Xalxal — Azərbaycan Respublikasının Oğuz rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Xalxal | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Rayon mərkəzindən 15 km şimal-şərqdə, Ərmənət kəndinin qərbində, Baş Qafqaz silsiləsinin cənub ətəyindədir. Xalxal İnzibati Ərazi Dairəsinin mərkəzidir. Kəndin əhalisi (808 nəfər) heyvandarlıq, əkinçilik və bağçılıqla məşğuldur. Kənddə orta məktəb, uşaq bağçası, klub, kitabxana, poçt, 100 yerlik ATS, tibb məntəqəsi, ticarət və iaşə obyektləri var. Məşhur Kordərə mineral istisu bulağı kəndin şimalında yerləşir. Kəndin dəniz səviyyəsindən yüksəkliyi 810 metrdir.
Etimologiyası
“Xalxal” toponimi həm Cənubi Azərbaycanda, həm də Şimali Azərbaycanda geniş yayılmışdır. Qafqaz Albaniyasının (Azərbaycan) ən böyük şəhərlərindən biri Xalxal şəhəri olmuşdur. Cənubi Azərbaycanın (İran) vilayətlərindən birinin adı Xalxaldır. Naxçıvan MR-da Xalxal meşəsi, Babək rayonunda Xalxal kəndi var. Azərbaycanda XIV əsrdə Məhəmməd İbn Müzəffər Xalxali, XVI əsrdə Ağa Hüseyn Xalxali adlı alimlər, XIX əsrdə Məhəmməd Bağır Xalxali adlı şair yaşayıb yaratmışdır. Xalxal, nəhayət Oğuz rayonunun kəndlərindən biridir. Bu faktlar göstərir ki, xalxallar Azərbaycan xalqının soykökündə duran tayfalardan biri olmuşdur. “Xal” sözü həyatın başlanğıcı olan Günəşlə bağlıdır. Xal sözü – Günəşin görüntüsü, günəşin əksi, günəş dairəsi, günəş haləsidir. “Xal” sözü “x” və “al” komponentlərindən ibarətdir. “X” (ks-iks)–Günəşin rəmzidir, Günəş şüalarının hər hansı parlaq səthdə (gözdə, suda, şüşədə, aynada və s. əks olunma əlamətidir, təzahürüdür, Oğuz sözü ilə bağlıdır: oğuz-oqz-oks- aqz–aks–iks. Burada “al” da Günəşi təmsil edir, onun ucalığını, aliliyini, ən yüksəkdə durmasını, parlaqlığını, yandırıb yaxmasını, işıq, həyat verməsini, Tanrı məqamında olmasını bildirir. “Ali”, “alban”, “altun”, “almas, “Allah” sözləri də qırmızı, işıq, od, Günəş anlamlı “AL” kökünə bağlı olub Azərbaycan mənşəli sözlərdir. Xalxal-“xal”ın təkrarlanmasından yaranıb Günəşin halələri, dairələri, butaları deməkdir. Xalxal–ikiqat oddur. Xalxal etnik adında Günəş–Tanrının aliliyi, müqəddəsliyi, gözəlliyi hifz olunur. “Xal” tərkibli eyni məzmunlu sözlər dilimizdə çoxdur: xaliq, xəlq etmək, Xaldan, Xaltan, Xalis, Xalid, Xali və s. Bu sözləri ərəb-fars mənşəli hesab etməyin heç bir elmi əsası yoxdur. Xal–rus-Avropa dillərinə də ötürülmüş, onların söz yaradıcılığında istifadə olunmuşdur: xaltura, Xalkidon, Xalturin S.N.Xalkos, Xalkantit, Xalsedon, Xalkofil, Xalsidlər və s.
Coğrafiyası
- Qaraçay və Kordərə çayları arasındakı sahədə yerləşir.
Əhalisi
Kənddə 140 ailə yaşayır.. 2009-cu ilin siyahıyaalınmasına əsasən kəndə 812 nəfər əhali yaşayır.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikası Oğuz Rayon İcra Hakimiyyəti
İstinadlar
- Əjdər Fərzəli, “Dədə Qorqud yurdu”, Bakı, “Azərnəşr”, 1992, səh. 157.
