Yavuz Sultan Səlim körpüsü və ya Üçüncü Boğaz körpüsü boğazın Qara dəniz, şimal tərəfində inşa edilmiş körpüdür. Adı doqquzuncu Osmanlı sultanı və ilk Osmanlı xəlifəsi Yavuz Sultan Səlimin şərəfinə verilmişdir. Körpünün bir ucu Avropa tərəfindəki Sarıyerin Garipçe məhəlləsində digər ucu isə Anadolu tərəfindəki Beykozun Poyrazköy bölgəsində yerləşir.
Yavuz Sultan Səlim körpüsü | |
---|---|
Yavuz Sultan Selim Köprüsü | |
| |
Keçid | Bosfor |
Yeri | İstanbul |
Material | Polad və beton |
Uzunluğu | 1,875 m |
Eni | 59 m |
Hündürlüyü | 322 m |
Açılışı | 26 avqust 2016 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Qərar mərhələsi
Hər ay 20 min yeni nəqliyyat vasitəsinin gəldiyi İstanbulda təxminən 2,5 milyon qeydiyyatdan keçmiş nəqliyyat vasitəsi var. Boğazda yerləşən iki körpü günün müəyyən vaxtlarında yaşanan həddindən artıq intensivlik səbəbindən tam xidmət göstərə bilmir. Buna görə də son illərdə boğazda üçüncü körpünün inşası üçün bir çox təklif irəli sürüldü. İlk konkret addım 60-cı hökumət dövründə atıldı. Dövrün Baş naziri Rəcəb Tayyib Ərdoğan üçüncü körpünün lazım olduğunu və dərhal edilməli olduğu fikrini müdafiə etdi. Körpünün yolunu təyin etmək üçün helikopterlə baxış keçirdi.
Körpünün yerləşməsi üçün xüsusən də meşələrlə örtülən şəhərin şimal hissələri nəzərdə tutuldu və körpünün dəqiq marşrutu ictimaiyyətə açıqlanmadı. Körpü üçün qurulacaq avtomobil yolunun Silivrinin meşəlik ərazilərindən başladığını və bu yolun İstanbulun meşələrinə və su hövzələrinə zərər verəcəyi bildirildi. Gürsel Tekin iddiaları hökumət tərəfindən rədd edilmədi, ancaq dəqiq yolun hələ də bəlli olmadığı vurğulandı. Dövrün nəqliyyat naziri Binəli Yıldırım mətbuata açıqlamasında üçüncü körpünün digər iki körpünün şimalında inşa ediləcəyini bildirdi. Keçmişdə, üçüncü körpü üçün edilən etirazlara İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyə Başçısı Rəcəb Tayyib Ərdoğan da böyük dəstək vermiş, öz işçiləri tərəfindən hazırlanan böyük abadlıq planına üçüncü körpü daxil edilməmişdi. Ərdoğan, təxminən 6 ay ərzində şəhər planlaşdırıcılarının yaratdığı şəhər və ətraf mühitin dağıdılması ilə bağlı hesabatı müdafiə etdi və belə dedi: "Budur, üçüncü körpünün İstanbul üçün cinayət olduğunu elm də sübut edir, buna görə də müqavimət göstərəcəyik və qəbul etməyəcəyik!"
Ərdoğanın baş nazir vəzifəsində olduğu müddətdə İstanbuldakı nəqliyyat problemi həll edilə bilmədi. Körpü üzərində ilk konkret addım atan Ərdoğan, çıxışlarının birində İstanbul üçün üçüncü körpünün zəruriliyindən danışdı:"Birinci körpüyə qarşı çıxdılar. Sonra utanmadan körpüdən istifadə etdilər. Eynilə ikinci körpüdə də belə oldu. İndi də üçüncü körpüyə qarşı çıxırlar. Mən bunu ABŞ-da gördüm, çay üzərində 500 metr məsafə ilə üç körpü vardı. Bunlar çox vacibdir."
Körpü və körpü ilə birlikdə inşa ediləcək avtomobil yolunun detalları 25 min miqyaslı inkişaf planlarında qeyd edildi. Bundan əlavə Çorlu-Çerkezköy bölgəsində üçüncü hava limanının inşası, Anadolu tərəfinin şimal hissəsində Riva bölgəsinin turizim üçün açılması və İzmit yaxınlığında böyük bir texnoparkın inşası da planlaşdırılırdı. Şimaldakı meşə torpaqlarına və içməli su hövzələrinə ziyan vurmamaq üçün körpünün əsasən tunellər və yol ötürücüləri olacağı deyildi. 29 aprel 2010-cu ildə dövrün Nəqliyyat naziri Binəli Yıldırım mətbuata açıqlamasında üçüncü körpünün dəqiq yolunun Garipçe və Poyraz arasında olduğunu bildirdi. 29 may 2013-cü ildə Prezident Abdullah Gül körpünün adını açıqladı: Yavuz Sultan Səlim körpüsü
Tikinti mərhələsi
Yavuz Sultan Səlim körpüsünün tikintisi eyni vaxtda körpünün hər iki ayağının oturduğu Garipçe və Poyrazköy yerlərində başladı. Bünövrəsi 29 may 2013-cü ildə qoyulmuş körpünün ayaqlarının tikintisi 24 oktyabr 2014-cü ildə başa çatdırılmışdır. Körpünün ayaqları dəniz səviyyəsindən 330 metr yuxarıdır. Layihədə 700-ü mühəndis olmaqla 8000-dən çox insan işləmişdir. Layihədə diametri 22 metr olan Avropadakı ən geniş tunel də inşa edilmişdir. Layihədə ən ağırsı 923 ton olan 53 polad plitə istifadə edilmişdir.
Açılışı
Körpü 26 avqust 2016-cı ildə rəsmi mərasimlə açıldı. Mərasimə Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan, Bəhreyn kralı Hamad Bin İsa Əl Xəlifə, Bosniya və Herseqovina Rəyasət Heyətinin sədri Bakir İzetbegoviç, Makedoniya prezidenti Corge İvanov, KKTC prezidenti Mustafa Akıncı, 11-ci Türkiyə prezidenti Abdullah Gül, köhnə baş nazirlərdən Əhməd Davudoğlu, TBMM sədri İsmail Kahraman, Türkiyə Baş Naziri Binali Yıldırım ilə birlikdə bir çox nazir və millət vəkili qatıldı.
27 avqust 2016-cı il saat 00:00-da körpü nəqliyyat vasitələrinin hərəkəti üçün açıldı. Həmçinin 31 avqust 2016-cı il tarixinə qədər keçidlərin pulsuz olacağı da açıqlandı.
Həmçinin bax
İstinadlar
- (türk. ). www.zaman.com.tr. 2011-08-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- "Ərdoğan 3-cü körpü ərazisinə baxış keçirdi" (türk. ). haber.ekolay.net. 2011-07-17 tarixində .
- (türk. ). nethaber.com. 2016-03-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- "Gürsel Tekin 3-cü körpünün yerini açıqladı" (türk. ). www.hurriyet.com.tr. 2014-01-10 tarixində .
- "Üçüncü körpü şimalda olacaq" (türk. ). www.radikal.com.tr. 2009-07-18 tarixində .
- (türk. ). www.3kopru.com. 2016-10-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
- "Nazir Elvan gözlənilən tarixi açıqladı" (türk. ). www.trthaber.com. 2016-01-19 tarixində .
- "Yavuz Sultan Səlim körpüsündə böyük açılış. 31 avqusta qədər pulsuz" (türk. ). www.cnnturk.com. 11 fevral 2020 tarixində .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yavuz Sultan Selim korpusu ve ya Ucuncu Bogaz korpusu bogazin Qara deniz simal terefinde insa edilmis korpudur Adi doqquzuncu Osmanli sultani ve ilk Osmanli xelifesi Yavuz Sultan Selimin serefine verilmisdir Korpunun bir ucu Avropa terefindeki Sariyerin Garipce mehellesinde diger ucu ise Anadolu terefindeki Beykozun Poyrazkoy bolgesinde yerlesir Yavuz Sultan Selim korpusuYavuz Sultan Selim KoprusuYavuz Sultan Selim korpusu41 12 00 sm e 29 06 36 s u Kecid BosforYeri IstanbulMaterial Polad ve betonUzunlugu 1 875 mEni 59 mHundurluyu 322 mAcilisi 26 avqust 2016 Vikianbarda elaqeli mediafayllarQerar merhelesiHer ay 20 min yeni neqliyyat vasitesinin geldiyi Istanbulda texminen 2 5 milyon qeydiyyatdan kecmis neqliyyat vasitesi var Bogazda yerlesen iki korpu gunun mueyyen vaxtlarinda yasanan heddinden artiq intensivlik sebebinden tam xidmet gostere bilmir Buna gore de son illerde bogazda ucuncu korpunun insasi ucun bir cox teklif ireli suruldu Ilk konkret addim 60 ci hokumet dovrunde atildi Dovrun Bas naziri Receb Tayyib Erdogan ucuncu korpunun lazim oldugunu ve derhal edilmeli oldugu fikrini mudafie etdi Korpunun yolunu teyin etmek ucun helikopterle baxis kecirdi Korpunun yerlesmesi ucun xususen de meselerle ortulen seherin simal hisseleri nezerde tutuldu ve korpunun deqiq marsrutu ictimaiyyete aciqlanmadi Korpu ucun qurulacaq avtomobil yolunun Silivrinin meselik erazilerinden basladigini ve bu yolun Istanbulun meselerine ve su hovzelerine zerer vereceyi bildirildi Gursel Tekin iddialari hokumet terefinden redd edilmedi ancaq deqiq yolun hele de belli olmadigi vurgulandi Dovrun neqliyyat naziri Bineli Yildirim metbuata aciqlamasinda ucuncu korpunun diger iki korpunun simalinda insa edileceyini bildirdi Kecmisde ucuncu korpu ucun edilen etirazlara Istanbul Boyukseher Belediyye Bascisi Receb Tayyib Erdogan da boyuk destek vermis oz iscileri terefinden hazirlanan boyuk abadliq planina ucuncu korpu daxil edilmemisdi Erdogan texminen 6 