Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Skandinav ölkəlləri — Farer adaları, Qrenlandiya və Almaniyanı əhatə edən Danimarka, Finlandiya, İslandiya, Norveç və İsveçdən və onlarla əlaqəli ərazilərdən ibarət Şimali Avropadakı bölgə. İsveçin Stokholm şəhəri orta hesabla Skandinav ölkələrinin ən isti yayına sahibdir, iyul ayında ortalama maksimum temperatur 23 ° C (73 ° F); Kopenhagen, Oslo və Helsinki ortalama iyul ayının ortalama maksimum istiliyi 22 ° C (72 ° F) təşkil edir.
Mövsümi şərtlər
Qış
Danimarkada, yanvar ayı temperaturu −2 °C (28 °F) ilə 4 °C (39 °F) arasındadır. Danimarkanın ən soyuq ayı, orta temperaturun 0 °C (32 °F) olduğu Fevral ayıdır.Danimarka üçün gündə günəş işığının sayı gün ərzində yeddi səkkiz saata çatdıqda artır. İslandiya qışı, eninin nə qədər yüksək olduğunu nəzərə alaraq ümumiyyətlə yumşaqdır. İslandiyanın sahilyanı ovalıqlarında yanvar ayının ortalama temperaturu təxminən 0 °C (32 °F) , mərkəzi İslandiyanın dağlıq əraziləri ümumiyyətlə −10 °C (14 °F) aşağı qalır. İslandiyada ən aşağı qış temperaturu −25 °C (−13 °F) ilə −30 °C (−22 °F) arasındadır, baxmayaraq İslandiyada indiyə qədər qeydə alınan ən aşağı temperatur −39.7 °C (−39 °F) idi.Norveçdə, sahil bölgələrində mülayim qışlar var, daxili qış daha soyuq olur. Midwinter zamanı, Norveçin cənub bölgələri gündə yalnız 5-6 saat günəş işığı alır, şimal isə azlıqda qalır. Yanvar ayında Norveçdə orta istilik −6 °C (21 °F) ilə 3 °C (37 °F) arasındadır. Qonşu Norveç kimi, Finlandiya Yanvar ayında istilik orta hesabla −6 °C (21 °F) ilə 1 °C (34 °F) dərəcə arasındadır. Şimal qütb dairəsinin şimalındakı Fin bölgələri, qütb gecəsinin təbii fenomeninə görə günəşin artmasını nadir hallarda görür. Yanvar və Fevral aylarında bu bölgədəki temperatur −15 °C (5 °F) çata bilər. Fevral ayında Şimali Finlandiya gündə təxminən dörd-altı saat işığı görür.
Bahar
İslandiyada bahar isti və mülayim temperatur gətirir. May ayında orta temperatur 4 °C (39 °F) olasada, bəzi yerlərdə və 10 °C (50 °F) təşkil edir.
Yay
Danimarkanın ən isti ayı, orta temperatur 17 °C (63 °F).İslandiyada, Avropanın digər yerlərində isti hava kütlələrindən isti havanın şimal enlərinə yönəldilməsi səbəbindən, yayın sonlarında cənubda zaman-zaman şimşək çaxır. Ayrıca Kanadadan gələn soyuq hava, okeanın üzərindən sürətlə istilənir, gurultular əmələ gətirir. Fəqət ildırım fırtınaları İslandiyada çox nadirdir və ildə beşdən az olur. İyunda İslandiyanın orta gündəlik temperaturu 8 °C (46 °F) ilə 16 °C (61 °F) arasındadır. Yay şəraiti Norveçdə yerindən asılı olaraq dəyişir. Norveç sahilləri daxili ərazilərə nisbətən daha sərin yaylara malikdir. Şimalda yerləşdiyinə görə, iyun-iyul aylarında şimalda Trondhimə qədər cənuba çatan demək olar ki, qaranlıq qalmır. Yaz aylarında Şimal bölgələrində orta istilik 8 °C (46 °F) ilə 16 °C (61 °F) arasındadır, cənubda isə ümumiyyətlə 13 °C (55 °F) ilə 22 °C (72 °F) arasındadır. Finlandiyada yay fəsli digər fəsillərdən daha çox yağışla qarşılaşır. Şimal Qütb dairəsinin şimalındakı Finlandiya, təbii fenomen Qütb gündüzləri səbəbiylə iyun və iyul aylarında günəşli günlər nadir hallarda görür. Finlandiya Skandinav hissələrində yayda 8 °C (46 °F) ilə 16 °C (61 °F) arasındadır, cənubda isə temperatur 13 °C (55 °F) ilə 23 °C (73 °F) yaxındır. Qrenlandiyada yay aylarında buz təbəqələri " buzlaq hərəkət " və ya "buzlaq zəlzələləri" kimi tanınan şeyləri tətikləyir.
Qlobal istiləşmə
Effektlər
Qrenlandiya həm Skandinav bölgəsində, həm də dünyada iqlim dəyişikliyindən ən çox təsirlənən bölgələrdən biridir. " Journal of Climate " tərəfindən 2006-cı ilin iyul ayında aparılan bir araşdırmada, Qrenlandiyanın buz təbəqələrinin əriməsinin qlobal dəniz səviyyəsinin yüksəlməsinə töhfə verdiyini müəyyən etdi. 2000-ci ildən bu günə qədər olan temperatur uzun müddət sabit olan bir çox çox böyük buzlaqların əriməsinə səbəb oldu. Tədqiq olunan üç buzlaq: Jakobshavn Isbə, Helheim və Kangerdlugssuaq buzlaqları, Qrinland Buz Qatı hissəsinin 16% -dən çoxunu boşaltdı. 1950-1970-ci illərdəki peyk şəkilləri və hava fotoları buzlaqın ön hissəsinin on illər boyu eyni yerdə qaldığını göstərir. 2001-ci ildə buz təbəqəsi 7.2 kilometr (4.5 mil) geri çəkilərək sürətlə geri çəkilməyə başladı. Həm də gündə 20 m-dən 32 m-ə (105 fut) qədər sürətlənmişdir. Qərbi Qrenlandiyanın Jakobshavn Isbræ buzlağı ümumiyyətlə dünyanın ən sürətli hərəkət edən buzlaqları hesab olunur və 24 metr (79 ft) dən çox sürətlə fasiləsiz hərəkət edir. Buzlaqın buz dili 2000-ci ildə parçalanmağa başladı və 2003-cü ildə demək olar ki, tamamilə dağılmasına səbəb oldu, geri çəkilmə nisbəti isə 30 metr (98 ft) qədər artdı. 2005-ci ilin yayında Qrinlandın şərq mərkəzi sahilində Uunartoq Qeqertoq adası aşkar edildi. 2005-ci ilə qədər bir çox insan, Uunartoq Qeqertoqun həqiqətən Liverpool Torpağından bir yarımadaya sahib olduğunu güman edirdi, lakin əriyən buz rəfləri bunun yalnız buzlaq buzları ilə materiklə əlaqəli olduğunu ortaya qoydu.
Proqnozlaşdırılan təsirlər
Elm adamları, iqlim dəyişikliyinin indiki sürətinin davam etməsi lazım olduğu təqdirdə 630,000 cubic mile (2,600,000 km3) olan Qrenlandiyanın buz təbəqəsini 630,000 cubic mile (2,600,000 km3) buzlar əriyib qlobal dəniz səviyyəsinin 23 fut (7.0 m) ə qalxmasına səbəb ola bilər. Bəzi iqlim mütəxəssisləri Qrenlandiyada hər il buz səviyyəsinin 80 cubic mile (330 km3) azala biləcəyini təxmin etdilər.
2008-ci il Ətraf Mühitin İnkişafı İndeksi, ölkə siyasətinin ekoloji göstəricilərinə görə ölkələri sıraladı. Siyahıda birinci Norveç 2-ci, İsveç 3-cü, Finlandiya 4-cü, İslandiya 11-ci, Danimarka isə 26-cı yerdədir.
Həmçinin bax
- İqlim
- İqlim dəyişikliyi
- İslandiyanın iqlimi
- Norveçin iqlimi
- İsveçin iqlimi
- Arktikanın iqlimi
- Klimatologiya
- Meteorologiya
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2021-06-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-12-06.
- Terri Xəritələri. "Yanvar ayında Skandinaviya - aylıq hadisələr təqvimi" 2016-09-15 at the Wayback Machine. 2008-10-26 tarixində tapılıb. (#empty_citation)
- Terri Xəritələri. "Danimarkadakı hava: Temperatur, Hava və İqlim". 2016-11-30 at the Wayback Machine 2008-10-23 tarixində tapılıb. (#empty_citation)
- Terri Xəritələri. "Fevralda Skandinaviya - Aylıq Hadisələr Təqviməsi". 2016-07-04 at the Wayback Machine 2008-10-26 tarixində tapılıb. (#empty_citation)
- Aflafur Ingólfsson. "İslandiyanın dinamik iqlimi". 2011-08-19 at the Wayback Machine İslandiya Universiteti. 2007-06-07 tarixində tapıldı. (#empty_citation)
- Terri Xəritələri. "Norveçdəki hava şəraiti: Temperatur, Hava və İqlim". 2016-04-24 at the Wayback Machine 2008-10-23 tarixində tapılıb. (#empty_citation)
- Terri Xəritələri. "Finlandiyada hava: Temperatur, Hava və İqlim". 2017-01-06 at the Wayback Machine 2008-10-23 tarixində tapılıb. (#empty_citation)
- Terri Xəritələri. "May ayında Skandinaviya - aylıq hadisələr təqvimi". 2017-01-06 at the Wayback Machine 2008-10-26 tarixində tapılıb. (#empty_citation)
- Terri Xəritələri. "İyundakı Skandinaviya - Aylıq Hadisələr Təqviməsi". 2017-01-06 at the Wayback Machine 2008-10-26 tarixində tapılıb. (#empty_citation)
- Terri Xəritələri. "İyulda Skandinaviya - Aylıq Hadisələr Təqviməsi".[ölü keçid] 2008-10-26 tarixində tapılıb. (#empty_citation)
- "Qrinlandın istiləşməsi" 2021-02-26 at the Wayback Machine. New York Times. 2007-01-16. 2008-04-07 tarixində tapıldı. (#empty_citation)
- Emili Saarman (2005-11-14). "Sürətlə sürətlənən buzlaqlar dəniz səviyyəsinin nə qədər sürətlə qalxmasına səbəb ola bilər". 2011-05-31 at the Wayback Machine UC Santa Cruz Cərəyanları. 2007-12-28 tarixində tapılıb. (#empty_citation)
- Krişna Ramanujan (2004-12-01). "Qrenlandiyada ən sürətli buzlaq sürətlənir". 2006-06-19 at the Wayback Machine NASA. 2007-12-28 tarixində tapılıb. (#empty_citation)
- Maykl Makkarti (2007-04-24). "Qlobal istiləşmənin yaratdığı bir ada". 2011-10-01 at the Wayback Machine Müstəqil. London. 2007-04-24 tarixində tapıldı. (#empty_citation)
- Yale Ətraf Mühit Qanunu və Siyasəti Mərkəzi / Kolumbiya Universitetində Beynəlxalq Yer Elmi Məlumat Şəbəkəsi Mərkəzi. . Orijinaldan 2010-02-04 tarixində arxivləşdirilib. 2008-01-25 tarixində tapılıb. (#empty_citation)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Skandinav olkelleri Farer adalari Qrenlandiya ve Almaniyani ehate eden Danimarka Finlandiya Islandiya Norvec ve Isvecden ve onlarla elaqeli erazilerden ibaret Simali Avropadaki bolge Isvecin Stokholm seheri orta hesabla Skandinav olkelerinin en isti yayina sahibdir iyul ayinda ortalama maksimum temperatur 23 C 73 F Kopenhagen Oslo ve Helsinki ortalama iyul ayinin ortalama maksimum istiliyi 22 C 72 F teskil edir Isvecin Lappland seherinde Lapporten dag kecidi Movsumi sertlerQis Qis vaxti skandinaviya Danimarkada yanvar ayi temperaturu 2 C 28 F ile 4 C 39 F arasindadir Danimarkanin en soyuq ayi orta temperaturun 0 C 32 F oldugu Fevral ayidir Danimarka ucun gunde gunes isiginin sayi gun erzinde yeddi sekkiz saata catdiqda artir Islandiya qisi eninin ne qeder yuksek oldugunu nezere alaraq umumiyyetle yumsaqdir Islandiyanin sahilyani ovaliqlarinda yanvar ayinin ortalama temperaturu texminen 0 C 32 F merkezi Islandiyanin dagliq erazileri umumiyyetle 10 C 14 F asagi qalir Islandiyada en asagi qis