Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Seyid Məhəmmədhüseyn Təbatəbai (fars. علامه سید محمد حسین طباطبائی; 1892, Cənubi Azərbaycan – 15 noyabr 1981, Tehran) — İslam alimi. Alimin nəsil şəcərəsi ata tərəfdən İmam Həsənə, ana tərəfdən isə İmam Hüseynə gedib çıxır.
| Seyid Məhəmmədhüseyn Təbatəbai | |
|---|---|
| fars. علامه سید محمد حسین طباطبائی | |
 | |
| Doğum tarixi | 1892 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 15 noyabr 1981 |
| Vəfat yeri | |
| Elm sahələri | fəlsəfə, islam |
| Tanınmış yetirmələri | Hüseynəli Müntəziri, Əbdül Rəhim Əqiqi Bəxşayeşi[d] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Seyid Məhəmmədhüseyn Təbatəbai dövrümüzün ən məşhur müfəssir, filosof və İslam ilahiyyatçılarından biri olmuşdur. O, 1892-ci ildə Təbrizdə tanınmış bir ailədə dünyaya göz açmışdır. Onun ardıcıl olaraq on dörd nəsli Təbrizin məşhur seyid və alim sülaləsindəndir.
Əllamə Təbatəbai ilk təhsilini Təbrizdə almışdır. O, burada ibtidai və orta təhsilini başa vurduqdan sonra, 1925-ci ildə təhsilini davam etdirmək üçün İraqa, Nəcəf-Əşrəf şəhərinə yola düşür. O zaman Nəcəf şəhəri regionda elm və bilik mərkəzi hesab edilirdi. On il bu yüksək elmi-dini mərkəzdə öz biliklərini təkmilləşdirərək, müxtəlif İslam elmlərinə yiyələnir. Fiqh və üsul elmlərini tanınmış alim Naini və Kompanidən, fəlsəfəni Seyid Hüseyn Badkubeyidən, riyaziyyatı Ağa Seyid Xansaridən, əxlaq elmini isə Hacı Mirzə Əli Qazidən öyrənir
Əllamə Tabatəbai ərəb dilinin qrammatikasına çox dərindən yiyələnmiş, qədim və müasir riyaziyyat sahəsində müvəffəqiyyətlər qazanmışdır. Ustadın fəlsəfə, kəlam, irfan və təfsir elmlərində qazandığı uğurlar hamını heyrətləndirmişdi, o, bu sahələrdə ictihad dərəcəsinə nail olmuşdur. 1935-ci ildə o, gənc alim kimi vətənə – Təbrizə dönür.
Özü təhsil illəri haqqında belə yazır: "Təhsilimin ilk dövrlərində sərf və nəhv elmini (ərəb dili qrammatikasını) öyrənirdim və təhsilimi davam etdirməyə həvəsim yox idi. Çünki oxuduğum şeyləri başa düşmürdüm. Beləliklə, dörd il ötdü. Sonra ilahi lütf mənə nəsib oldu və məni dəyişdi. Özümdə elm və hikmət öyrənməyə bir növ heyranlıq və vurğunluq hiss etdim. Belə ki, o gündən təhsil dövrümün sonuna qədər, təqribən on yeddi il sürən bu dövrdə elm öyrənməkdə və mütaliə etməkdə heç zaman yorğunluq və soyuma hiss etmədim. Dünyanın çirkinlik və gözəlliklərini unutdum və zamanın acı və şirin hadisələri mənim üçün bərabər oldu. Elm əhli olmayanlarla oturub durmağa birdəfəlik son qoydum. Həyatın yemək-içmək kimi zəruri işlərində ən aza qənaət edərək qalan vaxtımı mütaliə ilə keçirirdim. Yazda və yayda çox vaxt olurdu ki, gün çıxandan gün batana qədər mütaliə edərdim. Həmişə sabahın dərsini onun axşamı hazırlayardım. Əgər hər hansı bir çətinliklə üzləşsə idim nə yolla olur olsun, onu həll etməyə çalışardım. Dərsdə olduğum zaman müəllimin dedikləri əvvəlcədən tamamilə mənim üçün aydın idi. Heç zaman dərsə aid çətinlik və səhvlə bağlı müəllimə müraciət etməzdim..."
