Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Xədim Məsih Mehmed Paşa (1485, Bosniya əyaləti – 1592, Konstantinopol) — III Murad dönəmində 1 noyabr 1585 – 14 aprel 1586 tarixlərində ümumilikdə 5 ay 13 gün Osmanlı imperiyasının sədrəzəmi olmuş dövlət adamıdır.
| Məsih Mehmed Paşa | |
|---|---|
| هادم ميسيه مهمد باشا | |
| 1 noyabr 1585 – 14 aprel 1586 | |
| Əvvəlki | Özdəmiroğlu Osman Paşa |
| Sonrakı | Kanijalı Siyavuş Paşa |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1485 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Dini | islam |
Həyatı
Əslən bolqar olan Məsih Mehmed Paşa kiçik yaşlarında xədim edilərək saraya alınmışdır, burada təhsil aldıqdan sonra hərəmdə vəzifələndirilmişdir. Ardından bir müddət olan Mehmed Paşa 1574-cü ilin oktyabrında Misir bəylərbəyiliyinə gətirildi. Osmanlı tarixçilərindən İbrahim Peçəvi, Gəlibolulu Mustafa Əli və onları mənbə olaraq alan digər tarixçilərin yazdığına görə, II Səlim dövründə saray anbarında böyük bir yanğın çıxmış, sarayın bütün ərzaq və ləvazimatları məhv olmuşdu. Bu səbəblə saray anbarını yenidən təmin etmək üçün saray ağalarından Məsih ağaya paşa ünvanı verilərək Misirə göndərilmişdir.
5 il bu vəzifədə qalan Məsih Mehmed Paşa idarəçilikdəki bacarığı ilə məşhurlaşmış, 1579-cu ildə paytaxta çağırılaraq ikinci vəzir olaraq divan məclisinə alınmışdır. Sədrəzəm Özdəmiroğlu Osman Paşanın yerinə paytaxtda qalaraq sədarət naibi oldu. Ancaq sədrəzəmin səfər əsnasında xəstələnib ölməsi ilə 1 noyabr 1585 tarixində III Murad tərəfindən sədrəzəmliyə gətirildi. Sədrəzəm olaraq padşahın və saray əhlinin dövlət idarəsinə qarışmasına qarşı idi. 1586-cı ilin aprelində vəzifəsindən razı olmadığı rəis-ül küttab Həmzə ağanın vəzifədən alınmasını istəmiş, ancaq bu istəyi padşah tərəfindən qəbul edilməmişdir. Ardından "istiqlalı olmayan bir sədrəzəmin xeyri də olmaz" deyərək vəzifədən öz istəyilə ayrılmış, bundan sonra heç bir vəzifəyə gətirilməmişdir. Məsih Mehmed Paşa 1592-ci ildə İstanbulda vəfat etmiş, inşa etdirdiyi Məsih Mehmed Paşa məscidindəki türbəsinə dəfn olunmuşdur.
Mənbə
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım , XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.346
- Koç, Havva, "Mesih Paşa (Hadım) ", (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A. Ş. C.2 s.204–205 ISBN 975-08-0072-9
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar), "Mesih Süleyman Paşa" (1996), Sicill-i Osmani, C. IV say. 368, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383
- Sicill-i Osmani'de ismi Mesih Süleyman Paşa olarak verilmiştir. XX. yy başlarında hazırlanmış olan bu kaynakta bulunan tarihler de diğer kaynaklardan değişiktir. Örneğin ölüm tarihi genellikle 1592 olarak verilmekte iken bu kaynakta bu tarih (Nisan-Mayıs 1589) olarak geçmektedir.
- Mustafa Âli (1285/) Künhü'l-Ahbar 4 cilt", İstanbul
- İbrahim Peçevi (haz. Murat Uraz) (1968) Peçevi Tarihi, İstanbul
- Hadım Hasan Paşa 3 Kasım1597–9 Nisan1598 döneminde sadrazamlık yapmıştır.
