Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Timişoara (rum. Timișoara, alm. Temeschwar veya Temeschburg, mac. Temesvar) — Rumıniyanın qərb hissəsində, Temeş vilayətinin mərkəzi şəhəridir. 2011-ci ilin statistikasına əsasən Rumıniyanın üçüncü böyük şəhəri olan Timişoara, sosial, iqtisadi və mədəni olaraq Qərbi Rumıniyanın əsas mərkəzidir. Belqradın təxminən 130 km şimal-şərqində, axın istiqaməti kanallarla nizamlanmış Bega çayının sahilində yerləşir.
| şəhər | |||||
| Timişoar | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Timișoara | |||||
 | |||||
| |||||
| Ölkə | Rumıniya | ||||
| Tabesində | Timişoar Vilayəti | ||||
| Başçı | Gheorghe Ciuhandu | ||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| İlk məlumat | 1175 | ||||
| Sahəsi |
| ||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 89 m | ||||
| Saat qurşağı | |||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi | 468.162 nəfər | ||||
| Sıxlığı | 2,439/km² (6,3/sq mi) | ||||
| Aqlomerasiya | 331.927 | ||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Telefon kodu | +40 56 | ||||
| Poçt indeksi | 300001–300789 | ||||
| Nəqliyyat kodu | TM | ||||
| Digər | |||||
| Timişoar Bələdiyyəsi | |||||
| | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Tarix
Şəhərin yaxınlığında aparılmış arxeoloji qazıntılar nəticəsində müəyyənləşdirilmişdir ki burada Neolit dövründə və Roma imperiyasının vaxtından bu ərazidə məskunlaşma başlamışdır. Adı mənbələrdə ilk dəfə 1212-ci ildə, Romaya aid Temesiensis adlı bir castrum olaraq keçmişdir. Sonradan, həmin dövrdə bataqlıqlarla əhatə olunmuş bölgənin mərkəzində qala inşa edilmişdir. Qala 13-cü əsrdə Tatarlar tərəfindən yerlə yeksan edildikdən sonra yenidən inşa edilmişdir və Macar kralı I. Károly (hakimiyyət illəri: 1310-42) bir neçə il bu qalada oturmuşdu.
Osmanlılar bu bölgəni 1552-ci ildə ələ keçirdikdən sonra Timişoara Əyalətini yaratmışdılar və Timişoara şəhərini bu əyalətin mərkəzi elan etmişdilər. Bu əyalət 1716-cı ildə Avstriya hersoqluğunun əlinə keçənə qədər Osmanlı Dövlətinin Avropadakı ən vacib əyalətlərindən biri olaraq qalmışdır. 1718-ci ildə bağlanmış olan Pasarofça Müqaviləsindən sonra şəhər və Temeşvar Banatı olaraq tanınan bölgə Vyanadan idarə edilməyə başlanıldı. Bu dövrdə bölgəyə çoxu Schwaben Almanlarından təşkil olunmuş Macar əsilli olmayan qruplar yerləşdirilmişdi. Şəhər 1848-ci ildə Macainqilabçıları tərəfindən 107 gün müddətində mühasirədə saxlanılmışdır. 1919-cu ildə Serblərin işğal etdiyi Timişoara, Trianon sülh müqaviləsiylə (1920) Rumıniyaya verilmişdir. Rumıniya prezidenti Nicolae Ceauşescunun 1989-cu ilin dekabr ayında hakimiyyətdən uzaqlaşdırılması ilə nəticələnən hadisələr də Timişoarada başlanılmışdı.
2016-cı ildə, 2021-ci il Avropanın mədəniyyət paytaxtı seçilmişdi.
Mədəniyyət və Təhsil
Bir mədəniyyət mərkəzi olan Timişoarada arasında bir universitetin də (1945) olduğu çoxsaylı ali təhsil müəssisələri, Rumın, Macar və Alman əsilli sənət adamlarından formalaşmış olan qrupların fəaliiyət göstərdiyi bir dövlət teatrı, bir dövlət opera və balet teatrı, bir filarmoniya orkestri və bir kitabxana vardır. Şəhərin mərkəzindən keçən, nəqliyyata yararlı Bega Kanalının sahilləri boyunca parklar vardır. Şəhərdəki vacib tikililər arasında böyük Katolik kafedralı (1736-73), 1791-ci ildə təmir edilən Serb kafedralı (1748) və bu gün bölgə muzeyi olaraq istifadə edilən 14-cü əsrə məxsus olan bir saray göstərilə bilər.
Şəhərdə kifayət qədər Macar etnik azlığı yaşayır.
