Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türkiyənin təhsil sistemi — Türkiyə Respublikası sərhədləri daxilində fəaliyyət göstərən ibtidai, orta, tam orta və ali təhsil müəssisələrində tədris edilən təhsil sistemi. Təhsil Nazirliyi, nda qəbul edilmiş mərkəzi hökumət siyasətinə uyğun olaraq bütün təhsil fəaliyyətlərinin həyata keçirilməsindən məsuldur.
|
1923-cü ildə Türkiyə Respublikasının, 1924-cü ildə nın yaradılmasından sonra, təhsilin hər iki cins üçün icbari və pulsuz olmasını göstərən qanun qəbul edildi. Respublika dövründə təhsil sistemi hökumətin xüsusi nəzarəti altında olmuş, daim inkişaf etdirilmişdir. 1924-cü ildə qəbul edilmiş Təhsil Birliyi Qanunu ilə birlikdə Təhsil Nazirliyi yaradılmış və ölkədəki bütün elmi və təhsil müəssisələrini bir yerə toplanmış, bütün dini məktəblər ləğv edilmiş və xarici məktəblər dövlət nəzarətinə keçmiş və Qərbi Avropa modelinə əsaslanan yerli təhsil sistemi qurulmuşdur. 2012—13 tədris ilindən bəri Türkiyədə məcburi təhsil 12 ilə qaldırılmışdır.
Təhsil səviyyələri məktəbəqədər, ibtidai, orta və tam orta təhsildən ibarətdir. Birinci səviyyə 4 illik ibtidai məktəb (1, 2, 3 və 4-cü siniflər), ikinci səviyyə 4 illik orta məktəb (5, 6, 7 və 8-ci siniflər) və üçüncü səviyyə 4 illik tam orta məktəb (9, 10, 11 və 12-ci sinif). İbtidai, orta və tam orta məktəb səviyyələrindən əlavə, xüsusi təhsil ehtiyacı olan şəxslər üçün məktəbəqədər təhsil səviyyəsi də məcburidir.
Türkiyə Təhsil Nazirliyi tərəfindən 2017—18 tədris ilində ilk dəfə YKS adlı yeni bir ali məktəbə keçid imtahanı təqdim edilmişdir. İmtahan 2 seansdan ibarət olmuş, abituriyentlərin bilik və bacarıqlarının daha açıq şəkildə aydınlaşdırılmasına şərait yaratmışdır. İmtahan nəticəsi 100–500 ballıq sistem ilə hesablanır. 150 balı keçən hər bir abituriyent qəbul müsabiqəsində iştirak haqqı qazanır və ümumilikdə 30 ədəd ixtisas yaza bilir. Ali təhsil müəssisələrində fakültə və kollec olaraq iki bölmə ayrılır. Fakültələr adətən dörd il, kolleclər isə iki illik təhsil verillər. Türkiyədə universitetdən qovulmaq yoxdur.
Türkiyənin rəsmi dili türk dilidir. Təhsil və təlim dili ilə əlaqədar olaraq, Konstitusiyanın 42-ci maddəsində "Təhsil və tədris müəssisələrində türk dilindən başqa heç bir dil ana dil olaraq türk vətəndaşlarına öyrədilə bilməz. Təhsil və tədris müəssisələrində tədris ediləcək xarici dillər və xarici dildə təhsil verən məktəblərə tabe olan prinsiplər qanunla tənzimlənir. Beynəlxalq müqavilələrin müddəaları qorunur." qanunu fəaliyyətdədir.
2002-ci ildə Türkiyədə Təhsil Nazirliyi və xüsusi və beynəlxalq fondlar vasitəsi ilə ayrılan dövlət büdcəsi də daxil olmaqla təhsilə ayrılan ümumi xərclər 13,4 milyard dollar təşkil etmişdir. Bu göstərici, digər illərə nisbətən 2,5% daha çox olmuşdur.
Tarixçə
Tarix boyu Türkiyədə korporativ təlim xaricində fəaliyyət göstərən təhsil müəssisələri və ictimai quruluşlar mövcud olmuşdur. Şiə ocaqları, kənd birlikləri, dini şənliklər və mədəniyyət festivalları Anadoluda fərqli təhsil ehtiyaclarını qarşılayır. Xalq təhsili, Türkiyə Respublikasına və şəxsiyyətə istiqamətli təhsil mədəniyyətinin bir hissəsidir. Müasir Türkiyədə, kürd, laz, çeçen, yəhudi, yunan və digər xalq mədəniyyətlərini özündə ehtiva edən təhsil sistemi mövcuddur.