İkinci dünya müharibəsi illərində rus qoşunlarının İrana daxil olması ilə İran Azərbaycanında vəziyyətin gərginləşməsi, eləcə də yerli kommunistlərin dinə və din alimlərinə qarşı başladığı amansız repressiyaların nəticəsində ƏllaməTəbatəbai məcburiyyət qarşısında doğma Təbrizi tərk edərək Qum şəhərinə köçür. Bu illər ərzində İranın bir çox elmiyyə hövzələrində elmi-tədqiqat işləri və pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olur.
M.H.Təbatəbai öz dərin bilikləri və elmi təcrübəsilə uzun illər boyu yorulmaq bilmədən din və fəlsəfəyə qarşı yönəlmiş hücumlara sinə gərmiş, ideoloji opponentləri ilə elmi mübahisələr təşkil etmiş, İslam mədəni bölgəsi fəlsəfi irsinə, mənəvi dəyərlərinə, zəngin mədəniyyətinə qarşı ideoloji mübarizə aparan emissarlarla elmi mübarizə apararaq mənəvi dəyərlərimizin keşiyində dayanmışdır. İslam mədəni bölgəsi fəlsəfəsi ilə yanaşı, Qərb fəlsəfəsinə də dərindən bələd olması onun bu diskussiyalarda uğur qazanmasında xüsusi rol oynamışdır. Əql və məntiq əsasında aparılan bu misilsiz fəaliyyətlər əcnəbi təsirinə qapılmış bir çox alim və ziyalıların doğru yola yönəlməsində müstəsna rol oynamış, həqiqət axtarışında olanları elmi və dini həqiqətlərlə yaxından tanış etmişdir.
Hal-hazırda dünyada İslam araşdırmaları ilə məşğul olan elə bir ciddi mərkəz və elm ocağı tapmaq olmaz ki, orada mütəfəkkirin zəngin irsi öyrənilməsin, yaxud ondan bəhrə götürməsin.
Əllamə Təbatəbai tələbə və alim hazırlamaqda təkcə elmi-nəzəri inkişafla kifayətlənməmiş, bu işdə mənəvi saflığa və etik məsələlərə mühüm əhəmiyyət vermişdir. O, elm və mənəviyyatı, irfan və ülvi əxlaqı özündə birləşdirən yeni bir məktəbin əsasını qoymuş, cəmiyyətə çox layiqli insanlar təqdim etmişdir; ustad elmlə əxlaqı bir-birindən ayırmağı böyük faciə hesab etmiş, elm ocaqlarında belə bir sistemin, mənəviyyat atmosferinin yaradılması yolunda əlindən gələni əsirgəməmişdir.
əl-Mizan kitabı haqqında
Mütəfəkkirin ərsəyə gətirdiyi ən mühüm əsəri müasir dövrdə ən böyük və nəfis təfsirlərdən sayılan iyirmi cilddə yazdığı "əl-Mizan" kitabıdır. Bu əsər indiyə qədər müxtəlif dillərdə dəfələrlə çap olunmuşdur. Qədim dövrlərdə yazılan təfsirlərin əksəriyyəti müasir tələblərə cavab vermədiyi üçün ustad belə bir əsər yazaraq XX əsrdə İslam dünyasına misilsiz xidmət göstərmiş, onu hal-hazırkı və gələcək nəsillər üçün yadigar qoyub getmişdir. Əllamə Təbatəbai həmin təfsirdə yeni metoddan – əsas etibarilə bir ayənin sair müvafiq ayələr kontekstində təfsir olunma üslubundan istifadə etmişdir.
Digər mühüm əsəri isə "Fəlsəfə üsulu və realizm metodu" adlanır. Bu kitab 14 fəlsəfi məqalədən ibarətdir. 1941-1951-ci illərdə yazılmış bu əsər Mürtəza Mütəhhəri tərəfindən geniş şərh edilmişdir. Burada İslam fəlsəfəsi Qərb fəlsəfi məktəbləri ilə müqayisəli şəkildə təsvir olunmaqdadır.
