Xeyrəddin Karaca (4 aprel 1922 – 20 yanvar 2020, İstanbul) — bir Türk sənayeçi və ətraf mühit fəalıydı. Atası Xocazadə Xəlil Əfəndi və anası Zəhra Xanım, hər ikisi Krımdan mühacir idilər. Orta məktəbi bitirdikdən sonra ailənin trikotaj ticarətini götürərək ölkənin ən uğurlu sənaye müəssisələrindən birinə çevirdi. Karaca firması Türkiyədə ixracatın lideri olub, üstəlik bunu digər müəssisələrdən təxminən 20 il əvvəl həyata keçirmişdir. Xeyrəddin Karaca bu mövzuda belə danışır: " Mən sənayeçi olmaq istəmirdim. İstədiyim ədəbiyyatla məşğul olub qalan vaxtımı təbiətlə iç-içə keçirmək idi. Lakin o vaxtlar atamıza qarşı çıxmaqdan söhbət belə gedə bilməzdi."
Xeyrəddin Karaca | |
---|---|
türk. Hayrettin Karaca | |
Doğum tarixi | 4 aprel 1922 |
Vəfat tarixi | 20 yanvar 2020 (97 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Fəaliyyəti | iş adamı, ətraf mühit fəalı |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Əlli yaşlarında Türkiyənin ilk özəl dendrarisini qurdu. Ölkə daxili və xaricində gəzdiyi hər yerdən toxum topladı , botanika bağlarını gəzdi və əlaqələr qurdu. Bu gün Yalovadakı Karaca Arboretumu bütün dünyada botaniklər tərəfindən tanınır. İldə iki dəfə nəşr olunan Arboretum Magazine, alimlərin araşdırmalarının və fikirlərinin dərc olunduğu bir forumdur. 14.000 növə ev sahibliyi edən dendrarid həm də ölkənin nəsli kəsilməkdə olan növlərinin gen qorunması mərkəzidir. Hannover Universitetindən ekologiya professoru Franz H. Meyer, Xeyrəddin Karaca haqqında "Heç bir mənfəət olmadan insanlığın xeyrinə çalışmağa bu qədər sadiq olan birinə rast gəlmədim" deyib. Həm də TEMA Vəqfinin qurucularından biridir. Onunla müsahibədən Eroziya Dədə - Hayrettin Karaca adlı bir kitab yayımlanmışdır.
Ölümü
"Toprak Dede" kimi tanınan TEMA Vəqfinin qurucu fəxri prezidenti Xeyrəddin Karaca, 20 yanvar 2020-ci ildə 97 yaşında İstanbulda vəfat etdi. Nəəşi 22 yanvar 2020-ci ildə Fatih Məscidindən götürülərək Edirnekapı Şəhidlər Qəbiristanlığında dəfn edildi.
Mükafatlar
- Karadeniz Texniki Universiteti Meşə Fakültəsi tərəfindən fəxri doktoru 1990
- Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ətraf Proqramının 'Qlobal 500 Roll Onur' Mükafatı 1992
- "Ətraf Mühit Xartiyası" 1992 Ətraf Mühit Nazirliyi tərəfindən
- 'Ətraf Mükafatı', 1993 Beynəlxalq Olimpiya Komitəsi tərəfindən verilmişdir
- 'Lvin Club International tərəfindən Melvin Jones Fellow Mükafatı 1994
- Ətraf Mühit Nazirliyinin 1994-cü il üçün "Mükəmməl Xidmət Mükafatı"
- ODTÜ 1995 tərəfindən 'Fəlsəfə Fəxri Doktoru'
- Ege Universiteti "Fəxri doktoru" 1995
- Milli Olimpiya Komitəsi "Fair Play" Mükafatı 1996
- Jurnalistlər və Yazıçılar Vəqfi "Tolerantlıq Mükafatı" 1996
- Atatürk Kültür Mərkəzi tərəfindən "Fəxri Üzvlük Sertifikatı" 1997
- Kırıkkale Universiteti 1997-ci ildə ilk Fəxri Doktorantura
- Prezident Mədəniyyət və İncəsənət Böyük Mükafatı 1997
- "Çevreted 97 Onur Mükafatı" 1997 tərəfindən ÇEVRETED tərəfindən
- Çanaqqala Onsekiz Mart Universiteti "İlin Öncüsü 2000" Mükafatı 1998
- Gənc Hüquqşünaslar Dərnəyi tərəfindən "İlin vətəndaşı" mükafatı 1998
- 1998-ci il Babalar Günü üçün Türk Uşaqları Jurnalı tərəfindən "Baba Yer" adı
- Anadolu Universiteti Fəxri Doktor Mükafatı 1998
- BİLSES Vəqfi "Ətraf Mükafatı" 1998
- Ankara Çankaya İzci Qrupu tərəfindən "İlin Təbiət Dostu" Mükafatı 1998
- Ankara Jurnalistlər Cəmiyyəti tərəfindən "İlin adamı" mükafatı 1999
- Türk Dünyası Yazıçılar və Sənətçilər Vəqfi tərəfindən "1998 Türk Dünyasına Xidmət Ödülü" 1999
- Parlament Onur Mükafatı 2005
- Sağ Yaşam Mükafatı 2012 (Alternativ Nobel Mükafatı)
- Birləşmiş Millətlər Təşkilatının "Meşə Qəhrəmanı Mükafatı" 2013
İstinadlar
