Quadalkanal döyüşü — İkinci dünya müharibəsi dövründə Yaponiyanın III əsas müdafiə xəttinin yerləşdiyi region kimi tanınır. Miduey qələbəsindən sonra Amerika Birləşmiş Ştatlarının Hərbi Dəniz Qüvvələri gözlərini Quadalkanala çevirmişdi. Yaponiya imperiyası Solomon adalarına məxsus olan bu adanı ələ keçirdərək adada hərbi hava limanının tikintisinə başlayır. Bu vəziyyət artıq Yeni Qvineyada yaponlarla döyüşən Avstraliya üçün ikinci bir təhlükə demək idi. Yaponiyanın hərbi qüvvələrini Avstraliyadan yayındırmaq məqsədilə ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələri adaya eniş etməyi planlaşdırırlar. Eniş prosesində iştirak edəcək qoşunlar Avstraliya və Yeni Zelandiyadan hərəkətə keçirlər. Çimərliyə çıxacaqları zaman yaponların olduqca ciddi bir müqaviməti ilə qarşılaşacaqlarını düşünürdülər. Lakin eniş zamanı yapon əsgərlərindən heç bir səs eşidilmir. Həmin zaman Amerika əsgərləri özlərini xoşbəxt hiss edirlər. Quadalkanalda yaşayan yerli əhalinin köməyi ilə onlar yaponların olduqları mövqelərə qədər irəliləyirlər. Quadalkanal əməliyyatı çox yaşıl bir mühitdə həyata keçmişdir. Yaponlar bu mühitdən məharətlə istifadə edərək düşmən əsgərlərini asanlıqla özlərindən uzaqlaşdıra bilmişdirlər. Amerika əsgərləri irəliləyərkən birdən otların altından çıxan yapon əsgərlərini görərkən ölümdən xilas ola bilmirlər. Gəmilərdən atılan artilleriya atışları və təyyarə bombardmanları sayəsində ABŞ Quadalkanal mövqelərini və tikilməkdə olan hərbi hava limanını qısa müddətdə ərzində ələ keçirməyə nail olur. Dənizçilər hava limanını Miduey döyüşündə həlak olan ilk dəniz aviatoru olan Lofton Hendersonun xatirəsinə Henderson sahəsi (Henderson Field) adlandırdılar. Bu gün Honiara Beynəlxalq Hava Limanı həmin hərbi bazanın yerləşdiyi yerdə yerləşir.
Quadalkanal döyüşü | |||
---|---|---|---|
İkinci Dünya müharibəsində Sakit okean cəbhəsi | |||
Tarix | 7 avqust 1942-9 fevral 1943 | ||
Yeri | Süleyman adaları | ||
Səbəbi | Yaponların cənub istiqamətində irəliləyişi | ||
Nəticəsi | Qəti Antihitler koalisiyasının qələbəsi | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
İtkilər | |||
| |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bu müharibə ilə bərabər Yaponiyanın cənuba doğru olan sürətli irəliləməsi və Yaponiyanın Avstraliyaya təhlükə yaratması dayandırılmışdır.
Döyüşlər
Tenaru döyüşü
21 avqust 1942-ci ildə Alligator Creek-də (Azərbaycanca: Timsah dərəsi) baş vermiş olan döyüşdür. Bu döyüşə baş verdiyi ərazinin adına görə bəzən də Alligator Creek döyüşü deyilir. Gecə hücumuna keçən yapon qoşunları, ərazinin digər tərəfindəki Amerika qüvvələrinin mövqelərini, daha sonra isə Henderson hava limanını ələ keçirmək üçün, silahlarının uclarına süngü taxaraq Banzai hücumu taktikası ilə hücuma keçmişdirlər. Amerika əsgərləri yaponların bu hücumunu pulemyotlarla dəf etmişdirlər. Döyüş zamanı 41 ilə 44 arasında Amerika əsgəri həlak olarkən, qarşı tərəf yəni ki, Yapon əsgərləri dəfələrlə çox — 774 nəfər əsgər itirmişdirlər. Bu döyüşdən sonra Amerika qüvvələri adaya tam olaraq nəzarəti ələ keçirdirlər və Henderson hava limanını əldə saxlamaq ilə bərabər olaraq və özlərinin hərbi təyyarələri üçün uçuş-enmə zolaqlarını da genişləndirirlər.