Əllamə Təbatəbai ərəb dilində "Rəsail əs-səbə" , "Rəsailu ət-Tovhidiyyə", "Haşiyə əl-Kifayə", "Təliqə vahidə əla miratul-uqul", "Təliqə əla əsfarul-ərbəə", "Elm traktatı", "Bidayətul-hikmə" və s. kimi qiymətli əsərlər yaratmışdır.
Bundan əlavə, Əllamə Təbatəbai fars dilində "Fəlsəfənin üsulu və realizm metodu", "İslamda Quran", "Din tədrisi: Uşaqlar üçün", " İslami araşdırmalar" (3 cilddə), "İlk başlanğıc və miad barəsində traktat", "Nübüvvət barəsində traktat", "Eşq barəsində traktat", "Azərbaycan Təbatəbailərinin mənşəyi", "Nəstəliq xəttində mənzumə", "İslamda ictimai əlaqələr" və s. kimi dəyərli əsərlər ərsəyə gətirmişdir.
Əllamə çoxlu sayda tələbə tərbiyə edib yetişdirmişdir. Seyid Cəlaləddin Aştiyani, Mürtəza Mütəhhəri, şəhid Seyid Məhəmməd Hüseyn Behişti, İmam Musa Sədr, doktor Qulamhüseyn İbrahimi Dinani, Əllamə İbrahim Əmini, Əllamə Cavad Amuli, Həsən Həsənzadə Amuli, Məhəmmədtəqi Misbah Yəzdi, Məkarim Şirazi kimi görkəmli alimlər bu sırada yer almaqdadırlar.
Qeyd edək ki, zəmanəmizin görkəmli mütəfəkkirləri professor və professor Seyid Hüseyn Nəsr də Əllamə Təbatəbainin dərslərindən faydalanmışlar.
Maraqlı faktlardan biri də budur ki, ardıcıl olaraq bir neçə il, payız fəslində M. H. Təbatəbai ilə professor Henri Korben arasında bir çox alim və tələbələrin iştirakı ilə elmi diskussiyalar, fikir mübadilələri təşkil edilirdi. Yüksək mənəviyyatlı bir şəxsiyyətlə həqiqət axtaran elm xadimi arasında təşkil olunan fəlsəfi-teoloji, eləcə də psixoloji, sosioloji və digər dünyəvi elmlərlə əlaqədar aparılan mübahisələr zamanı çox maraqlı məsələlər araşdırılır, bu görüşlər müntəzəm olaraq mühüm və müsbət nəticələrlə sona çatırdı. Bu elmi müzakirələr elə yüksək səviyyədə keçirilirdi ki, bəlkə də İslamla xristianlıq arasında mənəvi-ideoloji əlaqələrin kəsildiyi orta əsrlərdən bu vaxta qədər Qərb mütəfəkkirləri ilə müsəlman alimlər arasında bu müstəvidə əlaqələr yaradılmamışdı.
Əllamə Təbatəbainin yüksək elmi, bariz şəxsiyyəti, gözəl əxlaqi səciyyələri və tələbələrlə münasibətdə hədsiz mülayimliyi az bir zamanda onun məşhurlaşmasına səbəb olmuş, elm xadimləri, ruhanilər və sıravi dindarlar arasında saysız-hesabsız müridlər qazanması ilə nəticələnmişdi. Əllamənin dərslərində yüzlərlə tələbə iştirak edir, tanınmış alimlər də onun məhsuldar elmindən faydalanırdı.
Öz yorulmaz səyləri ilə zəngin fəlsəfi-teoloji məktəb ərsəyə gətirmiş mütəfəkkir 1981-ci ildə haqq dünyasına qovuşmuşdur. Qətiyyətlə demək olar ki, Əllamə Təbatəbainin İslam fəlsəfəsi üzrə hazırladığı kadrları, yetişdirdiyi alimləri, yazdığı dəyərli əsərləri və göstərdiyi digər mühüm xidmətləri günümüzdə dünya elminə öz bəhrəsini verməkdədir.