- Hayrettin Karaca // Munzinger Personen (alm.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xeyreddin Karaca 4 aprel 1922 20 yanvar 2020 Istanbul bir Turk senayeci ve etraf muhit fealiydi Atasi Xocazade Xelil Efendi ve anasi Zehra Xanim her ikisi Krimdan muhacir idiler Orta mektebi bitirdikden sonra ailenin trikotaj ticaretini goturerek olkenin en ugurlu senaye muessiselerinden birine cevirdi Karaca firmasi Turkiyede ixracatin lideri olub ustelik bunu diger muessiselerden texminen 20 il evvel heyata kecirmisdir Xeyreddin Karaca bu movzuda bele danisir Men senayeci olmaq istemirdim Istediyim edebiyyatla mesgul olub qalan vaxtimi tebietle ic ice kecirmek idi Lakin o vaxtlar atamiza qarsi cixmaqdan sohbet bele gede bilmezdi Xeyreddin Karacaturk Hayrettin KaracaDogum tarixi 4 aprel 1922 1922 04 04 Vefat tarixi 20 yanvar 2020 2020 01 20 97 yasinda Vefat yeri Istanbul Istanbul ili TurkiyeDefn yeri Edirneqapi SehidliyiFealiyyeti is adami etraf muhit feali Vikianbarda elaqeli mediafayllarEskisehirde Xeyreddin Karaca adina qurulan Xeyreddin Karaca parkina giris Elli yaslarinda Turkiyenin ilk ozel dendrarisini qurdu Olke daxili ve xaricinde gezdiyi her yerden toxum topladi botanika baglarini gezdi ve elaqeler qurdu Bu gun Yalovadaki Karaca Arboretumu butun dunyada botanikler terefinden taninir Ilde iki defe nesr olunan Arboretum Magazine alimlerin arasdirmalarinin ve fikirlerinin derc olundugu bir forumdur 14 000 nove ev sahibliyi eden dendrarid hem de olkenin nesli kesilmekde olan novlerinin gen qorunmasi merkezidir Hannover Universitetinden ekologiya professoru Franz H Meyer Xeyreddin Karaca haqqinda Hec bir menfeet olmadan insanligin xeyrine calismaga bu qeder sadiq olan birine rast gelmedim deyib Hem de TEMA Veqfinin qurucularindan biridir Onunla musahibeden Eroziya Dede Hayrettin Karaca adli bir kitab yayimlanmisdir Olumu Toprak Dede kimi taninan TEMA Veqfinin qurucu fexri prezidenti Xeyreddin Karaca 20 yanvar 2020 ci ilde 97 yasinda Istanbulda vefat etdi Neesi 22 yanvar 2020 ci ilde Fatih Mescidinden goturulerek Edirnekapi Sehidler Qebiristanliginda defn edildi MukafatlarKaradeniz Texniki Universiteti Mese Fakultesi terefinden fexri doktoru 1990 Birlesmis Milletler Teskilatinin Etraf Proqraminin Qlobal 500 Roll Onur Mukafati 1992 Etraf Muhit Xartiyasi 1992 Etraf Muhit Nazirliyi terefinden Etraf Mukafati 1993 Beynelxalq Olimpiya Komitesi terefinden verilmisdir Lvin Club International terefinden Melvin Jones Fellow Mukafati 1994 Etraf Muhit Nazirliyinin 1994 cu il ucun Mukemmel Xidmet Mukafati ODTU 1995 terefinden Felsefe Fexri Doktoru Ege Universiteti Fexri doktoru 1995 Milli Olimpiya Komitesi Fair Play Mukafati 1996 Jurnalistler ve Yazicilar Veqfi Tolerantliq Mukafati 1996 Ataturk Kultur Merkezi terefinden Fexri Uzvluk Sertifikati 1997 Kirikkale Universiteti 1997 ci ilde ilk Fexri Doktorantura Prezident Medeniyyet ve Incesenet Boyuk Mukafati 1997 Cevreted 97 Onur Mukafati 1997 terefinden CEVRETED terefinden Canaqqala Onsekiz Mart Universiteti Ilin Oncusu 2000 Mukafati 1998 Genc Huquqsunaslar Derneyi terefinden Ilin vetendasi mukafati 1998 1998 ci il Babalar Gunu ucun Turk Usaqlari Jurnali terefinden Baba Yer adi Anadolu Universiteti Fexri Doktor Mukafati 1998 BILSES Veqfi Etraf Mukafati 1998 Ankara Cankaya Izci Qrupu terefinden Ilin Tebiet Dostu Mukafati 1998 Ankara Jurnalistler Cemiyyeti terefinden Ilin adami mukafati 1999 Turk Dunyasi Yazicilar ve Senetciler Veqfi terefinden 1998 Turk Dunyasina Xidmet Odulu 1999 Parlament Onur Mukafati 2005 Sag Yasam Mukafati 2012 Alternativ Nobel Mukafati Birlesmis Milletler Teskilatinin Mese Qehremani Mukafati 2013IstinadlarHayrettin Karaca Munzinger Personen alm