Sabir Əlim Xəliloğlu (tam adı: Sabir Xəlil oğlu Əliyev; 15 may 1935, Qaracalar, Gürcüstan SSR, ZSFSR, SSRİ – 14 may 2007, Tbilisi) — şair, ədəbiyyatşünas, filologiya elmləri doktoru, professor.
Sabir Əlim Xəliloğlu | |
---|---|
Sabir Xəlil oğlu Əliyev | |
Doğum adı | Sabir Xəlil oğlu Əliyev |
Təxəllüsü | Sabir Əlim Xəliloğlu |
Doğum tarixi | 15 may 1935 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 14 may 2007(71 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | ədəbiyyatşünas, universitet müəllimi[d], şair |
Əsərlərinin dili | Azərbaycan dili |
Sabir Əlim Xəliloğlu Vikimənbədə | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Sabir Xəlil oğlu Əliyev 1935-ci il mayın 15-də Gürcüstanın Qarayazı rayonunun (indiki Qardabani bələdiyyəsi) Qaracalar kəndində anadan olub. 1955-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetində filologiya fakültəsinin dil və ədəbiyyat şöbəsinə daxil olub. 1960-cı ildə oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirib. 1961–1962-ci illərdə ikinci dəfə ADU-nun şərqşünaslıq fəkültəsində təhsil alıb, oranın ərəb tərcüməçiliyi şöbəsini də fərqlənmə diplomu ilə bitirib. 7 ildən artıq (1960-cı ilin sentyabrından 1967-ci ilin dekabrına kimi) Azərbaycan SSR Elmələr Akademiyasının Nizami adına Ədəbiyyat və Dil İnstitutunda kiçik elmi işçi olub. 1966-cı ildə "Klassik Azərbaycan şeirinin şəkilləri" mövzusunda namizədlik, 1990-cı ildə isə "Füzulinin ədəbi-nəzəri görüşləri" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə edib.
1967-ci ildən ömrünün axırına kimi Kirovabad (Gəncə) Dövlət Pedaqoji İnstitutunda (daha sonra Universitet) işləyib, Azərbaycan ədəbiyyatı kafedrasının professoru olub. 2007-ci il mayın 14-də dünyasını dəyişib. Doğma kəndi Qaracalarda dəfn olunub.
Fəaliyyəti
Sabir Xəliloğlu ömrünün dünya ilə haqq-hesab çəkdiyi, elmlə məşğul olduğu dövrünü Azərbaycan-türk şeirinin tacidarı, dahi şairimiz Füzulinin tədqiqinə həsr edib. Məhəmməd Füzulinin yaradıcılığını tədqiq edənlərin, eləcə də onunla maraqlananların qeyd etdiyinə görə, Füzuli yaradıcılığının bütöv poetik sistem kimi tədqiqi görkəmli yazıçı və tədqiqatçı Mir Cəlaldan sonra füzulişünas Sabir Əliyevin adı ilə bağlıdır. "Füzulinin poetikası" (Bakı, 1986) əsərinə Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, professor Kamal Talıbzadə yüksək rəy vermişdir. Görkəmli füzulişünas, mərhum Sabir Əliyevin "Füzuli ədəbi estetikası" (Bakı, 2004) monoqrafiyasına nəzər yetirirən filologiya elmləri doktoru Vaqif Yusifli bildirir ki, "iki fəsildən ibarət olan bu monoqrafiyanın təkcə yarımbaşlıqlarının adlarını xatırlamaq kifayətdir ki, Füzulinin elmi-nəzəri fikirlərinin, bu gün üçün də əhəmiyyətli olan tənqidi mülahizələrinin "nəhəng fikir buketi" ilə tanış olaq. Fikrimizcə, Azərbaycan füzulişünaslığında bu mövzu tam və sistemli şəkildə məhz Sabir müəllimin həmin tədqiqatında öz dolğun ifadəsini tapıb."
Sabir Xəliloğlu Füzulini bildiyi qədər Qazi Bürhanəddini, Nəsimini, Həbibini, Xətaini, Seyid Əzim Şirvanini, Nəbatini, Zakiri, Sabiri də gözəl bilirdi. Elmi işlə yanaşı şeirlər də yazıb. Şeir yaradıcılığına 1949-cu ildən başlayıb. Sabir Xəliloğlunun şifahi xalq ədəbiyyatının ən çətin növlərindən olan gəraylısı, təcnisi, iki başlı təcnisi, divanisi, farsca qəzəli də vardır.