Əsərləri
Ərəb dilində
- əl-Mizan
- Rəsail səbə
- Rəsailu ət-Tovhidiyyə
- Haşiyə ol-Kifayə
- Təliqə vahidə əla miratul-uqul
- Təliqə əla əsfarul-ərbəə
- Əli və fəlsəfətul-ilahiyyə
- "Elm" traktatı
- Bidayətul-hikmə
- Nəhayətul-Hikmə
- "İnsan" traktatı
Fars dilində
- Fəlsəfənin üsulu və realizmin metodu
- İslamda Quran
- Din tədrisi: Uşaqlar üçün
- İslami araşdırmalar (3 cilddə)
- İlk başlanğıc və miad barəsində traktat
- Nübüvvət barəsində traktat
- Eşq barəsində traktat
- Azərbaycan Təbatəbailərinin mənşəyi
- Nəstəliq xəttində mənzumə
- İslamda ictimai əlaqələər
Qeyd edək ki, onun bir çox əsərləri Azərbaycan dilinə də tərcümə olunmuşdur.
İstinadlar
- ʿAllāma Sayyid Muḥammad Ḥusayn Ṭabāṭabāʾī // AlKindi.
- Allameh Tabatabai // CONOR.BG.
- "Google Scholar Page". 2022-09-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-11-27.
- "Hikmətin Əvvəli" ( (az.)). qedimqala.az. 2016-07-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-07-24.
Həmçinin bax
- (az.) Tərcümə: Anar Rüstəmov
Xarici keçidlər
- Ashams Al-Sate'ah (الشمس الساطعة – the Bright Sun) – in Memory of Allameh Tabatabaei 2021-01-27 at the Wayback Machine by Allameh Tehrani
- Biography of Allameh Tabatabaei 2001-01-22 at the Wayback Machine by Seyyed Hossein Nasr, preface of Shiite Islam
- Biography of Allameh Tabatabaei 2007-10-19 at the Wayback Machine Taken from: "Stories from the life of Allama Tabatabai(R) by Ahmad Luqmani, Allameh Tabatabai, Meezane Ma`refit", translated by S.K. Yusufali, Qum, Iran, 2006.
- Biography of Allameh Tabatabaei 2007-10-13 at the Wayback Machine by Mohammad Yazdi
- Some of the books of Muhammad Husayn Tabatabai in Bookfinder.com
- Islamic Teachings In Brief 2011-01-06 at the Wayback Machine
- The Qur'an in Islam
- al-Mizan
- Muhammad [s] in the Mirror of Islam
- Shiite Islam 2007-09-27 at the Wayback Machine
- Light Within Me
- A Shi'ite Anthology
- VICEGERENCY (Risalah al-Wilayah)
- Kernel of the Kernel 2008-06-09 at the Wayback Machine A Shi'a approach to Sufizm
- Analytic Comparison between ‘Allamah Tabataba’i’s View and That of Henry Corbin concerning Human Perfection 2007-09-26 at the Wayback Machine 153 Kb
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Seyid Mehemmedhuseyn Tebatebai fars علامه سید محمد حسین طباطبائی 1892 Cenubi Azerbaycan 15 noyabr 1981 Tehran Islam alimi Alimin nesil seceresi ata terefden Imam Hesene ana terefden ise Imam Huseyne gedib cixir Seyid Mehemmedhuseyn Tebatebaifars علامه سید محمد حسین طباطبائی Dogum tarixi 1892Dogum yeri Cenubi Azerbaycan IranVefat tarixi 15 noyabr 1981 1981 11 15 Vefat yeri Tehran Tehran sehristani Tehran ostani IranElm saheleri felsefe islamTaninmis yetirmeleri Huseyneli Munteziri Ebdul Rehim Eqiqi Bexsayesi d Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSeyid Mehemmedhuseyn Tebatebai dovrumuzun en meshur mufessir filosof ve Islam ilahiyyatcilarindan biri olmusdur O 1892 ci ilde Tebrizde taninmis bir ailede dunyaya goz acmisdir Onun ardicil olaraq on dord nesli Tebrizin meshur seyid ve alim sulalesindendir Ellame Tebatebai ilk tehsilini Tebrizde