VII İohann Paleoloq (yun. Ἰωάννης Παλαιολόγος, Iōánnēs Palaiológos; 1370[…], Konstantinopol – 22 sentyabr 1408, Saloniki) — Bizans imperatoru.
VII İohann | |
---|---|
yun. Ιωάννης Ζ' Παλαιολόγος | |
14 aprel 1390 – 17 sentyabr 1390 | |
Əvvəlki | V İohann |
Sonrakı | V İohann |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1370[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 22 sentyabr 1408 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | Regent |
Atası | IV Andronik (imperator) |
Elmi fəaliyyəti | |
Elm sahəsi | hökumət, siyasət |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
1370-ci ildə Konstantinopolda (indiki İstanbul) dünyaya gəldi. Atası IV Andronik Bizans imperatoru idi və babası V İohannla birlikdə ortaq imperator kimi hökm sürürdü. Anası isə Bulqar çarı İvan Aleksandrın qızı Keratsa idi. Bu səbəblə taxtın növbəti varisləri sırasında görülürdü.
1371-ci ildə atası V İohann Osmanlı sultanı Murad Hüdavəndigarın təbəəliyini qəbul etdi. O əsnada imperator Osmanlı ordusuyla birlikdə Rumelidə idi və bundan istifadə edən atası Andronik babasının əleyhinə üsyan başlatdı. Sultan Muradın o əsnada Bursada olan oğlu Savcı bəylə birləşən Andronikin üsyanı 1373-cü ilin mayında baş tutdu. Savcı bəy özünü Bursada sultan, atası Andronik isə Konstantinopolda imperator elan etdi. Ancaq Bizans mənbələrinə görə, 25 may 1373-cü ildə baş tutan çatışmada hər ikisi məğlub edildi. Atası babasının birliklərinə təslim olsa da (30 may), bir gözü kor edildi və taxtdan məhrum edilərək əmisi Manuel varis elan olundu.
Ancaq 3 il sonra - 1376-cı ilin iyulunda genuyalıların dəstəyilə atası Andronik həbsdən qaçdı və Osmanlı sultanı Murad Hüdavəndigara sığınaraq Gelibolu yarımadasının təhvil verilməsi qarşılığında ittifaq təklif etdi. Osmanlı sultanı onun bu təkifi qəbul etdi və nəticədə, babası V İohann və əmisi Manuel Konstantinopolda həbs olundular. VII İohann isə ortaq imperator təyin edildi. Ancaq artan narazılığın sonunda Osmanlı sultanı Murad Hüdavəndigarın müdaxiləsi ilə babası V İohann və əmisi Manuel 1 iyul 1379-cu ildə həbsdən çıxarıldı və hakimiyyətləri bərpa olundu. Atası IV Andronik isə qaçaraq gizləndi və 1381-ci ildə bağışlanaraq yenidən ortaq imperator elan olundu.
Atasının 1385-ci ildə vəfat etməsinin ardından VII İohann onun taxt iddiasını davam etdirdi. Bulqar çarı və Genuyalıların dəstəyilə 1390-cı ildə hakimiyyəti ələ aldı. Əmisi II Manuelin paytaxtda olmamasından istifadə edən VII İohann Konstantinopola gələrək özünü suveren imperator elan etdi. Paytaxt əhalisi tərəfindən coşquyla qarşılanmağına baxmayaraq əmisi II Manuelin səfərdən qayıtmasıyla onun səltənəti sonlandı. Osmanlı sultanı İldırım Bəyazid və Malta cəngavərlərinin dəstəyilə babası V İohannın hakimiyyəti bərpa olundu. Taxtdan endirilən VII İohann isə İldırım Bəyazidin vassalı olaraq Selumbriyada (indiki Silivri) yaşamağa davam etdi. Babasının bir il sonra vəfatıyla əmisi II Manuel təkbaşına hakimiyyəti ələ aldı.
