Rumıniya krallığı (rum. Regatul României) — 1881-1947-ci ildə mövcud olan konstitusiyalı monarxiya.
Tarixi dövlət | |||||
Rumıniya krallığı | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
« Nihil Sine Deo Tanrısız heç nə | |||||
| |||||
| |||||
Paytaxt | Buxarest (1881-1916, 1918-1947) Yassı (1916-1918) | ||||
Ən böyük şəhər | Buxarest, Yassı | ||||
Rəsmi dilləri | Rumın dili | ||||
Dövlət dini | Rumın Pravoslav Kilsəsi | ||||
Valyuta | Rumıniya leyi | ||||
Ərazisi | 137,903 km² (1915) 295,049 km² (1940) | ||||
Əhalisi | 7,900,000 (1915) 20,058,378 (1940) | ||||
İdarəetmə forması | Konstitusiyalı monarxiya (1881-1938, 1940-1947) Mütləq monarxiya (1938-1940) | ||||
Sülalə | Hohensollernlər | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
1859-1877-ci illərdə Rumıniya Moldova və Valaxiya knyazlıqlarının birliyi altında idi və 1877-1878 Osmanlı-Rusiya müharibəsinin ardından bu birlik müstəqilliyini elan etdi. 1881-ci ildə Hohensollernli Karolun özünü kral elan etməsiylə Rumıniya krallığının əsası qoyuldu.
1923-cü ildə qəbul edilən konstitusiyanın II Karol tərəfindən 1938-ci ildə ləğv edilməsiylə ölkə mütləq monarxiyaya çevrildi. Ancaq 1940-cı ildə II Karol taxtdan endirildi və ölkədə Yon Antoneskunun rəhbərliyi ilə faşist diktaturası başladı. Taxta çıxarılan I Mixailin isə dövlət idarəsində heç bir rolu olmadı. Yon Antoneskuya qarşı 1944-cü ildə baş tutan çevrilişin ardından ölkə yenidən konstitusiyalı monarxiyaya çevrildi və Anti-Hitler koalisiyasına qoşuldu.
Ölkədə artan SSRİ təsiri və kommunistlərin çoxluq təşkil etdiyi yeni hökumət kabinetinin fəaliyyətləri ölkədə monarxiyanın ləğvinə yol açdı və Rumıniya krallığı 1947-ci ilin son günü özünü Rumıniya Xalq Respublikası elan etdi.
Krallar
Sıra | Monarx | Səltənət illəri | Haqqında | |
---|---|---|---|---|
1. | I Karol 1839-1914 (75 yaş) | 15 mart 1881 – |
| |
2. | I Ferdinand 1865-1927 (61 yaş) | 10 oktyabr 1914 – |
| |
3. | I Mixail 1921-2017 (96 yaş) | 20 iyul 1927 – |
| |
6 sentyabr 1940 – | ||||
4. | II Karol 1893-1953 (59 yaş) | 8 iyun 1930 – |
|
Mənbə
- Great Britain. Admiralty. A handbook of Roumania (1920) primary source that focuses on prewar economy and society online free
- Treptow, Kurt W. A history of Romania (1996).
- Raluca Goleșteanu-Jacobs, Habsburg Galicia and the Romanian Kingdom Sociocultural Development, 1866–1914 (2023), Routledge, Poland-Transnational Histories
- Lampe, John R. (1982). Balkan Economic History, 1550–1950: From Imperial Borderlands to Developing Nations. Indiana University Press.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ruminiya kralligi rum Regatul Romaniei 1881 1947 ci ilde movcud olan konstitusiyali monarxiya Tarixi dovletRuminiya kralligi Bayraq Gerb Nihil Sine Deo Tanrisiz hec ne 1914 cu ilde Ruminiya kralligi 14 mart 1881 1947 Paytaxt Buxarest 1881 1916 1918 1947 Yassi 1916 1918 En boyuk seher Buxarest Yassi Resmi dilleri Rumin dili Dovlet dini Rumin Pravoslav Kilsesi Valyuta Ruminiya leyi Erazisi 137 903 km 1915 295 049 km 1940 Ehalisi 7 900 000 1915 20 058 378 1940 Idareetme formasi Konstitusiyali monarxiya 1881 1938 1940 1947 Mutleq monarxiya 1938 1940 Sulale Hohensollernler Vikianbarda elaqeli mediafayllar 1859 1877 ci illerde Ruminiya Moldova ve Valaxiya knyazliqlarinin birliyi altinda idi ve 1877 1878 Osmanli Rusiya muharibesinin ardindan bu birlik musteqilliyini elan etdi 1881 ci ilde Hohensollernli Karolun ozunu kral elan etmesiyle