Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sultan Mahmud Qəznəvi (971–1030) — Qəznəvilər dövlətinin ən qüdrətli hökmdarı. Hakimiyyət illəri:(998)-1030)
| Mahmud Qəznəvi | |
|---|---|
| محمود غَزنوی | |
 | |
Qəznəvilərin üçüncü əmiri və birinci sultanı | |
| Əvvəlki | Səbuk Təkin |
| Sonrakı | Məhəmməd Qəznəvi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Qəznə |
| Vəfat tarixi | (58 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | Vərəm |
| Dəfn yeri | Qəznə |
| Milliyyəti | Türk |
| Fəaliyyəti | Kral |
| Atası | Səbuk Təkin |
| Həyat yoldaşı | Kövsəri Cahan |
| Uşaqları | Məsud Qəznəvi Məhəmməd Qəznəvi Əbdürrəşid Qəznəvi |
| Ailəsi | Qəznəvilər sülaləsi |
| Dini | İslam |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Atasının dövründə
2 oktyabr 971-ci ildə, Səbuk Təkinin və lı bir türk əsilzadənin oğlu olaraq doğulmuşdu. 994-cü ildə Samanilər dövlətinə xidmət edən Mahmud tərəfindən Xorasan hakimliyini almışdı.
Hakimiyyəti
Qardaşı İsmail Qəznəvini digər qardaşı Nurəddin və əmisi Buğracoq ilə birlikdə devirərək hakimiyyətə gəldi. Tarixdə ilk dəfə «sultan» titulu Mahmuda verilmişdir. Samanilər dövləti 999-cu ildə dağıldı, onun ərazisi Qəznəvi və Qaraxanlı dövlətləri arasında bölüşdürüldü. Nəticədə keçmiş Samani torpaqları olan Xorasan, Xarəzm, Sistan və indiki Əfqanıstan qatıldı.
Mahmud Qəznəvi 1001-1026-cı illərdə 17 dəfə Hindistana hücum etmişdi. Onun şimal və şimal-şərq torpaqlarını, yəni Kəşmir, Pəncab, Qucarat vilayətlərini Qəznəvi dövlətinə qatmış, Hindistandan çoxlu qənimət əldə etmişdi. Mahmud hakimiyyətini qərbi İranda yaymaq məqsədilə 1029-cu ildə Rey, Həmədan və İsfahan əyalətlərini, az sonra Gur əyalətini tutdu. Sultan Mahmudun hakimiyyətinin son dövründə Qəznəvi dövləti Hindistandan Xarəzmə və Xəzər sahili torpaqlara qədər ərazini əhatə edirdi.
1002-ci ildə I Xələfi devirərək Səffarilər dövlətinə son qoymuşdu. 1008-ci ildə Racput Konfederasiyasını məğlub edən Mahmud Şahilər sülaləsini Hindistanın dərinliklərinə qovdu. Sultan Mahmud hinduizmə nifrət edirdi və hər hücumunda onlarla məbəd dağıdılırdı. O Rey və İsfahan kitabxanalarını Qəznəyə köçürmüşdü.
Sultan Mahmud, eyni zamanda fars dilinə üstünlük verib, fars dilini ərəb dili yerinə rəsmi divan dili seçmiş və fars dilinin şah əsəri və ana kitabı olan Şahnamənin yazılmasını Firdovsidən istəmişdir. Onun dərbarı farsca yazan şairlərin mərkəzi olmuş və o dörd yüzdən artıq şairin yaşayışını təmin etmiş və İranın kənd və şəhərlərinə dari farscasını yaymaq üçün minlərcə müəllim göndərmişdir.
Sultan Mahmudun daxili siyasəti
Qəznəvi dövləti feodal monarxiyası idi. Dövləti sultan idarə edirdi. Sultan Mahmud mərkəzi hakimiyyəti möhkəmləndirirdi, bu məqsədlə mülki əsilzadə, qulamlardan ibarət hərbi əyanlara, türklərdən ibarət hərbi əyanlara arxalanırdı. Sultan Mahmudun ordusunda yüksək hərbi intizam var idi. Ordunun əsasını türk əsilli qulamlar (qvardiya) təşkil edirdi. Qəznəvi ordusunda «qazilər» deyilən könüllü döyüşçülər iştirak edirdi. Hərbi yolla əldə edilən qənimət ordu və dövlət məmurlarını təmin etmirdi. Dövlət ildən-ilə vergini artırırdı. Kəndlilər, sənətkarlar, tacirlər var-yoxdan çıxırdı. Sultan Mahmud Qəznə şəhərinin inkişafına kömək edirdi.
Ailəsi
Mahmud Qəznəvi 971-ci ildə 2 oktyabrda Qəznədə anadan olmuşdu. Kövsəri Cahan adlı xanımından ekiz oğulları olan Məsud və Məhəmməd doğulmuşdu. Bacısı Sitri Muallanı şiə alim ilə evləndirmişdi. Sultan Mahmud həm də biseksual idi. Məlik Ayaz adlı qulamı ilə sevgisinə dair hekayələr və şerlər yazılmışdır.
Siyasi dəyişikliklər və ölümü
Həyatının son 4 ilini Oğuzlar və Səlcuqlarla mübarizəyə ithaf edən Mahmud 1030-cu ildə vəfat etdi. Mavzoleyi Qəznədədir. Yerinə oğlu Məsud keçdi.
