Salman Raduyev (13 fevral 1967, Qudermes, Çeçen-İnquş MSSR – 14 dekabr 2002) — İçkeriya hərbi lideri, Birinci Çeçenistan müharibəsinin və İkinci Çeçenistan müharibəsinin ilkin mərhələsində ən məşhur çeçen səhra komandirlərindən biri, Çeçen ordusunun briqada generalı (1997-ci ilə qədər), Çeçen İçkeriya Respublikasının silahlı qüvvələrinin Şimal-Şərq Cəbhəsinin komandiri (1994-cü ilin noyabrı — 1996-cı ilin iyunu), Rusiya Federasiyası ərazisində bir sıra səs-küylü terror aktlarının təşkilatçısı. O, ögey əmisi oğlu Cövhər Dudayevin qızı ilə evlənmişdi. Rusiyada terrorçu elan edilmiş, 2000-ci ildə həbs edilərək və terrorçuluqda təqsirli bilinmişdir. "Belıy lebed" koloniyasında (Solikamsk) vəfat etmişdir.
Salman Raduyev | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 13 fevral 1967 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 14 dekabr 2002(35 yaşında) |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | Çeçen İçkeriya Respublikası |
Xidmət illəri | 1985–2000 |
Rütbəsi | briqada generalı |
Döyüşlər |
|
Bioqrafiyası
13 fevral 1967-ci ildə Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Qudermes şəhərində anadan olmuşdur. O, 4 saylı şəhər orta məktəbdə oxumuş, öz ifadəsinə görə oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. Məktəbi bitirdikdən sonra 1985-ci ilin martından doğma Qudermesdə şəhər icra hakimiyyətinin tikinti briqadasında suvaqçı işləyir. SSRİ Silahlı Qüvvələrinin sıralarında hərbi xidmətdə olarkən Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası (iyul 1987) sıralarına daxil olmuşdur. Raduyev ehtiyata buraxıldıqdan sonra 24 saylı Peşə texnikumunda qaz qaynağı ustası kimi qəbul olunur; müəssisədə eyni vaxtda Çeçen-İnquş respublika komsomol komitəsinin üzvü olur. Komsomol işində o, özünü müsbət tərəfdən göstərmişdir. İlk illərdə o, müntəzəm olaraq şok tikinti briqadalarının işinin təşkilində iştirak etmiş, Komsomolsk-na-Amurda, Volqodonskda və SSRİ-nin müxtəlif yerlərində digər mühüm tikinti obyektlərində komsomolçuları müşayiət etmişdir.
1990-cı illərin əvvəllərində Raduyev şəxsi bizneslə məşğul olmağa qərar verir: o, yüngül sənaye mallarının ticarəti üzrə ixtisaslaşan Könüllü Əmək Birlikləri Mərkəzinin təsisçisi olur. 1996-cı il yanvarın 10-da "Moskovski Komsomolets" qəzetinə verdiyi müsahibədə Raduev bildirir ki, "onun arxasında ali iqtisadi təhsil, aspirantura və demək olar ki, tamamlanmış namizədlik dərəcəsi var". Sonralar o, Rostovda Xalq Təsərrüfatı İnstitutunun qiyabi şöbəsində sənaye planlaşdırması ixtisası üzrə təhsil aldığını, lakin oranı bitirmədiyini bildirir. Öz sözlərinə görə, o, həmçinin Bolqarıstan Elmlər Akademiyasının (Varna) Ali İdarəetmə Məktəbində və Mahaçqala İdarəetmə, Biznes və Hüquq İnstitutunun Xasavyurt filialının İqtisadiyyat fakültəsində təhsil almışdır.