ay erzinde seher planlasdiricilarinin yaratdigi seher ve etraf muhitin dagidilmasi ile bagli hesabati mudafie etdi ve bele dedi Budur ucuncu korpunun Istanbul ucun cinayet oldugunu elm de subut edir buna gore de muqavimet gostereceyik ve qebul etmeyeceyik Erdoganin bas nazir vezifesinde oldugu muddetde Istanbuldaki neqliyyat problemi hell edile bilmedi Korpu uzerinde ilk konkret addim atan Erdogan cixislarinin birinde Istanbul ucun ucuncu korpunun zeruriliyinden danisdi Birinci korpuye qarsi cixdilar Sonra utanmadan korpuden istifade etdiler Eynile ikinci korpude de bele oldu Indi de ucuncu korpuye qarsi cixirlar Men bunu ABS da gordum cay uzerinde 500 metr mesafe ile uc korpu vardi Bunlar cox vacibdir Korpu ve korpu ile birlikde insa edilecek avtomobil yolunun detallari 25 min miqyasli inkisaf planlarinda qeyd edildi Bundan elave Corlu Cerkezkoy bolgesinde ucuncu hava limaninin insasi Anadolu terefinin simal hissesinde Riva bolgesinin turizim ucun acilmasi ve Izmit yaxinliginda boyuk bir texnoparkin insasi da planlasdirilirdi Simaldaki mese torpaqlarina ve icmeli su hovzelerine ziyan vurmamaq ucun korpunun esasen tuneller ve yol oturuculeri olacagi deyildi 29 aprel 2010 cu ilde dovrun Neqliyyat naziri Bineli Yildirim metbuata aciqlamasinda ucuncu korpunun deqiq yolunun Garipce ve Poyraz arasinda oldugunu bildirdi 29 may 2013 cu ilde Prezident Abdullah Gul korpunun adini aciqladi Yavuz Sultan Selim korpusuTikinti merhelesiMasinlarin kulekden qorunmasi ucun korpunun kenarlarina texminen 3 metr hundurlukde seffaf kulek panelleri qoyulub Yavuz Sultan Selim korpusunun tikintisi eyni vaxtda korpunun her iki ayaginin oturdugu Garipce ve Poyrazkoy yerlerinde basladi Bunovresi 29 may 2013 cu ilde qoyulmus korpunun ayaqlarinin tikintisi 24 oktyabr 2014 cu ilde basa catdirilmisdir Korpunun ayaqlari deniz seviyyesinden 330 metr yuxaridir Layihede 700 u muhendis olmaqla 8000 den cox insan islemisdir Layihede diametri 22 metr olan Avropadaki en genis tunel de insa edilmisdir Layihede en agirsi 923 ton olan 53 polad plite istifade edilmisdir AcilisiKorpu 26 avqust 2016 ci ilde resmi merasimle acildi Merasime Turkiye prezidenti Receb Tayyib Erdogan Behreyn krali Hamad Bin Isa El Xelife Bosniya ve Herseqovina Reyaset Heyetinin sedri Bakir Izetbegovic Makedoniya prezidenti Corge Ivanov KKTC prezidenti Mustafa Akinci 11 ci Turkiye prezidenti Abdullah Gul kohne bas nazirlerden Ehmed Davudoglu TBMM sedri Ismail Kahraman Turkiye Bas Naziri Binali Yildirim ile birlikde bir cox nazir ve millet vekili qatildi 27 avqust 2016 ci il saat 00 00 da korpu neqliyyat vasitelerinin hereketi ucun acildi Hemcinin 31 avqust 2016 ci il tarixine qeder kecidlerin pulsuz olacagi da aciqlandi Hemcinin baxBosfor Marmaray Fateh Sultan Mehmet korpusu Bogazici korpusuIstinadlar turk www zaman com tr 2011 08 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Erdogan 3 cu korpu erazisine baxis kecirdi turk haber ekolay net 2011 07 17 tarixinde turk nethaber com 2016 03 13 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Gursel Tekin 3 cu korpunun yerini aciqladi turk www hurriyet com tr 2014 01 10 tarixinde Ucuncu korpu simalda olacaq turk www radikal com tr 2009 07 18 tarixinde turk www 3kopru com 2016 10 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Nazir Elvan gozlenilen tarixi aciqladi turk www trthaber com 2016 01 19 tarixinde Yavuz Sultan Selim korpusunde boyuk acilis 31 avqusta qeder pulsuz turk www cnnturk com 11 fevral 2020 tarixinde