Farer Adaları (far. Føroyar) — Atlantik okeanının şimal hissəsində Şotlandiya ilə İslandiya arasında yerləşən adalar qrupu. Danimarka Krallığının tərkibinə daxildir, lakin 1948-ci ildən müdafiə və xarici siyasət məsələləri istisna olmaqla, faktiki olaraq bütün dövlət məsələlərini müstəqil surətdə idarə etmək hüququna malikdir. Keçiləri ilə məşhur olan bu ölkə, "keçi ölkəsi" olaraq da adlanır.
Farerlər | |||||
---|---|---|---|---|---|
far. Føroyar dan. Færøerne | |||||
| |||||
Himn: Tú alfagra land mítt | |||||
Rəsmi dilləri | |||||
Paytaxt | Torshavn -12,3 min nəfər (2012-ci il) | ||||
(2017~ ) | |||||
Baş nazir | (2019~ ) | ||||
Sahəsi | Dünyada 180-ci | ||||
• Ümumi | 1399 km² | ||||
• Su sahəsi (%) | 0,5 | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 49 min nəfər (210-cu) | ||||
• Siyahıyaalma (1977) | 41 969 nəf. | ||||
• Sıxlıq | 35 nəf./km² | ||||
ÜDM (AQP) | |||||
• Ümumi | 1 470 million dollar (197-ci) | ||||
• Adambaşına | 30 500 dollar () | ||||
İnternet domeni | .fo | ||||
FO | |||||
BOK kodu | FRO | ||||
Telefon kodu | +298 | ||||
Saat qurşaqları | |||||
Nəqliyyatın yönü | sağ[d] | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafi göstəriciləri
Farer Adalarının paytaxtı və əsas liman şəhəri Streymoy adasının cənub-şərq sahillərində yerləşən Torsxavn (əhalisi 2005-ci ilin məlumatına görə 19,2 min nəfər) şəhəridir.Farer Adalarının ikinci ən böyük yaşayış məntəqəsi Klaksvik (4773 nəfər) şəhəridir.
Farer Adaları arxipelaqı 18 iri adadan ibarətdir ki, onlardan 17-si insanlar tərəfindən məskunlaşdırılmışdır. Əsas adaları - Streymoy, Esturoy, Suduroy, Voar, Sandoy, Bordoy adalarıdır. Streymoy adasının sahəsi 373,5 kv.km, bütün adaların ümumi sahəsi isə 1395,74 kv.km.-dir.
Farer Adalarından İslandiyaya qədər məsafə - 450 km, Norveçə qədər - 675 km, Kopenhagenə qədər - 1117 km.-dir. Farer Adalarının ən hündür nöqtəsi dəniz səviyyəsindən 882 metr yüksəkliyi olan və Esturoy adasında yerləşən Slattaratindur zirvəsidir.
Əhalisi
Əhalisi 48,5 min nəfərdir (2011-ci il siyahıya alınmasına görə). Əsas dil - Farer dilidir.
Əhalinin yaş tərkibi: 0-14 yaş: 20,6% (qadınlar - 4882, kişilər - 4904 nəfər);
15-64 yaş -65,3% ( qadınlar - 16 353, kişilər - 14668 min nəfər);
65 yaş və daha yuxarı - 14,1% (kişilər - 3041 nəfər, qadınlar - 3663 nəfər).
Orta yaş - 35 yaş: Kişilər üçün - 34,8 yaş, qadınlar üçün - 35,3 yaş.
Orta hesabla uzunömürlülük - 79,49 yaş, Kişilər üçün - 76,06 yaş, qadınlar-82,93 yaş.
1 qadına düşən uşaq sayı - 2,15 uşaq
Əmək qabiliyyətli əhalinin sayı - 24760 nəfər.
Farer arxipelaqına daxil olan adaların siyahısı
Farer arxipelaqına 18 iri ada, çoxlu xırda adalar və qayalıqlar daxıldir.
- Boroy (Bordoy) - şimal adalar qrupuna daxil olan ən iri adadır. Sahəsi - 95 kv. km. Adada əhali kifayət qədər sıx nəskunlaşmışdır. Farer adalarının ikinci ən böyük yaşayış məntəqəsi olan Klaksvuyk şəhəri bu adada yerləşir. Adada Klaksvuyk şəhəri ilə yanaşı, daha 7 yaşayış məntəqəsi: Noroyri, Anir, Otnafordur, Strond, Nortoftir, Depil və Nordepil yerləşir.
- Viyoy - şimal adalar qrupuna daxil olan iri adalardan biridir. Sahəsi 41 kv.km., əhalisi - 617 nəfərdir.
- Boar - sahəsi 176 kv.km., əhalisi 2890 nəfərdir (2005). Adada Farer adalarını xarici aləmlə birləşdirən beynəlxalq aeroport yerləşir. Bu adanı Farer adalarının paytaxtı yerləşən Streymoy adası ilə birləşdirən sualtı 5 km.-lik tunel də çəkilmişdir.