Çeçen münaqişəsində iştirakı
"Çeçen inqilabı" hadisələri zamanı o, respublika hakimiyyət orqanlarına müxalifətin, Çeçen Xalqının Milli Konqresinin hərəkətlərini dəstəkləyir. Təşkilatın lideri general Cövhər Dudayevi dəstəkləməsi məlumdur. 1992-ci ilin iyununda Dudayevin fərmanı ilə Qudermes prefekti təyin edilir. 1994-cü ilin yazında yerli sakinlərin təşəbbüsü ilə o, prefekt vəzifəsindən uzaqlaşdırılır. 1992-ci ilin yayında Çeçen İçkeriya Respublikası Prezidentinin hərbi dəstəyini təşkil edən "Prezident bereliləri" elit silahlı birləşməsini qurur və ona rəhbərlik edir. Silahlı qarşıdurma başlayandan sonra berelilərdən təşkil olunmuş Çeçen İçkeriya Respublikasının Silahlı Qüvvələrinin Cənub-Qərb Cəbhəsinin tərkibində 6-cı batalyon qurulur.
1994-cü ilin noyabrında, ilk çeçen kampaniyasının başlaması ilə İçkeriya Silahlı Qüvvələrinin Şimal-Şərq Cəbhəsinin komandiri təyin edilir. 1995-ci il martın sonunda, Qudermes federal qoşunlar tərəfindən işğal edildikdən sonra, Raduytev Vedeno rayonunun yüksək dağlıq ərazilərində gizlənir. Bəzi məlumatlara görə, bir müddət müstəqil hərbi əməliyyatlar keçirmədən Şamil Basayevin dəstəsində olur. Elə həmin ilin dekabrında İçkeriyanın rəsmi orqanları tərəfindən təşkil edilən yerli hakimiyyət orqanlarına seçkilər zamanı Raduyev Qudermes administrasiyasının rəhbəri vəzifəsinə namizədliyini irəli sürür. 14 dekabr 1995-ci ildə onun yaraqlıları qondarma bir dəstə ilə birlikdə "qələbələrini" elan edir. İçkeriya Dövlət Təhlükəsizliyi İdarəsinin rəisi Sultan Gəlisxanov Qudermesə uğurlu hücum edir (silahlı birləşmələrin dəstələri dekabrın 23-dək şəhəri saxlaya bilir).
Qızılyar hücumu
9 yanvar 1996-cı ildə Raduyev, Xunkar-Paşa İsrapilov və Turpal-Əli Atgeriyevin başçılıq etdiyi 350 silahlı dəstə Dağıstan ərazisinə döyüş atışları keçirərək yerli aerodroma və Daxili Qoşunların batalyonunun hərbi şəhərciyinə hücum edir. Əsas zərbə Rusiya qoşunlarının Kizlyar şəhəri yaxınlığındakı helikopter bazasına vurulur (iki Mi-8 helikopteri və bir yamnacaqdaşıyan məhv edilir). Yaxınlaşan federal qüvvələrin hücumu altında yaraqlılar əvvəlcə şəhər xəstəxanasında üç minə yaxın insanı girov götürərək, Çeçenistana qayıdarkən təhlükəsizlik zəmanəti tələb edirlər.
Yanvarın 10-da yüzdən çox insanı girov saxlamağa davam edən silahlı dəstələr şəhəri tərk edir. Sərhəddəki Aksay çayında konvoy havadan gələn federal xəbərdarlıq atəşi ilə dayandırılır. Bu hərəkətlər məhv etmək cəhdi kimi qiymətləndirən Raduyevin döyüşçüləri Pervomayskoye kəndində yerləşirlər. Yanvarın 19-na keçən gecə dəstələr ağır itkilər verərək mühasirədən çıxırlar və Çeçenistana qaçmağa müvəffəq olurlar. Raduyevin sözlərinə görə, onun dəstəsi 256 nəfərdən ibarət olub. Əməliyyat sonrası yaraqlılarıəndan iki yüzdən çoxu məhv edilib və əsir götürülüb. Bəzi məlumatlara görə, bu terror hücumundan sonra Raduyevə qazanır. Əməliyyatın rəhbəri ilk mərhələdə İsrapilov olsa da, onu sonradan Salman Raduyev əvəz edir.