Dövlət tərəfindən təhsil və təlim xidmətləri təqdim etmək fikri ilk dəfə II Mahmudun dövründə gündəmə gəlmişdir. Bu dövrə qədər fondlar tərəfindən həyata keçirilən təhsil və təlim xidmətləri 17 mart 1857-ci ildə yaradılmış Maarif Nəzarətinə verildi. Beləliklə, təhsil və təlim xidmətlərindən məsul bir nazirlik yaranmış oldu. Nazirliyin qurulması ilə məktəblər sıbyan, rüştiyyə ve mekâtib-i fünün-i mütenevvia olaraq üç pilləyə bölündü.
Türk təhsil sistemi ilə əlaqəli ilk qanuni tənzimləmə 1869-cu ildə çıxarılan Maarif-i Ümumiyyə Nizamnaməsidir. Bu tənzimləmə ilə təhsil hüququ, təhsil rəhbərliyi, təhsil sisteminin təyin edilməsi, təhsil müavinətləri, müəllim hazırlığı və məşğulluq, əyalət təşkilatı və imtahan sistemləri kimi məsələlər tənzimlənmişdir. 1923-cü ildə respublikanın yaranması ilə birlikdə Maarif Nəzarəti ləğv edilmiş, Türkiyə Respublikasının qurulması ilə birlikdə 1933-cü ildə qüvvəyə minən 2287 saylı Qanunla Təhsil Nazirliyi yaradılmışdır. Nazirlik adı bir neçə dəfə dəyişdirilmişdir. 1983–1989-cu illər arasında Mədəniyyət Nazirliyinin nəzarəti altına girmiş və Milli Təhsil, Gənclik və İdman Nazirliyi adını almışdır. 1989-cu ildən isə Milli Təhsil Nazirliyi adlanmağa başlamışdır.
Respublika qurulmamışdan əvvəl təhsil müəssisələri sayca olduqca az olmuşdur. Həmçinin, məktəblər bir-birindən asılı olmayan şaquli təşkilatlar şəklində üç ayrı kanalda təşkil edilmişdir. Bu təşkilatlardan ən çox yayılanı, Quran və ərəb dilinin öyrədilməsi və əzbərlənməsinə əsaslanan mahal məktəbləri və mədrəsələr, ikincisi yenilikləri dəstəkləyən peşə məktəbləri və liseylər, üçüncüsü isə ölkədəki xüsusi azlıq üçün nəzərdə tutulmuş xarici dil məktəbləri olmuşdur.
3 mart 1924-cü il tarixli 430 saylı qanunun qüvvəyə minməsi ilə birlikdə müxtəlif məktəb formaları birləşdirilmiş, mədrəsələrin isə fəaliyyəti ümumiyyətlə dayandırılmışdır. Bunda isə əsas məqsəd ölkədəki dünyəviliyi təhsil sahəsində tətbiq etmək olmuşdur. 22 mart 1926-cı il tarixli 789 saylı Qanuna görə isə bütün özəl məktəb və ali təhsil müəssisələri Təhsil Nazirliyinin nəzarəti altına keçmişdir. Bu qanun, "Türkiyədə Təhsil Nazirliyinin icazəsi və razılığı olmadan heç bir məktəb açılmaması" və "Təhsil müəssisələrində sadəcə Təhsil Nazirliyi tərəfindən hazırlanan materiallar tədris olunması" kimi bir neçə tənzimləmələrin gətirilməsinə səbəb olmuşdur. Əvvəllər yerli özünüidarəetmələr tərəfindən idarə olunan peşə-texniki təhsil müəssisələri də Təhsil Nazirliyinin məsuliyyətinə cəlb edilmişdir. 1923–24-cü tədris ilində Türkiyədə 7.000 orta məktəb şagirdi, təxminən 3.000 lisey şagirdi, 2000-ə yaxın peşə məktəb şagirdi və rəsmi olaraq 18000 mədrəsə şagirdi olduğu hesabat edilmişdir.
