Zakavkazski vestnik (rus. Закавказский вестник) — 1838-ci ildə Tiflisdə rus dilində nəşr olunan qəzet. Bu qəzet sonralar gürcü və Azərbaycan dillərində də buraxılmışdır.
"Zakavkazski vestnik" | |
---|---|
Redaktor | P.İoseliani |
Yaranma tarixi | 1838 |
Dil | rus dili |
Ünvan | Tiflis |
Qəzet haqqında məlumat
Həftəlik "Zakavkazski vestnik" qəzetinin ilk nömrəsini redaktor əvəzi kimi "Sovetnik Lyubarski" imzalamışdır. 1841-ci ildən redaktor yerində "İspolnyayuşi doljnosti vitse-qubernatora Vasilkovski" imzası gedir. Sonra isə P.İoseliani redaktor olur. Qəzet ardıcıl olaraq şənbə günləri çıxır, hər il 52 nömrəsi buraxılırdı.
Şöbələri
"Zakavkazski vestnik" iki müstəqil şöbədən ibarət idi: rəsmi və qeyri-rəsmi. Rəsmi hissədə fərmanlar, hökumət və inzibati orqanlara aid materiallar, qeyri-rəsmi şöbədə isə Zaqafqaziya xalqlarının iqtisadi və mədəni həyatını əks etdirən, rus mədəniyyətini təbliğ edən materiallar dərc olunurdu.
Redaksiya qeyri-rəsmi şöbənin açılmasının məqsədi barədə yazırdı:
"Zakavkazski vestnik" qəzetinin qeyri-rəsmi şöbəsinin məqsədi oxucuları Zaqafqaziya ölkəsinin keçmiş və müasir məişəti ilə tanış etməkdir. Burada kiçik hekayələr, gürcü, erməni və tatar (Azərbaycan) dillərindən tərcümə edilmiş tarixi məqalələr, arxeoqrafiya, yumor, ölkə üzrə səyahətlər, felyetonlar dərc ediləcəkdir. |
Qəzetdə dərc olunan məqalələr
1845-ci ildən "Zakavkazski vestnik"də Bakı həyatına, xüsusilə Bakıda neft emalı məsələlərinə dair ilk publisist materiallar buraxılır. Məqalələrin birində (1845, N 4) Makedoniyalı İsgəndər dövrünün tarixçilərindən qeydlər verilir, Abşeronda yaranan atəşgahlar, hindli atəşpərəstlərin mərasimləri xatırladılır, Maştağa, Buzovna, Mərdəkan, Şüvəlan, Nardaran, Bilgəh kimi yaşayış məntəqələrinin təsviri, xalqın maddi vəziyyəti və məişəti, adət-ənənələri işıqlandırılır.
Qəzet Zaqafqaziyada pambıqçılığın inkişaf perspektivlərinə dair bir neçə publisist məqalə buraxmış, dünyada pambıqçılığın yayılması – ABŞ, Misir və başqa ölkələrdə bu qiymətli bitkinin becərilməsi, növləri, sənaye əhəmiyyəti və s. haqqında məlumat vermişdir (1847, N 19).
"Zakavkazski vestnik" Dərbənd qalasının dəmir qapıları haqqında da məqalə çap etmiş və həmin qapıların bir tayının İmeretiyaya gətirilməsi təfsilatını vermişdir (1845, N 6). Akademik Frenin tədqiqatı əsasında qapı üzərindəki yazılar oxunmuşdur. Yazıda Dərbəndin qədim Bərdə və Alban dövləti ilə əlaqəsi də nəzərə çatdırılır. Qapının digər tayının İstanbula aparılması fərziyyəsi də bu məqalədə irəli sürülür.
A.Bakıxanovun dostu, məşhur şərqşünas İ.Berezin Azərbaycandan getdikdən bir neçə il sonra "Zakavkazski vestnik" qəzetinə "Bakı atəşləri" adlı silsilə məqalələr yazmışdır. Bu publisist-etnoqrafik oçerklərdə Bakı və Abşeronun o zamankı təsviri verilmişdir (1850, N 25-27).