almisdir O burada ibtidai ve orta tehsilini basa vurduqdan sonra 1925 ci ilde tehsilini davam etdirmek ucun Iraqa Necef Esref seherine yola dusur O zaman Necef seheri regionda elm ve bilik merkezi hesab edilirdi On il bu yuksek elmi dini merkezde oz biliklerini tekmillesdirerek muxtelif Islam elmlerine yiyelenir Fiqh ve usul elmlerini taninmis alim Naini ve Kompaniden felsefeni Seyid Huseyn Badkubeyiden riyaziyyati Aga Seyid Xansariden exlaq elmini ise Haci Mirze Eli Qaziden oyrenir Ellame Tabatebai ereb dilinin qrammatikasina cox derinden yiyelenmis qedim ve muasir riyaziyyat sahesinde muveffeqiyyetler qazanmisdir Ustadin felsefe kelam irfan ve tefsir elmlerinde qazandigi ugurlar hamini heyretlendirmisdi o bu sahelerde ictihad derecesine nail olmusdur 1935 ci ilde o genc alim kimi vetene Tebrize donur Ozu tehsil illeri haqqinda bele yazir Tehsilimin ilk dovrlerinde serf ve nehv elmini ereb dili qrammatikasini oyrenirdim ve tehsilimi davam etdirmeye hevesim yox idi Cunki oxudugum seyleri basa dusmurdum Belelikle dord il otdu Sonra ilahi lutf mene nesib oldu ve meni deyisdi Ozumde elm ve hikmet oyrenmeye bir nov heyranliq ve vurgunluq hiss etdim Bele ki o gunden tehsil dovrumun sonuna qeder teqriben on yeddi il suren bu dovrde elm oyrenmekde ve mutalie etmekde hec zaman yorgunluq ve soyuma hiss etmedim Dunyanin cirkinlik ve gozelliklerini unutdum ve zamanin aci ve sirin hadiseleri menim ucun beraber oldu Elm ehli olmayanlarla oturub durmaga birdefelik son qoydum Heyatin yemek icmek kimi zeruri islerinde en aza qenaet ederek qalan vaxtimi mutalie ile kecirirdim Yazda ve yayda cox vaxt olurdu ki gun cixandan gun batana qeder mutalie ederdim Hemise sabahin dersini onun axsami hazirlayardim Eger her hansi bir cetinlikle uzlesse idim ne yolla olur olsun onu hell etmeye calisardim Dersde oldugum zaman muellimin dedikleri evvelceden tamamile menim ucun aydin idi Hec zaman derse aid cetinlik ve sehvle bagli muellime muraciet etmezdim Ikinci dunya muharibesi illerinde rus qosunlarinin Irana daxil olmasi ile Iran Azerbaycaninda veziyyetin gerginlesmesi elece de yerli kommunistlerin dine ve din alimlerine qarsi basladigi amansiz repressiyalarin neticesinde EllameTebatebai mecburiyyet qarsisinda dogma Tebrizi terk ederek Qum seherine kocur Bu iller erzinde Iranin bir cox elmiyye hovzelerinde elmi tedqiqat isleri ve pedaqoji fealiyyetle mesgul olur M H Tebatebai oz derin bilikleri ve elmi tecrubesile uzun iller boyu yorulmaq bilmeden din ve felsefeye qarsi yonelmis hucumlara sine germis ideoloji opponentleri ile elmi mubahiseler teskil etmis Islam medeni bolgesi felsefi irsine menevi deyerlerine zengin medeniyyetine qarsi ideoloji mubarize aparan emissarlarla elmi mubarize apararaq menevi deyerlerimizin kesiyinde dayanmisdir Islam medeni bolgesi felsefesi ile yanasi Qerb felsefesine de derinden beled olmasi onun bu diskussiyalarda ugur qazanmasinda xususi rol oynamisdir Eql ve mentiq esasinda aparilan bu misilsiz fealiyyetler ecnebi tesirine qapilmis bir cox alim ve ziyalilarin dogru yola yonelmesinde mustesna rol oynamis heqiqet axtarisinda olanlari elmi ve dini heqiqetlerle yaxindan tanis etmisdir Hal hazirda dunyada Islam arasdirmalari ile mesgul olan ele bir ciddi merkez ve elm ocagi tapmaq olmaz ki orada mutefekkirin zengin irsi oyrenilmesin yaxud ondan behre goturmesin Ellame Tebatebai telebe ve alim hazirlamaqda tekce elmi nezeri inkisafla kifayetlenmemis bu isde menevi safliga ve etik meselelere muhum ehemiyyet vermisdir O elm ve meneviyyati irfan ve ulvi exlaqi ozunde birlesdiren yeni bir mektebin esasini qoymus cemiyyete cox layiqli insanlar teqdim etmisdir ustad elmle exlaqi bir birinden ayirmagi boyuk facie hesab etmis elm ocaqlarinda bele bir sistemin meneviyyat atmosferinin yaradilmasi yolunda elinden geleni esirgememisdir el Mizan kitabi haqqindaMutefekkirin erseye getirdiyi en muhum eseri muasir dovrde en boyuk ve nefis tefsirlerden sayilan iyirmi cildde yazdigi el Mizan kitabidir Bu eser indiye qeder muxtelif dillerde defelerle cap olunmusdur Qedim dovrlerde yazilan tefsirlerin ekseriyyeti muasir teleblere cavab vermediyi ucun ustad bele bir eser yazaraq XX esrde Islam dunyasina misilsiz xidmet gostermis onu hal hazirki ve gelecek nesiller ucun yadigar qoyub getmisdir Ellame Tebatebai hemin tefsirde yeni metoddan esas etibarile bir ayenin sair muvafiq ayeler kontekstinde tefsir olunma uslubundan istifade etmisdir Diger muhum eseri ise Felsefe usulu ve realizm metodu adlanir Bu kitab 14 felsefi meqaleden ibaretdir 1941 1951 ci illerde yazilmis bu eser Murteza Mutehheri terefinden genis serh edilmisdir Burada Islam felsefesi Qerb felsefi mektebleri ile muqayiseli sekilde tesvir olunmaqdadir Ellame Tebatebai ereb dilinde Resail es sebe Resailu et Tovhidiyye Hasiye el Kifaye Teliqe vahide ela miratul uqul Teliqe ela esfarul erbee Elm traktati Bidayetul hikme ve s kimi qiymetli eserler yaratmisdir Bundan elave Ellame Tebatebai fars dilinde Felsefenin usulu ve realizm metodu Islamda Quran Din tedrisi Usaqlar ucun Islami arasdirmalar 3 cildde Ilk baslangic ve miad baresinde traktat Nubuvvet baresinde traktat Esq baresinde traktat Azerbaycan Tebatebailerinin menseyi Nesteliq xettinde menzume Islamda ictimai elaqeler ve s kimi deyerli eserler erseye getirmisdir Ellame coxlu sayda telebe terbiye edib yetisdirmisdir Seyid Celaleddin Astiyani Murteza Mutehheri sehid Seyid Mehemmed Huseyn Behisti Imam Musa Sedr doktor Qulamhuseyn Ibrahimi Dinani Ellame Ibrahim Emini Ellame Cavad Amuli Hesen Hesenzade Amuli Mehemmedteqi Misbah Yezdi Mekarim Sirazi kimi gorkemli alimler bu sirada yer almaqdadirlar Qeyd edek ki zemanemizin gorkemli mutefekkirleri professor ve professor Seyid Huseyn Nesr de Ellame Tebatebainin derslerinden faydalanmislar Maraqli faktlardan biri de budur ki ardicil olaraq bir nece il payiz feslinde M H Tebatebai ile professor Henri Korben arasinda bir cox alim ve telebelerin istiraki ile elmi diskussiyalar fikir mubadileleri teskil edilirdi Yuksek meneviyyatli bir sexsiyyetle heqiqet axtaran elm xadimi arasinda teskil olunan felsefi teoloji elece de psixoloji sosioloji ve diger dunyevi elmlerle elaqedar