Xuan Syanfan(çin. 黄現璠,pinyin: Huáng Xiànfán; 13 noyabr 1899, Quansi, Fusuy - 18 yanvar 1982, Quylin) — Çin etnoloqu, pedaqoqu və tarixçisi, müasir Çincə etnoqrafiyanin banilərindən biri.
Xuan Syanfan | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Fusuy, Quansi, Tzin sülaləsi |
Vəfat tarixi | (82 yaşında) |
Vəfat yeri | Quylin, Quansi, Çin |
Vətəndaşlığı | ÇXR |
Elm sahələri | tarix, sosial antropologiya, etnologiya, folklor, linqvistika |
İş yerləri | Quansi Universiteti (1938-1940, 1943-1953) Çjunşan Universiteti (1941-1942) Quansi Müəllimlər İnstitunun (1953-1982) |
Təhsili | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Xuan Syanfan 1899-cü ildə Cənubi Çində kəndli ailəsində dünyaya gəlib. Junq mənşəlidir, Onun atası zəhmətkeş kəndli idi, o üç yaşında olanda anası vəfat etdi və atası ilə yaşayırmışdır. İbtidai təhsilini doğma kəndində alıb. Orta və lisey təhsilini eyni yerdə tamamladı.1926-cü ildə orta məktəbi tərifnamə ilə bitirmişdir. Elə həmin il o Pekin müəllimlər universitetinə girmiş, orada Çin tarixi və pedaqogika öyrənmişdir. 1932 -cü ildə oranı əla qiymətlərlə bitirmişdir. Eyni zamanda, tələbəlik illərindən başlayaraq, ara-sıra mətbuatda yazılarla çıxış etmişdir. Sonradan Pekin Müəllimlər Universitetinin Pedaqoji İnstitutunda daxil olmuş. Magistr dərəcəsi aldıqdan sonra 1935-cü ildə Yaponiyaya getdi. 1935 - 1937 -ci illərdə Tokyo İmperatorluq Universitetində(indiki Tokyo Universiteti) təhsilini davam etdirmişdir. 1937-ci ildə Çin ilə Yaponiya Müharibəsi başlayanda, Quanqsiyə qayıtdı. 1938 -ci ilin may ayından 1940-ci ilin noyabr ayına qədər Quansi Universitetinin tarix kafedrasında müəllim, baş müəllim və dosent vəzifələrində çalışmışdır. Daha sonradan o, Quandun(en: Guangdong) əyalətinə getdi və Çjunşan Universitetinin(Zhongshan University) tarix professoru kimi işləmişdir. 1948-cu ilin may ayından 1949-ci ilin may ayınadək Quansi Universiteti əsaslı kitabxanasının direktoru təyin edilmişdir. 1953 ci ildən həyatının sonuna kimi Quanqsi Müəllimlər İnstitunun (indiki:Quanqsi Normal Universiteti) Tarix İdarəsində çalışmış. Xuan Syanfan 1982 -ci il yanvar ayının 18-də 83 yaşında vəfat etmişdir.
İctimai-siyasi fəaliyyəti
1943-cü ildən etibarən o, üzvü olmuşdur. 1949-cu il Çin Xalq Respublikasının yaranmasından sonra isə millətin ictimai-siyasi həyatında yaxından iştirak etmişdir. Quysi-Çjuan muxtar rayonunda Xalq Komissarlarınin üzvü seçilib. 1954-cı ildən Çin Xalq Respublikasınin Milli Xalq Konqresi deputatı seçilmişdir və Milli Xalq Konqresinin Etnik Komitəsinin üzvü olmuşdur. Elə həmin il direktoru təyin edilir. Bundan əlavə 1956-1958-ci illərdə Quansi Sosial və Tarixi Araştırmalar Komitəsinin rəis müavini vəzifəsində çalışmış. Xuan açıqfikirli və mütərəqqi ziyalılardan idi. O, milli-azadlıq hərəkatda fəal iştirak edir. 1957-ci ilin əvvəlindən etibarən xalq səfərbərliyi, siyasi hərəkatlar , sağçı qarşı hərəkatlar baş verdi. Xuan hökumətə qarşı azlığının təhrik etməkdə ittiham olunur,həmçinin bir sağçı millətçilər kimi təqiblərə məruz qalmışdılar. 1966-cı ilin mayından 1976-cı ilin oktyabrınadək davam edən "Mədəni inqilab" Mao Tsedun tərəfindən başlanılmışdı və onun rəhbərliyi altında həyata keçirilirdi. Çin elm, ədəbiyyat və mədəniyyət xadimləri də ən amansız cəzalara məruz qaldılar. Bir çox tanınmış Çin ziyalı təqibə məruz qalmışdılar. Xuan daim nəzarətdə saxlayır, o, şəhəri tərk etməyi və ictimai yerlərdə görünməyi qadağan edirdi. 1978-cü ildə Çin hökuməti ölkənin xarici aləmə açılışı üçün daha islahatlar atdı. 1979-cı ildən (ÇXSMŞ) üzvü seçilib. 1980 -ci ildə məsləhətçisi təyin edilmişdir və Çin Bay-yue Etnik Tariximizin Tədqiqi Cəmiyyətinin sədr müavinidir. Sonralar 1981-ci ildən Çin Ensiklopediyasının redaksiya heyətinin üzvü olmuşdur.