Kazan Universitetinin Şərq dilləri mütəxəssisi İ.Berezin professor Mirzə Kazımbəyin tərtib etdiyi marşrut üzrə 1842-ci ildə Dağıstan və Azərbaycandan keçməklə Şərq ölkələrinə səyahət etmişdi. Qubada olarkən o, A.Bakıxanovla görüşmüş, sonralar çap etdirdiyi "Dağıstan və Zaqafqaziyaya səyahət" əsərində (1849) Azərbaycan aliminin qonaqpərvərliyi, zəngin kitabxanası haqqında danışmışdır. Onun aşıq və xanəndələrimizin ifaçılıq məharəti barədə məqaləsi də maraqlıdır.
"Abşeron yarımadasına səyahət" məqaləsində də maraqlı yerlər vardır. O yazır:
Mən son vaxtlarda Tehran, Qahirə və Konstantinopolda müsəlman artistlərinin çıxışlarını eşitmişəm, amma Abşeron yarımadasında Əlyarbəyin oxumasını daha böyük razılıqla xatırlayıram (1847, N 21). |
Həmçinin bax
Ədəbiyyat siyahısı
- "Zaqafqazski vestnik", 16 oktyabr, 1847, N-21
Mənbə
- Zeynalov N. "Azərbaycan mətbuatı tarixi". I hissə. Bakı. 1973.
- Vəliyev Akif Abdüləzim oğlu (Aşırlı). "Azərbaycan mətbuatı tarixi" (1875-1920), Bakı "Elm və Təhsil", 2009-6-7 səh.
İstinadlar
- "Şahverdiyev A.B. Azərbaycan mətbuatı tarixi. "Təhsil" nəşriyyatı, 2006 - 248 səh" (PDF). 2016-03-05 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2018-07-03.
- "Niyaz Niftiyev, "Mətbuatda multikulturalizm", Bakı, 2017. səh.16" (PDF). 2020-05-26 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2018-06-06.
- (PDF). 2020-05-25 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-07-03.
Xarici keçidlər
- Mətbuat tarixi
- Azərbaycanın ilk mətbuat orqanları
- Azərbaycan mətbuatı: tarixi-xronoloji baxış
- Azərbaycanda söz və mətbuat azadlığı demokratik prinsiplərə əsaslanır
- Xarici dilli mediaya bu gün çox ehtiyac var[ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zakavkazski vestnik rus Zakavkazskij vestnik 1838 ci ilde Tiflisde rus dilinde nesr olunan qezet Bu qezet sonralar gurcu ve Azerbaycan dillerinde de buraxilmisdir Zakavkazski vestnik Redaktor P IoselianiYaranma tarixi 1838Dil rus diliUnvan TiflisQezet haqqinda melumatHeftelik Zakavkazski vestnik qezetinin ilk nomresini redaktor evezi kimi Sovetnik Lyubarski imzalamisdir 1841 ci ilden redaktor yerinde Ispolnyayusi doljnosti vitse qubernatora Vasilkovski imzasi gedir Sonra ise P Ioseliani redaktor olur Qezet ardicil olaraq senbe gunleri cixir her il 52 nomresi buraxilirdi Sobeleri Zakavkazski vestnik iki musteqil sobeden ibaret idi resmi ve qeyri resmi Resmi hissede fermanlar hokumet ve inzibati orqanlara aid materiallar qeyri resmi sobede ise Zaqafqaziya xalqlarinin iqtisadi ve medeni heyatini eks etdiren rus medeniyyetini teblig eden materiallar derc olunurdu Redaksiya qeyri resmi sobenin acilmasinin meqsedi barede yazirdi Zakavkazski vestnik qezetinin qeyri resmi sobesinin meqsedi oxuculari Zaqafqaziya olkesinin kecmis ve muasir meiseti ile tanis etmekdir Burada kicik hekayeler gurcu ermeni ve tatar Azerbaycan dillerinden tercume edilmis tarixi meqaleler arxeoqrafiya yumor olke uzre seyahetler felyetonlar derc edilecekdir Qezetde derc