Rəsimlər
-
![image]()
Timişoar, küçələrində elektrikli lampadan istifadə edən şəhərlər içərisində Avropada birinci, dünyada New Yorkdan sonra ikincidir. -
![image]()
Zəfər Meydanı -
![image]()
Lloyd Sarayı -
![image]()
Hotel Continental -
![image]()
Hunyadi Qalası -
![image]()
Timişoar Qərb Universiteti -
![image]()
Timişoar Politeknik Üniversiteti -
![image]()
Timişoar Politeknik Üniversitetinin idman meydanı -
![image]()
33 nömrəli avtobus xətti -
![image]()
17-ci əsrdə Osmanlı Dövləti zamanında Temeşvar Əyalətinin sərhədləri
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Timisoara rum Timișoara alm Temeschwar veya Temeschburg mac Temesvar Ruminiyanin qerb hissesinde Temes vilayetinin merkezi seheridir 2011 ci ilin statistikasina esasen Ruminiyanin ucuncu boyuk seheri olan Timisoara sosial iqtisadi ve medeni olaraq Qerbi Ruminiyanin esas merkezidir Belqradin texminen 130 km simal serqinde axin istiqameti kanallarla nizamlanmis Bega cayinin sahilinde yerlesir seherTimisoarTimișoaraBayraq Gerb45 45 35 sm e 21 13 48 s u Olke RuminiyaTabesinde Timisoar VilayetiBasci Gheorghe CiuhanduTarixi ve cografiyasiIlk melumat 1175Sahesi 130 5 km Merkezin hundurluyu 89 mSaat qursagi UTC 02 00EhalisiEhalisi 468 162 neferSixligi 2 439 km 6 3 sq mi Aqlomerasiya 331 927Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 40 56Poct indeksi 300001 300789Neqliyyat kodu TMDigerTimisoar BelediyyesiXeriteni goster gizle Timisoar Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixSeherin yaxinliginda aparilmis arxeoloji qazintilar neticesinde mueyyenlesdirilmisdir ki burada Neolit dovrunde ve Roma imperiyasinin vaxtindan bu erazide meskunlasma baslamisdir Adi menbelerde ilk defe 1212 ci ilde Romaya aid Temesiensis adli bir castrum olaraq kecmisdir Sonradan hemin dovrde bataqliqlarla ehate olunmus bolgenin merkezinde qala insa edilmisdir Qala 13 cu esrde Tatarlar terefinden yerle yeksan edildikden sonra yeniden insa edilmisdir ve Macar krali I Karoly hakimiyyet illeri 1310 42 bir nece il bu qalada oturmusdu Osmanlilar bu bolgeni 1552 ci ilde ele kecirdikden sonra Timisoara Eyaletini yaratmisdilar ve Timisoara seherini bu eyaletin merkezi elan etmisdiler Bu eyalet 1716 ci ilde Avstriya hersoqlugunun eline kecene qeder Osmanli Dovletinin Avropadaki en vacib eyaletlerinden biri olaraq qalmisdir 1718 ci ilde baglanmis olan Pasarofca Muqavilesinden sonra seher ve Temesvar Banati olaraq taninan bolge Vyanadan idare edilmeye baslanildi Bu dovrde bolgeye coxu Schwaben Almanlarindan teskil olunmus Macar esilli olmayan qruplar yerlesdirilmisdi Seher 1848 ci ilde Macainqilabcilari terefinden 107 gun muddetinde muhasirede saxlanilmisdir 1919 cu ilde Serblerin isgal etdiyi Timisoara Trianon sulh muqavilesiyle 1920 Ruminiyaya verilmisdir Ruminiya prezidenti Nicolae Ceausescunun 1989 cu ilin dekabr ayinda hakimiyyetden uzaqlasdirilmasi ile neticelenen hadiseler de Timisoarada baslanilmisdi 2016 ci ilde 2021 ci il Avropanin medeniyyet paytaxti secilmisdi Medeniyyet ve TehsilBir medeniyyet merkezi olan Timisoarada arasinda bir universitetin de 1945 oldugu coxsayli ali tehsil muessiseleri Rumin Macar ve Alman esilli senet adamlarindan formalasmis olan qruplarin fealiiyet gosterdiyi bir dovlet teatri bir dovlet opera ve balet teatri bir filarmoniya orkestri ve bir kitabxana vardir Seherin merkezinden kecen neqliyyata yararli Bega Kanalinin sahilleri boyunca parklar vardir Seherdeki vacib tikililer arasinda boyuk Katolik kafedrali 1736 73 1791 ci ilde temir edilen Serb kafedrali 1748 ve bu gun bolge muzeyi olaraq istifade edilen 14 cu esre mexsus olan bir saray gosterile biler Seherde kifayet qeder Macar etnik azligi yasayir ResimlerTimisoar kucelerinde elektrikli lampadan istifade eden seherler icerisinde Avropada birinci dunyada New Yorkdan sonra ikincidir Zefer Meydani Lloyd Sarayi Hotel Continental Hunyadi Qalasi Timisoar Qerb Universiteti Timisoar Politeknik Universiteti Timisoar Politeknik Universitetinin idman meydani 33 nomreli avtobus xetti 17 ci esrde Osmanli Dovleti zamaninda Temesvar Eyaletinin serhedleri