temperaturu 25 C 13 F ile 30 C 22 F arasindadir baxmayaraq Islandiyada indiye qeder qeyde alinan en asagi temperatur 39 7 C 39 F idi Norvecde sahil bolgelerinde mulayim qislar var daxili qis daha soyuq olur Midwinter zamani Norvecin cenub bolgeleri gunde yalniz 5 6 saat gunes isigi alir simal ise azliqda qalir Yanvar ayinda Norvecde orta istilik 6 C 21 F ile 3 C 37 F arasindadir Qonsu Norvec kimi Finlandiya Yanvar ayinda istilik orta hesabla 6 C 21 F ile 1 C 34 F derece arasindadir Simal qutb dairesinin simalindaki Fin bolgeleri qutb gecesinin tebii fenomenine gore gunesin artmasini nadir hallarda gorur Yanvar ve Fevral aylarinda bu bolgedeki temperatur 15 C 5 F cata biler Fevral ayinda Simali Finlandiya gunde texminen dord alti saat isigi gorur Bahar Islandiyada bahar isti ve mulayim temperatur getirir May ayinda orta temperatur 4 C 39 F olasada bezi yerlerde ve 10 C 50 F teskil edir Yay Danimarkanin en isti ayi orta temperatur 17 C 63 F Islandiyada Avropanin diger yerlerinde isti hava kutlelerinden isti havanin simal enlerine yoneldilmesi sebebinden yayin sonlarinda cenubda zaman zaman simsek caxir Ayrica Kanadadan gelen soyuq hava okeanin uzerinden suretle istilenir gurultular emele getirir Feqet ildirim firtinalari Islandiyada cox nadirdir ve ilde besden az olur Iyunda Islandiyanin orta gundelik temperaturu 8 C 46 F ile 16 C 61 F arasindadir Yay seraiti Norvecde yerinden asili olaraq deyisir Norvec sahilleri daxili erazilere nisbeten daha serin yaylara malikdir Simalda yerlesdiyine gore iyun iyul aylarinda simalda Trondhime qeder cenuba catan demek olar ki qaranliq qalmir Yaz aylarinda Simal bolgelerinde orta istilik 8 C 46 F ile 16 C 61 F arasindadir cenubda ise umumiyyetle 13 C 55 F ile 22 C 72 F arasindadir Finlandiyada yay fesli diger fesillerden daha cox yagisla qarsilasir Simal Qutb dairesinin simalindaki Finlandiya tebii fenomen Qutb gunduzleri sebebiyle iyun ve iyul aylarinda gunesli gunler nadir hallarda gorur Finlandiya Skandinav hisselerinde yayda 8 C 46 F ile 16 C 61 F arasindadir cenubda ise temperatur 13 C 55 F ile 23 C 73 F yaxindir Qrenlandiyada yay aylarinda buz tebeqeleri buzlaq hereket ve ya buzlaq zelzeleleri kimi taninan seyleri tetikleyir Qlobal istilesmeHelheim buzlaqinin geri cekilmesi QrenlandiyaEffektler Qrenlandiya hem Skandinav bolgesinde hem de dunyada iqlim deyisikliyinden en cox tesirlenen bolgelerden biridir Journal of Climate terefinden 2006 ci ilin iyul ayinda aparilan bir arasdirmada Qrenlandiyanin buz tebeqelerinin erimesinin qlobal deniz seviyyesinin yukselmesine tohfe verdiyini mueyyen etdi 2000 ci ilden bu gune qeder olan temperatur uzun muddet sabit olan bir cox cox boyuk buzlaqlarin erimesine sebeb oldu Tedqiq olunan uc buzlaq Jakobshavn Isbe Helheim ve Kangerdlugssuaq buzlaqlari Qrinland Buz Qati hissesinin 16 den coxunu bosaltdi 1950 1970 ci illerdeki peyk sekilleri ve hava fotolari buzlaqin on hissesinin on iller boyu eyni yerde qaldigini gosterir 2001 ci ilde buz tebeqesi 7 2 kilometr 4 5 mil geri cekilerek suretle geri cekilmeye basladi Hem de gunde 20 m den 32 m e 105 fut qeder suretlenmisdir Qerbi Qrenlandiyanin Jakobshavn Isbrae buzlagi umumiyyetle dunyanin en suretli hereket eden buzlaqlari hesab olunur ve 24 metr 79 ft den cox suretle fasilesiz hereket edir Buzlaqin buz dili 2000 ci ilde parcalanmaga basladi ve 2003 cu ilde demek olar ki