- Kalsoy - şimal adalar qrupuna daxil olan adadır, sahəsi - 30,9 kv.km, əhalisi 147 nəfərdir.
- Koltur - sahəsi 2,3 kv.km, cəmi 1 nəfər sakini var.
- Kunoy - Şimal adalar qrupuna aiddir, sahəsi 35,5 kv.km, əhalisi - 134 nəfər.
- Luytla-Duymun - Farer arxipelaqına mənsub 18 əsas adadan əhali tərəfindən məskunlaşmayan yeganə ada, ərazisi 1 kv.km.-dir.
- Miçines - sahəsi 10,3 kv. km, əhalisi 11 nəfər.
- Noulsoy - sahəsi 10,3 kv. km, əhalisi 268 nəfər.
- Sandoy - Farer arxipelaqına daxil olan iri ada, sahəsi 112,1 kv. km, əhalisi 1393 nəfər.
- Svuynoy - Şimal adalar qrupuna aiddir, sahəsi 27,1 kv.km.-ə yaxındır, əhalisi - 73 nəfər.
- Skuvoy - sahəsi 10 kv. km, əhalisi 57 nəfər.
- Stoura-Duyman - sahəsi 2,5 kv. km, əhalisi 6 nəfər.
- Streymoy - Farer arxipelaqının ən çox əhalisi olan adası, sahəsi - 373,5 kv. km, əhalisi 21 500 nəfər (Farer adaları əhalisinin təxminən yarısı). Adada iri yaşayış məntəqələri olan paytaxt Torcxavn şəhəri və Vestmanna qəsəbəsi yerləşir.
- Suvuroy - səhəsi - 163,7 kv. km, əhalisi 5041 nəfər
- Fuqloy - Şimal adalar qrupuna aiddir, sahəsi 11,2 kv.km.-ə yaxındır, əhalisi - 40 nəfər.
- Xestur - səhəsi - 6,1 kv. km, əhalisi - 43 nəfər
- Esturoy - böyüklüyünə görə arxipelaqın ikinci adası, sahəsi 286,3 kv.km, əhalisi - 10586 nəfər. Ən mühüm yaşayış məntəqələri şimalda Fuqlafordur şəhəri, Runavik və adanın cənubunda Hes yaşayış məntəqələridir. Avtomobil körpüsü vasitəsilə Streymoy adası ilə bağlıdır.
İnzibati ərazi bölgüsü
Farer adaları 6 regiona (farer dilində: sisla, bundan sonra Sisla)) və 34 kommunaya bölünür, 2008-ci ilə qədər 7 seçki dairəsinə bölgü də mövcud olmuşdur. Sislalar 120 şəhərə və kommunaya bölünür. Sislalar yerli idarəetmə strukturlarına malik deyildir, mərkəzi hakimiyyəti sislalarda rəsmi dövlət nümayəndələri — siselmanlar təmsil edirlər.
Həmçinin bax
İstinadlar
Mənbə
- Анохин Г. И. На островах дождей. Мысль, 1966.
- Анохин Г. И. Фарерцы (историко-этнографический очерк)
- Королев Ю. Сыны беспокойного моря. Вокруг света. — 1982. — № 8
- Маркелова О. Становление Фарерских островов и формирование фарерского национального самосознания. О. Маркелова. — Пушкино, 2006.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Farer Adalari far Foroyar Atlantik okeaninin simal hissesinde Sotlandiya ile Islandiya arasinda yerlesen adalar qrupu Danimarka Kralliginin terkibine daxildir lakin 1948 ci ilden mudafie ve xarici siyaset meseleleri istisna olmaqla faktiki olaraq butun dovlet meselelerini musteqil suretde idare etmek huququna malikdir Kecileri ile meshur olan bu olke keci olkesi olaraq da adlanir Farerlerfar Foroyar dan FaeroerneBayraq d Gerb d Himn Tu alfagra land mittResmi dilleri Farer dili Danimarka diliPaytaxt Torshavn 12 3 min nefer 2012 ci il 2017 Bas nazir 2019 Sahesi Dunyada 180 ci Umumi 1399 km Su sahesi 0 5Ehalisi Ehali 49 min nefer 210 cu Siyahiyaalma 1977 41 969 nef Sixliq 35 nef km UDM AQP Umumi 1 470 million dollar 197 ci Adambasina 30 500 dollar Internet domeni foFOBOK kodu FROTelefon kodu 298Saat qursaqlari UTC 0Neqliyyatin yonu sag d Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografi gostericileriFarer Adalarinin paytaxti ve esas liman seheri Streymoy adasinin cenub serq sahillerinde yerlesen Torsxavn ehalisi 2005 ci ilin melumatina gore 19 2 min nefer seheridir Farer Adalarinin ikinci en boyuk yasayis menteqesi Klaksvik 4773 nefer seheridir Farer Adalari arxipelaqi 18 iri adadan ibaretdir ki onlardan 17 si insanlar terefinden meskunlasdirilmisdir Esas adalari Streymoy Esturoy Suduroy Voar Sandoy Bordoy adalaridir Streymoy adasinin sahesi 373 5 kv km butun adalarin umumi sahesi