1 noyabr 1928-ci ildə 1353 saylı Qanun ilə Latın əlifbası qəbul edildi. Türk dilini xarici dillərin təsirlərindən qorumaq, elmin təklif etdiyi kimi inkişaf etdirmək və Türk dilindən sui-istifadənin qarşısını almaq üçün 1931-ci ildə Türk Tarix Qurumu, 1932-ci ildə isə Türk Dili Cəmiyyəti yaradılmışdır. 1997-ci ilə qədər Türk vətəndaşları beş illik təhsil almaq məcburiyyətində ikən, 1997-ci il islahatları ilə birlikdə səkkiz illik icbari təhsili tətbiq edilmişdir. 2012-ci ilin martında tətbiq olunan yeni qanunla icbari təhsili 12 ilə qədər uzadılmışdır. 2017-ci ilin iyul ayında Ədalət və İnkişaf Partiyası (AKP) hökuməti, məktəblər üçün yeni bir tədris proqramı təqdim etmiş, bununla yanaşı təkamül nəzəriyyəsini aradan qaldıraraq və cihad anlayışını irəli sürülmüşdür. Cihad anlayışının təməlini cəmiyyətə xidmət etmək, rifahı artırmaq, sülh və barışı təmin etmək, cəmiyyətin ehtiyaclarına xidmət etmək təşkil edir.
Təhsil pillələri
Məktəbəqədər təhsil
Məktəbəqədər təhsil müəssisələri, 36–72 aylıq uşaqları istəyə bağlı təhsillə təmin edir. Məktəbəqədər təhsil, doğuşdan icbari təhsil yaşına qədər uşaqların inkişaf xüsusiyyətləri, fərdi müxtəliflikləri və qabiliyyətləri nəzərə alınaraq, uşaqların fiziki, emosional, dil, sosial və zehni inkişafının sağlam bir şəkildə təmin edilməsi, müsbət şəxsiyyət təməllərinin yaradılması və yaradıcılıq cəhətlərinin üzə çıxarılması üçün nəzərdə tutulmuşdur. 17 yaşa qədər zehni inkişafın 50%-nin 4 yaşa, 30%-nin 4–8 yaşa, 20%-nin isə 8–17 yaş arası inkişaf etməsi məqsədilə, məktəbəqədər təhsil müəssisələri uşaqların fiziki inkişaflarını sürətləndirmək üçün yaradılmışdır. Bu illərdə təməli atılan bədən sağlamlığı və şəxsiyyət quruluşunun irəli yaşlarda eyni istiqamətdə inkişaf etməsi görülmüşdür. Bu səbəbdən uşağın sağlam bir şəxsiyyətə sahib olması üçün məktəbəqədər təhsilə xüsusi əhəmiyyət verilməlidir. Bundan əlavə, uşağın məktəbəqədər yaşlarında aldığı təhsil və təcrübələrin sonrakı illərdə öyrənmə qabiliyyəti və akademik müvəffəqiyyəti ilə olduqca əlaqəli olduğu da müşahidə edilmişdir.
Hal-hazırda, xüsusən böyük şəhərlərdə, oyun bağçalarının azlığı kimi bir çox səbəblərə bağlı olaraq məktəbəqədər təhsil alan uşaqların sayı olduqca azdır. Məktəbəqədər təhsil ilə bağlı xidmətlər ilk növbədə Təhsil Nazirliyi tərəfindən açılan uşaq bağçaları və uşaq evləri tərəfindən həyata keçirilir. 2001–02 tədris ilində 10.500 məktəbəqədər təhsil müəssisələrində 256.400 uşaq məktəbəqədər təhsil almış, 14,500 müəllim işlə təmin olunmuşdur.
İbtidai məktəb
| Tədris ili | Məktəb sayı | Şagird sayı | Müəllim sayı |
|---|---|---|---|
| 2012–2013 | 28.177 | 5.426.529 | 261.497 |
| 2013–2014 | 27.461 | 5.390.591 | 267.171 |
| 2014–2015 | 26.399 | 5.230.878 | 273.058 |
| 2015–2016 | 25.133 | 5.128.664 | 277.053 |
Orta məktəb
Tam orta məktəb
Təhsil sistemi
- Məktəbəqədər təhsil: Körpələr evləri və bağçalardan ibarətdir. Məktəbəqədər təhsil məcburi deyil. Bu məktəbə hazırlıq formatı daşıyır.