Ancaq bölgədə artan Osmanlı təzyiqi səbəbilə 1399-cu ildə əmisi II Manuellə sülh bağladı və Konstantinopola gələrək yenidən ortaq imperator elan olundu. O əsnada Konstantinopolu mühasirəyə almağa hazılaşan İldırım Bəyazidə qarşı yardım toplamaq məqsədilə Avropaya səyahətə çıxan II Manuelin yerinə naib olaraq imperiyanı idarə etdi. Onun əsas məsuliyyəti isə şəhəri mühasirəyə alan Osmanlılara müqavimət göstərmək oldu. Şəhəri cəsarətlə müdafiə etdi və Əmir Teymurun Anadoluya gəlməsiylə bu təhlükədən xilas oldu. İldırım Bəyazidin 20 iyul 1402-ci ildə Ankara döyüşündə məğlub edilərək əsir düşməsinin ardından, bölgədə Bizansın nüfuzu yenidən yüksəldi. İldırım Bəyazidin oğullarından Süleyan Çələbi qardaşı Qasım və bacısı Fatmanı Konstantinopola girov göndərdi və imperatorun dəstəyini alaraq özünü Osmanlı sultanı elan etdi.
1403-cü ilin iyununda əmisi II Manuelin dönüşüylə naibliyi sonlandı. Ancaq əmisinin dönüşüylə hakimiyyətdən alındı və Lesbos adasına sürgün edildi. Ancaq adaya göndərildiyi əsnada qaçdı və mübarizəyə davam etdi. 1403-cü ildə tərəflər arasında bağlanan yeni sazişə görə, VII İohann yenidən ortaq imperator elan olundu və 3 yaşlı oğlu lə birlikdə muxtariyyət alaraq Salonikidə təkbaşına hakimiyyətə gəldilər. 1408-ci ildə Salonikidə vəfat etdi.
Mənbə
- Nicol, Donald M. (1993). The Last Centuries of Byzantium, 1261-1453. Cambridge: Cambridge University Press.
- Fine, John Van Antwerp (1994). The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. Ann Arbor: University of Michigan Press.
İstinadlar
- Pas L. v. Ioannes VII Palaiologos // Genealogics (ing.). 2003.
- Emperor of the East John VII Palaeologus // Faceted Application of Subject Terminology.
- Lundy D. R. John VII Palaeologus, Emperor of Constantinople // The Peerage (ing.).
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- Nicephorus Gregoras. Byzantine History. Vol. 1. Saint Petersburg. 1862
- Grierson, Philip (1999). Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection: Michael VIII to Constantine XI, 1258-1453. Dumbarton Oaks. p. 95.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
VII Iohann Paleoloq yun Ἰwannhs Palaiologos Iōannes Palaiologos 1370 Konstantinopol 22 sentyabr 1408 Saloniki Bizans imperatoru VII Iohannyun Iwannhs Z PalaiologosBizans imperatoru14 aprel 1390 17 sentyabr 1390EvvelkiV IohannSonrakiV IohannSexsi melumatlarDogum tarixi 1370 Dogum yeri KonstantinopolVefat tarixi 22 sentyabr 1408Vefat yeri Saloniki Bizans imperiyasiFealiyyeti RegentAtasi IV Andronik imperator Elmi fealiyyetiElm sahesi hokumet siyaset Vikianbarda elaqeli mediafayllar 1370 ci ilde Konstantinopolda indiki Istanbul dunyaya geldi Atasi IV Andronik Bizans imperatoru idi ve babasi V Iohannla birlikde ortaq imperator kimi hokm sururdu Anasi ise Bulqar cari Ivan Aleksandrin qizi Keratsa idi Bu sebeble taxtin novbeti varisleri sirasinda gorulurdu 1371 ci ilde atasi V Iohann Osmanli sultani Murad Hudavendigarin tebeeliyini qebul etdi O esnada imperator Osmanli ordusuyla birlikde Rumelide idi ve bundan istifade eden atasi Andronik babasinin eleyhine usyan baslatdi Sultan Muradin o esnada Bursada olan oglu Savci beyle birlesen Andronikin usyani 1373 cu ilin mayinda bas tutdu Savci bey ozunu Bursada sultan atasi Andronik ise Konstantinopolda imperator elan etdi Ancaq Bizans menbelerine gore 25 may 1373 cu ilde bas tutan catismada her ikisi meglub edildi Atasi babasinin birliklerine teslim olsa da 30 may bir gozu kor edildi ve taxtdan mehrum edilerek emisi Manuel varis