Tədqiqat sahəsi
Onun ilə Çin tarixi və Çjuan-etnik tarixə haqqında mütəxəssisləşmişdir tədqiqinin. O, tarix təhsili ixtisas idi. Bununla belə, mütaliəsi, fitri istedadı, öz tarixçi ixtisasına dərindən bələd olmaqla yanaşı, yapon, ingilis, Çjuan, myao-yao və dun dillərini yaxşı bilirdi, geniş dünyagörüşü sayəsində dövrünün savadlı adamlarından biri oldu. Bütün bunlar ona Çjuan tarixinin müxtəlif məsələlərini tədqiq etməyə imkan verdi. O, burada əvvəlcə Çjuan tarixinin professor, və uzun illər arxaik mədəniyyətə malik olan etnik Çjuan nin tədqiq etmişdir. 1957 -cü ildə nəşr olunmuş "Çjuan nin qısa tarixi" qədimlərdən başlayaraq 1952 -ci ilədək olan dövrü əhatə edir. Bu kitabini indiki də əhəmiyyətini itirməmişdir. Belə ki, o çjuan tarixinin atası kimi tanınır, həmçinin çjuan tədqiqini banisi.
Digər fəaliyyətləri
O təhsil sahəsində aparılan islahatlarda yaxından iştirak etmişdir, 1981-ci illərdə (özəl ali təhsil müəssisələrindən biri) təsis etdiyi, və ilk rektor vəzifəsində çalışmışdır. Ömrünün sonuna bir universiteti nin professoru kimi işləmişdir, o, bir çox tələbə təlim edib, bəzi tələbələr Universitetinin professoru oldu.
Baquy məktəbinin(Ilk Çin etnologiya məktəbinin ) banisi kimi də Xuan götürülür. Belə ki, o çoxsaylı ardıcılları vardı ki, onlardan amerika M. Bender, sədrinin müavinidir Lan Xunen, sədrinin müavinidir Fan Şimu, sədrinin müavinidir Wey Şilin, sədrinin müavinidir Xuan Yunşa, sədrinin müavinidir Sin Nayçanq, Çjunşan Universitetinin professoru Cjan Şousi, direktoru Tszyan Tinyu,Quanqsi-Çjuanq muxtar rayonunun sədrinin müavinidir Ly Qanfen, bir çox etnoloji əsərlərin müəllifi Xuan Tsensin və b. göstərmək olar.
Əsərləri
13 monoqrafiyanın və 100-dən çox elmi məqalənin müəllifidir.Bəzi tanınmış əsərləri bir neçə dəfə Çincə təkrar nəşr olunmuşdur. Onun əsərləri Çjuan tarixi tədqiqinin gələcək inkişafına böyük təsir göstərmişdir. Xuan Syanfanin digər məşhur əsərləri aşağıdakılardır:
- Çin ümumi tarix qısa məzmunu. Pekin,1932-1934.
- Tan sülaləsi nin cəmiyyət qısa giriş. Şanxay, 1936,1937,2009.
- Sun sülaləsi nin tələbə cərəyanı . Şanxay, 1936,1956,1965,1996 və 2009.
- Şan sülaləsi sosial tarixi. Nannin,1950.
- Çin feodal cəmiyyətinin tarixi. Nannin, 1952.
- Nun Çjiqao. Quansi, 1983.
- Çjuan nin ümumi tarix (həmmüəllif). Quansi, 1988.
- Vei Basun. Quylin, 2008.
İstinadlar
- Quanqsi Böyük Ensiklopediya. Nanninq, 2008.
- Vo Tszun-Çjuan tədqiqini banisi. Quansi, 2002.
- Çincə: Çen Tszyşen-Çin etnoqrafiya nin baquy məktəb. Quansi, 2008.
Mənbə
- Müasir Çin Xalqı Lüğəti. Tokio, 1966, 1972, 1982 və 1986.
