Bu məqalə . |
Sirk (lat. Circus - "çevrə" deməkdir) — bir qrup artist və ya müəssisə tərəfindən akrobatika, kloun, sehrbazlıq, heyvan oyunları kimi müxtəlif səhnələrlə həyata keçirilən sənət növü.
Sirk peşəsi heyvanlarla işləməklə bərabər müxtəlif akrobatika və gimnastika kimi sahələri də özündə cəmləşdirir. Buraya həmçinin havada kəndir üzərində yerimək, velosiped sürmək, janqlyorluq etmək və həmçinin, yerdə idman növləri yerinə yetirilir.
Kloun
Kloun daha mürəkkəb sirk janrıdır. O bir neçə ixtisasa yiyələnmiş olur və başqa "nömrələrdə" onun çıxışı böyük maraq doğurur.Klounun mənası gülməli çıxış deməkdir.
Sirkin tarixi
Sirkin yaranmasının qədim tarixi vardır. Onun kökü antik Romadan başlayır. Keçən zaman ərəfəfəsində sirk sənəti də inkişaf etmiş və istər xarici görünüşündə (çevik karvan və teatr səhnələri), istərsə də aparılmasında (at teatrı, ) müəyyən dəyişikliklərə məruz qalmışdır. Sirk sənəti adətən ailə sülaləsi şəklində mövcud olmuşdur.
Klassik sirkin atası ingilis Filip Astli (1742–1814) sayılır. İllər keçdikcə sirkin inkişafına müxtəllif xalqların təsiri nəticəsində bu və ya digər sahədə öz üstünlüyünə malik milli sirklər yaranmağa başlamışdır. Avropada hələ də közəri halda fəaliyyət gösətərən sirklər mövcud olsa da bir çox Şərq ölkələrində sirk tetarları tikilmiş və burada mütəmadi olaraq öz proqramları ilə çıxış edirlər. Köçəri sirk ustaları avtomobil karvanlarında şəhər-şəhər gəzərək öz sənətləri ilə tamaşaçıları heyran edirlər.
Azərbaycanda milli sirk sənəti
Azərbaycanda milli sirk sənətinin tarixi çox qədimdir. Hələ qədim zamanlardan "Kovkan", "Zorxana" kimi milli xalq oyunlarında, cıdır yarışlarında, kəndirbazların və pəhləvanların çıxışlarında bugünkü peşəkar sirkin güc jonqlyorluğu, kəndirbazlıq, akrobatika, cigitlər və digər janrlarının elementləri mövcud olmuşdur.
İlk peşəkar sirk - heyvanxana isə Azərbaycanda XIX əsrin 90-cı illərində məşhur Nikitin qardaşları tərəfindən tikilmişdir. Taxtadan tikilmiş həmin sirk binası az sonra yanır. 1905-ci ildə yeni, şəhərin başqa ərazisində sirk binası tikilərək istifadəyə verilmişdir.
1945-ci ildə ilk dəfə olaraq Azərbaycanın milli sirk truppası yaradılmışdır. Truppa yalnız sirk nömrələrindən ibarət olmayıb, tərkibinə estrada və balet artistlərinin çıxışları salınmışdı. Ənvər Quliyev, "Ulduz bacıları", kəndirbaz Əlixan və digər artistlərin nömrələrin çıxışlarından ibarət olan truppa fəaliyyəti dövründə "Zirvədən işıq" adlı proqramla keçmiş Sovet İttifaqının ərazisində və Afrika, Asiya, Amerika və Avropada daimi qastrollarda olmuşdur.
1967-ci ildə Bakı Dövlət Sirkinin memarı E.İsmayılov və F.Leontyev olan hazırkı binası istifadəyə verilmişdir. Həmin dövr üçün texniki imkanlarına görə çox müasir sayılan bina memarlıq baxımından bu gün də əksər dünya sirkləri ilə rəqabət aparmağa qadirdir.İ
Maraqlı faktlar
Meksikada sirklərdə heyvanlardan istifadə qadağan edilmişdir .