tamamile dagilmasina sebeb oldu geri cekilme nisbeti ise 30 metr 98 ft qeder artdi 2005 ci ilin yayinda Qrinlandin serq merkezi sahilinde Uunartoq Qeqertoq adasi askar edildi 2005 ci ile qeder bir cox insan Uunartoq Qeqertoqun heqiqeten Liverpool Torpagindan bir yarimadaya sahib oldugunu guman edirdi lakin eriyen buz refleri bunun yalniz buzlaq buzlari ile materikle elaqeli oldugunu ortaya qoydu Proqnozlasdirilan tesirler Elm adamlari iqlim deyisikliyinin indiki suretinin davam etmesi lazim oldugu teqdirde 630 000 cubic mile 2 600 000 km3 olan Qrenlandiyanin buz tebeqesini 630 000 cubic mile 2 600 000 km3 buzlar eriyib qlobal deniz seviyyesinin 23 fut 7 0 m e qalxmasina sebeb ola biler Bezi iqlim mutexessisleri Qrenlandiyada her il buz seviyyesinin 80 cubic mile 330 km3 azala bileceyini texmin etdiler 2008 ci il Etraf Muhitin Inkisafi Indeksi olke siyasetinin ekoloji gostericilerine gore olkeleri siraladi Siyahida birinci Norvec 2 ci Isvec 3 cu Finlandiya 4 cu Islandiya 11 ci Danimarka ise 26 ci yerdedir Hemcinin baxIqlim Iqlim deyisikliyi Islandiyanin iqlimi Norvecin iqlimi Isvecin iqlimi Arktikanin iqlimi Klimatologiya MeteorologiyaIstinadlar Arxivlenmis suret 2021 06 13 tarixinde Istifade tarixi 2019 12 06 Terri Xeriteleri Yanvar ayinda Skandinaviya ayliq hadiseler teqvimi 2016 09 15 at the Wayback Machine 2008 10 26 tarixinde tapilib empty citation Terri Xeriteleri Danimarkadaki hava Temperatur Hava ve Iqlim 2016 11 30 at the Wayback Machine 2008 10 23 tarixinde tapilib empty citation Terri Xeriteleri Fevralda Skandinaviya Ayliq Hadiseler Teqvimesi 2016 07 04 at the Wayback Machine 2008 10 26 tarixinde tapilib empty citation Aflafur Ingolfsson Islandiyanin dinamik iqlimi 2011 08 19 at the Wayback Machine Islandiya Universiteti 2007 06 07 tarixinde tapildi empty citation Terri Xeriteleri Norvecdeki hava seraiti Temperatur Hava ve Iqlim 2016 04 24 at the Wayback Machine 2008 10 23 tarixinde tapilib empty citation Terri Xeriteleri Finlandiyada hava Temperatur Hava ve Iqlim 2017 01 06 at the Wayback Machine 2008 10 23 tarixinde tapilib empty citation Terri Xeriteleri May ayinda Skandinaviya ayliq hadiseler teqvimi 2017 01 06 at the Wayback Machine 2008 10 26 tarixinde tapilib empty citation Terri Xeriteleri Iyundaki Skandinaviya Ayliq Hadiseler Teqvimesi 2017 01 06 at the Wayback Machine 2008 10 26 tarixinde tapilib empty citation Terri Xeriteleri Iyulda Skandinaviya Ayliq Hadiseler Teqvimesi olu kecid 2008 10 26 tarixinde tapilib empty citation Qrinlandin istilesmesi 2021 02 26 at the Wayback Machine New York Times 2007 01 16 2008 04 07 tarixinde tapildi empty citation Emili Saarman 2005 11 14 Suretle suretlenen buzlaqlar deniz seviyyesinin ne qeder suretle qalxmasina sebeb ola biler 2011 05 31 at the Wayback Machine UC Santa Cruz Cereyanlari 2007 12 28 tarixinde tapilib empty citation Krisna Ramanujan 2004 12 01 Qrenlandiyada en suretli buzlaq suretlenir 2006 06 19 at the Wayback Machine NASA 2007 12 28 tarixinde tapilib empty citation Maykl Makkarti 2007 04 24 Qlobal istilesmenin yaratdigi bir ada 2011 10 01 at the Wayback Machine Musteqil London 2007 04 24 tarixinde tapildi empty citation Yale Etraf Muhit Qanunu ve Siyaseti Merkezi Kolumbiya Universitetinde Beynelxalq Yer Elmi Melumat Sebekesi Merkezi Orijinaldan 2010 02 04 tarixinde arxivlesdirilib 2008 01 25 tarixinde tapilib empty citation