orqanlarının yanında ictimai şuralar yaradıla bilər.
İctimai asayişin və təhlükəsizliyin təmin olunması üzrə könüllü ictimai fəaliyyət aşağıdakı istiqamətlərdə həyata keçirilir:
1) hüquqazidd və cəmiyyətə qarşı hörmətsiz davranışın qarşısının alınması məqsədilə maarifləndirmə və təbliğat işinin aparılması;
2) narkomaniyanın və alkoqolizmin, həmçinin yetkinlik yaşına çatmayanların baxımsızlığının və hüquq pozuntularının profilaktikası;
3) cinayətlərin və digər hüquqpozmaların qarşısının alınmasını və araşdırılmasını təmin etmək məqsədilə zəruri məlumatların polis orqanlarına verilməsi.
Cinayət törətdiyinə görə əvvəllər məhkum olunmuş, psixi xəstəliklə, narkomanlıqla, alkoqolizmlə bağlı müalicə-profilaktika müəssisələrində qeydiyyatda olan, fəaliyyət qabiliyyətsizliyi və ya məhdud fəaliyyət qabiliyyətliliyi məhkəmənin qanuni qüvvəyə minmiş qərarı ilə təsdiq edilmiş şəxslər ictimai asayişin və təhlükəsizliyin təmin olunması üzrə könüllü ictimai fəaliyyətə cəlb edilə bilməzlər.
Polisin fəaliyyətinə nəzarət
Azərbaycan Respublikasının "Polis haqqında" Qanununun 12-ci maddəsinə əsasən, polisin fəaliyyətinə nəzarət
I. Bu qanunun müddəalarının icrasına idarədaxili və idarədənkənar nəzarət həyata keçirilir.
II. Polisin fəaliyyətinə idarədaxili nəzarəti Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş səlahiyyətlər çərçivəsində müvafiq icra hakimiyyəti orqanı, idarədənkənar nəzarəti isə müvafiq icra hakimiyyəti həyata keçirir. Polis orqanlarında qanunların icrasına nəzarəti qanunla müəyyən edilmiş səlahiyyətləri daxilində məhkəmələr və prokurorluq orqanları həyata keçirir.
Azərbaycan polis əməkdaşının səlahiyyətləri
Polis əməkdaşının ümumi vəzifələri
Azərbaycan Respublikasının "Polis haqqında" Qanununun 13-cü maddəsinə əsasən,
I. Polis əməkdaşının ümumi vəzifələri aşağıdakılardır:
1) Hazırlanan cinayət və ya digər hüquqpozmaların qarşısının alınması üçün təxirəsalınmaz tədbirlər görmək;
2) cinayət və ya digər hüquqpozmalar törətmiş şəxsin tutulması və polisə gətirilməsi üçün tədbirlər görmək;
3) cinayətin baş verdiyi hadisə yerinin mühafizəsini təşkil etmək və şahidlərin müəyyənləşdirilməsi üçün tədbirlər görmək;
4) cinayətdən və digər hüquqpozmalardan, bədbəxt hadisədən zərərçəkmişlərə, həmçinin köməksiz, həyatı və sağlamlığı üçün təhlükəli vəziyyətə düşmüş şəxsə kömək və ilk tibbi yardımın göstərilməsini təmin etmək;
5) tutulmuş və ya həbsə alınmış şəxsin hüquqlarının və qanuni mənafelərinin pozulmamasını təmin etmək;
6) təbii fəlakətlər, qəzalar və digər fövqəladə hallar baş verdikdə insanların və əmlakın xilasetmə tədbirlərində iştirak etmək;
6–1) yetkinlik yaşına çatmayanların hüquq pozuntularının qarşısının alınmasına yönəldilmiş tədbirlər həyata keçirmək;[10]
7) səlahiyyətlərini həyata keçirərkən Azərbaycan Respublikasının müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən olunmuş davranış qaydalarına riayət etmək.
II. Polis əməkdaşları öz vəzifələrini həyata keçirərkən ayrıca əmr və ya göstəriş gözləmədən əməkdaşlıq etməyə, qarşılıqlı fəaliyyət göstərməyə və bir-birinə hərtərəfli kömək etməyə borcludurlar.
III. Hər hansı şəxsə müraciət edərkən polis əməkdaşı adını, soyadını, rütbəsini bildirməli və xidməti vəsiqəsini göstərməklə özünü təqdim etməlidir.
IV. Polis əməkdaşı öz səlahiyyətlərini həyata keçirərkən bilavasitə və birbaşa rəisinə tabedir.
V. Polis əməkdaşı həmçinin tabelik üzrə yuxarı rəisin əmr və göstərişlərini icra etməyə borcludur.
VI. Hər hansı vəzifələrin yerinə yetirilməsinə cəlb edildikdə, polis əməkdaşı xidmət üzrə tabeliyi olmayan polisin yuxarı rütbəli şəxsinin əmr və göstərişlərini icra etməyə borcludur.
VII. Polis əməkdaşı açıq-aşkar qanuna zidd əmr və ya göstəriş aldıqda qanunu rəhbər tutmalı, bu barədə polisin rəhbərliyinə məlumat verməlidir.
VIII. Açıq-aşkar qanunsuz əmri və ya göstərişi icra etməmək məsuliyyətə səbəb olmur. Belə əmri və ya göstərişi icra edən polis əməkdaşı Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi ilə müəyyənləşdirilmiş qaydada məsuliyyət daşıyır.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
Azərbaycan Respublikasının "Polis haqqında" Qanunu — e-qanun.az
İstinadlar
- "Polis haqqında AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASININ QANUNU". 2022-07-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-02-23.