- İbtidai təhsil: İbtidai təhsil 4 il davam edir. İlk əvvəl şagirdlər 3 aylıq hazırlıq müddətinə qəbul edilir. Daha sonra ikinci sinifdən etibarən ingilis dili, dördüncü sinifdən başlayaraq isə Din mədəniyyəti və Əxlaq bilgisi fənləri məcburi olaraq tədris edilir.
- Natamam orta təhsil: Natamam orta təhsil 4 il davam edir. IV sinifdən artıq Natamam orta təhsil üçün qeydiyyatlar başlayır. Natamam orta təhsil müəssisələrinin məqsədi şagirdlərə peşə və ya bacarıqlara istiqamətlənən təhsil verməkdir. Burada məcburi fənlərdən əlavə seçimli fənlər də var.
- Tam orta təhsil: Tam orta təhsil müəssisələrinə liseylər aiddir. Tam orta təhsil müəssisələrinə qəbul 8-ci sinifdən başlayır.
- Ali təhsil: Türkiyədə ali təhsil müəssisələri bakalavr, magistratura və doktrantura üzrə tələbələrə ali təhsil verməkdədir. Ali təhsil müəssislərinin iki tipi vardır: Dövlət ali təhsil müəssisələri və özəl ali təhsil müəssisələri. Bakalavr dərəcəsi üzrə təhsil müddəti 4 il (bəzi ixtisaslar 5–6 il), Magistratura üzrə 2–3 ildir.
Ali təhsil müəssisələri
Türkiyədə hal-hazırda 190 universitet var. Bunlardan 114-ü dövlət universiteti, 76-sı isə özəl universitetdir. Türkiyənin ən qədim universiteti İstanbul Universitetidir. Universitetin əsası 30 may 1453-cü ildə Osmanlı sultanı Fateh Sultan Mehmet tərəfindən qoyulmuşdur.
Ən cavan universitetllər isə , , , , . Bu universitetlər 2015-ci il 23 aprel tarixli 29335 saylı qanunla təsis edilmiş dövlət universitetləridir.
Xaricə keçidlər
- Türkiyə Respublikası Milli Təhsil Nazirliyi
- Türkiyədə təhsil üçün ixtisaslar
İstinadlar
- Türkiyə Eğitim sistemi 2022-03-07 at the Wayback Machine Türkiye Fulbright Eğitim Sistemi. İstifadə tarixi: 2015–10-19
- 29335 saylı qanun İstifadə tarixi: 2015–10-19. Arxivləşdirilib
- Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi 2015-10-24 at the Wayback Machine İstifadə tarixi: 2015–10-19
- Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi 2022-10-01 at the Wayback Machine İstifadə tarixi: 2015–10-19
- İskenderun Texnik Üniversitesi 2015-10-15 at the Wayback Machine İstifadə tarixi: 2015–10-19
- Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan rektör atamaları 2015-09-25 at the Wayback Machine Hürriyet.com. İstifadə tarixi: 2015–10-19
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Turkiyenin tehsil sistemi Turkiye Respublikasi serhedleri daxilinde fealiyyet gosteren ibtidai orta tam orta ve ali tehsil muessiselerinde tedris edilen tehsil sistemi Tehsil Nazirliyi nda qebul edilmis merkezi hokumet siyasetine uygun olaraq butun tehsil fealiyyetlerinin heyata kecirilmesinden mesuldur Movzuya dair meqalelerin siyahisi Turkiye medeniyyetiTurk medeniyyeti Tarix Edebiyyat Diller Memarliq Kinematoqrafiya Tehsil Din Turkiye portalibr 1923 cu ilde Turkiye Respublikasinin 1924 cu ilde nin yaradilmasindan sonra tehsilin her iki cins ucun icbari ve pulsuz olmasini gosteren qanun qebul edildi Respublika dovrunde tehsil sistemi hokumetin xususi nezareti altinda olmus daim inkisaf etdirilmisdir 1924 cu ilde qebul edilmis Tehsil Birliyi Qanunu ile birlikde Tehsil Nazirliyi yaradilmis ve olkedeki butun elmi ve tehsil muessiselerini bir yere toplanmis butun dini mektebler legv edilmis ve xarici mektebler dovlet nezaretine kecmis ve Qerbi Avropa modeline esaslanan yerli tehsil sistemi