aparilan mubahiseler zamani cox maraqli meseleler arasdirilir bu gorusler muntezem olaraq muhum ve musbet neticelerle sona catirdi Bu elmi muzakireler ele yuksek seviyyede kecirilirdi ki belke de Islamla xristianliq arasinda menevi ideoloji elaqelerin kesildiyi orta esrlerden bu vaxta qeder Qerb mutefekkirleri ile muselman alimler arasinda bu mustevide elaqeler yaradilmamisdi Ellame Tebatebainin yuksek elmi bariz sexsiyyeti gozel exlaqi seciyyeleri ve telebelerle munasibetde hedsiz mulayimliyi az bir zamanda onun meshurlasmasina sebeb olmus elm xadimleri ruhaniler ve siravi dindarlar arasinda saysiz hesabsiz muridler qazanmasi ile neticelenmisdi Ellamenin derslerinde yuzlerle telebe istirak edir taninmis alimler de onun mehsuldar elminden faydalanirdi Oz yorulmaz seyleri ile zengin felsefi teoloji mekteb erseye getirmis mutefekkir 1981 ci ilde haqq dunyasina qovusmusdur Qetiyyetle demek olar ki Ellame Tebatebainin Islam felsefesi uzre hazirladigi kadrlari yetisdirdiyi alimleri yazdigi deyerli eserleri ve gosterdiyi diger muhum xidmetleri gunumuzde dunya elmine oz behresini vermekdedir EserleriEreb dilinde el Mizan Resail sebe Resailu et Tovhidiyye Hasiye ol Kifaye Teliqe vahide ela miratul uqul Teliqe ela esfarul erbee Eli ve felsefetul ilahiyye Elm traktati Bidayetul hikme Nehayetul Hikme Insan traktatiFars dilinde Felsefenin usulu ve realizmin metodu Islamda Quran Din tedrisi Usaqlar ucun Islami arasdirmalar 3 cildde Ilk baslangic ve miad baresinde traktat Nubuvvet baresinde traktat Esq baresinde traktat Azerbaycan Tebatebailerinin menseyi Nesteliq xettinde menzume Islamda ictimai elaqeleer Qeyd edek ki onun bir cox eserleri Azerbaycan diline de tercume olunmusdur IstinadlarʿAllama Sayyid Muḥammad Ḥusayn Ṭabaṭabaʾi AlKindi Allameh Tabatabai CONOR BG Google Scholar Page 2022 09 22 tarixinde Istifade tarixi 2013 11 27 Hikmetin Evveli az qedimqala az 2016 07 28 tarixinde Istifade tarixi 2016 07 24 Hemcinin bax az Tercume Anar RustemovXarici kecidlerAshams Al Sate ah الشمس الساطعة the Bright Sun in Memory of Allameh Tabatabaei 2021 01 27 at the Wayback Machine by Allameh Tehrani Biography of Allameh Tabatabaei 2001 01 22 at the Wayback Machine by Seyyed Hossein Nasr preface of Shiite Islam Biography of Allameh Tabatabaei 2007 10 19 at the Wayback Machine Taken from Stories from the life of Allama Tabatabai R by Ahmad Luqmani Allameh Tabatabai Meezane Ma refit translated by S K Yusufali Qum Iran 2006 Biography of Allameh Tabatabaei 2007 10 13 at the Wayback Machine by Mohammad Yazdi Some of the books of Muhammad Husayn Tabatabai in Bookfinder com Islamic Teachings In Brief 2011 01 06 at the Wayback Machine The Qur an in Islam al Mizan Muhammad s in the Mirror of Islam Shiite Islam 2007 09 27 at the Wayback Machine Light Within Me A Shi ite Anthology VICEGERENCY Risalah al Wilayah Kernel of the Kernel 2008 06 09 at the Wayback Machine A Shi a approach to Sufizm Analytic Comparison between Allamah Tabataba i s View and That of Henry Corbin concerning Human Perfection 2007 09 26 at the Wayback Machine 153 Kb