Ruminiya kralliginin esasi qoyuldu 1923 cu ilde qebul edilen konstitusiyanin II Karol terefinden 1938 ci ilde legv edilmesiyle olke mutleq monarxiyaya cevrildi Ancaq 1940 ci ilde II Karol taxtdan endirildi ve olkede Yon Antoneskunun rehberliyi ile fasist diktaturasi basladi Taxta cixarilan I Mixailin ise dovlet idaresinde hec bir rolu olmadi Yon Antoneskuya qarsi 1944 cu ilde bas tutan cevrilisin ardindan olke yeniden konstitusiyali monarxiyaya cevrildi ve Anti Hitler koalisiyasina qosuldu Olkede artan SSRI tesiri ve kommunistlerin coxluq teskil etdiyi yeni hokumet kabinetinin fealiyyetleri olkede monarxiyanin legvine yol acdi ve Ruminiya kralligi 1947 ci ilin son gunu ozunu Ruminiya Xalq Respublikasi elan etdi Krallarredakte Sira Monarx Seltenet illeri Haqqinda 1 I Karol 1839 1914 75 yas 15 mart 1881 10 oktyabr 1914 Kralligin ve Hohensollern Ziqmaringen sulalesinin banisidir Cenubi Dobruca bolgesini olkeye birlesdirdi Olkeni Birinci Dunya Muharibesinin baslangicinda biteref olaraq saxladi Varisi olmadigi ucun once qardasini daha sonra ise onun ogullarini veliehd elan etdi 2 I Ferdinand 1865 1927 61 yas 10 oktyabr 1914 20 iyul 1927 Varissiz olen emisi I Karolun yerine taxta cixdi Birinci Dunya Muharibesi illerinde olkeni idare etdi ve Antanta birliyini destekledi Bessarabiya Transilvaniya ve Bukovina bolgelerini olkeye birlesdirdi ve 1922 ci ilde kecirilen tenteneli merasimde Boyuk Ruminiya krali kimi tac taxdi 3 I Mixail 1921 2017 96 yas 20 iyul 1927 8 iyun 1930 II Karolun oglu I Ferdinandin nevesidir Atasinin taxt huququndan imtina etmesi ve babasinin olumunden sonra gele 6 yasinda iken 3 naibden ibaret bir komissiyanin nezareti altinda taxta cixarildi Cemi 2 il sonra atasinin olkeye qayitmasiyla taxtdan endirildi Atasinin general Yon Antonesku terefinden devrilmesinin ardindan yeniden taxta cixsa da bu sadece formal bir hakimiyyet oldu Nasist Almaniyasi ile muttefiq olan general Yon Antoneskunu 1944 cu ilde devirerek Ittifaq dovletlerini desteklemeye basladi Artan SSRI tesiri ve kommunistlerin coxluq teskil etdiyi yeni hokumet kabinetinin fealiyyetleri neticesinde olkede monarxiya legv edildi 1992 ci ilde olkeye donmesine icaze verildi ve 1997 ci ilde vetendasligi berpa olundu 6 sentyabr 1940 30 dekabr 1947 4 II Karol 1893 1953 59 yas 8 iyun 1930 6 sentyabr 1940 I Ferdinandin ogludur Veliehdlik doneminde sevdiyi xanimlara gore 2 defe taxt huququndan imtina etdi ve bunlardan ikincisi qebul edilerek olkeden surgun olundu Atasinin olumu ve azyasli oglunun taxta cixmasindan sonra yaranan siyasi bosluqdan istifade ederek olkeye qayitdi ve taxta cixdi 1938 ci ilde konstitusiyani legv ederek olkeni mutleq monarxiyaya cevirdi Atasinin dovrunde elde olunan butun torpaqlar itirildi ve Boyuk Ruminiya 1940 ci ilde parcalandi General Yon Antoneskunun rehberlik etdirdiyi cevrilisle taxtdan endirildi ve surgun olundu MenberedakteGreat Britain Admiralty A handbook of Roumania 1920 primary source that focuses on prewar economy and society online free Treptow Kurt W A history of Romania 1996 Raluca Goleșteanu Jacobs Habsburg Galicia and the Romanian Kingdom Sociocultural Development 1866 1914 2023 Routledge Poland Transnational Histories Lampe John R 1982 Balkan Economic History 1550 1950 From Imperial Borderlands to Developing Nations Indiana University Press ISBN 0 253 30368 0Istinadlarredakte Menbe https az wikipedia org w index php title Ruminiya kralligi amp oldid 7788304