Raduyevə qarşı silsilə sui-qəsdlər
Qızılyar və Pervomaiskoye basqından sonra İçkeriya rəhbərliyi Salman Raduyevə briqada generalı rütbəsi verir və Rusiya üçün bu adam 2 nömrəli terrorçuya çevrilir. 1996-cı ilin yanvarında İnterpol tərəfindən əvvəlcə federal, sonra isə beynəlxalq axtarışa verilir. Bu zaman özü də bir neçə sui-qəsd cəhdinin qurbanı olur. 1996-cı ilin əvvəlində Raduevi məhv etmək üçün ilk uğursuz əməliyyat həyata keçirilir: onun ərazisindəki özbaşınalıqdan narazı qalan ayrı-ayrı dəstələrin rəhbərləri onun Qudermesdəki evini partladırlar. Silahlıların lideri ailə üzvlərinin öldüyü binada olmur, lakin özü bu cəhdi Rusiya xüsusi xidmət orqanlarının işi ilə əlaqələndirir.
3 mart 1996-cı ildə Rusiya mətbuatı Raduyevin Starıye Ataqı və Urus-Martan kəndləri arasındakı yolda Pervomayskda ölən çeçenlərin qohumları tərəfindən qan düşmənçilikləri səbəbindən snayper gülləsinin başına dəyərək öldürüldüyünü bildirir.
7 mart 1996-cı ildə Estoniya parlamentinin 101 deputatından 63-ü Cövhər Dudayevə "komandir Salman Raduyevin itirilməsi" ilə bağlı "çeçen xalqına dərin simpatiya", Dudayevə isə "şəxsi" müraciətini imzalayır. Bu müraciətdə deyilirdi: "Görkəmli azadlıq mübarizinin dəhşətli qətli bizi çox sarsıtdı". 1996-cı il martın 20-də Rusiya Dövlət Duması Estoniya parlamentinin deputatlarının bu müraciətinin Estoniyanın Rusiyanın daxili işlərinə kobud müdaxiləsi və təcavüzkar rusofobiyanın təzahürü olduğunu bildirən qətnamə qəbul edir. Bu qətnamədə rusfobiyanın "Estoniyanın daxili və xarici siyasətinin əsas xətti" olması vurğulanır. Dövlət Dumasının qərarında qeyd edilirdi ki, Raduyev Dağıstanda onlarla mülki vətəndaşın qurbanı olan iri terror aktının təşəbbüskarı və rəhbəri oımuşdur.
1996-cı ilin iyununda, üç aylıq sükutdan sonra Raduev Qroznıda mətbuat konfransında çıxış edərək, onun həyatına sui-qəsdin Rusiya xüsusi xidmət orqanları tərəfindən təşkil edildiyini, nəticədə üzündən ağır xəsarət aldığını bildirir. Yaralandıqdan sonra o, Azərbaycan ərazisindən keçərək Türkiyəyə, oradan da Almaniyaya aparılıb və orada kəllənin əzilmiş sümüklərinin yerinə guya titan lövhəsi qoyulub (müayinə zamanı həmin lövhənin əslində orada olmadığı məlum olub). Üstəlik iki əməliyyat da keçirmişdir: gözün çıxarılması və çüçə gözün qoyulması; burnun bir hissəsinin amputasiyası və bərpası (1999-cu ilin yanvarında təkrar plastik əməliyyat keçirmişdir. Demək olar ki, tamamilə yox olan burun plastiklə əvəz olunmuşdur). İlk əməliyyatdan sonra Raduyev qeyri-rəsmi "Titanik" ləqəbini alır. Həmin mətbuat konfransında Raduyev Qurana and içir ki, ÇİR Prezidenti Cövhər Dudayev sui-qəsddən sağ çıxıb.