- "Maddə 11. Polisin beynəlxalq əlaqələri". 2022-07-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-02-23.
- "Azərbaycan Polisinin xalqa və dövlətçiliyə sədaqəti sarsılmazdır". 2021-01-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-02-23.
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, I cild, "Lider nəşriyyat", Bakı-2004, səh. 297–298
- "DİN-in tarixi". 2022-01-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-02-23.
- "Polis Azərbaycan dövlətinin, xalqımızın keşiyində duran mübariz bir orqandır". 2021-04-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-02-23.
- "Müstəqil Azərbaycan Polisinin yaranması və təşəkkülü". 2022-05-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-02-23.
- 30 dekabr 2005-ci il tarixli 50-IIIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu ("Azərbaycan" qəzeti, 17 fevral 2006-cı il) ilə 3-cü maddənin II hissəsinə 2–1-ci bənd əlavə edilmişdir.
- 30 dekabr 2003-cü il tarixli 568-IIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2004-cü il, № 2, maddə 57) ilə 3-cü maddənin II hissəsinin 2-ci və 9-cu bəndlərində "hüquqpozma" sözü "xəta" sözü ilə əvəz edilmişdir.
- 2 oktyabr 2008-ci il tarixli 690-IIIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (("Azərbaycan" qəzeti, 29 oktyabr 2008-ci il, № 241, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2008-ci il, № 10, maddə 883) ilə 3-cü maddəsinin II hissəsinin 12-ci bəndində "əməliyyat-axtarış fəaliyyətini" sözlərindən sonra "müvafiq icra hakimiyyəti orqanı ilə birgə" sözləri əlavə edilmişdir.
- 30 dekabr 2003-cü il tarixli 568-IIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2004-cü il, № 2, maddə 57) ilə 4-cü maddənin II hissəsinin 2-ci bəndində "hüquqpozmaların" sözü "xətaların" sözü ilə əvəz edilmişdir.
- 5 mart 2004-cü il tarixli 598-IIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2004-cü il, № 3, maddə 133) ilə 6-cı maddənin II hissəsinə "dövlət," sözündən sonra "ailə," sözü əlavə edilmişdir.
- 26 may 2009-cu il tarixli 818-IIIQD nömrəli Azərbaycan Respublikasının Qanunu ("Azərbaycan" qəzeti 24 iyun 2009-cu il, № 135, Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2009-cu il, № 06, maddə 401) ilə 10-cu maddəsinə yeni məzmunda V hissə əlavə edilmişdir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azerbaycan polisi Daxili Isler Nazirliyinin strukturuna daxil olan Azerbaycan Respublikasi huquq muhafize orqani Azerbaycanda polis isaresi Azerbaycan Respublikasinin Polis haqqinda Qanununa esasen polis Azerbaycan Respublikasinin icra hakimiyyetine mensub olan vahid merkezlesdirilmis huquq muhafize orqanidir Polis haqqinda Qanunun 8 ci maddesine esasen qanunla selahiyyet verilmis sexslerden basqa her hansi sexsin istenilen sebebden polisin qanuni fealiyyetine mehdudiyyet qoymasi tesir ve mudaxile etmesi yolverilmezdir ve Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyine muvafiq qaydada mesuliyyete sebeb olur 9 cu maddeye esasen ise polis xidmetlerinin yaradilmasi yeniden qurulmasi ve legvi polisin fealiyyetine rehberlik polis orqanlarinda vezifeye teyin ve vezifeden azad etme Azerbaycan Respublikasinin muvafiq icra hakimiyyeti orqaninin mueyyenlesdirdiyi qaydada heyata kecirilir Azerbaycan Respublikasinin polis orqanlarinin xarici olkelerin polis orqanlari ve beynelxalq polis teskilatlari ile emekdasligi Azerbaycan Respublikasinin terefdar cixdigi beynelxalq muqavileler xarici olkelerin polis orqanlari ile Azerbaycan Respublikasinin muvafiq icra hakimiyyeti orqanin bagladigi muqavileler habele Azerbaycan Respublikasinin uzv oldugu beynelxalq polis teskilatlarinin nizamnameleri ve esasnameleri ile tenzimlenir Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti Ilham Eliyev Azerbaycan polisi haqqinda demisdir Azerbaycan xalqi Azerbaycan polisini sevmelidir ona hormet etmelidir Bu gun bu hormet var ve men isteyirem ki daha da cox olsun Bunu etmek ucun gerek siz yaxsi isleyesiniz oz gundelik fealiyyetinizde yaxsi neticeler gosteresiniz cinayetkarlara qarsi daha da amansiz mubarize aparasiniz Men bu sahedeki fealiyyetden raziyam Demek olar ki Azerbaycanda uzun iller erzinde ne cinayetkar deste problem yarada biler ne de ki basqa qeyri qanuni birlesmeler movcud deyildir Arzu edirem ki bundan sonra da dogma Vetenimize leyaqetle xidmet edesiniz Azerbaycanin musteqilliyinin mohkemlenmesi isinde istirak edesiniz Azerbaycanda bu gozel veziyyeti daha da mohkemlendirmek ucun bu gozel ab havani ebedi etmek ucun elinizden geleni edesiniz Siz bu vezifeni leyaqetle icra edirsiniz TarixiPolis orqanlarinin yaradilmasi 1918 ci il mayin 28 de Azerbaycan Milli Surasinin qerari ile Feteli xan Xoyski terefinden Tiflisde teskil edilmis birinci Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Hokumetinde F x Xoyskinin Nazirler Surasinin sedri vezifesi ile yanasi hem de daxili isler naziri vezifesini icra edirdi Hemin il Hokumet Genceye kocdukden sonra iyunun 17 de F x Xoyskinin burada teskil etdiyi ikinci Hokumetde daxili isler naziri vezifesini Behbud xan Cavansir tutdu Noyabr dekabr aylarinda ise Behbud xan Cavansirin senaye ve ticaret naziri vezifesine teyin olunmasi ile elaqedar daxili isler naziri vezifesini muveqqeti olaraq general mayor Memmed Sadiq bey Agabeyov icra etmisdir Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamenti fealiyyete basladiqdan sonra Parlamentin tapsirigi ile 1918 il dekabrin 26 da F x Xoyskinin teskil etdiyi ucuncu Hokumet kabinesinde daxili isler naziri vezifesi Xelil bey Xasmemmedova hevale olundu 1919 cu ilin aprelin 14 de Nesib bey Yusifbeylinin dorduncu Hokumet kabinesinde o ozu Hokumetin sedri vezifesi ile yanasi hem de daxili isler naziri vezifesini icra etdi 1919 cu ilin dekabrinda N Yusifbeylinin yaratdigi besinci Hokumet kabinesinde daxili isler naziri vezifesini evvelce Memmed Hesen Hacinski sonra ise Mustafa bey Vekilov tutmusdur DIN murekkeb tarixi dovrde olkede hokm suren anarxiyanin qarsisinin alinmasi qanunculugun ve huquq normalarinin berqerar edilmesi olke vetendaslarinin sexsi ve emlak tehlukesizliklerinin temin olunmasi cinayetkarliqla mubarize aparilmasi bununla olkede sabitlik yaradilmasinda muhum rol oynamisdir DIN in fealiyyetini serti olaraq uc dovre bolmek olar birinci dovr Behbud xan Cavansirin nazirliyi rehberlik etdiyo dovrdur Bu dovrde DIN in funksiyasi bir terefden musteqil dovletin musteqil nazirliyi terefinden heyata kecirilirdise diger terefden bu struktur Turkiye herbi komandanligindan xeyli derecede asili idi Olkede anarxiyaya son qoymaq qanunculugu ve vetendas tehlukesizliyini temin etmek meqsedile bir terefden kecmisde fealiyyet gostermis inzibati idare sisteminin qurulusu ve sexsi heyeti oldugu kimi saxlanilir diger terefden ise onlarin vezifesi imkan dusdukce Hokumetin 1918 ci il iyunun 19 da qebul etdiyi herbi veziyyet haqqindaki qerarinin mueyyen etdiyi selahiyyetlerden istifade olunmaqla herbi quvve vasitesile heyata kecirilirdi 1918 il iyunun 23 de nazirlik terefinden islenib hazirlanmis mecburi qerar derc olundu Qerara esasen sexsiyyete sexsi dovlet yaxud ictimai emlaka qarsi agir cinayetlere herbi mehkeme orqanlarinda baxilir ictimai sabitlik ucun tehluke toreden cinayetlerin arasdirilmasi ise Daxili Isler Nazirliyinin ve yerli inzibati idare orqanlari rehberlerinin qubernatorlar qeza reisleri serencamina verilirdi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Hokumetinin 1918 ci il 24 iyun tarixli qerarina esasen butun kecmis inzibati idare iscileri iyulun 1 dek oz is yerlerine qayitmali idi eks halda isden azad edilecekdiler Hemin vaxtdan etibaren qezalarda yerli ehali hesabina inzibati idare orqanlarinin sexsi heyeti formalasmaga basladi Cumhuriyyet Hokumeti iyulun 2 de DIN in meruzesi esasinda polis iscilerinin emek haqqini artirmaq barede qerar qebul etdi Gence quberniya idaresi iscilerinin sayi ixtisar edildi Zaqatala mahali Azerbaycan Cumhuriyyetine birlesdirildikden sonra ayrica quberniyaya cevrildi ve quberniya idaresi yaradildi DIN nin Gencede heyata kecirdiyi ilk tedbirlerden biri Gence seher ozunuidaresini berpa etmek oldu Iyunun 22 de Gence seher reisinin muavinine seherdeki isci quvvelerini tecili olaraq bir yere toplayib fealiyyete baslamaq tapsirildi Iyunun 27 de Azerbaycan Cumhuriyyeti Hokumeti Gence seher ozunuidaresini teskil etmek ucun seher idaresine 150 min manat faizsiz borc vermek veba ile mubarize aparmaq ucun qaytarilmamaq serti ile 100 min manat komek ayirmaq barede qerar qebul etdi 1918 ci il iyulun 30 da Hokumet diger seherlerde de ozunuidare orqanlari yaratmaq haqqinda DIN terefinden teqdim olunmus meruze esasinda qerar qebul etdi Azerbaycan Cumhuriyyeti Hokumetinin 1918 il 7 ve 27 iyul tarixli qerarlari ile DIN e yerlerde inzibati idare orqanlari yaradildiqca anarxiyanin hokm surduyu dovrde Gencede ve diger seherlerde ehalinin teskilinin yegane merkezi orqani olan Muselman Milli Komitelerinin legv edilmesi tapsirildi 1918 ci il sentyabrin 15 de Qafqaz Islam Ordusu Bakini dasnak ve eser mensevik herbi quvvelerinden azad etdikden sonra Cumhuriyyeti Hokumeti Bakiya kocdu DIN in fealiyyet dairesi daha da genislendi 1918 ci ilin dekabrinda Azerbaycan Cumhuriyyeti Parlamentinin ise baslamasi ile elaqedar Hokumetde edilen deyisiklikler neticesinde daxili isler naziri vezifesi Xelil bey Xasmemmedova hevale olunduqdan sonra nazirliyin fealiyyetinde bir sira ciddi struktur deyisiklikleri edildi Nazirlik bir terefden teskilat isleri diger terefden ise xarici dovletlerin olkenin daxili islerine mudaxilesini def etmek tedbirlerini guclendirdi Qarabag bolgesinde hakimiyyeti mohkemlendirmek ucun Azerbaycan Cumhuriyyeti Hokumetinin 1919 cu il 15 yanvar tarixli qerari ile Susa Zengezur Cavansir ve Cebrayil qezalarinda general qubernatorluq yaradildi ve hemin ayin 29 da X Sultanov general qubernator teyin olundu Behbud xan Cavansir DIN in yerli idarelerinin stat cedveli onlarin emek haqqlarinin artirilmasi barede qanun layiheleri aprelin 8 de ve mayin 26 da Parlamentde tesdiq olundu Bu dovrde DIN in yerli qurumlarinin teskili vezifeli sexslerin fealiyyeti ve s haqqinda telimatlar da hazirlanaraq yerlere gonderildi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Hokumetinin 1919 cu il 2 yanvar tarixli qerari esasinda 1919 il ucun DIN in smetasi hazirlandi Hemin ilin martinda Bakida muttefiq dovletlerin polis komissarliqlarinin legvi ile olkenin daxili isler orqanlarinin fealiyyetinin guclenmesine sebeb oldu 1919 cu il aprelin 14 de teskil olunmus 4 cu Hokumet kabinesinde Hokumetin sedri Nesib bey Yusifbeylinin hem de daxili isler naziri vezifesini tutmasi ile nazirliyin fealiyyetinin 3 cu dovru baslandi Nazirlik ve onun yerli orqanlari olkede xarici herbi quvvelerin mudaxilesi olmadan serbest ve musteqil fealiyyet gostermeye basladilar Bu isde nazirliyin hazirladigi ve 16 aprel tarixli emrle elan etdiyi telimatin muhum ehemiyyeti olmusdur Telimatda qanunculugun ve intizamin mohkemlendirilmesi olkenin butun vetendaslarina eyni munasibet gosterilmesi milli qirgin tezahurlerinin qarsisinin qetiyyetle alinmasi vezifeli sexslerin oz vezifelerinden sui istifade hallarina qarsi keskin mubarize aparilmasi ve s meseleler oz eksini tapmisdir Yerli hakimiyyet orqanlari evvelki dovre nisbeten oz fealiyyetlerinde merkezi hakimiyyetin gosterislerine daha ciddi emel edirdiler Bu dovrde DIN in fealiyyetinde bir sira teskilati xarakterli tedbirleri heyata kecirildi Nazirliyin teklifi ile Dovlet Mudafie Komitesi yaradildi Baki ve etraf senaye rayonlarinin daha etibarli muhafizesi ucun Baki Seher Reisliyi tesis olundu Baki Seher Polisinin ehtiyat quvveleri teskil edildi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinde herbi cagirisin icrasi haqqinda Azerbaycan Parlamentinin 26 may tarixli qanununa uygun olaraq herbi cagiris barede Esasname tesdiq olundu Nazirlik terefinden hazirlanmis Azerbaycan polis inspektoru haqqinda Esasname de Dovlet Mudafie Komitesi terefinden tesdiqlendi Seherlere getirilen ve aparilan yuklerden onlarin xeyrine cari yigim haqqinda nazirliyin hazirladigi qanun layihesi 1919 cu il iyulun 27 de Azerbaycan Cumhuriyyetinin Parlamenti terefinden qebul edilmisdi Nazirliyin teqdimati ile metbuat haqqinda nizamname icareye verilmis binalar ucun qiymetlerin mueyyenlesdirilmesi ve onlardan istifade qaydalari ve s meselelerle bagli qanun layihelerine Parlamentde baxilmis ve qebul olunmusdu Nazirliyin fealiyyetinin sonuna yaxin isleyib hazirladigi en muhum senedlerden biri de Azerbaycanda torpaq meseleleri ile mesgul olan idareler haqqinda Esasname idi Senedde torpaqlarin idarecilik formasinin Qerbdeki demokratik esaslara uygun olaraq tamamile yeniden qurulmasi nezerde tutulurdu Lakin 1920 ci il aprelin 27 de Sovet Rusiyasinin Azerbaycani isgal etmesi Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Daxili Isler Nazirliyinin de fealiyyetine son qoydu Sovet isgali dovrunde AXC suqut etdikden sonra bolsevik diktaturasi butun milli dovlet ve huquq muhafize strukturlarini o cumleden milli polisi legv etdi Arxivlerde 1918 1920 ci illere aid saxlanilan qanunverici aktlar ve senedler subut edir ki AXC DIN ve Azerbaycan Polisi orqanlarinin yaranmasi ve tesekkulu nece baslanmisdisa onlarin legv edilmesi sovet fehle kendli milisi ve komissarliqlarla evez edilmesi de tedrici bir proses kimi aparilib Azerbaycan Inqilab Komitesi sovet hakimiyyeti qurulduqdan derhal sonra ozunun ilk dekretleri ile milli demokratik dovletimiz olan Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin hakimiyyet orqanlarini o cumleden huquq muhafize orqanlarini legv etmeye evezinde fehle kendli hakimiyyeti orqanlari komissarliqlar yaratmaga basladi Azerbaycan Inqilab Komitesinin ilk dekretlerinden biri 1920 ci il aprelin 28 de Azerbaycan SSR Xalq Daxili Isler Komissarliginin Azerb SSR XDIK yaradilmasi ve Hemid Sultanovun daxili isler komissari teyin edilmesinden ertesi gun 1920 ci il aprelin 29 da sovet milisine rehberlik etmek ucun Azerbaycan SSR Bas Fehle Kendli Milisinin Azerb SSR FKM yaradilmasi ve tezlikle diger bolsevik Ibrahim Ebilovun onun reisi teyin edilmesi haqqinda olub Azerbaycan Inqilab Komitesinin 1920 ci il 29 aprel tarixli basqa qerari ve Baki Inqilab Komitesinin 1 li emri ile Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin dovlet hakimiyyeti orqanlari buraxilmis elan olundu ve taninmis Rehim Huseynov Baki seher milisinin ilk reisi teyin edildi Hemin 1 li emrde deyilirdi Polis yeniden teskil edilsin ve milis adlandirilsin butun polis sahelerinde pristavlar deyisdirilsin ve komissarlar teyin edilsin O hallarda ki pristav etibarli polis iscisidir onu sahe komissari adlandirib oz vezifesini yerine yetirmekde saxlamaq olar Musteqillikden sonra 18 oktyabr 1991 ci ilde Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Musteqilliyi haqqinda Konstitusiya Akti qebul edildikden sonra Azerbaycanin Daxili Isler Nazirliyi kecmis SSRI Daxili Isler Nazirliyinin tabeliyinden cixmis ve hemin dovrden suveren Azerbaycan Respublikasinin Daxili Isler Nazirliyi kimi fealiyyet gosterir Azerbaycan Respublikasi 1992 ci ilde Beynelxalq Cinayet Polisi Teskilatinin Interpolun uzvluyune qebul olunmus ve hemin il noyabr ayinin 24 de Daxili Isler Nazirliyinin strukturunda Azerbaycan Respublikasinda Interpolun Milli Merkezi Burosu tesis edilmisdir Daxili isler orqanlarinin ali tehsilli mutexessislere olan ehtiyacini temin etmek meqsedile Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 23 may 1992 ci il tarixli Fermanina ve Nazirler Kabinetinin 9 iyun 1992 ci il tarixli Qerarina esasen N Rizayev adina Baki Xususi Orta Milis Mektebinin bazasinda Azerbaycan Respublikasinin Daxili Isler Nazirliyinin Polis Akademiyasi yaradilmisdir Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 30 iyun 2001 ci il tarixli Fermani ile Daxili Isler Nazirliyinin Esasnamesi ve strukturu tesdiq edilmisdir Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 30 iyun 2004 cu il tarixli Fermani ile daxili isler orqanlarinin fealiyyetine idaredaxili nezaretin heyata kecirilmesi o cumleden orqan ve hisselerde daxili tehlukesizlik veziyyetinin oyrenilmesi ve nezaretde saxlanilmasi xidmetle bir araya sigmayan fealiyyetle mesgul olma ve diger neqativ hallarin qarsisinin alinmasi korrupsiyaya serait yaradan ve korrupsiya huquqpozmalarina yol veren emekdaslarin mueyyen edilib barelerinde muvafiq tedbirlerin gorulmesinin temin olunmasi meqsedile Nazirliyin strukturunda Daxili Tehlukesizlik Idaresi tesis edilmisdir Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin 6 may 2004 cu il tarixli Serencami ile tesdiq edilmis Azerbaycan Respublikasinda Insan Alverine Qarsi Mubarize uzre Milli Fealiyyet Plani na uygun olaraq 2004 cu ilde Nazirliyin Bas Mutesekkil Cinayetkarliqla Mubarize Idaresinin strukturunda Insan Alverine qarsi Mubarize Idaresi yaradilmisdir Teyinati ve vezifeleriAzerbaycan Respublikasinin Polis haqqinda Qanununun 3 cu maddesine esasen Azerbaycan polisinin teyinati ve esas vezifeleri asagidakilardir I Azerbaycan Respublikasinda polisin teyinati insanlarin heyatini saglamligini huquq ve azadliqlarini dovletin fiziki ve huquqi sexslerin qanuni menafelerini ve mulkiyyetini huquqa zidd emellerden qorumaqdan ibaretdir II Polisin esas vezifeleri asagidakilardir 1 ictimai qaydani qorumaq ve ictimai tehlukesizliyi temin etmek 2 cinayetlerin ve diger xetalarin qarsisinin alinmasi ucun tedbirler gormek 2 1 yetkinlik yasina catmayanlarin huquq pozuntularinin qarsisinin alinmasi sahesinde fealiyyet gostermek 3 sexsiyyeti insan huquq ve azadliqlarini ve mulkiyyeti huquqa zidd emellerden qorumaq 4 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyenlesdirilmis hallarda dovlet idarelerini ve diger obyektleri muhafize etmek 5 toredilmis cinayetleri acmaq 6 cinayetlerin qeydiyyatini ve ucotunu aparmaq 7 cinayetkarlari askara cixarmaq