Xosrov Gərədə (19 may 1884, Ədirnə – 20 mart 1962, İstanbul) — Türk İstiqlal Müharibəsində və Cümhuriyyət tarixində önəmli adlardan biri olan Türk əsgəri, siyasətçi və diplomatdır. Qurtuluş Müharibəsi dövründə daxili qiyamların yatırılmasında rol oynadı. Müharibədən sonra səfir və müavin vəzifələrində çalışıb.
Xosrov Gərədə | |
---|---|
türk. Hüsrev Gerede | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 19 may 1884 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 20 mart 1962 (77 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Təhsili |
|
Hərbi fəaliyyəti | |
Xidmət illəri | 1903-cü ildən |
Rütbəsi | polkovnik |
Döyüşlər | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Rıdvanbəyoğlu ailəsindən Ferik (general-leytenant) Mehmet Ali Paşanın və Mah-ı Nur Hanımın oğludur. 1908-ci ildə Hərbi Akademiyanı qərargah kapitanı rütbəsi ilə bitirmişdir. 7. Diviziya qərargah zabiti və Afina hərbi attaşesi vəzifələrində çalışmışdır. Birinci Dünya Müharibəsi dövründə qərargahda 2-ci Komandir idi. Kəşfiyyat şöbəsi zabiti, 1. Qafqaz Korpusu Baş qərargah rəisi, 25. Korpusun Baş qərargah rəisi vəzifəsini icra etdi.
Samsuna getdiyi zaman Mustafa Kamal Paşanın yanında olan 18 nəfərdən biri olaraq, 19 May 1919-cu ildən bəri Mustafa Kamal Paşanın heyət komitəsində kəşfiyyat və siyasi şöbə müdiri olaraq çalışdı. Havza dairəvi və Amasya dairəvi sənədlərinin yazılmasında iştirak etmişdir. Ərzurum və Sivas Konqresi dövründə Nümayəndə Komitəsinin Baş katibi vəzifəsini icra etdi. Son Osmanlı Parlamentində Trabzon millət vəkili idi. İstanbulun işğalından Ankaraya köçdü və Trabzon millət vəkili olaraq Türkiyə Böyük Millət Məclisinin işində iştirak etdi.
Gerede üsyanında üsyançılar tərəfindən tutulsa da , xalq ona hörmət edirdi. Hüsrev bəy, Atatürkdən Gerede xalqının xeyirxahlığı üzündən ona "GEREDE" soyadını verməsini istədi.
Cümhuriyyət dövründə ordudan ayrıldı və Budapeşt, Sofiya, Tehran, Tokyo, Berlin və Rio-de-Janeyro səfirliklərində çalışdı. Rza Pəhləvinin 1934-cü ildə Ankaraya gəlməsini və Türk-İran dostluğunu gücləndirməsini təmin etdi. Ertuğrul Şəhidliyindəki abidəni Tokyo səfirliyi dövründə bərpa etdi.
II. Dövr üçün Urfa Millət vəkili seçilməsinə baxmayaraq, Budapeşt səfiri olduğu üçün 7 May 1924-cü ildə istefa etdi. 5-ci dövr üçün Sivas Millət vəkili seçilsə də, Tokyo səfiri olduğu üçün 6 yanvar 1936-cı ildə istefa etdi.
Diplomat Qalib Kamali Bəyin qızı Lamiyə Hanımla evləndi. Əli Faruk və Mehmet Selçuk adlı iki oğlu var idi.
Gümüş mükafat və imtiyaz medallarına, qırmızı-yaşıl zolaqlı İstiqlal medalına sahibdir.
Atatürk haqqında xatirələrini nəşr etdirmişdir.
İstanbulun Teşvikiye bölgəsində İstanbul, bir abidə uzun illər yaşadığı küçədə Xosrov Gerede xatirəsinə ucaldılmışdır.
İstinadlar
- . tbmm.gov.tr. 29 oktyabr 2012. 11 aprel 2015 tarixində mənbəsindən arxivləşdirildi. İstifadə tarixi: 23 oktyabr 2014
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xosrov Gerede 19 may 1884 Edirne 20 mart 1962 Istanbul Turk Istiqlal Muharibesinde ve Cumhuriyyet tarixinde onemli adlardan biri olan Turk esgeri siyasetci ve diplomatdir Qurtulus Muharibesi dovrunde daxili qiyamlarin yatirilmasinda rol oynadi Muharibeden sonra sefir ve muavin vezifelerinde calisib Xosrov Geredeturk Husrev GeredeSexsi melumatlarDogum tarixi 19 may 1884 1884 05 19 Dogum yeri Edirne Edirne vilayeti Osmanli imperiyasiVefat tarixi 20 mart 1962 1962 03 20 77 yasinda Vefat yeri Istanbul Istanbul ili TurkiyeDefn yeri Edirneqapi SehidliyiVetendasligi TurkiyeTehsili Monastir Herbi Ali Mektebi d Osmanli Herbi Mektebi d Herbi fealiyyetiXidmet illeri 1903 cu ildenRutbesi polkovnikDoyusler Balkan muharibeleri Birinci Dunya muharibesi Turkiye Istiqlaliyyet muharibesi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Ridvanbeyoglu ailesinden Ferik general leytenant Mehmet Ali Pasanin ve Mah i Nur Hanimin ogludur 1908 ci ilde Herbi Akademiyani qerargah kapitani rutbesi ile bitirmisdir 7 Diviziya qerargah zabiti ve Afina herbi attasesi vezifelerinde calismisdir Birinci Dunya Muharibesi dovrunde qerargahda 2 ci Komandir idi Kesfiyyat sobesi zabiti 1 Qafqaz Korpusu Bas qerargah reisi 25 Korpusun Bas qerargah reisi vezifesini icra etdi Samsuna getdiyi zaman Mustafa Kamal Pasanin yaninda olan 18 neferden biri olaraq 19 May 1919 cu ilden beri Mustafa Kamal Pasanin heyet komitesinde kesfiyyat ve siyasi sobe mudiri olaraq calisdi Havza dairevi ve Amasya dairevi senedlerinin yazilmasinda istirak etmisdir Erzurum ve Sivas Konqresi dovrunde Numayende Komitesinin Bas katibi vezifesini icra etdi Son Osmanli Parlamentinde Trabzon millet vekili idi Istanbulun isgalindan Ankaraya kocdu ve Trabzon millet vekili olaraq Turkiye Boyuk Millet Meclisinin isinde istirak etdi Gerede usyaninda usyancilar terefinden tutulsa da xalq ona hormet edirdi Husrev bey Ataturkden Gerede xalqinin xeyirxahligi uzunden ona GEREDE soyadini vermesini istedi Cumhuriyyet dovrunde ordudan ayrildi ve Budapest Sofiya Tehran Tokyo Berlin ve Rio de Janeyro sefirliklerinde calisdi Rza Pehlevinin 1934 cu ilde Ankaraya gelmesini ve Turk Iran dostlugunu guclendirmesini temin etdi Ertugrul Sehidliyindeki abideni Tokyo sefirliyi dovrunde berpa etdi II Dovr ucun Urfa Millet vekili secilmesine baxmayaraq Budapest sefiri oldugu ucun 7 May 1924 cu ilde istefa etdi 5 ci dovr ucun Sivas Millet vekili secilse de Tokyo sefiri oldugu ucun 6 yanvar 1936 ci ilde istefa etdi Diplomat Qalib Kamali Beyin qizi Lamiye Hanimla evlendi Eli Faruk ve Mehmet Selcuk adli iki oglu var idi Gumus mukafat ve imtiyaz medallarina qirmizi yasil zolaqli Istiqlal medalina sahibdir Ataturk haqqinda xatirelerini nesr etdirmisdir Istanbulun Tesvikiye bolgesinde Istanbul bir abide uzun iller yasadigi kucede Xosrov Gerede xatiresine ucaldilmisdir Istinadlar tbmm gov tr 29 oktyabr 2012 11 aprel 2015 tarixinde menbesinden arxivlesdirildi Istifade tarixi 23 oktyabr 2014