ise 1395 74 kv km dir Farer Adalarindan Islandiyaya qeder mesafe 450 km Norvece qeder 675 km Kopenhagene qeder 1117 km dir Farer Adalarinin en hundur noqtesi deniz seviyyesinden 882 metr yuksekliyi olan ve Esturoy adasinda yerlesen Slattaratindur zirvesidir EhalisiEhalisi 48 5 min neferdir 2011 ci il siyahiya alinmasina gore Esas dil Farer dilidir Ehalinin yas terkibi 0 14 yas 20 6 qadinlar 4882 kisiler 4904 nefer 15 64 yas 65 3 qadinlar 16 353 kisiler 14668 min nefer 65 yas ve daha yuxari 14 1 kisiler 3041 nefer qadinlar 3663 nefer Orta yas 35 yas Kisiler ucun 34 8 yas qadinlar ucun 35 3 yas Orta hesabla uzunomurluluk 79 49 yas Kisiler ucun 76 06 yas qadinlar 82 93 yas 1 qadina dusen usaq sayi 2 15 usaq Emek qabiliyyetli ehalinin sayi 24760 nefer Farer arxipelaqina daxil olan adalarin siyahisiFarer arxipelaqina 18 iri ada coxlu xirda adalar ve qayaliqlar daxildir Boroy Bordoy simal adalar qrupuna daxil olan en iri adadir Sahesi 95 kv km Adada ehali kifayet qeder six neskunlasmisdir Farer adalarinin ikinci en boyuk yasayis menteqesi olan Klaksvuyk seheri bu adada yerlesir Adada Klaksvuyk seheri ile yanasi daha 7 yasayis menteqesi Noroyri Anir Otnafordur Strond Nortoftir Depil ve Nordepil yerlesir Viyoy simal adalar qrupuna daxil olan iri adalardan biridir Sahesi 41 kv km ehalisi 617 neferdir Boar sahesi 176 kv km ehalisi 2890 neferdir 2005 Adada Farer adalarini xarici alemle birlesdiren beynelxalq aeroport yerlesir Bu adani Farer adalarinin paytaxti yerlesen Streymoy adasi ile birlesdiren sualti 5 km lik tunel de cekilmisdir Kalsoy simal adalar qrupuna daxil olan adadir sahesi 30 9 kv km ehalisi 147 neferdir Koltur sahesi 2 3 kv km cemi 1 nefer sakini var Kunoy Simal adalar qrupuna aiddir sahesi 35 5 kv km ehalisi 134 nefer Luytla Duymun Farer arxipelaqina mensub 18 esas adadan ehali terefinden meskunlasmayan yegane ada erazisi 1 kv km dir Micines sahesi 10 3 kv km ehalisi 11 nefer Noulsoy sahesi 10 3 kv km ehalisi 268 nefer Sandoy Farer arxipelaqina daxil olan iri ada sahesi 112 1 kv km ehalisi 1393 nefer Svuynoy Simal adalar qrupuna aiddir sahesi 27 1 kv km e yaxindir ehalisi 73 nefer Skuvoy sahesi 10 kv km ehalisi 57 nefer Stoura Duyman sahesi 2 5 kv km ehalisi 6 nefer Streymoy Farer arxipelaqinin en cox ehalisi olan adasi sahesi 373 5 kv km ehalisi 21 500 nefer Farer adalari ehalisinin texminen yarisi Adada iri yasayis menteqeleri olan paytaxt Torcxavn seheri ve Vestmanna qesebesi yerlesir Suvuroy sehesi 163 7 kv km ehalisi 5041 nefer Fuqloy Simal adalar qrupuna aiddir sahesi 11 2 kv km e yaxindir ehalisi 40 nefer Xestur sehesi 6 1 kv km ehalisi 43 nefer Esturoy boyukluyune gore arxipelaqin ikinci adasi sahesi 286 3 kv km ehalisi 10586 nefer En muhum yasayis menteqeleri simalda Fuqlafordur seheri Runavik ve adanin cenubunda Hes yasayis menteqeleridir Avtomobil korpusu vasitesile Streymoy adasi ile baglidir Inzibati erazi bolgusuFarer adalari 6 regiona farer dilinde sisla bundan sonra Sisla ve 34 kommunaya bolunur 2008 ci ile qeder 7 secki dairesine bolgu de movcud olmusdur Sislalar 120 sehere ve kommunaya bolunur Sislalar yerli idareetme strukturlarina malik deyildir merkezi hakimiyyeti sislalarda resmi dovlet numayendeleri siselmanlar temsil edirler Hemcinin baxSvuynoy adasiIstinadlarMenbeAnohin G I Na ostrovah dozhdej Mysl 1966 Anohin G I Farercy istoriko etnograficheskij ocherk Korolev Yu Syny bespokojnogo morya Vokrug sveta 1982 8 Markelova O Stanovlenie Farerskih ostrovov i formirovanie farerskogo nacionalnogo samosoznaniya O Markelova Pushkino 2006 Farer adalari ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin