Xayada olan bu hüceyrələrin yaranması yetkinlik dövründə başlayır. Üst hissəsində və əsnasında yumurtaya irsi məlumat (DNT) köçürür. Quyruqlu və hərəkətlidir. İnsanlarda cütləşmə əsnasında təxminən 150-200 milyon sperma atılır. Lakin yumurtanı təkcə bir sperma hüceyrəsi dölləyə bilər. Bir sperma bir yumurta hüceyrəsinə çatanda, yumurtaya girmək üçün quyruğunu çöldə qoyub, yumurta zərindən keçərək irsi məlumatları yumurtaya çatdırmış olur. Spermalar sıx konsistensiyada bir mayenin içində olurlar. Bu mayenin adına meni və ya daha geniş yayılmış adı ilə sperma deyilir.
Spermanın içində irsi məlumatlar olur. Baş hissəsinin içində spermanın, yumurta hüceyrə pərdəsinin keçməsi üçün lazımlı fermentləri ehtiva edən adlı mayə olur. Sperma hüceyrəsi yumurtaya çatdığında akrozom membranının içində olan fermentlər atılaraq spermanın yumurta içinə daxil olması mümkün olur. İçəri girən N sayda kişi DNT materialı N sayda dişi DNT materialı ilə birləşərək 2N sayda DNT materialı yaradır (yaranan bu hüceyrəyə ziqot adı verilir). Sonra ziqotun içindəki hüceyrələr bölünərək çoxalmağa başlayır. Cinsiyyətin yaranmasında spermaların daşıdığı X və Y xromosomları təyin edici olur. Dişi çoxalma hüceyrəsi X xromosomun daşıyarkən, kişi çoxalma hüceyrələrinin yarısı X digər yarısı isə Y xromosomunu daşıyır. Əgər dişi çoxalma hüceyrəsini X xromosomu daşıyan sperma döllənmişsə xromosomlar XX formasında olur və fərdin cinsiyyəti dişi olur. Əgər Y daşıyan sperma döllənmişsə fərdin cinsiyyəti kişi olur. Lakin bəzi istisnalar var. Məsələn XXY, X0 kimi qalıcı xəstəliyə tutulmuş şəxslərdə ola bilər.
- Sperma yumurtanı dölləyir.
- 45 yaşlı prostat hiperplazisi diaqnozu ilə izlənilən xəstənin sidik nümunəsində, çox miqdarda sperma hüceyrəsi.
- Soldakı şəklin alındığı sidik nümunəsində, başqa bir sahəsinin görünüşü.
Həmçinin bax
İstinadlar
[]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sperma kisilere xas qamet source source source source Xayada olan bu huceyrelerin yaranmasi yetkinlik dovrunde baslayir Ust hissesinde ve esnasinda yumurtaya irsi melumat DNT kocurur Quyruqlu ve hereketlidir Insanlarda cutlesme esnasinda texminen 150 200 milyon sperma atilir Lakin yumurtani tekce bir sperma huceyresi dolleye biler Bir sperma bir yumurta huceyresine catanda yumurtaya girmek ucun quyrugunu colde qoyub yumurta zerinden kecerek irsi melumatlari yumurtaya catdirmis olur Spermalar six konsistensiyada bir mayenin icinde olurlar Bu mayenin adina meni ve ya daha genis yayilmis adi ile sperma deyilir Spermanin icinde irsi melumatlar olur Bas hissesinin icinde spermanin yumurta huceyre perdesinin kecmesi ucun lazimli fermentleri ehtiva eden adli maye olur Sperma huceyresi yumurtaya catdiginda akrozom membraninin icinde olan fermentler atilaraq spermanin yumurta icine daxil olmasi mumkun olur Iceri giren N sayda kisi DNT materiali N sayda disi DNT materiali ile birleserek 2N sayda DNT materiali yaradir yaranan bu huceyreye ziqot adi verilir Sonra ziqotun icindeki huceyreler bolunerek coxalmaga baslayir Cinsiyyetin yaranmasinda spermalarin dasidigi X ve Y xromosomlari teyin edici olur Disi coxalma huceyresi X xromosomun dasiyarken kisi coxalma huceyrelerinin yarisi X diger yarisi ise Y xromosomunu dasiyir Eger disi coxalma huceyresini X xromosomu dasiyan sperma dollenmisse xromosomlar XX formasinda olur ve ferdin cinsiyyeti disi olur Eger Y dasiyan sperma dollenmisse ferdin cinsiyyeti kisi olur Lakin bezi istisnalar var Meselen XXY X0 kimi qalici xesteliye tutulmus sexslerde ola biler Sperma yumurtani dolleyir 45 yasli prostat hiperplazisi diaqnozu ile izlenilen xestenin sidik numunesinde cox miqdarda sperma huceyresi Soldaki seklin alindigi sidik numunesinde basqa bir sahesinin gorunusu Hemcinin baxSpermalar Nesil artirma Yumurta SpermatozoidIstinadlar menbe gosterin