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2016-03-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-06-10.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin Sirk lat Circus cevre demekdir bir qrup artist ve ya muessise terefinden akrobatika kloun sehrbazliq heyvan oyunlari kimi muxtelif sehnelerle heyata kecirilen senet novu Jonqlyorluq eden sirk ustalari cixis zamani Sirk pesesi heyvanlarla islemekle beraber muxtelif akrobatika ve gimnastika kimi saheleri de ozunde cemlesdirir Buraya hemcinin havada kendir uzerinde yerimek velosiped surmek janqlyorluq etmek ve hemcinin yerde idman novleri yerine yetirilir KlounKloun Kloun daha murekkeb sirk janridir O bir nece ixtisasa yiyelenmis olur ve basqa nomrelerde onun cixisi boyuk maraq dogurur Klounun menasi gulmeli cixis demekdir Sirkin tarixiSirkin yaranmasinin qedim tarixi vardir Onun koku antik Romadan baslayir Kecen zaman erefefesinde sirk seneti de inkisaf etmis ve ister xarici gorunusunde cevik karvan ve teatr sehneleri isterse de aparilmasinda at teatri mueyyen deyisikliklere meruz qalmisdir Sirk seneti adeten aile sulalesi seklinde movcud olmusdur Klassik sirkin atasi ingilis Filip Astli 1742 1814 sayilir Iller kecdikce sirkin inkisafina muxtellif xalqlarin tesiri neticesinde bu ve ya diger sahede oz ustunluyune malik milli sirkler yaranmaga baslamisdir Avropada hele de kozeri halda fealiyyet goseteren sirkler movcud olsa da bir cox Serq olkelerinde sirk tetarlari tikilmis ve burada mutemadi olaraq oz proqramlari ile cixis edirler Koceri sirk ustalari avtomobil karvanlarinda seher seher gezerek oz senetleri ile tamasacilari heyran edirler Azerbaycanda milli sirk senetiAzerbaycanda milli sirk senetinin tarixi cox qedimdir Hele qedim zamanlardan Kovkan Zorxana kimi milli xalq oyunlarinda cidir yarislarinda kendirbazlarin ve pehlevanlarin cixislarinda bugunku pesekar sirkin guc jonqlyorlugu kendirbazliq akrobatika cigitler ve diger janrlarinin elementleri movcud olmusdur Ilk pesekar sirk heyvanxana ise Azerbaycanda XIX esrin 90 ci illerinde meshur Nikitin qardaslari terefinden tikilmisdir Taxtadan tikilmis hemin sirk binasi az sonra yanir 1905 ci ilde yeni seherin basqa erazisinde sirk binasi tikilerek istifadeye verilmisdir 1945 ci ilde ilk defe olaraq Azerbaycanin milli sirk truppasi yaradilmisdir Truppa yalniz sirk nomrelerinden ibaret olmayib terkibine estrada ve balet artistlerinin cixislari salinmisdi Enver Quliyev Ulduz bacilari kendirbaz Elixan ve diger artistlerin nomrelerin cixislarindan ibaret olan truppa fealiyyeti dovrunde Zirveden isiq adli proqramla kecmis Sovet Ittifaqinin erazisinde ve Afrika Asiya Amerika ve Avropada daimi qastrollarda olmusdur 1967 ci ilde Baki Dovlet Sirkinin memari E Ismayilov ve F Leontyev olan hazirki binasi istifadeye verilmisdir Hemin dovr ucun texniki imkanlarina gore cox muasir sayilan bina memarliq baximindan bu gun de ekser dunya sirkleri ile reqabet aparmaga qadirdir IMaraqli faktlarMeksikada sirklerde heyvanlardan istifade qadagan edilmisdir Istinadlar Arxivlenmis suret 2016 03 16 tarixinde Istifade tarixi 2014 06 10 Xarici kecidler