ve tutmaq 8 selahiyyetlerine aid edilmis isler uzre tehqiqat ve istintaq aparmaq 9 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyenlesdirilmis selahiyyetler daxilinde inzibati tenbeh ve ya basqa tesir tedbirleri tetbiq etmek tutulmus ve inzibati xetaya gore hebse alinmis sexsleri saxlamaq 10 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyenlesdirilmis qaydada emeliyyat axtaris fealiyyetini heyata kecirmek 11 kriminalistik ve basqa tedqiqatlarin aparilmasini temin etmek 12 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile nezerde tutulmus qaydada istintaq tecridxanalarinda emeliyyat axtaris fealiyyetini muvafiq icra hakimiyyeti orqani ile birge heyata kecirmek 13 huquqi ve fiziki sexslerin emlakini huquqa zidd emellerden qorumaq meqsedi ile muqavileler baglamaq 14 Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile nezerde tutulmus icaze qeydiyyat islerini aparmaq 15 yol hereketi qaydalarina ve hereket tehlukesizliyine riayet olunmasina nezaret etmek 16 yol hereketi tehlukesizliyinin temin edilmesi ucun tedbirler gormek 17 yol hereketi ve onun tehlukesizliyi gostericilerinin vahid dovlet ucotu sistemini teskil etmek III Polisi bu Qanunla mueyyen edilmemis vezifelerin icrasina celb etmek qadagandir Azerbaycan polisi haqqinda umumi muddealarPolisin fealiyyet prinsipleri ve istiqametleri Azerbaycan Respublikasinin Polis haqqinda Qanununun 4 cu maddesine esasen polisin fealiyyet prinsipleri ve istiqametleri asagidakilardir I Polis insan ve vetendas huquqlarina ve azadliqlarina hormet qanunculuq humanistlik ve tekbasciliq prinsipleri esasinda fealiyyet gosterir II Polisin fealiyyetinin esas istiqametleri asagidakilardir 1 ictimai qaydanin qorunmasi ve ictimai tehlukesizliyin temin edilmesi 2 cinayetlerin ve diger xetalarin qarsisinin alinmasi ve acilmasi 3 yol hereketi tehlukesizliyinin temin edilmesi Insan ve vetendas huquq ve azadliqlarinin mudafiesi sahesinde polisin fealiyyeti Azerbaycan Respublikasinin Polis haqqinda Qanununun 5 ci maddesine esasen insan ve vetendas huquq ve azadliqlarinin mudafiesi sahesinde polisin fealiyyeti asagidakilardir I Polis oz vezifelerini yerine yetirerken irqinden milliyyetinden dininden dilinden cinsinden menseyinden emlak veziyyetinden qulluq movqeyinden eqidesinden siyasi partiyalara hemkarlar ittifaqlarina ve diger ictimai birliklere mensubiyyetinden asili olmayaraq butun sexslerin Azerbaycan Respublikasinin Konstitusiyasinda ve terefdar cixdigi dovletlerarasi muqavilelerde nezerde tutulmus huquqlarini ve qanuni menafelerini huquqa zidd emellerden qoruyur II Polisin her hansi sexsle insanin leyaqetini alcaldan sekilde reftar etmesi yolverilmezdir Cinayet toreden ve ya toretmekde subhelenilen sexsleri melumat vermeye ve ya cinayet emelini toretmekde teqsirini etiraf etmeye mecbur etmek bu meqsedle onlari ve diger sexsleri hedelemek isgenceye meruz qoymaq onlara her hansi fiziki ve ya menevi tesir gostermek qadagandir III Sexsin huquq ve azadliqlarina qarsi polis terefinden bu Qanunla nezerde tutulmus tedbirlerin heyata kecirilmesine yalniz Azerbaycan Respublikasinin qanunlari ile mueyyen olunmus esaslarla ve qaydada yol verilir IV Her hansi sexsin huquq ve azadliqlari mehdudlasdirildiqda polis emekdasi mehdudlasdirmanin esaslarini ve sebeblerini habele bununla elaqedar hemin sexsin huquq ve vezifelerini ona izah etmelidir V Polis tutulan ve ya hebse alinan sexsin huquqlarinin heyata kecirilmesini temin edir VI Sexsin huquqlari azadliqlari ve qanuni menafeleri polis emekdaslari terefinden pozulduqda polis orqani hemin sexsin pozulmus huquqlarinin azadliqlarinin ve qanuni menafelerinin berpa olunmasi ucun zeruri tedbirler gormeye vurulan ziyani odemeye borcludur VII Polis emekdaslarinin qanuna zidd hereketleri neticesinde vurulmus ziyan Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyen olunan qaydada odenilir Polisin fealiyyetinde askarliq Azerbaycan Respublikasinin Polis haqqinda Qanununun 6 ci maddesine esasen I Polis oz fealiyyeti haqqinda Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyenlesdirilmis qaydada dovlet orqanlarina ve ehaliye melumat verir II Polise dovlet aile pese ve kommersiya sirrini prokurorun mustentiqin ve ya mehkemenin muvafiq icazesi olmadan ibtidai ve mehkeme istintaq materiallarini habele insanlarin sexsi heyatina fiziki ve huquqi sexslerin qanuni menafelerine toxunan onlarin leyaqetini alcalda bilen melumatlari aciqlamaq qadagandir III Fiziki ve huquqi sexsler haqqinda polisin yaydigi melumatlarin heqiqete uygun olmadigi mueyyenlesdirildikde polis bir ay muddetinde hemin melumatlari onlarin yayildigi formada tekzib etmelidir Polisin qanuni teleblerinin icrasinin mecburiliyi Azerbaycan Respublikasinin Polis haqqinda Qanununun 7 ci maddesine esasen I Polis emekdasi bu qanunla mueyyenlesdirilmis selahiyyetleri yerine yetirerken dovlet hakimiyyetinin numayendesi kimi cixis edir II Azerbaycan Respublikasinin erazisinde olan butun huquqi ve fiziki sexsler polis emekdasinin qanuni teleblerini icra etmelidirler III Polis emekdasinin qanuni teleblerine tabe olmamaq ona muqavimet gostermek ve zor isletmek ve ya onu tehqir etmek Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyen edilmis mesuliyyete sebeb olur Polisin vezifelerinin yerine yetirilmesinde dovlet orqanlarinin yerli ozunuidareetme orqanlarinin ve ayri ayri sexslerin istiraki Azerbaycan Respublikasinin Polis haqqinda Qanununun 10 cu maddesine esasen polisin vezifelerinin yerine yetirilmesinde dovlet orqanlarinin yerli ozunuidareetme orqanlarinin ve ayri ayri sexslerin istiraki asagidakilardir I Dovlet hakimiyyeti orqanlari ve yerli ozunuidaretme orqanlari polise oz vezifelerini yerine yetirmekde komek gostermelidirler II Her bir sexs polise oz vezifelerini yerine yetirmekde komek gostere biler Polis uzerine dusen vezifeleri yerine yetirmek ucun hec kesi emekdasliga mecburi celb ede bilmez III Hazirlanan toredilen ve ya toredilmis cinayet baresinde xeberi olan her bir sexs bu barede polise melumat vermelidir Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyenlesdirilmis hallarda bu melumatlarin verilmemesi cinayet mesuliyyetine sebeb olur IV Polis emekdasi olmayan dovlet hakimiyyeti orqanlarinin emekdaslari Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyenlesdirilmis qaydada ictimai asayisin ve tehlukesizliyin temin olunmasi isine celb edildikde bu sahede polisin vezifeleri onlarin da uzerine qoyulur Bele oldugu halda polis emekdaslari ucun nezerde tutulan huquqi maddi ve sosial teminatlar onlara da samil edilir V Yasayis yeri uzre ictimai asayisin ve ictimai tehlukesizliyin temin edilmesi ile bagli yaranan sosial problemlerin birge helli ucun ayri ayri sexsler konulluluk esasinda polis orqanlari terefinden ictimai asayisin ve tehlukesizliyin temin olunmasi isine celb edile bilerler Ictimai asayisin ve tehlukesizliyin temin olunmasinda konullu olaraq istirak eden sexslerin fealiyyetinin elaqelendirilmesi ucun yerli polis orqanlarinin yaninda ictimai suralar yaradila biler Ictimai asayisin ve tehlukesizliyin temin olunmasi uzre konullu ictimai fealiyyet asagidaki istiqametlerde heyata kecirilir 1 huquqazidd ve cemiyyete qarsi hormetsiz davranisin qarsisinin alinmasi meqsedile maariflendirme ve tebligat isinin aparilmasi 2 narkomaniyanin ve alkoqolizmin hemcinin yetkinlik yasina catmayanlarin baximsizliginin ve huquq pozuntularinin profilaktikasi 3 cinayetlerin ve diger huquqpozmalarin qarsisinin alinmasini ve arasdirilmasini temin etmek meqsedile zeruri melumatlarin polis orqanlarina verilmesi Cinayet toretdiyine gore evveller mehkum olunmus psixi xestelikle narkomanliqla alkoqolizmle bagli mualice profilaktika muessiselerinde qeydiyyatda olan fealiyyet qabiliyyetsizliyi ve ya mehdud fealiyyet qabiliyyetliliyi mehkemenin qanuni quvveye minmis qerari ile tesdiq edilmis sexsler ictimai asayisin ve tehlukesizliyin temin olunmasi uzre konullu ictimai fealiyyete celb edile bilmezler Polisin fealiyyetine nezaret Azerbaycan Respublikasinin Polis haqqinda Qanununun 12 ci maddesine esasen polisin fealiyyetine nezaret I Bu qanunun muddealarinin icrasina idaredaxili ve idaredenkenar nezaret heyata kecirilir II Polisin fealiyyetine idaredaxili nezareti Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyenlesdirilmis selahiyyetler cercivesinde muvafiq icra hakimiyyeti orqani idaredenkenar nezareti ise muvafiq icra hakimiyyeti heyata kecirir Polis orqanlarinda qanunlarin icrasina nezareti qanunla mueyyen edilmis selahiyyetleri daxilinde mehkemeler ve prokurorluq orqanlari heyata kecirir Azerbaycan polis emekdasinin selahiyyetleriPolis emekdasinin umumi vezifeleri Azerbaycan Respublikasinin Polis haqqinda Qanununun 13 cu maddesine esasen I Polis emekdasinin umumi vezifeleri asagidakilardir 1 Hazirlanan cinayet ve ya diger huquqpozmalarin qarsisinin alinmasi ucun texiresalinmaz tedbirler gormek 2 cinayet ve ya diger huquqpozmalar toretmis sexsin tutulmasi ve polise getirilmesi ucun tedbirler gormek 3 cinayetin bas verdiyi hadise yerinin muhafizesini teskil etmek ve sahidlerin mueyyenlesdirilmesi ucun tedbirler gormek 4 cinayetden ve diger huquqpozmalardan bedbext hadiseden zerercekmislere hemcinin komeksiz heyati ve saglamligi ucun tehlukeli veziyyete dusmus sexse komek ve ilk tibbi yardimin gosterilmesini temin etmek 5 tutulmus ve ya hebse alinmis sexsin huquqlarinin ve qanuni menafelerinin pozulmamasini temin etmek 6 tebii felaketler qezalar ve diger fovqelade hallar bas verdikde insanlarin ve emlakin xilasetme tedbirlerinde istirak etmek 6 1 yetkinlik yasina catmayanlarin huquq pozuntularinin qarsisinin alinmasina yoneldilmis tedbirler heyata kecirmek 10 7 selahiyyetlerini heyata kecirerken Azerbaycan Respublikasinin muvafiq icra hakimiyyeti orqani terefinden mueyyen olunmus davranis qaydalarina riayet etmek II Polis emekdaslari oz vezifelerini heyata kecirerken ayrica emr ve ya gosteris gozlemeden emekdasliq etmeye qarsiliqli fealiyyet gostermeye ve bir birine herterefli komek etmeye borcludurlar III Her hansi sexse muraciet ederken polis emekdasi adini soyadini rutbesini bildirmeli ve xidmeti vesiqesini gostermekle ozunu teqdim etmelidir IV Polis emekdasi oz selahiyyetlerini heyata kecirerken bilavasite ve birbasa reisine tabedir V Polis emekdasi hemcinin tabelik uzre yuxari reisin emr ve gosterislerini icra etmeye borcludur VI Her hansi vezifelerin yerine yetirilmesine celb edildikde polis emekdasi xidmet uzre tabeliyi olmayan polisin yuxari rutbeli sexsinin emr ve gosterislerini icra etmeye borcludur VII Polis emekdasi aciq askar qanuna zidd emr ve ya gosteris aldiqda qanunu rehber tutmali bu barede polisin rehberliyine melumat vermelidir VIII Aciq askar qanunsuz emri ve ya gosterisi icra etmemek mesuliyyete sebeb olmur Bele emri ve ya gosterisi icra eden polis emekdasi Azerbaycan Respublikasinin qanunvericiliyi ile mueyyenlesdirilmis qaydada mesuliyyet dasiyir Hemcinin baxAzerbaycan Polisi Gunu Azerbaycan Respublikasi Daxili Isler Nazirliyi Polis Akademiyasi Polis qezet Xarici kecidlerAzerbaycan Respublikasinin Polis haqqinda Qanunu e qanun azIstinadlar Polis haqqinda AZERBAYCAN RESPUBLIKASININ QANUNU 2022 07 02 tarixinde Istifade tarixi 2019 02 23 Madde 11 Polisin beynelxalq elaqeleri 2022 07 02 tarixinde Istifade tarixi 2019 02 23 Azerbaycan Polisinin xalqa ve dovletciliye sedaqeti sarsilmazdir 2021 01 18 tarixinde Istifade tarixi 2019 02 23 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi I cild Lider nesriyyat Baki 2004 seh 297 298 DIN in tarixi 2022 01 20 tarixinde Istifade tarixi 2019 02 23 Polis Azerbaycan dovletinin xalqimizin kesiyinde duran mubariz bir orqandir 2021 04 19 tarixinde Istifade tarixi 2019 02 23 Musteqil Azerbaycan Polisinin yaranmasi ve tesekkulu 2022 05 27 tarixinde Istifade tarixi 2019 02 23 30 dekabr 2005 ci il tarixli 50 IIIQD nomreli Azerbaycan Respublikasinin Qanunu Azerbaycan qezeti 17 fevral 2006 ci il ile 3 cu maddenin II hissesine 2 1 ci bend elave edilmisdir 30 dekabr 2003 cu il tarixli 568 IIQD nomreli Azerbaycan Respublikasinin Qanunu Azerbaycan Respublikasinin Qanunvericilik Toplusu 2004 cu il 2 madde 57 ile 3 cu maddenin II hissesinin 2 ci ve 9 cu bendlerinde huquqpozma sozu xeta sozu ile evez edilmisdir 2 oktyabr 2008 ci il tarixli 690 IIIQD nomreli Azerbaycan Respublikasinin Qanunu Azerbaycan qezeti 29 oktyabr 2008 ci il 241 Azerbaycan Respublikasinin Qanunvericilik Toplusu 2008 ci il 10 madde 883 ile 3 cu maddesinin II hissesinin 12 ci bendinde emeliyyat axtaris fealiyyetini sozlerinden sonra muvafiq icra hakimiyyeti orqani ile birge sozleri elave edilmisdir 30 dekabr 2003 cu il tarixli 568 IIQD nomreli Azerbaycan Respublikasinin Qanunu Azerbaycan Respublikasinin Qanunvericilik Toplusu 2004 cu il 2 madde 57 ile 4 cu maddenin II hissesinin 2 ci bendinde huquqpozmalarin sozu xetalarin sozu ile evez edilmisdir 5 mart 2004 cu il tarixli 598 IIQD nomreli Azerbaycan Respublikasinin Qanunu Azerbaycan Respublikasinin Qanunvericilik Toplusu 2004 cu il 3 madde 133 ile 6 ci maddenin II hissesine dovlet sozunden sonra aile sozu elave edilmisdir 26 may 2009 cu il tarixli 818 IIIQD nomreli Azerbaycan Respublikasinin Qanunu Azerbaycan qezeti 24 iyun 2009 cu il 135 Azerbaycan Respublikasinin Qanunvericilik Toplusu 2009 cu il 06 madde 401 ile 10 cu maddesine yeni mezmunda V hisse elave edilmisdir