- Mirəli Seyidov, “Azərbaycan xalqının soykökünü düşünərkən”, Bakı, “Yazıçı”, 1989, səh. 424 - 425
- "Arxivlənmiş surət". 2021-12-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-05-13.
- Azərbaycan Respublikası Əhalisinin Siyahıyaalınması. Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. Bakı-2010. Səh.629
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xalxal Azerbaycan Respublikasinin Oguz rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Xalxal41 05 01 sm e 47 32 15 s u Olke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00Xeriteni goster gizle Xalxal Rayon merkezinden 15 km simal serqde Ermenet kendinin qerbinde Bas Qafqaz silsilesinin cenub eteyindedir Xalxal Inzibati Erazi Dairesinin merkezidir Kendin ehalisi 808 nefer heyvandarliq ekincilik ve bagciliqla mesguldur Kendde orta mekteb usaq bagcasi klub kitabxana poct 100 yerlik ATS tibb menteqesi ticaret ve iase obyektleri var Meshur Kordere mineral istisu bulagi kendin simalinda yerlesir Kendin deniz seviyyesinden yuksekliyi 810 metrdir Etimologiyasi Xalxal toponimi hem Cenubi Azerbaycanda hem de Simali Azerbaycanda genis yayilmisdir Qafqaz Albaniyasinin Azerbaycan en boyuk seherlerinden biri Xalxal seheri olmusdur Cenubi Azerbaycanin Iran vilayetlerinden birinin adi Xalxaldir Naxcivan MR da Xalxal mesesi Babek rayonunda Xalxal kendi var Azerbaycanda XIV esrde Mehemmed Ibn Muzeffer Xalxali XVI esrde Aga Huseyn Xalxali adli alimler XIX esrde Mehemmed Bagir Xalxali adli sair yasayib yaratmisdir Xalxal nehayet Oguz rayonunun kendlerinden biridir Bu faktlar gosterir ki xalxallar Azerbaycan xalqinin soykokunde duran tayfalardan biri olmusdur Xal sozu heyatin baslangici olan Gunesle baglidir Xal sozu Gunesin goruntusu gunesin eksi gunes dairesi gunes halesidir Xal sozu x ve al komponentlerinden ibaretdir X ks iks Gunesin remzidir Gunes sualarinin her hansi parlaq sethde gozde suda susede aynada ve s eks olunma elametidir tezahurudur Oguz sozu ile baglidir oguz oqz oks aqz aks iks Burada al da Gunesi temsil edir onun ucaligini aliliyini en yuksekde durmasini parlaqligini yandirib yaxmasini isiq heyat vermesini Tanri meqaminda olmasini bildirir Ali alban altun almas Allah sozleri de qirmizi isiq od Gunes anlamli AL kokune bagli olub Azerbaycan menseli sozlerdir Xalxal xal in tekrarlanmasindan yaranib Gunesin haleleri daireleri butalari demekdir Xalxal ikiqat oddur Xalxal etnik adinda Gunes Tanrinin aliliyi muqeddesliyi gozelliyi hifz olunur Xal terkibli eyni mezmunlu sozler dilimizde coxdur xaliq xelq etmek Xaldan Xaltan Xalis Xalid Xali ve s Bu sozleri ereb fars menseli hesab etmeyin hec bir elmi esasi yoxdur Xal rus Avropa dillerine de oturulmus onlarin soz yaradiciliginda istifade olunmusdur xaltura Xalkidon Xalturin S N Xalkos Xalkantit Xalsedon Xalkofil Xalsidler ve s CografiyasiQaracay ve Kordere caylari arasindaki sahede yerlesir Xalxalda selaleEhalisiKendde 140 aile yasayir 2009 cu ilin siyahiyaalinmasina esasen kende 812 nefer ehali yasayir Hemcinin baxOguz rayonuXarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Oguz Rayon Icra HakimiyyetiIstinadlarEjder Ferzeli Dede Qorqud yurdu Baki Azernesr 1992 seh 157 Mireli Seyidov Azerbaycan xalqinin soykokunu dusunerken Baki Yazici 1989 seh 424 425 Arxivlenmis suret 2021 12 02 tarixinde Istifade tarixi 2012 05 13 Azerbaycan Respublikasi Ehalisinin Siyahiyaalinmasi Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Baki 2010 Seh 629