qurulmusdur 2012 13 tedris ilinden beri Turkiyede mecburi tehsil 12 ile qaldirilmisdir Tehsil seviyyeleri mektebeqeder ibtidai orta ve tam orta tehsilden ibaretdir Birinci seviyye 4 illik ibtidai mekteb 1 2 3 ve 4 cu sinifler ikinci seviyye 4 illik orta mekteb 5 6 7 ve 8 ci sinifler ve ucuncu seviyye 4 illik tam orta mekteb 9 10 11 ve 12 ci sinif Ibtidai orta ve tam orta mekteb seviyyelerinden elave xususi tehsil ehtiyaci olan sexsler ucun mektebeqeder tehsil seviyyesi de mecburidir Turkiye Tehsil Nazirliyi terefinden 2017 18 tedris ilinde ilk defe YKS adli yeni bir ali mektebe kecid imtahani teqdim edilmisdir Imtahan 2 seansdan ibaret olmus abituriyentlerin bilik ve bacariqlarinin daha aciq sekilde aydinlasdirilmasina serait yaratmisdir Imtahan neticesi 100 500 balliq sistem ile hesablanir 150 bali kecen her bir abituriyent qebul musabiqesinde istirak haqqi qazanir ve umumilikde 30 eded ixtisas yaza bilir Ali tehsil muessiselerinde fakulte ve kollec olaraq iki bolme ayrilir Fakulteler adeten dord il kollecler ise iki illik tehsil veriller Turkiyede universitetden qovulmaq yoxdur Turkiyenin resmi dili turk dilidir Tehsil ve telim dili ile elaqedar olaraq Konstitusiyanin 42 ci maddesinde Tehsil ve tedris muessiselerinde turk dilinden basqa hec bir dil ana dil olaraq turk vetendaslarina oyredile bilmez Tehsil ve tedris muessiselerinde tedris edilecek xarici diller ve xarici dilde tehsil veren mekteblere tabe olan prinsipler qanunla tenzimlenir Beynelxalq muqavilelerin muddealari qorunur qanunu fealiyyetdedir 2002 ci ilde Turkiyede Tehsil Nazirliyi ve xususi ve beynelxalq fondlar vasitesi ile ayrilan dovlet budcesi de daxil olmaqla tehsile ayrilan umumi xercler 13 4 milyard dollar teskil etmisdir Bu gosterici diger illere nisbeten 2 5 daha cox olmusdur TarixceTarix boyu Turkiyede korporativ telim xaricinde fealiyyet gosteren tehsil muessiseleri ve ictimai quruluslar movcud olmusdur Sie ocaqlari kend birlikleri dini senlikler ve medeniyyet festivallari Anadoluda ferqli tehsil ehtiyaclarini qarsilayir Xalq tehsili Turkiye Respublikasina ve sexsiyyete istiqametli tehsil medeniyyetinin bir hissesidir Muasir Turkiyede kurd laz cecen yehudi yunan ve diger xalq medeniyyetlerini ozunde ehtiva eden tehsil sistemi movcuddur Dovlet terefinden tehsil ve telim xidmetleri teqdim etmek fikri ilk defe II Mahmudun dovrunde gundeme gelmisdir Bu dovre qeder fondlar terefinden heyata kecirilen tehsil ve telim xidmetleri 17 mart 1857 ci ilde yaradilmis Maarif Nezaretine verildi Belelikle tehsil ve telim xidmetlerinden mesul bir nazirlik yaranmis oldu Nazirliyin qurulmasi ile mektebler sibyan rustiyye ve mekatib i funun i mutenevvia olaraq uc pilleye bolundu Turk tehsil sistemi ile elaqeli ilk qanuni tenzimleme 1869 cu ilde cixarilan Maarif i Umumiyye Nizamnamesidir Bu tenzimleme ile tehsil huququ tehsil rehberliyi tehsil sisteminin teyin edilmesi tehsil muavinetleri muellim hazirligi ve mesgulluq eyalet teskilati ve imtahan sistemleri kimi meseleler tenzimlenmisdir 1923 cu ilde respublikanin yaranmasi ile birlikde Maarif Nezareti legv edilmis Turkiye Respublikasinin qurulmasi ile birlikde 1933 cu ilde quvveye minen 2287 sayli Qanunla Tehsil Nazirliyi yaradilmisdir Nazirlik adi bir nece defe deyisdirilmisdir 1983 1989 cu iller arasinda Medeniyyet Nazirliyinin