- Çin Xalqının Böyük Lüğətə. Şanxay, 1992.
- Müasir Çin Mədəniyyət Məşhurlarından Lüğəti. Pekin, 1992.
- Çin Təhsil Lüğəti. Şanxay, 1998
- Çin Milli Azlığının Mədəniyyəti Lüğəti. Pekin, 1999.
Xarici keçidlər
- Xuan Syanfan - Çin Antropologiya və Etnologiya Cəmiyyəti 2016-03-07 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xuan Syanfan cin 黄現璠 pinyin Huang Xianfan 13 noyabr 1899 Quansi Fusuy 18 yanvar 1982 Quylin Cin etnoloqu pedaqoqu ve tarixcisi muasir Cince etnoqrafiyanin banilerinden biri Xuan SyanfanDogum tarixi 12 noyabr 1899Dogum yeri Fusuy Quansi Tzin sulalesiVefat tarixi 18 yanvar 1982 82 yasinda Vefat yeri Quylin Quansi CinVetendasligi CXRElm saheleri tarix sosial antropologiya etnologiya folklor linqvistikaIs yerleri Quansi Universiteti 1938 1940 1943 1953 Cjunsan Universiteti 1941 1942 Quansi Muellimler Institunun 1953 1982 Tehsili Tokio Universiteti Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiXuan Syanfan 1899 cu ilde Cenubi Cinde kendli ailesinde dunyaya gelib Junq menselidir Onun atasi zehmetkes kendli idi o uc yasinda olanda anasi vefat etdi ve atasi ile yasayirmisdir Ibtidai tehsilini dogma kendinde alib Orta ve lisey tehsilini eyni yerde tamamladi 1926 cu ilde orta mektebi terifname ile bitirmisdir Ele hemin il o Pekin muellimler universitetine girmis orada Cin tarixi ve pedaqogika oyrenmisdir 1932 cu ilde orani ela qiymetlerle bitirmisdir Eyni zamanda telebelik illerinden baslayaraq ara sira metbuatda yazilarla cixis etmisdir Sonradan Pekin Muellimler Universitetinin Pedaqoji Institutunda daxil olmus Magistr derecesi aldiqdan sonra 1935 cu ilde Yaponiyaya getdi 1935 1937 ci illerde Tokyo Imperatorluq Universitetinde indiki Tokyo Universiteti tehsilini davam etdirmisdir 1937 ci ilde Cin ile Yaponiya Muharibesi baslayanda Quanqsiye qayitdi 1938 ci ilin may ayindan 1940 ci ilin noyabr ayina qeder Quansi Universitetinin tarix kafedrasinda muellim bas muellim ve dosent vezifelerinde calismisdir Daha sonradan o Quandun en Guangdong eyaletine getdi ve Cjunsan Universitetinin Zhongshan University tarix professoru kimi islemisdir 1948 cu ilin may ayindan 1949 ci ilin may ayinadek Quansi Universiteti esasli kitabxanasinin direktoru teyin edilmisdir 1953 ci ilden heyatinin sonuna kimi Quanqsi Muellimler Institunun indiki Quanqsi Normal Universiteti Tarix Idaresinde calismis Xuan Syanfan 1982 ci il yanvar ayinin 18 de 83 yasinda vefat etmisdir Ictimai siyasi fealiyyeti1943 cu ilden etibaren o uzvu olmusdur 1949 cu il Cin Xalq Respublikasinin yaranmasindan sonra ise milletin ictimai siyasi heyatinda yaxindan istirak etmisdir Quysi Cjuan muxtar rayonunda Xalq Komissarlarinin uzvu secilib 1954 ci ilden Cin Xalq Respublikasinin Milli Xalq Konqresi deputati secilmisdir ve Milli Xalq Konqresinin Etnik Komitesinin uzvu olmusdur Ele hemin il direktoru teyin edilir Bundan elave 1956 1958 ci illerde Quansi Sosial ve Tarixi Arastirmalar Komitesinin reis muavini vezifesinde calismis Xuan aciqfikirli ve mutereqqi ziyalilardan idi O milli azadliq herekatda feal istirak edir 1957 ci ilin evvelinden etibaren xalq seferberliyi siyasi herekatlar sagci qarsi herekatlar bas verdi Xuan hokumete qarsi azliginin tehrik etmekde ittiham olunur hemcinin bir sagci milletciler kimi teqiblere meruz qalmisdilar 1966 ci ilin mayindan 1976 ci ilin oktyabrinadek davam eden Medeni inqilab Mao Tsedun terefinden baslanilmisdi ve onun rehberliyi altinda heyata kecirilirdi Cin elm edebiyyat ve medeniyyet xadimleri de en amansiz cezalara meruz qaldilar Bir cox taninmis Cin ziyali teqibe meruz qalmisdilar Xuan daim nezaretde saxlayir o seheri terk etmeyi ve ictimai yerlerde gorunmeyi qadagan edirdi 1978 cu ilde Cin hokumeti olkenin xarici aleme acilisi ucun daha islahatlar atdi 1979 ci ilden CXSMS uzvu secilib 1980 ci ilde meslehetcisi teyin edilmisdir ve Cin Bay yue Etnik Tariximizin Tedqiqi Cemiyyetinin sedr muavinidir Sonralar 1981 ci ilden Cin Ensiklopediyasinin redaksiya heyetinin uzvu olmusdur Tedqiqat sahesiOnun ile Cin tarixi ve Cjuan etnik tarixe haqqinda mutexessislesmisdir tedqiqinin O tarix tehsili ixtisas idi Bununla bele mutaliesi fitri istedadi oz tarixci ixtisasina derinden beled olmaqla yanasi yapon ingilis Cjuan myao yao ve dun dillerini yaxsi bilirdi genis dunyagorusu sayesinde dovrunun savadli adamlarindan biri oldu Butun bunlar ona Cjuan tarixinin muxtelif meselelerini tedqiq etmeye imkan verdi O burada evvelce Cjuan tarixinin professor ve uzun iller arxaik medeniyyete malik olan etnik Cjuan nin tedqiq etmisdir 1957 cu ilde nesr olunmus Cjuan nin qisa tarixi qedimlerden baslayaraq 1952 ci iledek olan dovru ehate edir Bu kitabini indiki de ehemiyyetini itirmemisdir Bele ki o cjuan tarixinin atasi kimi taninir hemcinin cjuan tedqiqini banisi Diger fealiyyetleriO tehsil sahesinde aparilan islahatlarda yaxindan istirak etmisdir 1981 ci illerde ozel ali tehsil muessiselerinden biri tesis etdiyi ve ilk rektor vezifesinde calismisdir Omrunun sonuna bir universiteti nin professoru kimi islemisdir o bir cox telebe telim edib bezi telebeler Universitetinin professoru oldu Baquy mektebinin Ilk Cin etnologiya mektebinin banisi kimi de Xuan goturulur Bele ki o coxsayli ardicillari vardi ki onlardan amerika M Bender sedrinin muavinidir Lan Xunen sedrinin muavinidir Fan Simu sedrinin muavinidir Wey Silin sedrinin muavinidir Xuan Yunsa sedrinin muavinidir Sin Naycanq Cjunsan Universitetinin professoru Cjan Sousi direktoru Tszyan Tinyu Quanqsi Cjuanq muxtar rayonunun sedrinin muavinidir Ly Qanfen bir cox etnoloji eserlerin muellifi Xuan Tsensin ve b gostermek olar Eserleri13 monoqrafiyanin ve 100 den cox elmi meqalenin muellifidir Bezi taninmis eserleri bir nece defe Cince tekrar nesr olunmusdur Onun eserleri Cjuan tarixi tedqiqinin gelecek inkisafina boyuk tesir gostermisdir Xuan Syanfanin diger meshur eserleri asagidakilardir Cin umumi tarix qisa mezmunu Pekin 1932 1934 Tan sulalesi nin cemiyyet qisa giris Sanxay 1936 1937 2009 Sun sulalesi nin telebe cereyani Sanxay 1936 1956 1965 1996 ve 2009 San sulalesi sosial tarixi Nannin 1950 Cin feodal cemiyyetinin tarixi Nannin 1952 Nun Cjiqao Quansi 1983 Cjuan nin umumi tarix hemmuellif Quansi 1988 Vei Basun Quylin 2008 IstinadlarQuanqsi Boyuk Ensiklopediya Nanninq 2008 Vo Tszun Cjuan tedqiqini banisi Quansi 2002 Cince Cen Tszysen Cin etnoqrafiya nin baquy mekteb Quansi 2008 MenbeMuasir Cin Xalqi Lugeti Tokio 1966 1972 1982 ve 1986 Cin Xalqinin Boyuk Lugete Sanxay 1992 Muasir Cin Medeniyyet Meshurlarindan Lugeti Pekin 1992 Cin Tehsil Lugeti Sanxay 1998 Cin Milli Azliginin Medeniyyeti Lugeti Pekin 1999 Xarici kecidlerVikianbarda Xuan Syanfan ile elaqeli mediafayllar var Xuan Syanfan Cin Antropologiya ve Etnologiya Cemiyyeti 2016 03 07 at the Wayback Machine