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Quadalkanal doyusu Ikinci dunya muharibesi dovrunde Yaponiyanin III esas mudafie xettinin yerlesdiyi region kimi taninir Miduey qelebesinden sonra Amerika Birlesmis Statlarinin Herbi Deniz Quvveleri gozlerini Quadalkanala cevirmisdi Yaponiya imperiyasi Solomon adalarina mexsus olan bu adani ele kecirderek adada herbi hava limaninin tikintisine baslayir Bu veziyyet artiq Yeni Qvineyada yaponlarla doyusen Avstraliya ucun ikinci bir tehluke demek idi Yaponiyanin herbi quvvelerini Avstraliyadan yayindirmaq meqsedile ABS Herbi Deniz Quvveleri adaya enis etmeyi planlasdirirlar Enis prosesinde istirak edecek qosunlar Avstraliya ve Yeni Zelandiyadan herekete kecirler Cimerliye cixacaqlari zaman yaponlarin olduqca ciddi bir muqavimeti ile qarsilasacaqlarini dusunurduler Lakin enis zamani yapon esgerlerinden hec bir ses esidilmir Hemin zaman Amerika esgerleri ozlerini xosbext hiss edirler Quadalkanalda yasayan yerli ehalinin komeyi ile onlar yaponlarin olduqlari movqelere qeder irelileyirler Quadalkanal emeliyyati cox yasil bir muhitde heyata kecmisdir Yaponlar bu muhitden meharetle istifade ederek dusmen esgerlerini asanliqla ozlerinden uzaqlasdira bilmisdirler Amerika esgerleri irelileyerken birden otlarin altindan cixan yapon esgerlerini gorerken olumden xilas ola bilmirler Gemilerden atilan artilleriya atislari ve teyyare bombardmanlari sayesinde ABS Quadalkanal movqelerini ve tikilmekde olan herbi hava limanini qisa muddetde erzinde ele kecirmeye nail olur Denizciler hava limanini Miduey doyusunde helak olan ilk deniz aviatoru olan Lofton Hendersonun xatiresine Henderson sahesi Henderson Field adlandirdilar Bu gun Honiara Beynelxalq Hava Limani hemin herbi bazanin yerlesdiyi yerde yerlesir Quadalkanal doyusuIkinci Dunya muharibesinde Sakit okean cebhesiTarix 7 avqust 1942 9 fevral 1943Yeri Suleyman adalariSebebi Yaponlarin cenub istiqametinde irelileyisiNeticesi Qeti Antihitler koalisiyasinin qelebesiMunaqise terefleri ABS Avstraliya Yeni Zelandiya Boyuk Britaniya Solomon adalari Tonqa YaponiyaKomandan lar Alexander Vandegrift Richmond K Turner Harukichi HyakutakeTereflerin quvvesi60 000 quru qosunlari 36 200 quru qosunlari Itkiler1 768 olu quru qosunlari 4 911 olu herbi deniz quvveleri 420 olu herbi hava quvveleri 4 esir 29 gemi batmisdir 615 teyyare vurulmusdur 24 600 25 600 olu quru qosunlari 3 543 olu herbi deniz quvveleri 1 200 olu herbi hava quvveleri 1 000 esir 38 gemi batmisdir 683 880 teyyare vurulmusdur Vikianbarda elaqeli mediafayllar Bu muharibe ile beraber Yaponiyanin cenuba dogru olan suretli irelilemesi ve Yaponiyanin Avstraliyaya tehluke yaratmasi dayandirilmisdir DoyuslerTenaru doyusu 21 avqust 1942 ci ilde Alligator Creek de Azerbaycanca Timsah deresi bas vermis olan doyusdur Bu doyuse bas verdiyi erazinin adina gore bezen de Alligator Creek doyusu deyilir Gece hucumuna kecen yapon qosunlari erazinin diger terefindeki Amerika quvvelerinin movqelerini daha sonra ise Henderson hava limanini ele kecirmek ucun silahlarinin uclarina sungu taxaraq Banzai hucumu taktikasi ile hucuma kecmisdirler Amerika esgerleri yaponlarin bu hucumunu pulemyotlarla def etmisdirler Doyus zamani 41 ile 44 arasinda Amerika esgeri helak olarken qarsi teref yeni ki Yapon esgerleri defelerle cox 774 nefer esger itirmisdirler Bu doyusden sonra Amerika quvveleri adaya tam olaraq nezareti ele kecirdirler ve Henderson hava limanini elde saxlamaq ile beraber olaraq ve ozlerinin herbi teyyareleri ucun ucus enme zolaqlarini da genislendirirler