nezareti altina girmis ve Milli Tehsil Genclik ve Idman Nazirliyi adini almisdir 1989 cu ilden ise Milli Tehsil Nazirliyi adlanmaga baslamisdir Respublika qurulmamisdan evvel tehsil muessiseleri sayca olduqca az olmusdur Hemcinin mektebler bir birinden asili olmayan saquli teskilatlar seklinde uc ayri kanalda teskil edilmisdir Bu teskilatlardan en cox yayilani Quran ve ereb dilinin oyredilmesi ve ezberlenmesine esaslanan mahal mektebleri ve medreseler ikincisi yenilikleri destekleyen pese mektebleri ve liseyler ucuncusu ise olkedeki xususi azliq ucun nezerde tutulmus xarici dil mektebleri olmusdur 3 mart 1924 cu il tarixli 430 sayli qanunun quvveye minmesi ile birlikde muxtelif mekteb formalari birlesdirilmis medreselerin ise fealiyyeti umumiyyetle dayandirilmisdir Bunda ise esas meqsed olkedeki dunyeviliyi tehsil sahesinde tetbiq etmek olmusdur 22 mart 1926 ci il tarixli 789 sayli Qanuna gore ise butun ozel mekteb ve ali tehsil muessiseleri Tehsil Nazirliyinin nezareti altina kecmisdir Bu qanun Turkiyede Tehsil Nazirliyinin icazesi ve raziligi olmadan hec bir mekteb acilmamasi ve Tehsil muessiselerinde sadece Tehsil Nazirliyi terefinden hazirlanan materiallar tedris olunmasi kimi bir nece tenzimlemelerin getirilmesine sebeb olmusdur Evveller yerli ozunuidareetmeler terefinden idare olunan pese texniki tehsil muessiseleri de Tehsil Nazirliyinin mesuliyyetine celb edilmisdir 1923 24 cu tedris ilinde Turkiyede 7 000 orta mekteb sagirdi texminen 3 000 lisey sagirdi 2000 e yaxin pese mekteb sagirdi ve resmi olaraq 18000 medrese sagirdi oldugu hesabat edilmisdir 1 noyabr 1928 ci ilde 1353 sayli Qanun ile Latin elifbasi qebul edildi Turk dilini xarici dillerin tesirlerinden qorumaq elmin teklif etdiyi kimi inkisaf etdirmek ve Turk dilinden sui istifadenin qarsisini almaq ucun 1931 ci ilde Turk Tarix Qurumu 1932 ci ilde ise Turk Dili Cemiyyeti yaradilmisdir 1997 ci ile qeder Turk vetendaslari bes illik tehsil almaq mecburiyyetinde iken 1997 ci il islahatlari ile birlikde sekkiz illik icbari tehsili tetbiq edilmisdir 2012 ci ilin martinda tetbiq olunan yeni qanunla icbari tehsili 12 ile qeder uzadilmisdir 2017 ci ilin iyul ayinda Edalet ve Inkisaf Partiyasi AKP hokumeti mektebler ucun yeni bir tedris proqrami teqdim etmis bununla yanasi tekamul nezeriyyesini aradan qaldiraraq ve cihad anlayisini ireli surulmusdur Cihad anlayisinin temelini cemiyyete xidmet etmek rifahi artirmaq sulh ve barisi temin etmek cemiyyetin ehtiyaclarina xidmet etmek teskil edir Tehsil pilleleriMektebeqeder tehsil Mektebeqeder tehsil muessiseleri 36 72 ayliq usaqlari isteye bagli tehsille temin edir Mektebeqeder tehsil dogusdan icbari tehsil yasina qeder usaqlarin inkisaf xususiyyetleri ferdi muxteliflikleri ve qabiliyyetleri nezere alinaraq usaqlarin fiziki emosional dil sosial ve zehni inkisafinin saglam bir sekilde temin edilmesi musbet sexsiyyet temellerinin yaradilmasi ve yaradiciliq cehetlerinin uze cixarilmasi ucun nezerde tutulmusdur 17 yasa qeder zehni inkisafin 50 nin 4 yasa 30 nin 4 8 yasa 20 nin ise 8 17 yas arasi inkisaf etmesi meqsedile mektebeqeder tehsil muessiseleri usaqlarin fiziki inkisaflarini suretlendirmek ucun yaradilmisdir Bu illerde temeli atilan beden saglamligi ve sexsiyyet qurulusunun ireli yaslarda eyni istiqametde inkisaf etmesi gorulmusdur Bu sebebden usagin saglam bir sexsiyyete sahib olmasi ucun mektebeqeder tehsile xususi ehemiyyet verilmelidir Bundan elave usagin mektebeqeder yaslarinda aldigi tehsil ve tecrubelerin sonraki illerde oyrenme qabiliyyeti ve akademik muveffeqiyyeti ile olduqca elaqeli oldugu da musahide edilmisdir Hal hazirda xususen boyuk seherlerde oyun bagcalarinin azligi kimi bir cox sebeblere bagli olaraq mektebeqeder tehsil alan usaqlarin sayi olduqca azdir Mektebeqeder tehsil ile bagli xidmetler ilk novbede Tehsil Nazirliyi terefinden acilan usaq bagcalari ve usaq evleri terefinden heyata kecirilir 2001 02 tedris ilinde 10 500 mektebeqeder tehsil muessiselerinde 256 400 usaq mektebeqeder tehsil almis 14 500 muellim isle temin olunmusdur Ibtidai mekteb Tedris ili Mekteb sayi Sagird sayi Muellim sayi2012 2013 28 177 5 426 529 261 4972013 2014 27 461 5 390 591 267 1712014 2015 26 399 5 230 878 273 0582015 2016 25 133 5 128 664 277 053Orta mekteb Tam orta mektebTehsil sistemiMektebeqeder tehsil Korpeler evleri ve bagcalardan ibaretdir Mektebeqeder tehsil mecburi deyil Bu mektebe hazirliq formati dasiyir Ibtidai tehsil Ibtidai tehsil 4 il davam edir Ilk evvel sagirdler 3 ayliq hazirliq muddetine qebul edilir Daha sonra ikinci sinifden etibaren ingilis dili dorduncu sinifden baslayaraq ise Din medeniyyeti ve Exlaq bilgisi fenleri mecburi olaraq tedris edilir Natamam orta tehsil Natamam orta tehsil 4 il davam edir IV sinifden artiq Natamam orta tehsil ucun qeydiyyatlar baslayir Natamam orta tehsil muessiselerinin meqsedi sagirdlere pese ve ya bacariqlara istiqametlenen tehsil vermekdir Burada mecburi fenlerden elave secimli fenler de var Tam orta tehsil Tam orta tehsil muessiselerine liseyler aiddir Tam orta tehsil muessiselerine qebul 8 ci sinifden baslayir Ali tehsil Turkiyede ali tehsil muessiseleri bakalavr magistratura ve doktrantura uzre telebelere ali tehsil vermekdedir Ali tehsil muessislerinin iki tipi vardir Dovlet ali tehsil muessiseleri ve ozel ali tehsil muessiseleri Bakalavr derecesi uzre tehsil muddeti 4 il bezi ixtisaslar 5 6 il Magistratura uzre 2 3 ildir Ali tehsil muessiseleriEsas meqale Turkiye universitetlerinin siyahisi Turkiyede hal hazirda 190 universitet var Bunlardan 114 u dovlet universiteti 76 si ise ozel universitetdir Turkiyenin en qedim universiteti Istanbul Universitetidir Universitetin esasi 30 may 1453 cu ilde Osmanli sultani Fateh Sultan Mehmet terefinden qoyulmusdur En cavan universitetller ise Bandirma 17 Sentyabr Universiteti Bu universitetler 2015 ci il 23 aprel tarixli 29335 sayli qanunla tesis edilmis dovlet universitetleridir Xarice kecidlerTurkiye Respublikasi Milli Tehsil Nazirliyi Turkiyede tehsil ucun ixtisaslarIstinadlarTurkiye Egitim sistemi 2022 03 07 at the Wayback Machine Turkiye Fulbright Egitim Sistemi Istifade tarixi 2015 10 19 29335 sayli qanun Istifade tarixi 2015 10 19 Arxivlesdirilib Alanya Alaaddin Keykubat Universitesi 2015 10 24 at the Wayback Machine Istifade tarixi 2015 10 19 Bandirma Onyedi Eylul Universitesi 2022 10 01 at the Wayback Machine Istifade tarixi 2015 10 19 Iskenderun Texnik Universitesi 2015 10 15 at the Wayback Machine Istifade tarixi 2015 10 19 Cumhurbaskani Erdogan dan rektor atamalari 2015 09 25 at the Wayback Machine Hurriyet com Istifade tarixi 2015 10 19