elan olundu Ancaq 3 il sonra 1376 ci ilin iyulunda genuyalilarin desteyile atasi Andronik hebsden qacdi ve Osmanli sultani Murad Hudavendigara siginaraq Gelibolu yarimadasinin tehvil verilmesi qarsiliginda ittifaq teklif etdi Osmanli sultani onun bu tekifi qebul etdi ve neticede babasi V Iohann ve emisi Manuel Konstantinopolda hebs olundular VII Iohann ise ortaq imperator teyin edildi Ancaq artan naraziligin sonunda Osmanli sultani Murad Hudavendigarin mudaxilesi ile babasi V Iohann ve emisi Manuel 1 iyul 1379 cu ilde hebsden cixarildi ve hakimiyyetleri berpa olundu Atasi IV Andronik ise qacaraq gizlendi ve 1381 ci ilde bagislanaraq yeniden ortaq imperator elan olundu Atasinin 1385 ci ilde vefat etmesinin ardindan VII Iohann onun taxt iddiasini davam etdirdi Bulqar cari ve Genuyalilarin desteyile 1390 ci ilde hakimiyyeti ele aldi Emisi II Manuelin paytaxtda olmamasindan istifade eden VII Iohann Konstantinopola gelerek ozunu suveren imperator elan etdi Paytaxt ehalisi terefinden cosquyla qarsilanmagina baxmayaraq emisi II Manuelin seferden qayitmasiyla onun selteneti sonlandi Osmanli sultani Ildirim Beyazid ve Malta cengaverlerinin desteyile babasi V Iohannin hakimiyyeti berpa olundu Taxtdan endirilen VII Iohann ise Ildirim Beyazidin vassali olaraq Selumbriyada indiki Silivri yasamaga davam etdi Babasinin bir il sonra vefatiyla emisi II Manuel tekbasina hakimiyyeti ele aldi Ancaq bolgede artan Osmanli tezyiqi sebebile 1399 cu ilde emisi II Manuelle sulh bagladi ve Konstantinopola gelerek yeniden ortaq imperator elan olundu O esnada Konstantinopolu muhasireye almaga hazilasan Ildirim Beyazide qarsi yardim toplamaq meqsedile Avropaya seyahete cixan II Manuelin yerine naib olaraq imperiyani idare etdi Onun esas mesuliyyeti ise seheri muhasireye alan Osmanlilara muqavimet gostermek oldu Seheri cesaretle mudafie etdi ve Emir Teymurun Anadoluya gelmesiyle bu tehlukeden xilas oldu Ildirim Beyazidin 20 iyul 1402 ci ilde Ankara doyusunde meglub edilerek esir dusmesinin ardindan bolgede Bizansin nufuzu yeniden yukseldi Ildirim Beyazidin ogullarindan Suleyan Celebi qardasi Qasim ve bacisi Fatmani Konstantinopola girov gonderdi ve imperatorun desteyini alaraq ozunu Osmanli sultani elan etdi 1403 cu ilin iyununda emisi II Manuelin donusuyle naibliyi sonlandi Ancaq emisinin donusuyle hakimiyyetden alindi ve Lesbos adasina surgun edildi Ancaq adaya gonderildiyi esnada qacdi ve mubarizeye davam etdi 1403 cu ilde terefler arasinda baglanan yeni sazise gore VII Iohann yeniden ortaq imperator elan olundu ve 3 yasli oglu le birlikde muxtariyyet alaraq Salonikide tekbasina hakimiyyete geldiler 1408 ci ilde Salonikide vefat etdi MenbeNicol Donald M 1993 The Last Centuries of Byzantium 1261 1453 Cambridge Cambridge University Press ISBN 9780521439916 Fine John Van Antwerp 1994 The Late Medieval Balkans A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest Ann Arbor University of Michigan Press ISBN 978 0 472 08260 5IstinadlarPas L v Ioannes VII Palaiologos Genealogics ing 2003 Emperor of the East John VII Palaeologus Faceted Application of Subject Terminology Lundy D R John VII Palaeologus Emperor of Constantinople The Peerage ing Cex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi Nicephorus Gregoras Byzantine History Vol 1 Saint Petersburg 1862 Grierson Philip 1999 Catalogue of the Byzantine Coins in the Dumbarton Oaks Collection and in the Whittemore Collection Michael VIII to Constantine XI 1258 1453 Dumbarton Oaks p 95 ISBN 978 0 88402 261 9