- Bu camiye, bulunduğu mevkiye atıfla, bazı kayıtlarda "Sütçü Murad Camii" veya harap iken 19.yy sonlarında Fetva Emini Hacı Nuri Efendi tarafından yeniden restore edildiği için "Fetva Emini Camii" adları da verilmektedir. bknz. Fatih Müftülüğü websitesi "Mesih Mehmet Paşa Camii" bilgileri 2015-12-08 at the Wayback Machine.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xedim Mesih Mehmed Pasa 1485 Bosniya eyaleti 1592 Konstantinopol III Murad doneminde 1 noyabr 1585 14 aprel 1586 tarixlerinde umumilikde 5 ay 13 gun Osmanli imperiyasinin sedrezemi olmus dovlet adamidir Mesih Mehmed Pasaهادم ميسيه مهمد باشاOsmanli sedrezemi1 noyabr 1585 14 aprel 1586EvvelkiOzdemiroglu Osman PasaSonrakiKanijali Siyavus PasaSexsi melumatlarDogum tarixi 1485Dogum yeri Bosniya eyaleti Osmanli imperiyasiVefat tarixi 1592Vefat yeri Konstantinopol Osmanli imperiyasiDefn yeri KonstantinopolFealiyyeti siyasetciDini islamHeyatiEslen bolqar olan Mesih Mehmed Pasa kicik yaslarinda xedim edilerek saraya alinmisdir burada tehsil aldiqdan sonra heremde vezifelendirilmisdir Ardindan bir muddet olan Mehmed Pasa 1574 cu ilin oktyabrinda Misir beylerbeyiliyine getirildi Osmanli tarixcilerinden Ibrahim Pecevi Gelibolulu Mustafa Eli ve onlari menbe olaraq alan diger tarixcilerin yazdigina gore II Selim dovrunde saray anbarinda boyuk bir yangin cixmis sarayin butun erzaq ve levazimatlari mehv olmusdu Bu sebeble saray anbarini yeniden temin etmek ucun saray agalarindan Mesih agaya pasa unvani verilerek Misire gonderilmisdir 5 il bu vezifede qalan Mesih Mehmed Pasa idarecilikdeki bacarigi ile meshurlasmis 1579 cu ilde paytaxta cagirilaraq ikinci vezir olaraq divan meclisine alinmisdir Sedrezem Ozdemiroglu Osman Pasanin yerine paytaxtda qalaraq sedaret naibi oldu Ancaq sedrezemin sefer esnasinda xestelenib olmesi ile 1 noyabr 1585 tarixinde III Murad terefinden sedrezemliye getirildi Sedrezem olaraq padsahin ve saray ehlinin dovlet idaresine qarismasina qarsi idi 1586 ci ilin aprelinde vezifesinden razi olmadigi reis ul kuttab Hemze aganin vezifeden alinmasini istemis ancaq bu isteyi padsah terefinden qebul edilmemisdir Ardindan istiqlali olmayan bir sedrezemin xeyri de olmaz deyerek vezifeden oz isteyile ayrilmis bundan sonra hec bir vezifeye getirilmemisdir Mesih Mehmed Pasa 1592 ci ilde Istanbulda vefat etmis insa etdirdiyi Mesih Mehmed Pasa mescidindeki turbesine defn olunmusdur MenbeUzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 346 Koc Havva Mesih Pasa Hadim 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 2 s 204 205 ISBN 975 08 0072 9 Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar Mesih Suleyman Pasa 1996 Sicill i Osmani C IV say 368 Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 Sicill i Osmani de ismi Mesih Suleyman Pasa olarak verilmistir XX yy baslarinda hazirlanmis olan bu kaynakta bulunan tarihler de diger kaynaklardan degisiktir Ornegin olum tarihi genellikle 1592 olarak verilmekte iken bu kaynakta bu tarih Nisan Mayis 1589 olarak gecmektedir Mustafa Ali 1285 Kunhu l Ahbar 4 cilt Istanbul Ibrahim Pecevi haz Murat Uraz 1968 Pecevi Tarihi Istanbul Hadim Hasan Pasa 3 Kasim1597 9 Nisan1598 doneminde sadrazamlik yapmistir Bu camiye bulundugu mevkiye atifla bazi kayitlarda Sutcu Murad Camii veya harap iken 19 yy sonlarinda Fetva Emini Haci Nuri Efendi tarafindan yeniden restore edildigi icin Fetva Emini Camii adlari da verilmektedir bknz Fatih Muftulugu websitesi Mesih Mehmet Pasa Camii bilgileri 2015 12 08 at the Wayback Machine