Həbs və məhkəmə işi
Həbsi
2000-ci il martın 12-də Raduyev gecə radələrində Oysxara kəndindəki tualetdə xüsusi əməliyyat zamanı FTQ Xüsusi Təyinatlı Qüvvələr Mərkəzinin əməkdaşları tərəfindən həbs edilir. Moskvaya çatdırılıb və Lefortovo istintaq təcridxanasına yerləşdirilir. Raduyevin həbsi birmənalı qarşılanmır: bir çoxları televiziya ekranlarında nəhəng saqqallı terrorçu əvəzinə cılız, qorxmuş bir insanın göstərilməsi əməliyyatın həqiqiliyinə şübhə ilə yanaşmağa məcbur edir, lakin "ordu generalı Dudayev"in komandirinin yaxınlarının onun maraqlarını müdafiə etməyi təklif etdikləri vəkillər Ruslan Dadaxanov, Arbi Baxanayev və Pavel Neçipurenko tərəfindən Raduyevin şəxsiyyəti təsdiqləndikdən sonra bütün şübhələr aradan qalxır.
"Rusiya — Çeçenistan: səhvlər və cinayətlər silsiləsi" kitabında həbs tarixi mayın 12-də göstərilib, lakin sonradan müəlliflərdən biri bunun səhv çap olduğunu bildirir.
Ölümü
6 dekabr 2002-ci ildə Raduyevin gözündə kiçik qanaxma olduğu məlum olur. Artıq dekabrın 13-də o, hemorraqik vaskulit (iltihab) diaqnozu ilə Perm vilayəti Federal Penitensiar Xidmətiin regional xəstəxanasına köçürülür.
2002-ci il dekabrın 14-də səhər saatlarında Raduyev geniş daxili qanaxma nəticəsində Solikamsk şəhər xəstəxanasının terapevtik şöbəsində dünyasını dəyişir. Yarılmadan sonra patoloqlar, Perm Məhkəmə Tibbi Ekspertiza Bürosunun Solikamsk bölməsinin məlumatına görə, məhbusun yəqin ki, hansısa qan laxtalanmasından — limfomadan və ya leykozdan əziyyət çəkdiyindən şübhələnirlər. Yarılma zamanı onun başında məşhur titan lövhələr aşkar edilmir. Amnesty International insan haqları təşkilatı Raduyevin ölümü ilə bağlı müstəqil araşdırma aparmağa çağırır.
Salman Raduyev 2002-ci il dekabrın 16-da Solikamsk şəhərinin Borovski qəbiristanlığının kənarında dəfn edilmişdir.
Rəylər
Şamil Basayev Botlix rayonunda gedən döyüşlər ərəfəsində Raduyevlə bərabər döyüşmək fikrində olmadığını açıq şəkildə bildirərək onu "isterik qadın" adlandırırmışdır.
İstinadlar
- Salman Raduyev // https://pantheon.world/profile/person/Salman_Raduyev.
- "«Уже могилу вырыли — там я и ожил»". lenta.ru. 2020-12-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-21.
- Кавказский Узел. "Радуев Салман Бетырович". Кавказский Узел. 2018-11-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-12-21.
- Sitat səhvi: Yanlış
<ref>
teqi;24news
adlı istinad üçün mətn göstərilməyib - Радуева похоронили тайком // "" в Перми, 14.12.2002
- Трошев Г. Н. Глава 3. Время набегов // Моя война. Чеченский дневник окопного генерала. — М.: Вагриус, 2001. — 15 000 экз. —
- Постановление Государственной Думы Федерального Собрания РФ от 20 марта 1996 г. N 161-II ГД "Об обращении Государственной Думы Федерального Собрания Российской Федерации "К Правительству Российской Федерации о вмешательстве парламента Эстонии во внутренние дела России и его поддержке политического терроризма"
- Рыжков Н. Н. "Суверенитет по-прибалтийски" 2012-01-19 at the Wayback Machine // "Наш современник". — № 7. — 2006
- "Салман Радуев умер с голоду". 2018-11-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-11-02.
- "Радуев Салман Бетырович". 29 декабря 2016. 2018-11-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-11-22.
- "В результате спецоперации в Чечне был захвачен один из лидеров боевиков — Салман Радуев". 2021-01-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-30.
- Евгения Назарец. "Обвиняются по статье из "Википедии"". Радио «Свобода». 2015-11-03. 2015-11-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-30.