olunan meqaleler1845 ci ilden Zakavkazski vestnik de Baki heyatina xususile Bakida neft emali meselelerine dair ilk publisist materiallar buraxilir Meqalelerin birinde 1845 N 4 Makedoniyali Isgender dovrunun tarixcilerinden qeydler verilir Abseronda yaranan atesgahlar hindli atesperestlerin merasimleri xatirladilir Mastaga Buzovna Merdekan Suvelan Nardaran Bilgeh kimi yasayis menteqelerinin tesviri xalqin maddi veziyyeti ve meiseti adet eneneleri isiqlandirilir Qezet Zaqafqaziyada pambiqciligin inkisaf perspektivlerine dair bir nece publisist meqale buraxmis dunyada pambiqciligin yayilmasi ABS Misir ve basqa olkelerde bu qiymetli bitkinin becerilmesi novleri senaye ehemiyyeti ve s haqqinda melumat vermisdir 1847 N 19 Zakavkazski vestnik Derbend qalasinin demir qapilari haqqinda da meqale cap etmis ve hemin qapilarin bir tayinin Imeretiyaya getirilmesi tefsilatini vermisdir 1845 N 6 Akademik Frenin tedqiqati esasinda qapi uzerindeki yazilar oxunmusdur Yazida Derbendin qedim Berde ve Alban dovleti ile elaqesi de nezere catdirilir Qapinin diger tayinin Istanbula aparilmasi ferziyyesi de bu meqalede ireli surulur A Bakixanovun dostu meshur serqsunas I Berezin Azerbaycandan getdikden bir nece il sonra Zakavkazski vestnik qezetine Baki atesleri adli silsile meqaleler yazmisdir Bu publisist etnoqrafik ocerklerde Baki ve Abseronun o zamanki tesviri verilmisdir 1850 N 25 27 Kazan Universitetinin Serq dilleri mutexessisi I Berezin professor Mirze Kazimbeyin tertib etdiyi marsrut uzre 1842 ci ilde Dagistan ve Azerbaycandan kecmekle Serq olkelerine seyahet etmisdi Qubada olarken o A Bakixanovla gorusmus sonralar cap etdirdiyi Dagistan ve Zaqafqaziyaya seyahet eserinde 1849 Azerbaycan aliminin qonaqperverliyi zengin kitabxanasi haqqinda danismisdir Onun asiq ve xanendelerimizin ifaciliq mehareti barede meqalesi de maraqlidir Abseron yarimadasina seyahet meqalesinde de maraqli yerler vardir O yazir Men son vaxtlarda Tehran Qahire ve Konstantinopolda muselman artistlerinin cixislarini esitmisem amma Abseron yarimadasinda Elyarbeyin oxumasini daha boyuk raziliqla xatirlayiram 1847 N 21 Hemcinin baxEkinci qezet Tiflis exbari qezet Tiflisskiye vedomosti qezet Edebiyyat siyahisi Zaqafqazski vestnik 16 oktyabr 1847 N 21MenbeZeynalov N Azerbaycan metbuati tarixi I hisse Baki 1973 Veliyev Akif Abdulezim oglu Asirli Azerbaycan metbuati tarixi 1875 1920 Baki Elm ve Tehsil 2009 6 7 seh Istinadlar Sahverdiyev A B Azerbaycan metbuati tarixi Tehsil nesriyyati 2006 248 seh PDF 2016 03 05 tarixinde PDF Istifade tarixi 2018 07 03 Niyaz Niftiyev Metbuatda multikulturalizm Baki 2017 seh 16 PDF 2020 05 26 tarixinde PDF Istifade tarixi 2018 06 06 PDF 2020 05 25 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 07 03 Xarici kecidlerMetbuat tarixi Azerbaycanin ilk metbuat orqanlari Azerbaycan metbuati tarixi xronoloji baxis Azerbaycanda soz ve metbuat azadligi demokratik prinsiplere esaslanir Xarici dilli mediaya bu gun cox ehtiyac var olu kecid