Qalereya
- Sabir Əliyev el şairi Məzahir Daşqınla (Gəncə, 23 aprel 1974)
- Sabir Əliyev, Hüseyn Arif və Cümşüd Məmmədov (Gəncə, 31 iyul 1977)
- Sabir Əliyev, yazıçı Fərman Kərimzadə, şair-tərcüməçi Abbas Abdulla. Ayaq üstə Sirus Təbrizli (Gəncə, 6 aprel 1980)
Əsərləri
- Füzulinin poetikası. Bakı: Yazıçı, 1986;
- Füzuli (nəzəri-bədii düşüncələr). Bakı: Azərnəşr, 1996;
- Füzuli ədəbi estetikası. Bakı: Adiloğlu, 2004;
- Füzuli qəzəlləri şərhi. Dörd cilddə: I cild 1–50-ci qəzəllər. Bakı: Adiloğlu, 2004;
- Füzuli qəzəlləri şərhi. Dörd cilddə: II cild 51–130-cu qəzəllər. Bakı: Adiloğlu, 2004;
- Füzuli qəzəlləri şərhi. Dörd cilddə: III cild 131–210-cu qəzəllər. Bakı: Adiloğlu, 2004;
- Füzuli qəzəlləri şərhi. Dörd cilddə: IV cild 211–292-ci qəzəllər. Bakı: Adiloğlu, 2004;
- Füzuli sözü. Bakı: Adiloğlu, 2005.
İstinadlar
- Azərbaycanca Vikipediya. 2002.
- Azərbaycanda müdafiə olunmuş dissertasiyaların biblioqrafiyası 1920-1975. I hissə Humanitar elmlər. Bakı: Elm. 1981. səh. 210.
- "Алиев, Сабир Халил оглы. Литературно-эстетические взгляды Физули : диссертация на соискание ученой степени доктора филологических наук [на азерб. языке] : 10.01.03. / Ин-т литературы им. Низами. - Баку, 1990. - 401 с." Rusiya Dövlət Kitabxanası. 2023-07-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-04.
- Məmmədoğlu, Mirzə. "Sabir Əlim Xəliloğlunun ifasında öz şeirləri". 1tv.ge. 2017-10-31.
- Məmmədoğlu, Mirzə. "Sabir Əlim XƏLİLOĞLU (1935-2007)". zirve.info. 2017-11-13. 2023-03-24 tarixində .
- Məmmədoğlu, Mirzə. "Sabir Əlim XƏLİLOĞLU (1935-2007)". "Ziya" İnformasiya Mərkəzi. 2017-11-13. 2023-08-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-04.
- Yusifli, Vaqif. "Füzuli ədəbi estetikası ("Tənqid tariximizdən" - VII yazı)". adalet.az. 2016-09-24. 2022-01-05 tarixində .
- Yusifli, Vaqif. "Zövqi-dünyanın adamı". anl.az. 2015-05-09. 24 March 2023 tarixində .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Sabir Eliyev Sabir Elim Xeliloglu tam adi Sabir Xelil oglu Eliyev 15 may 1935 Qaracalar Gurcustan SSR ZSFSR SSRI 14 may 2007 Tbilisi sair edebiyyatsunas filologiya elmleri doktoru professor Sabir Elim XelilogluSabir Xelil oglu EliyevDogum adi Sabir Xelil oglu EliyevTexellusu Sabir Elim XelilogluDogum tarixi 15 may 1935 1935 05 15 Dogum yeri Qaracalar Gurcustan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 14 may 2007 2007 05 14 71 yasinda Vefat yeri Tbilisi GurcustanDefn yeri QaracalarTehsili Baki Dovlet UniversitetiFealiyyeti edebiyyatsunas universitet muellimi d sairEserlerinin dili Azerbaycan diliSabir Elim Xeliloglu Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiSabir Xelil oglu Eliyev 1935 ci il mayin 15 de Gurcustanin Qarayazi rayonunun indiki Qardabani belediyyesi Qaracalar kendinde anadan olub 1955 ci ilde Azerbaycan Dovlet Universitetinde filologiya fakultesinin dil ve edebiyyat sobesine daxil olub 1960 ci ilde orani ferqlenme diplomu ile bitirib 1961 1962 ci illerde ikinci defe ADU nun serqsunasliq fekultesinde tehsil alib oranin ereb tercumeciliyi sobesini de ferqlenme diplomu ile bitirib 7 ilden artiq 1960 ci ilin sentyabrindan 1967 ci ilin dekabrina kimi Azerbaycan SSR Elmeler Akademiyasinin Nizami adina Edebiyyat ve Dil Institutunda kicik elmi isci olub 1966 ci ilde Klassik Azerbaycan seirinin sekilleri movzusunda namizedlik 1990 ci ilde ise Fuzulinin edebi nezeri gorusleri movzusunda doktorluq dissertasiyasi mudafie