- Террорист Салман Радуев скончался в колонии 2008-12-20 at the Wayback Machine // NEWSru.com, 15.12. 2002
- // Amnesty International, 16 dekabr 2002
- Радуева похоронили семь бомжей 2018-08-20 at the Wayback Machine // Комсомольская правда, 17.12.2002
- Sitat səhvi: Yanlış
<ref>
teqi;militera
adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Salman Raduyev 13 fevral 1967 Qudermes Cecen Inqus MSSR 14 dekabr 2002 Ickeriya herbi lideri Birinci Cecenistan muharibesinin ve Ikinci Cecenistan muharibesinin ilkin merhelesinde en meshur cecen sehra komandirlerinden biri Cecen ordusunun briqada generali 1997 ci ile qeder Cecen Ickeriya Respublikasinin silahli quvvelerinin Simal Serq Cebhesinin komandiri 1994 cu ilin noyabri 1996 ci ilin iyunu Rusiya Federasiyasi erazisinde bir sira ses kuylu terror aktlarinin teskilatcisi O ogey emisi oglu Covher Dudayevin qizi ile evlenmisdi Rusiyada terrorcu elan edilmis 2000 ci ilde hebs edilerek ve terrorculuqda teqsirli bilinmisdir Beliy lebed koloniyasinda Solikamsk vefat etmisdir Salman RaduyevSexsi melumatlarDogum tarixi 13 fevral 1967 1967 02 13 Dogum yeri Qudermes Qudermes rayonu Cecen Inqus MSSR RSFSR SSRIVefat tarixi 14 dekabr 2002 2002 12 14 35 yasinda Defn yeri SolikamskVetendasligi SSRI Cecen Ickeriya RespublikasiHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Cecen Ickeriya RespublikasiXidmet illeri 1985 2000Rutbesi briqada generaliDoyusler Birinci Cecenistan muharibesi Qizilyar hucumu d Ikinci Cecenistan muharibesiBioqrafiyasi13 fevral 1967 ci ilde Cecen Inqus Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin Qudermes seherinde anadan olmusdur O 4 sayli seher orta mektebde oxumus oz ifadesine gore orani ferqlenme diplomu ile bitirmisdir Mektebi bitirdikden sonra 1985 ci ilin martindan dogma Qudermesde seher icra hakimiyyetinin tikinti briqadasinda suvaqci isleyir SSRI Silahli Quvvelerinin siralarinda herbi xidmetde olarken Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasi iyul 1987 siralarina daxil olmusdur Raduyev ehtiyata buraxildiqdan sonra 24 sayli Pese texnikumunda qaz qaynagi ustasi kimi qebul olunur muessisede eyni vaxtda Cecen Inqus respublika komsomol komitesinin uzvu olur Komsomol isinde o ozunu musbet terefden gostermisdir Ilk illerde o muntezem olaraq sok tikinti briqadalarinin isinin teskilinde istirak etmis Komsomolsk na Amurda Volqodonskda ve SSRI nin muxtelif yerlerinde diger muhum tikinti obyektlerinde komsomolculari musayiet etmisdir 1990 ci illerin evvellerinde Raduyev sexsi biznesle mesgul olmaga qerar verir o yungul senaye mallarinin ticareti uzre ixtisaslasan Konullu Emek Birlikleri Merkezinin tesiscisi olur 1996 ci il yanvarin 10 da Moskovski Komsomolets qezetine verdiyi musahibede Raduev bildirir ki onun arxasinda ali iqtisadi tehsil aspirantura ve demek olar ki tamamlanmis namizedlik derecesi var Sonralar o Rostovda Xalq Teserrufati Institutunun qiyabi sobesinde senaye planlasdirmasi ixtisasi uzre tehsil aldigini lakin orani bitirmediyini bildirir Oz sozlerine gore o hemcinin Bolqaristan Elmler Akademiyasinin Varna Ali Idareetme Mektebinde ve Mahacqala Idareetme Biznes ve Huquq Institutunun Xasavyurt filialinin Iqtisadiyyat fakultesinde tehsil almisdir Cecen munaqisesinde istiraki Cecen inqilabi hadiseleri zamani o respublika hakimiyyet orqanlarina muxalifetin Cecen Xalqinin Milli Konqresinin hereketlerini destekleyir Teskilatin lideri general Covher Dudayevi desteklemesi melumdur 1992 ci ilin iyununda Dudayevin fermani ile Qudermes prefekti teyin edilir 1994 cu ilin yazinda yerli sakinlerin tesebbusu ile o prefekt vezifesinden uzaqlasdirilir 1992 ci ilin yayinda Cecen Ickeriya Respublikasi Prezidentinin herbi desteyini teskil eden Prezident berelileri elit silahli birlesmesini qurur ve ona rehberlik edir Silahli qarsidurma baslayandan sonra berelilerden teskil olunmus Cecen Ickeriya Respublikasinin Silahli Quvvelerinin Cenub Qerb Cebhesinin terkibinde 6 ci batalyon qurulur 1994 cu ilin noyabrinda ilk cecen kampaniyasinin baslamasi ile Ickeriya Silahli Quvvelerinin Simal Serq Cebhesinin komandiri teyin edilir 1995 ci il martin sonunda Qudermes federal qosunlar terefinden isgal edildikden sonra Raduytev Vedeno rayonunun yuksek dagliq erazilerinde gizlenir Bezi melumatlara gore bir muddet musteqil herbi emeliyyatlar kecirmeden Samil Basayevin destesinde olur Ele hemin ilin dekabrinda Ickeriyanin resmi orqanlari terefinden teskil edilen yerli hakimiyyet orqanlarina seckiler zamani Raduyev Qudermes administrasiyasinin rehberi vezifesine namizedliyini ireli surur 14 dekabr 1995 ci ilde onun yaraqlilari qondarma bir deste ile birlikde qelebelerini elan edir Ickeriya Dovlet Tehlukesizliyi Idaresinin reisi Sultan Gelisxanov Qudermese ugurlu hucum edir silahli birlesmelerin desteleri dekabrin 23 dek seheri saxlaya bilir Qizilyar hucumu9 yanvar 1996 ci ilde Raduyev Xunkar Pasa Israpilov ve Turpal Eli Atgeriyevin basciliq etdiyi 350 silahli deste Dagistan erazisine doyus atislari kecirerek yerli aerodroma ve Daxili Qosunlarin batalyonunun herbi seherciyine hucum edir Esas zerbe Rusiya qosunlarinin Kizlyar seheri yaxinligindaki helikopter bazasina vurulur iki Mi 8 helikopteri ve bir yamnacaqdasiyan mehv edilir Yaxinlasan federal quvvelerin hucumu altinda yaraqlilar evvelce seher xestexanasinda uc mine yaxin insani girov goturerek Cecenistana qayidarken tehlukesizlik zemaneti teleb edirler Yanvarin 10 da yuzden cox insani girov saxlamaga davam eden silahli desteler seheri terk edir Serheddeki Aksay cayinda konvoy havadan gelen federal xeberdarliq atesi ile dayandirilir Bu hereketler mehv etmek cehdi kimi qiymetlendiren Raduyevin doyusculeri Pervomayskoye kendinde yerlesirler Yanvarin 19 na kecen gece desteler agir itkiler vererek muhasireden cixirlar ve Cecenistana qacmaga muveffeq olurlar Raduyevin sozlerine gore onun destesi 256 neferden ibaret olub Emeliyyat sonrasi yaraqlilariendan iki yuzden coxu mehv edilib ve esir goturulub Bezi melumatlara gore bu terror hucumundan sonra Raduyeve qazanir Emeliyyatin rehberi ilk merhelede Israpilov olsa da onu sonradan Salman Raduyev evez edir Raduyeve qarsi silsile sui qesdler Qizilyar ve Pervomaiskoye basqindan sonra Ickeriya rehberliyi Salman Raduyeve briqada generali rutbesi verir ve Rusiya ucun bu adam 2 nomreli terrorcuya cevrilir 1996 ci ilin yanvarinda Interpol terefinden evvelce federal sonra ise beynelxalq axtarisa verilir Bu zaman ozu de bir nece sui qesd cehdinin qurbani olur 1996 ci ilin evvelinde Raduevi mehv etmek ucun ilk ugursuz emeliyyat heyata kecirilir onun erazisindeki ozbasinaliqdan narazi qalan ayri ayri destelerin rehberleri onun Qudermesdeki evini partladirlar Silahlilarin lideri aile uzvlerinin olduyu binada olmur lakin ozu bu cehdi Rusiya xususi xidmet orqanlarinin isi ile elaqelendirir 3 mart 1996 ci ilde Rusiya metbuati Raduyevin Stariye Ataqi ve Urus Martan kendleri arasindaki yolda Pervomayskda olen cecenlerin qohumlari terefinden qan dusmencilikleri sebebinden snayper gullesinin basina deyerek oldurulduyunu bildirir 7 mart 1996 ci ilde Estoniya parlamentinin 101 deputatindan 63 u Covher Dudayeve komandir Salman Raduyevin itirilmesi ile bagli cecen xalqina derin simpatiya Dudayeve ise sexsi muracietini imzalayir Bu muracietde deyilirdi Gorkemli azadliq mubarizinin dehsetli qetli bizi cox sarsitdi 1996 ci il martin 20 de Rusiya Dovlet Dumasi Estoniya parlamentinin deputatlarinin bu muracietinin Estoniyanin Rusiyanin daxili islerine kobud mudaxilesi ve tecavuzkar rusofobiyanin tezahuru oldugunu bildiren qetname qebul edir Bu qetnamede rusfobiyanin Estoniyanin daxili ve xarici siyasetinin esas xetti olmasi vurgulanir Dovlet Dumasinin qerarinda qeyd edilirdi ki Raduyev Dagistanda onlarla mulki vetendasin qurbani olan iri terror aktinin tesebbuskari ve rehberi oimusdur 1996 ci ilin iyununda uc ayliq sukutdan sonra Raduev Qroznida metbuat konfransinda cixis ederek onun heyatina sui qesdin Rusiya xususi xidmet orqanlari terefinden teskil edildiyini neticede uzunden agir xesaret aldigini bildirir Yaralandiqdan sonra o Azerbaycan erazisinden kecerek Turkiyeye oradan da Almaniyaya aparilib ve orada kellenin ezilmis sumuklerinin yerine guya titan lovhesi qoyulub muayine zamani hemin lovhenin eslinde orada olmadigi melum olub Ustelik iki emeliyyat da kecirmisdir gozun cixarilmasi ve cuce gozun qoyulmasi burnun bir hissesinin amputasiyasi ve berpasi 1999 cu ilin yanvarinda tekrar plastik emeliyyat kecirmisdir Demek olar ki tamamile yox olan burun plastikle evez olunmusdur Ilk emeliyyatdan sonra Raduyev qeyri resmi Titanik leqebini alir Hemin metbuat konfransinda Raduyev Qurana and icir ki CIR Prezidenti Covher Dudayev sui qesdden sag cixib Hebs ve mehkeme isiHebsi 2000 ci il martin 12 de Raduyev gece radelerinde Oysxara kendindeki tualetde xususi emeliyyat zamani FTQ Xususi Teyinatli Quvveler Merkezinin emekdaslari terefinden hebs edilir Moskvaya catdirilib ve Lefortovo istintaq tecridxanasina yerlesdirilir Raduyevin hebsi birmenali qarsilanmir bir coxlari televiziya ekranlarinda neheng saqqalli terrorcu evezine ciliz qorxmus bir insanin gosterilmesi emeliyyatin heqiqiliyine subhe ile yanasmaga mecbur edir lakin ordu generali Dudayev in komandirinin yaxinlarinin onun maraqlarini mudafie etmeyi teklif etdikleri vekiller Ruslan Dadaxanov Arbi Baxanayev ve Pavel Necipurenko terefinden Raduyevin sexsiyyeti tesdiqlendikden sonra butun subheler aradan qalxir Rusiya Cecenistan sehvler ve cinayetler silsilesi kitabinda hebs tarixi mayin 12 de gosterilib lakin sonradan muelliflerden biri bunun sehv cap oldugunu bildirir Olumu6 dekabr 2002 ci ilde Raduyevin gozunde kicik qanaxma oldugu melum olur Artiq dekabrin 13 de o hemorraqik vaskulit iltihab diaqnozu ile Perm vilayeti Federal Penitensiar Xidmetiin regional xestexanasina kocurulur 2002 ci il dekabrin 14 de seher saatlarinda Raduyev genis daxili qanaxma neticesinde Solikamsk seher xestexanasinin terapevtik sobesinde dunyasini deyisir Yarilmadan sonra patoloqlar Perm Mehkeme Tibbi Ekspertiza Burosunun Solikamsk bolmesinin melumatina gore mehbusun yeqin ki hansisa qan laxtalanmasindan limfomadan ve ya leykozdan eziyyet cekdiyinden subhelenirler Yarilma zamani onun basinda meshur titan lovheler askar edilmir Amnesty International insan haqlari teskilati Raduyevin olumu ile bagli musteqil arasdirma aparmaga cagirir Salman Raduyev 2002 ci il dekabrin 16 da Solikamsk seherinin Borovski qebiristanliginin kenarinda defn edilmisdir ReylerSamil Basayev Botlix rayonunda geden doyusler erefesinde Raduyevle beraber doyusmek fikrinde olmadigini aciq sekilde bildirerek onu isterik qadin adlandirirmisdir IstinadlarSalman Raduyev https pantheon world profile person Salman Raduyev Uzhe mogilu vyryli tam ya i ozhil lenta ru 2020 12 17 tarixinde Istifade tarixi 2020 12 21 Kavkazskij Uzel Raduev Salman Betyrovich Kavkazskij Uzel 2018 11 23 tarixinde Istifade tarixi 2020 12 21 Sitat sehvi Yanlis lt ref gt teqi 24news adli istinad ucun metn gosterilmeyib Radueva pohoronili tajkom v Permi 14 12 2002 Troshev G N Glava 3 Vremya nabegov Moya vojna Chechenskij dnevnik okopnogo generala M Vagrius 2001 15 000 ekz ISBN 5 264 00657 1 Postanovlenie Gosudarstvennoj Dumy Federalnogo Sobraniya RF ot 20 marta 1996 g N 161 II GD Ob obrashenii Gosudarstvennoj Dumy Federalnogo Sobraniya Rossijskoj Federacii K Pravitelstvu Rossijskoj Federacii o vmeshatelstve parlamenta Estonii vo vnutrennie dela Rossii i ego podderzhke politicheskogo terrorizma Ryzhkov N N Suverenitet po pribaltijski 2012 01 19 at the Wayback Machine Nash sovremennik 7 2006 Salman Raduev umer s golodu 2018 11 23 tarixinde Istifade tarixi 2021 11 02 Raduev Salman Betyrovich 29 dekabrya 2016 2018 11 23 tarixinde Istifade tarixi 2018 11 22 V rezultate specoperacii v Chechne byl zahvachen odin iz liderov boevikov Salman Raduev 2021 01 21 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 30 Evgeniya Nazarec Obvinyayutsya po state iz Vikipedii Radio Svoboda 2015 11 03 2015 11 07 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 30 Terrorist Salman Raduev skonchalsya v kolonii 2008 12 20 at the Wayback Machine NEWSru com 15 12 2002 Amnesty International 16 dekabr 2002 Radueva pohoronili sem bomzhej 2018 08 20 at the Wayback Machine Komsomolskaya pravda 17 12 2002 Sitat sehvi Yanlis lt ref gt teqi militera adli istinad ucun metn gosterilmeyib