Həmçinin bax
- Sultan Mahmud Qəznəvi
İstinadlar
- Neill, James (2008). The Origins and Role of Same-Sex Relations In Human Societies. McFarland. p. 308. .
| SƏLƏF İsmayıl Qəznəvi |  | Mahmud Qəznəvi 997–1030 | | XƏLƏF Məhəmməd Qəznəvi |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sultan Mahmud Qeznevi 971 1030 Qezneviler dovletinin en qudretli hokmdari Hakimiyyet illeri 998 1030 Mahmud Qezneviمحمود غ زنوی Qeznevilerin ucuncu emiri ve birinci sultaniEvvelkiSebuk TekinSonrakiMehemmed QezneviSexsi melumatlarDogum tarixi 2 oktyabr 971Dogum yeri QezneVefat tarixi 30 aprel 1030 58 yasinda Vefat yeri Qezni Qezneviler dovletiVefat sebebi VeremDefn yeri QezneMilliyyeti TurkFealiyyeti KralAtasi Sebuk TekinHeyat yoldasi Kovseri CahanUsaqlari Mesud Qeznevi Mehemmed Qeznevi Ebdurresid QezneviAilesi Qezneviler sulalesiDini Islam Vikianbarda elaqeli mediafayllarAtasinin dovrunde2 oktyabr 971 ci ilde Sebuk Tekinin ve li bir turk esilzadenin oglu olaraq dogulmusdu 994 cu ilde Samaniler dovletine xidmet eden Mahmud terefinden Xorasan hakimliyini almisdi HakimiyyetiQardasi Ismail Qeznevini diger qardasi Nureddin ve emisi Bugracoq ile birlikde devirerek hakimiyyete geldi Tarixde ilk defe sultan titulu Mahmuda verilmisdir Samaniler dovleti 999 cu ilde dagildi onun erazisi Qeznevi ve Qaraxanli dovletleri arasinda bolusduruldu Neticede kecmis Samani torpaqlari olan Xorasan Xarezm Sistan ve indiki Efqanistan qatildi Mahmud Qeznevi 1001 1026 ci illerde 17 defe Hindistana hucum etmisdi Onun simal ve simal serq torpaqlarini yeni Kesmir Pencab Qucarat vilayetlerini Qeznevi dovletine qatmis Hindistandan coxlu qenimet elde etmisdi Mahmud hakimiyyetini qerbi Iranda yaymaq meqsedile 1029 cu ilde Rey Hemedan ve Isfahan eyaletlerini az sonra Gur eyaletini tutdu Sultan Mahmudun hakimiyyetinin son dovrunde Qeznevi dovleti Hindistandan Xarezme ve Xezer sahili torpaqlara qeder erazini ehate edirdi 1002 ci ilde I Xelefi devirerek Seffariler dovletine son qoymusdu 1008 ci ilde Racput Konfederasiyasini meglub eden Mahmud Sahiler sulalesini Hindistanin derinliklerine qovdu Sultan Mahmud hinduizme nifret edirdi ve her hucumunda onlarla mebed dagidilirdi O Rey ve Isfahan kitabxanalarini Qezneye kocurmusdu Sultan Mahmud eyni zamanda fars diline ustunluk verib fars dilini ereb dili yerine resmi divan dili secmis ve fars dilinin sah eseri ve ana kitabi olan Sahnamenin yazilmasini Firdovsiden istemisdir Onun derbari farsca yazan sairlerin merkezi olmus ve o dord yuzden artiq sairin yasayisini temin etmis ve Iranin kend ve seherlerine dari farscasini yaymaq ucun minlerce muellim gondermisdir Sultan Mahmudun daxili siyasetiQeznevi dovleti feodal monarxiyasi idi Dovleti sultan idare edirdi Sultan Mahmud merkezi hakimiyyeti mohkemlendirirdi bu meqsedle mulki esilzade qulamlardan ibaret herbi eyanlara turklerden ibaret herbi eyanlara arxalanirdi Sultan Mahmudun ordusunda yuksek herbi intizam var idi Ordunun esasini turk esilli qulamlar qvardiya teskil edirdi Qeznevi ordusunda qaziler deyilen konullu doyusculer istirak edirdi Herbi yolla elde edilen qenimet ordu ve dovlet memurlarini temin etmirdi Dovlet ilden ile vergini artirirdi Kendliler senetkarlar tacirler var yoxdan cixirdi Sultan Mahmud Qezne seherinin inkisafina komek edirdi AilesiMahmud Qeznevi 971 ci ilde 2 oktyabrda Qeznede anadan olmusdu Kovseri Cahan adli xanimindan ekiz ogullari olan Mesud ve Mehemmed dogulmusdu Bacisi Sitri Muallani sie alim ile evlendirmisdi Sultan Mahmud hem de biseksual idi Melik Ayaz adli qulami ile sevgisine dair hekayeler ve serler yazilmisdir Siyasi deyisiklikler ve olumuSultan Mahmudun qebri illustrasiya 1848 Heyatinin son 4 ilini Oguzlar ve Selcuqlarla mubarizeye ithaf eden Mahmud 1030 cu ilde vefat etdi Mavzoleyi Qeznededir Yerine oglu Mesud kecdi Hemcinin baxSultan Mahmud QezneviIstinadlarNeill James 2008 The Origins and Role of Same Sex Relations In Human Societies McFarland p 308 ISBN 978 0786435135 SELEF Ismayil Qeznevi Mahmud Qeznevi 997 1030 XELEF Mehemmed Qeznevi