edib 1967 ci ilden omrunun axirina kimi Kirovabad Gence Dovlet Pedaqoji Institutunda daha sonra Universitet isleyib Azerbaycan edebiyyati kafedrasinin professoru olub 2007 ci il mayin 14 de dunyasini deyisib Dogma kendi Qaracalarda defn olunub FealiyyetiSabir Xeliloglu omrunun dunya ile haqq hesab cekdiyi elmle mesgul oldugu dovrunu Azerbaycan turk seirinin tacidari dahi sairimiz Fuzulinin tedqiqine hesr edib Mehemmed Fuzulinin yaradiciligini tedqiq edenlerin elece de onunla maraqlananlarin qeyd etdiyine gore Fuzuli yaradiciliginin butov poetik sistem kimi tedqiqi gorkemli yazici ve tedqiqatci Mir Celaldan sonra fuzulisunas Sabir Eliyevin adi ile baglidir Fuzulinin poetikasi Baki 1986 eserine Azerbaycan SSR Elmler Akademiyasinin muxbir uzvu professor Kamal Talibzade yuksek rey vermisdir Gorkemli fuzulisunas merhum Sabir Eliyevin Fuzuli edebi estetikasi Baki 2004 monoqrafiyasina nezer yetiriren filologiya elmleri doktoru Vaqif Yusifli bildirir ki iki fesilden ibaret olan bu monoqrafiyanin tekce yarimbasliqlarinin adlarini xatirlamaq kifayetdir ki Fuzulinin elmi nezeri fikirlerinin bu gun ucun de ehemiyyetli olan tenqidi mulahizelerinin neheng fikir buketi ile tanis olaq Fikrimizce Azerbaycan fuzulisunasliginda bu movzu tam ve sistemli sekilde mehz Sabir muellimin hemin tedqiqatinda oz dolgun ifadesini tapib Sabir Xeliloglu Fuzulini bildiyi qeder Qazi Burhaneddini Nesimini Hebibini Xetaini Seyid Ezim Sirvanini Nebatini Zakiri Sabiri de gozel bilirdi Elmi isle yanasi seirler de yazib Seir yaradiciligina 1949 cu ilden baslayib Sabir Xeliloglunun sifahi xalq edebiyyatinin en cetin novlerinden olan geraylisi tecnisi iki basli tecnisi divanisi farsca qezeli de vardir QalereyaSabir Eliyev el sairi Mezahir Dasqinla Gence 23 aprel 1974 Sabir Eliyev Huseyn Arif ve Cumsud Memmedov Gence 31 iyul 1977 Sabir Eliyev yazici Ferman Kerimzade sair tercumeci Abbas Abdulla Ayaq uste Sirus Tebrizli Gence 6 aprel 1980 EserleriFuzulinin poetikasi Baki Yazici 1986 Fuzuli nezeri bedii dusunceler Baki Azernesr 1996 Fuzuli edebi estetikasi Baki Adiloglu 2004 Fuzuli qezelleri serhi Dord cildde I cild 1 50 ci qezeller Baki Adiloglu 2004 Fuzuli qezelleri serhi Dord cildde II cild 51 130 cu qezeller Baki Adiloglu 2004 Fuzuli qezelleri serhi Dord cildde III cild 131 210 cu qezeller Baki Adiloglu 2004 Fuzuli qezelleri serhi Dord cildde IV cild 211 292 ci qezeller Baki Adiloglu 2004 Fuzuli sozu Baki Adiloglu 2005 IstinadlarAzerbaycanca Vikipediya 2002 Azerbaycanda mudafie olunmus dissertasiyalarin biblioqrafiyasi 1920 1975 I hisse Humanitar elmler Baki Elm 1981 seh 210 Aliev Sabir Halil ogly Literaturno esteticheskie vzglyady Fizuli dissertaciya na soiskanie uchenoj stepeni doktora filologicheskih nauk na azerb yazyke 10 01 03 In t literatury im Nizami Baku 1990 401 s Rusiya Dovlet Kitabxanasi 2023 07 04 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 04 Memmedoglu Mirze Sabir Elim Xeliloglunun ifasinda oz seirleri 1tv ge 2017 10 31 Memmedoglu Mirze Sabir Elim XELILOGLU 1935 2007 zirve info 2017 11 13 2023 03 24 tarixinde Memmedoglu Mirze Sabir Elim XELILOGLU 1935 2007 Ziya Informasiya Merkezi 2017 11 13 2023 08 04 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 04 Yusifli Vaqif Fuzuli edebi estetikasi Tenqid tariximizden VII yazi adalet az 2016 09 24 2022 01 05 tarixinde Yusifli Vaqif Zovqi dunyanin adami anl az 2015 05 09 24 March 2023 tarixinde