Qəznəvilər — Müsəlman türklərdən olan Qəznəvilər sülaləsi böyük dövlət qurub (962-1183) islamın Əfqanıstan və Hindistanda yayılmasına səbəb oldular. Bu sülalənin təsisçisi Alp Tegin və daha doğrusu, onun damadı Səbuk Tegindir. Səbuk Tegin və ya Sübuk Tegin (yəni ordu zabiti) qarluq türklərindən olub İssık-kul civarında yaşayan Cuk adında İbir Bahadurun oğludur. 12 yaşında ikən qonşuları olan Toxsi türklərinin basqınına məruz qalıb, onlara əsir olmuş və dörd il əsarətdə qalandan sonra Salman oğullarına satılmışdır. Səbuq Tegin Saman oğullarına satılandan sonra müsəlman olub orduya girmiş və samanilər ordusunda böyük rütbəyə sahib olmuşdur. Alp Tegindən sonra Səbuk Təkin Qəznəni almış və Qəznəvi sülaləsini qurmuşdur. Onun oğlu Sultan Mahmud bütün Əfqanıstan, Xorasan, İraq və Hindistanı alaraq, böyük islami türk dövlətini qurmuş və bir islam mücahidi kimi Hindistanda islamı yaymağa çalışmışdır. Sultan Mahmud eyni zamanda fars dilinə üstünlük verib, fars dilini ərəb dili yerinə rəsmi divan dili seçmiş və fars dilinin şah əsəri və ana kitabı olan "Şahnamə"nin yazılmasını istəmişdir. Onun dərbarı farsca yazan şairlərin mərkəzi olmuş və o dörd yüzdən artıq şairin yaşayışını təmin etmiş və İranın kənd və şəhərlərinə dari farscasını yaymaq üçün minlərcə müəllim göndərmişdir.
Sülalə üzvləri
- Alp Təkin (961-963)
- Əbu İshaq İbrahim (963-966)
- Bilgə Təkin (966-972)
- Piri Təkin (972-977)
- Səbuk Təkin (977-997)
- İsmayıl (997-998)
- Mahmud (998-1030)
- Məhəmməd (1030 ; 1041)
- I Məsud (1031–1041)
- Məvdud (1041-1048)
- II Məsud (1048 - 1049)
- Əli Əbülhəsən (1049 - 1051)
- Əbdürrəşid (1051-1053)
- Toğrul Bozan ( 1053 )
- Fərruxzad Qəznəvi (1053-1059)
- İbrahim (1059-1099)
- III Məsud Qəznəvi (1099-1115)
- Şirzad Qəznəvi (1115-1116)
- Arslanşah Qəznəvi (1116-1117)
- Bəhramşah Qəznəvi (1117-1153)
- Xosrovşah Qəznəvi (1153-1160)
- Xosrov Məlik (1160-1187)
Soy ağacı
Səbuk Təkin 1.(977 - 997) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İsmayıl 2.(997 - 998) | Mahmud 3.(998 - 1030) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Məhəmməd 4.(1030 ; 1041) | Əbdürrəşid 9.(1051 - 1053) | I Məsud 5.(1030 - 1041) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
6.(1041 - 1048) | 8.(1049 - 1051) | Fərruxzad Qəznəvi 11.(1053 - 1059) | İbrahim 12.(1059 - 1099) | Toğrul Bozan 10.(1053) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
II Məsud 7.(1048 - 1049 ) | III Məsud Qəznəvi 13.(1099 - 1115) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Şirzad Qəznəvi 14.(1115 - 1116) | Arslanşah Qəznəvi 15.(1116 - 1117) | Bəhramşah Qəznəvi 16.(1117 - 1153) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Xosrovşah Qəznəvi 17.(1153 - 1160) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
18.(1160 - 1187) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İstinadlar
Mənbə
- Cavad Heyət. Türklərin tarix və mədəniyyətinə bir baxış. Bakı: Azərbaycan Dövlət nəşriyyatı, 1993, səh. 96-97.
Xarici keçidlər
- History of Iran: Ghaznavid Dynasty
Həmçinin bax
Monarx, sülalə və ya onların nümayəndələri ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qezneviler Muselman turklerden olan Qezneviler sulalesi boyuk dovlet qurub 962 1183 islamin Efqanistan ve Hindistanda yayilmasina sebeb oldular Bu sulalenin tesiscisi Alp Tegin ve daha dogrusu onun damadi Sebuk Tegindir Sebuk Tegin ve ya Subuk Tegin yeni ordu zabiti qarluq turklerinden olub Issik kul civarinda yasayan Cuk adinda Ibir Bahadurun ogludur 12 yasinda iken qonsulari olan Toxsi turklerinin basqinina meruz qalib onlara esir olmus ve dord il esaretde qalandan sonra Salman ogullarina satilmisdir Sebuq Tegin Saman ogullarina satilandan sonra muselman olub orduya girmis ve samaniler ordusunda boyuk rutbeye sahib olmusdur Alp Teginden sonra Sebuk Tekin Qezneni almis ve Qeznevi sulalesini qurmusdur Onun oglu Sultan Mahmud butun Efqanistan Xorasan Iraq ve Hindistani alaraq boyuk islami turk dovletini qurmus ve bir islam mucahidi kimi Hindistanda islami yaymaga calismisdir Sultan Mahmud eyni zamanda fars diline ustunluk verib fars dilini ereb dili yerine resmi divan dili secmis ve fars dilinin sah eseri ve ana kitabi olan Sahname nin yazilmasini istemisdir Onun derbari farsca yazan sairlerin merkezi olmus ve o dord yuzden artiq sairin yasayisini temin etmis ve Iranin kend ve seherlerine dari farscasini yaymaq ucun minlerce muellim gondermisdir Sulale uzvleriAlp Tekin 961 963 Ebu Ishaq Ibrahim 963 966 Bilge Tekin 966 972 Piri Tekin 972 977 Sebuk Tekin 977 997 Ismayil 997 998 Mahmud 998 1030 Mehemmed 1030 1041 I Mesud 1031 1041 Mevdud 1041 1048 II Mesud 1048 1049 Eli Ebulhesen 1049 1051 Ebdurresid 1051 1053 Togrul Bozan 1053 Ferruxzad Qeznevi 1053 1059 Ibrahim 1059 1099 III Mesud Qeznevi 1099 1115 Sirzad Qeznevi 1115 1116 Arslansah Qeznevi 1116 1117 Behramsah Qeznevi 1117 1153 Xosrovsah Qeznevi 1153 1160 Xosrov Melik 1160 1187 Soy agaci Sebuk Tekin 1 977 997 Ismayil 2 997 998 Mahmud 3 998 1030 Mehemmed 4 1030 1041 Ebdurresid 9 1051 1053 I Mesud 5 1030 1041 6 1041 1048 8 1049 1051 Ferruxzad Qeznevi 11 1053 1059 Ibrahim 12 1059 1099 Togrul Bozan 10 1053 II Mesud 7 1048 1049 III Mesud Qeznevi 13 1099 1115 Sirzad Qeznevi 14 1115 1116 Arslansah Qeznevi 15 1116 1117 Behramsah Qeznevi 16 1117 1153 Xosrovsah Qeznevi 17 1153 1160 18 1160 1187 IstinadlarMenbeCavad Heyet Turklerin tarix ve medeniyyetine bir baxis Baki Azerbaycan Dovlet nesriyyati 1993 seh 96 97 Xarici kecidlerHistory of Iran Ghaznavid DynastyHemcinin baxSultan Mahmud Qeznevi Qezneviler dovleti Monarx sulale ve ya onlarin numayendeleri ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin